Өркениеттің индустриалдық және постиндустриалды даму кезеңі.
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
Өркениеттің
индустриялық және
постиндустриалды даму
кезеңі
1 слайд
Өркениеттің индустриялық және постиндустриалды даму кезеңі
2 слайд
2Қоғамның жіктелуінің көптеген түрлері бар,
олар қоғамның белгілі бір түрлерін бөлудің
критерийлерімен ерекшеленеді: жазудың
болуы, даму деңгейі, ашықтық дәрежесі,
әлеуметтік стратификация дәрежесі
бойынша.
Бірақ қоғамның үш негізгі тарихи түрін
ажырататын техникалық даму деңгейі
бойынша ең маңызды сипаттама: аграрлық,
индустриалды және постиндустриалды.
Салыстырмалы түрде жақында әлем
постиндустриалды дәуірге көшті (1970
жылдардың ортасынан бастап) және
индустриалды қоғамға дейінгі не болды; ол
қандай болды? қазіргі қоғамнан
айырмашылығы неде?
Қоғамның екі түрін салыстырайық:
индустриалды және постиндустриалды.
2 слайд
2Қоғамның жіктелуінің көптеген түрлері бар, олар қоғамның белгілі бір түрлерін бөлудің критерийлерімен ерекшеленеді: жазудың болуы, даму деңгейі, ашықтық дәрежесі, әлеуметтік стратификация дәрежесі бойынша. Бірақ қоғамның үш негізгі тарихи түрін ажырататын техникалық даму деңгейі бойынша ең маңызды сипаттама: аграрлық, индустриалды және постиндустриалды. Салыстырмалы түрде жақында әлем постиндустриалды дәуірге көшті (1970 жылдардың ортасынан бастап) және индустриалды қоғамға дейінгі не болды; ол қандай болды? қазіргі қоғамнан айырмашылығы неде? Қоғамның екі түрін салыстырайық: индустриалды және постиндустриалды.
3 слайд
3
3 слайд
3
4 слайд
И ндустриалды өркениет
4• Кәсіпорындарда ғылыми-техникалық өнертабыстарға
негізделген жаңа технологиялық процестер белсенді түрде
енгізілуде. Қол еңбегі машинамен, ал болашақта автоматты
желілермен ауыстырылады. Нарықтың қалыптасуы жүріп
жатыр. Басқару аппаратының рөлі артып келеді. Елде
қоғамның жаңа құрылымы қалыптасуда. Бұл келесі
оқиғалармен бірге жүреді:
• Қалада 2 жаңа таптың қалыптасуы байқалады: буржуазия
және пролетариат.
• Капиталистік жүйенің қалыптасуы жүріп жатыр.
• Ресурстар мен арзан жұмыс күшін іздеуде дамымаған елдерді
отарлау басталады.
• Ғылыми-техникалық революция жүріп жатыр, бұл қоғамның
өмір сүру деңгейін едәуір арттырады.
4 слайд
И ндустриалды өркениет 4• Кәсіпорындарда ғылыми-техникалық өнертабыстарға негізделген жаңа технологиялық процестер белсенді түрде енгізілуде. Қол еңбегі машинамен, ал болашақта автоматты желілермен ауыстырылады. Нарықтың қалыптасуы жүріп жатыр. Басқару аппаратының рөлі артып келеді. Елде қоғамның жаңа құрылымы қалыптасуда. Бұл келесі оқиғалармен бірге жүреді: • Қалада 2 жаңа таптың қалыптасуы байқалады: буржуазия және пролетариат. • Капиталистік жүйенің қалыптасуы жүріп жатыр. • Ресурстар мен арзан жұмыс күшін іздеуде дамымаған елдерді отарлау басталады. • Ғылыми-техникалық революция жүріп жатыр, бұл қоғамның өмір сүру деңгейін едәуір арттырады.
5 слайд
Индустриалды қоғамның әсері
•
Саяси салада:
1. Алғашқы республикалардың пайда болуы.
2. Алғашқы конституциялардың құрылуы.
3. Саяси құқықтар мен бостандықтардың
пайда болуы.
4. Демократиялық режимдерді қалыптастыру
5. Жүйенің ашықтығы
•
Экономикалық салада:
1. Капитал-өндірістің негізгі факторы.
2. Машиналық жұмыс басым.
3. Тауар өндірісі басым.
4. Экономикалық құқықтар мен
бостандықтардың пайда болуы.
5. Экономиканың негізі-өнеркәсіп. 5
5 слайд
Индустриалды қоғамның әсері • Саяси салада: 1. Алғашқы республикалардың пайда болуы. 2. Алғашқы конституциялардың құрылуы. 3. Саяси құқықтар мен бостандықтардың пайда болуы. 4. Демократиялық режимдерді қалыптастыру 5. Жүйенің ашықтығы • Экономикалық салада: 1. Капитал-өндірістің негізгі факторы. 2. Машиналық жұмыс басым. 3. Тауар өндірісі басым. 4. Экономикалық құқықтар мен бостандықтардың пайда болуы. 5. Экономиканың негізі-өнеркәсіп. 5
6 слайд
•
Әлеуметтік салада:
1. Урбанизация басталады.
2. Жеке мүдделердің көрінісі, даралау.
3. Қоғамның таптық құрылымы (буржуазия және
пролетариат).
4. Жоғары әлеуметтік ұтқырлық(саяхат, жұмысты
ауыстыру).
•
Рухани салада:
1. Білім беру жүйесінің пайда болуы.
2. Дін өзінің үстем позициясын жоғалтады (атеизм).
3. Бұқаралық мәдениеттің пайда болуы (кино,
радио).
4. Толыққанды ғылым жүйесін қалыптастыру
(химия, биологтар, физика).
6
6 слайд
• Әлеуметтік салада: 1. Урбанизация басталады. 2. Жеке мүдделердің көрінісі, даралау. 3. Қоғамның таптық құрылымы (буржуазия және пролетариат). 4. Жоғары әлеуметтік ұтқырлық(саяхат, жұмысты ауыстыру). • Рухани салада: 1. Білім беру жүйесінің пайда болуы. 2. Дін өзінің үстем позициясын жоғалтады (атеизм). 3. Бұқаралық мәдениеттің пайда болуы (кино, радио). 4. Толыққанды ғылым жүйесін қалыптастыру (химия, биологтар, физика). 6
7 слайд
Постиндустриалды өркениет
•
бұл қоғам, оның экономикасында ғылыми-техникалық революция
және халық табысының айтарлықтай өсуі нәтижесінде басымдық
тауарлардың басым өндірісінен қызметтер өндірісіне көшті. Ақпарат
пен білім - негізгі өндірістік ресурстар. Ғылыми әзірлемелер
экономиканың негізгі қозғаушы күшіне айналуда. Ең құнды
қасиеттер-қызметкердің білім деңгейі, кәсібилігі, оқуы және
шығармашылық тәсілі.
7
7 слайд
Постиндустриалды өркениет • бұл қоғам, оның экономикасында ғылыми-техникалық революция және халық табысының айтарлықтай өсуі нәтижесінде басымдық тауарлардың басым өндірісінен қызметтер өндірісіне көшті. Ақпарат пен білім - негізгі өндірістік ресурстар. Ғылыми әзірлемелер экономиканың негізгі қозғаушы күшіне айналуда. Ең құнды қасиеттер-қызметкердің білім деңгейі, кәсібилігі, оқуы және шығармашылық тәсілі. 7
8 слайд
Постиндустриалды қоғамның әсері
•
Саяси салада:
1. Дамыған азаматтық қоғам.
2. Саяси плюрализмнің болуы.
3. Демократияның идеялары мен құндылықтарын
насихаттау.
4. Республикаларды одан әрі қалыптастыру.
5. Конституцияларды дамыту.
•
Экономикалық салада:
1. Қызмет көрсету саласының үстемдігі.
2. Халықаралық сауданың өркендеуі.
3. Еңбек құқығының дамыған жүйесі.
4. Жоғары технологиялардың үстемдігі (Роботтар).
5. Шығармадағы шығармашылық бастама (сәулетшілер,
композиторлар).
8
8 слайд
Постиндустриалды қоғамның әсері • Саяси салада: 1. Дамыған азаматтық қоғам. 2. Саяси плюрализмнің болуы. 3. Демократияның идеялары мен құндылықтарын насихаттау. 4. Республикаларды одан әрі қалыптастыру. 5. Конституцияларды дамыту. • Экономикалық салада: 1. Қызмет көрсету саласының үстемдігі. 2. Халықаралық сауданың өркендеуі. 3. Еңбек құқығының дамыған жүйесі. 4. Жоғары технологиялардың үстемдігі (Роботтар). 5. Шығармадағы шығармашылық бастама (сәулетшілер, композиторлар). 8
9 слайд
•
Әлеуметтік салада:
1. Дезурбанизация.
2. Индивидуализм.
3. Максималды әлеуметтік ұтқырлық.
4. Орта таптың басым болуы.
•
Рухани салада:
1. Үздіксіз білім беру.
2. Зайырлы мемлекеттер.
3. Ғылым басым.
4. Халықтық, бұқаралық, элиталық мәдениет.
9
9 слайд
• Әлеуметтік салада: 1. Дезурбанизация. 2. Индивидуализм. 3. Максималды әлеуметтік ұтқырлық. 4. Орта таптың басым болуы. • Рухани салада: 1. Үздіксіз білім беру. 2. Зайырлы мемлекеттер. 3. Ғылым басым. 4. Халықтық, бұқаралық, элиталық мәдениет. 9
10 слайд
10Белгілері Өркениет түрі
Аграрлы Индустриалды Постиндустриалды
Аймақтар Азия, Африка, Латын
Америкасы Бат. Еуропа, Жапония, КСРО АҚШ (10%), Ұлыбритания (36%),
Голландия (47%), Жапония
(10%)
Экономикалық сектордың түрі бастапқы Екінші реттік Үшінші,төртінші,бесінші кезең
Экономиканың негізгі саласы өндіруші салалар: ауыл
шаруашылығы, тау-кен,, балық
шаруашылығы Өңдеу өнеркәсібі: өндіріс және
қайта өңдеу Үшінші: көлік, коммуналдық
шаруашылық;
Төрттік кезең: сауда, қаржы,
сақтандыру, жылжымайтын
мүлік;
Бес: Денсаулық сақтау, білім
беру, зерттеу, Мемлекеттік
басқару, демалыс
Негізгі мамандықтар шаруалар
кеншілер
балықшылар
жұмысшылар Инженерлер
Жартылай білікті жұмысшылар Кәсіби мамандар
Техникалық қызметкерлер
Ғалымдар
Технология Шикізат Энергетикалық Ақпараттық
Қоғамның табиғаты табиғатпен өзара әрекеттесу Түрлендірілген өзара
әрекеттесу
Табиғат Адамдармен қарым қатынасы
Шектеуші фактор жер Капитал ақпарат
Басым
Әлеуметтік топ Жер иелері Капитал иелері Ақпарат иелері
Әдістеме өмірлік тәжірибе Эмпиризм эксперименттері Дерексіз теориялар,
модельдер, шешім теориясы,
жүйелік талдау
Уақыт көкжиектері бағдарлау
өткенге Нақты жағдайларға бейімделу
Болжау Болашаққа бағдар
Ғылыми болжау
Негізгі қағида Дәстүршілдік: жер мен
ресурстардың шектеулілігі Экономикалық өсу:
инвестициялық шешімдерді
мемлекеттік немесе жеке
бақылау Негізгі мағынасы: теориялар
және олардың кодификациясы
10 слайд
10Белгілері Өркениет түрі Аграрлы Индустриалды Постиндустриалды Аймақтар Азия, Африка, Латын Америкасы Бат. Еуропа, Жапония, КСРО АҚШ (10%), Ұлыбритания (36%), Голландия (47%), Жапония (10%) Экономикалық сектордың түрі бастапқы Екінші реттік Үшінші,төртінші,бесінші кезең Экономиканың негізгі саласы өндіруші салалар: ауыл шаруашылығы, тау-кен,, балық шаруашылығы Өңдеу өнеркәсібі: өндіріс және қайта өңдеу Үшінші: көлік, коммуналдық шаруашылық; Төрттік кезең: сауда, қаржы, сақтандыру, жылжымайтын мүлік; Бес: Денсаулық сақтау, білім беру, зерттеу, Мемлекеттік басқару, демалыс Негізгі мамандықтар шаруалар кеншілер балықшылар жұмысшылар Инженерлер Жартылай білікті жұмысшылар Кәсіби мамандар Техникалық қызметкерлер Ғалымдар Технология Шикізат Энергетикалық Ақпараттық Қоғамның табиғаты табиғатпен өзара әрекеттесу Түрлендірілген өзара әрекеттесу Табиғат Адамдармен қарым қатынасы Шектеуші фактор жер Капитал ақпарат Басым Әлеуметтік топ Жер иелері Капитал иелері Ақпарат иелері Әдістеме өмірлік тәжірибе Эмпиризм эксперименттері Дерексіз теориялар, модельдер, шешім теориясы, жүйелік талдау Уақыт көкжиектері бағдарлау өткенге Нақты жағдайларға бейімделу Болжау Болашаққа бағдар Ғылыми болжау Негізгі қағида Дәстүршілдік: жер мен ресурстардың шектеулілігі Экономикалық өсу: инвестициялық шешімдерді мемлекеттік немесе жеке бақылау Негізгі мағынасы: теориялар және олардың кодификациясы
11 слайд
Қорытынды
Индустрияландыру аяқталған және постиндустриалды қоғамның қалыптасуы
басталған жерде азаматтық қоғамның жаңа рөлі бекітіліп, демократия дамыды.
Индустрияландыру аяқталмаған немесе тіпті басталмаған жерлерде әлеуметтік және
саяси тұрақтылық мәселелері қалды. Нәтижесінде бірінші модернизацияның
міндеттері (индустриалды қоғам құру) екінші модернизацияның міндеттерімен
(постиндустриалды қоғамның қалыптасуы) өзара байланысты болды. Бұл екі
қоғамның байланысы қосымша мүмкіндіктер мен қиындықтар тудырды.
11
11 слайд
Қорытынды Индустрияландыру аяқталған және постиндустриалды қоғамның қалыптасуы басталған жерде азаматтық қоғамның жаңа рөлі бекітіліп, демократия дамыды. Индустрияландыру аяқталмаған немесе тіпті басталмаған жерлерде әлеуметтік және саяси тұрақтылық мәселелері қалды. Нәтижесінде бірінші модернизацияның міндеттері (индустриалды қоғам құру) екінші модернизацияның міндеттерімен (постиндустриалды қоғамның қалыптасуы) өзара байланысты болды. Бұл екі қоғамның байланысы қосымша мүмкіндіктер мен қиындықтар тудырды. 11