Нейропсихология презентация
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
«Кросс-мәдени психологиядағы
салыстырмалы зерттеулер»
1 слайд
«Кросс-мәдени психологиядағы салыстырмалы зерттеулер»
2 слайд
Әлемдік ғылымда этнопсихология XX
ғасырда қарқынды дами бастады.
Зерттеулердің нәтижесінде тіпті екі
этнопсихология пайда болды.
Этнопсихологиялық, көбінесе оны
психологиялық антропология деп
аталған.
Салыстырмалы-мәдени психология
немесе кросс-мәдени психология деген
терминмен байланысты.
2 слайд
Әлемдік ғылымда этнопсихология XX ғасырда қарқынды дами бастады. Зерттеулердің нәтижесінде тіпті екі этнопсихология пайда болды. Этнопсихологиялық, көбінесе оны психологиялық антропология деп аталған. Салыстырмалы-мәдени психология немесе кросс-мәдени психология деген терминмен байланысты.
3 слайд
3 слайд
4 слайд
Кросс-мәдени зерттеуді ең алғаш 1901-1905
жылдары американдық ғалым К. Риберс
жүргізді. Ол Мюррей аралының
тұрғындары, сонымен қатар үнділер,
европалықтарға қарағанда иллюзияға аз
берілетінін эксперименталды түрде көрсетіп
берген. Бұл зерттеу өзіне көптеген
ғалымдардың назарын аудартты. Осы
зерттеуден соң, осыған ұқсас көп түрлі
психологиялық феномендерді зерттеу
бойынша көптеген жұмыстар жүргізілді.
Осы зерттеулерге ортақ нәрсе тек
құрылымның алғашқы схемасы болды,
адекватты түрде қойылған міндетке сәйкес
психологияның арасындағы қандайда бәр
әдістеме таңдалып алынады, осы әдістеме
бойынша екі немесе оданда көп этникалық
топ зерттеушілерге салыстырмалы зерттеу
жүргізілді.
4 слайд
Кросс-мәдени зерттеуді ең алғаш 1901-1905 жылдары американдық ғалым К. Риберс жүргізді. Ол Мюррей аралының тұрғындары, сонымен қатар үнділер, европалықтарға қарағанда иллюзияға аз берілетінін эксперименталды түрде көрсетіп берген. Бұл зерттеу өзіне көптеген ғалымдардың назарын аудартты. Осы зерттеуден соң, осыған ұқсас көп түрлі психологиялық феномендерді зерттеу бойынша көптеген жұмыстар жүргізілді. Осы зерттеулерге ортақ нәрсе тек құрылымның алғашқы схемасы болды, адекватты түрде қойылған міндетке сәйкес психологияның арасындағы қандайда бәр әдістеме таңдалып алынады, осы әдістеме бойынша екі немесе оданда көп этникалық топ зерттеушілерге салыстырмалы зерттеу жүргізілді.
5 слайд
Кросс-мәдени этнопсихологиялық зерттеудің қарапайымдылығы, жүргізу жеңілділігіне
қарамастан біршама қиындықтар кездеседі.
Біріншіден, психологтың алдында үнемі әдістеме нәтижелерінің салыстырмалығы туралы
сұрақ тұрады. Сондықтан барлық әдістемелер сол ұлттың ұлттық-психологиялық
ерекшеліктеріне бейімделген болуы керек.
Екіншіден, әртүрлі этникалық қауымдастықтың өкілдерінің қатынасы бірдей болғандықтан,
белгілі бір халық үшін экспериметтік арнайы порцедурасын өңдеу қажет.
Үшіншіден, зерттеуші өзінің және бөтен елдің мәдениетін обьективті түрде қарсы қоя ала ма
Немесе өзі жатпайтын этникалық топтарды ғана зерттеуге құқығы бар ма деген сұрақ үнемі
туып отырады.
5 слайд
Кросс-мәдени этнопсихологиялық зерттеудің қарапайымдылығы, жүргізу жеңілділігіне қарамастан біршама қиындықтар кездеседі. Біріншіден, психологтың алдында үнемі әдістеме нәтижелерінің салыстырмалығы туралы сұрақ тұрады. Сондықтан барлық әдістемелер сол ұлттың ұлттық-психологиялық ерекшеліктеріне бейімделген болуы керек. Екіншіден, әртүрлі этникалық қауымдастықтың өкілдерінің қатынасы бірдей болғандықтан, белгілі бір халық үшін экспериметтік арнайы порцедурасын өңдеу қажет. Үшіншіден, зерттеуші өзінің және бөтен елдің мәдениетін обьективті түрде қарсы қоя ала ма Немесе өзі жатпайтын этникалық топтарды ғана зерттеуге құқығы бар ма деген сұрақ үнемі туып отырады.
6 слайд
М. Мидтің көрсетуінше, мәселені шеше
отырып, мәдени-антропологтар мен
психологтар оған әртүрлі концептуалды
схемамен, тұжырыммен қарады.
Етіс ықпалға сүйенетін психологияның
антропология пәні психологиялық
ауыспалылар, яғни этникалық жалпылық
деңгейінде адамның ішкі әлемі мен
этномәдени ауыспалылар арасындағы
жүйелік байланыс болып табылады. Осы
берген тұжырымына қарап, мәдениет еш
нәрсемен салыстырылмайды екен,
салыстыру зерттеудің соңынан жүреді.
6 слайд
М. Мидтің көрсетуінше, мәселені шеше отырып, мәдени-антропологтар мен психологтар оған әртүрлі концептуалды схемамен, тұжырыммен қарады. Етіс ықпалға сүйенетін психологияның антропология пәні психологиялық ауыспалылар, яғни этникалық жалпылық деңгейінде адамның ішкі әлемі мен этномәдени ауыспалылар арасындағы жүйелік байланыс болып табылады. Осы берген тұжырымына қарап, мәдениет еш нәрсемен салыстырылмайды екен, салыстыру зерттеудің соңынан жүреді.
7 слайд
Салыстырмалы-мәдени психология немесе кросс-мәдени этнопсихологияның пәні
әртүрлі мәдениеттер және этникасыз қоғамдағы психологиялық ауыспалылардың
ұқсастықтары мен айырмашылықтарын зерттеу болып табылады.
Мәдениеттің, әсіресе тәуелсіз деп есептелетін «обьективті» әдістер қолданылады,
зерттеушілер үлкен субьективті қателерден қашуға көптеген мәдени антрополгтар
салыстырмалы-мәдени зерттеулерге белсенсіз қарайды. Олардың есептеуінше,
әрбір мәдениетте тұйық, әмбебап желі бар, салыстыру үшін адекватты
көрсеткіштер алу мүмкін емес дейді.
Психологиялық антропология психологиялық ұғымдар мен әдістерді қолданады.
Салыстырмалы-мәдени зерттеу психологияның әртүрлі салаларында
қолданылады, жалпы психология әртүрлі халықтардың ойлауын, есте сақтауын,
қабылдау ерекшеліктерін зерттейді, индустриалды психология-басқару мен
еңбектің ұйымдасу мәселелерін, жасерекшелік психология-балаларды тәрбиелеу
мәселесін зерттейді.
7 слайд
Салыстырмалы-мәдени психология немесе кросс-мәдени этнопсихологияның пәні әртүрлі мәдениеттер және этникасыз қоғамдағы психологиялық ауыспалылардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын зерттеу болып табылады. Мәдениеттің, әсіресе тәуелсіз деп есептелетін «обьективті» әдістер қолданылады, зерттеушілер үлкен субьективті қателерден қашуға көптеген мәдени антрополгтар салыстырмалы-мәдени зерттеулерге белсенсіз қарайды. Олардың есептеуінше, әрбір мәдениетте тұйық, әмбебап желі бар, салыстыру үшін адекватты көрсеткіштер алу мүмкін емес дейді. Психологиялық антропология психологиялық ұғымдар мен әдістерді қолданады. Салыстырмалы-мәдени зерттеу психологияның әртүрлі салаларында қолданылады, жалпы психология әртүрлі халықтардың ойлауын, есте сақтауын, қабылдау ерекшеліктерін зерттейді, индустриалды психология-басқару мен еңбектің ұйымдасу мәселелерін, жасерекшелік психология-балаларды тәрбиелеу мәселесін зерттейді.
8 слайд
8 слайд
9 слайд
Қоныс аударушылардың өзгерістерге дайындығы өте үлкен мағына береді.
Визитерлер өзгерістерді тез қабылдайды, өйткені бейімделуге түрткілері бар.
Шетелдік студенттерің түрткілері нақты бағдарлы мақсаттарына негізделген –
диплом алу, олардың болашақ өміріне өте қажет. Бұл мақсаттарына жету үшін
студенттер әртүрлі қиыншылықтарға барады және тіршілік ету ортасына
бейімделеді. Тағы бір дайындық өз еркімен қоныс аударушылар, олар басқа
бөтен топқа қосылуға ұмытылады. Сонымен қоса түрткінің аз болуынан
бейімделу процесі қоныс аударушыларға әлдеқайда қиынырақ болады. Қоныс
аударушыларға түйісу тәжірибесі қолайлы болып табылады – тарихымен
танысу, мәдениетімен елдің өмір сүру шарттарымен таныс болу. Бейімделудің
ең жақсы бір қадамы ол тілдік білім, ол тек қана әлсіздік пен тәуелділікті емес
иеленушінің алдында сыйлауды құрмет етеді.
9 слайд
Қоныс аударушылардың өзгерістерге дайындығы өте үлкен мағына береді. Визитерлер өзгерістерді тез қабылдайды, өйткені бейімделуге түрткілері бар. Шетелдік студенттерің түрткілері нақты бағдарлы мақсаттарына негізделген – диплом алу, олардың болашақ өміріне өте қажет. Бұл мақсаттарына жету үшін студенттер әртүрлі қиыншылықтарға барады және тіршілік ету ортасына бейімделеді. Тағы бір дайындық өз еркімен қоныс аударушылар, олар басқа бөтен топқа қосылуға ұмытылады. Сонымен қоса түрткінің аз болуынан бейімделу процесі қоныс аударушыларға әлдеқайда қиынырақ болады. Қоныс аударушыларға түйісу тәжірибесі қолайлы болып табылады – тарихымен танысу, мәдениетімен елдің өмір сүру шарттарымен таныс болу. Бейімделудің ең жақсы бір қадамы ол тілдік білім, ол тек қана әлсіздік пен тәуелділікті емес иеленушінің алдында сыйлауды құрмет етеді.