Негізгі геосаяси объектілер мен субъектілер. Геосаяси ықпал көрсетудің негізгі құралдары
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
1 слайд
2 слайд
НЕГІЗГІ ГЕОСАЯСИ ОБЪЕКТІЛЕР МЕН СУБЪЕКТІЛЕР.
ГЕОСАЯСИ ЫҚПАЛ КӨРСЕТУДІҢ НЕГІЗГІ ҚҰРАЛДАРЫ
ОҚУ МАҚСАТТАРЫ: 10.5.1.3 НЕГІЗГІ ГЕОСАЯСИ
ОБЪЕКТІЛЕР МЕН СУБЪЕКТІЛЕРДІ АНЫҚТАУ.
10.5.1.4 ГЕОСАЯСИ ЫҚПАЛ КӨРСЕТУДІҢ НЕГІЗГІ
ҚҰРАЛДАРЫН ЗЕРТТЕУ
2 слайд
НЕГІЗГІ ГЕОСАЯСИ ОБЪЕКТІЛЕР МЕН СУБЪЕКТІЛЕР. ГЕОСАЯСИ ЫҚПАЛ КӨРСЕТУДІҢ НЕГІЗГІ ҚҰРАЛДАРЫ ОҚУ МАҚСАТТАРЫ: 10.5.1.3 НЕГІЗГІ ГЕОСАЯСИ ОБЪЕКТІЛЕР МЕН СУБЪЕКТІЛЕРДІ АНЫҚТАУ. 10.5.1.4 ГЕОСАЯСИ ЫҚПАЛ КӨРСЕТУДІҢ НЕГІЗГІ ҚҰРАЛДАРЫН ЗЕРТТЕУ
3 слайд
Геосаясаттың негізгі объектісі – ғаламшар кеңістігі ,
мұнда барлық геосаяси күштер орналасып, геосаяси
үдерістер мен құбылыстар жүзеге асады. Геосаясаттың
басты әрекет етуші тұлғалары – саяси белсенділікке
ие субъектілер.
Геосаясат субъектілері – геосаяси кеңістікті бақылау,
үстемдік ету, өзіндік мүдделерін жүзеге асыру
мақсатында ғаламдық, аймақтық немесе жергілікті
деңгейде әрекет ететін мемлекет, мемлекеттер одағы,
халық, ұлт, әлеуметтік топ. Екінші жағынан, аталған
субъектілер геосаясат ғылымы үшін зерттеу
объектілері болып табылады.
3 слайд
Геосаясаттың негізгі объектісі – ғаламшар кеңістігі , мұнда барлық геосаяси күштер орналасып, геосаяси үдерістер мен құбылыстар жүзеге асады. Геосаясаттың басты әрекет етуші тұлғалары – саяси белсенділікке ие субъектілер. Геосаясат субъектілері – геосаяси кеңістікті бақылау, үстемдік ету, өзіндік мүдделерін жүзеге асыру мақсатында ғаламдық, аймақтық немесе жергілікті деңгейде әрекет ететін мемлекет, мемлекеттер одағы, халық, ұлт, әлеуметтік топ. Екінші жағынан, аталған субъектілер геосаясат ғылымы үшін зерттеу объектілері болып табылады.
4 слайд
Геосаясат мемлекетті қай тұрғыдан зерттейді?
Мемлекеттің
кеңістікте алып
жатқан аумағын
зерттейді. Мемлекет
аумағы оның
экономикалық
қуатын анықтап
береді, халық санына
ықпал етеді.
Ғаламдық деңгейдегі
және аймақтық
көшбасшылардың
барлығы салыстырмалы
түрде үлкен аумаққа ие.
Мұның өзі табиғат
жағдайларының
әртүрлілігі мен табиғи
ресурстармен
қамтамасыз етілуімен,
шаруашылықтың сан-
салалы болуымен
анықталады.
Үлкен аумаққа ие
болып отырған
мемлекеттер, әдетте,
көптеген
мемлекеттермен
шектеседі немесе
жан-жақты сыртқы
байланыстар
орнатады.
4 слайд
Геосаясат мемлекетті қай тұрғыдан зерттейді? Мемлекеттің кеңістікте алып жатқан аумағын зерттейді. Мемлекет аумағы оның экономикалық қуатын анықтап береді, халық санына ықпал етеді. Ғаламдық деңгейдегі және аймақтық көшбасшылардың барлығы салыстырмалы түрде үлкен аумаққа ие. Мұның өзі табиғат жағдайларының әртүрлілігі мен табиғи ресурстармен қамтамасыз етілуімен, шаруашылықтың сан- салалы болуымен анықталады. Үлкен аумаққа ие болып отырған мемлекеттер, әдетте, көптеген мемлекеттермен шектеседі немесе жан-жақты сыртқы байланыстар орнатады.
5 слайд
идеоло
гиялық
эконо
микал
ық
мәдени
ақпар
аттық
саяси
Геосаяси ықпалдың негізгі құралдары
5 слайд
идеоло гиялық эконо микал ық мәдени ақпар аттық саяси Геосаяси ықпалдың негізгі құралдары
6 слайд
Саяси құралдар күш қолдану, саяси ұйымдар арқылы қысым көрсету
немесе бейбіт ықпал ету, саяси келіссөздер арқылы әрекет етуді және т.б.
қамтиды.
Идеологиялық құралдар— геосаяси
басымдылыққа қол жеткізудің жанама
жолдарының бірі. Мысалы, саяси, діни және
басқа көзқарастарды негізге алып, белгілі бір
аумақтағы халықтың арасына іріткі салу.
Экономикалық әрекеттерде геосаяси ықпал
етудің аса маңызды құралы. Белгілі бір елге
қатысты экономикалық санкциялар орна-ту,
«сауда соғыстарын» ұйымдастыру.
География ғылымдары тұрғысынан зерттеуге болатын
тағы бір құбылыстың бірі — ақпараттық
қақтығыстар. Қазіргі уақытта ақпарат құралдары
мен телекоммуникацияның дамуы нәтижесінде
жекелеген компаниялар ғана емес, бүкіл бір мемлекет
осы құбылыстан зардап шегуде.
Геосаясатқа мәдениет (дін, тіл мен әдебиет, өнер және
т.б.) те ықпал етеді. Бүгінде діни дәстүрлердің
мемлекеттің ұстанған саясатына ықпал ету, мәдени
құралдар арқылы ел халқының санасына жат
ағымдарды, дәстүрлі емес өмір салтын тарату геосаяси
басымдылыққа жетудің басты жлдары болып отыр.
6 слайд
Саяси құралдар күш қолдану, саяси ұйымдар арқылы қысым көрсету немесе бейбіт ықпал ету, саяси келіссөздер арқылы әрекет етуді және т.б. қамтиды. Идеологиялық құралдар— геосаяси басымдылыққа қол жеткізудің жанама жолдарының бірі. Мысалы, саяси, діни және басқа көзқарастарды негізге алып, белгілі бір аумақтағы халықтың арасына іріткі салу. Экономикалық әрекеттерде геосаяси ықпал етудің аса маңызды құралы. Белгілі бір елге қатысты экономикалық санкциялар орна-ту, «сауда соғыстарын» ұйымдастыру. География ғылымдары тұрғысынан зерттеуге болатын тағы бір құбылыстың бірі — ақпараттық қақтығыстар. Қазіргі уақытта ақпарат құралдары мен телекоммуникацияның дамуы нәтижесінде жекелеген компаниялар ғана емес, бүкіл бір мемлекет осы құбылыстан зардап шегуде. Геосаясатқа мәдениет (дін, тіл мен әдебиет, өнер және т.б.) те ықпал етеді. Бүгінде діни дәстүрлердің мемлекеттің ұстанған саясатына ықпал ету, мәдени құралдар арқылы ел халқының санасына жат ағымдарды, дәстүрлі емес өмір салтын тарату геосаяси басымдылыққа жетудің басты жлдары болып отыр.
7 слайд
БЕКІТУ СҰРАҚТАРЫ
1. Қандай саяси ұйымдар әлемдік деңгейде геосаясат
субъектілері бола алады?
2. Геосаяси ықпал етудің идеологиялық құралдарын неге
«ықпал етудің жанама жолы» деп атайды?
7 слайд
БЕКІТУ СҰРАҚТАРЫ 1. Қандай саяси ұйымдар әлемдік деңгейде геосаясат субъектілері бола алады? 2. Геосаяси ықпал етудің идеологиялық құралдарын неге «ықпал етудің жанама жолы» деп атайды?
8 слайд
8 слайд
9 слайд
Үйге тапсырма: §49, 151 бет
9 слайд
Үйге тапсырма: §49, 151 бет