“Өзін-өзі тану” рухани-адамгершілік білім бағдарламасының психологиялық-педагогикалық негіздері пррезентация
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
“Өзін-өзі тану” рухани-адамгершілік
білім бағдарламасының психологиялық-
педагогикалық негіздері
1 слайд
“Өзін-өзі тану” рухани-адамгершілік білім бағдарламасының психологиялық- педагогикалық негіздері
2 слайд
Жоспар:
•Классиктер рухани –адамгершілік білім
туралы
•Заманауи білім кеңістігін ізгілендірудің
жаңа тәсілдемелері
•«Өзін-өзі тану» рухани-адамгершілік
білімнің қағидаттары мен шарттары
•Сана арқылы оқыту
•Сананың құрылымы
•Қорытынды
2 слайд
Жоспар: •Классиктер рухани –адамгершілік білім туралы •Заманауи білім кеңістігін ізгілендірудің жаңа тәсілдемелері •«Өзін-өзі тану» рухани-адамгершілік білімнің қағидаттары мен шарттары •Сана арқылы оқыту •Сананың құрылымы •Қорытынды
3 слайд
Ш.А. Амонашвили:
«Бізге сыртқы әлемнен даритын және рухани бастаулардан туындайтын
нәрселерді біз жандандырамыз, асқақтатамыз, кемелдендіреміз. Біз
оқушының рухани әлеміне, осы бейнелермен сәулендіруіміз керек...»
«Мектепті емес, мұғалімнің рухани дүниесін реформалау қажет»
В.А.Сухомлинкий:
“Мұғалім жақсы сабаққа өмір бойы дайындалады. Біздің мамандардың
рухани және философиялық негізі осындай: оқушыларға білім ұшқынын
шашу үшін мұғалім өз бойынан телегей-теңіз нұр жинауы қажет».
«Мұғалім өз сабағын сәулендіретін нұрды қайдан алады? Мұғалім өз
бойындағы рухани әлемінен алады, егер ол әлем әсемдікке және
асқақтыққа толы болса…»
К.Д.Ушинский:
«Адамгершілік тәрбиесінің негізгі құралдарының бірі сендіру, көп жағдайда
баланың санасына жетпейтін орынсыз өсиет айтудан және үйретуден
сақтаныңыз»
Я.А.Коменский
«Мұғалім мәңгі нұрдың қызметшісі, ол барлық ой мен қимыл әрекетіне
ақылдың дәнін сеуіп, нұр құятын тынымсыз жалын иесі»
3 слайд
Ш.А. Амонашвили: «Бізге сыртқы әлемнен даритын және рухани бастаулардан туындайтын нәрселерді біз жандандырамыз, асқақтатамыз, кемелдендіреміз. Біз оқушының рухани әлеміне, осы бейнелермен сәулендіруіміз керек...» «Мектепті емес, мұғалімнің рухани дүниесін реформалау қажет» В.А.Сухомлинкий: “Мұғалім жақсы сабаққа өмір бойы дайындалады. Біздің мамандардың рухани және философиялық негізі осындай: оқушыларға білім ұшқынын шашу үшін мұғалім өз бойынан телегей-теңіз нұр жинауы қажет». «Мұғалім өз сабағын сәулендіретін нұрды қайдан алады? Мұғалім өз бойындағы рухани әлемінен алады, егер ол әлем әсемдікке және асқақтыққа толы болса…» К.Д.Ушинский: «Адамгершілік тәрбиесінің негізгі құралдарының бірі сендіру, көп жағдайда баланың санасына жетпейтін орынсыз өсиет айтудан және үйретуден сақтаныңыз» Я.А.Коменский «Мұғалім мәңгі нұрдың қызметшісі, ол барлық ой мен қимыл әрекетіне ақылдың дәнін сеуіп, нұр құятын тынымсыз жалын иесі»
4 слайд
Педагог-классиктердің рухани –
адамгершілік туралы ойлары адамның үйлесімді
даму принциптерімен ұштасып жатыр. Рухани-
адамгершілік білім жан мен тәннің және ой мен
жүректің арасындағы шынайы өзара түсіністікті
жалпыадамзаттық құндылықтар негізінде
айқындаумен тығыз байланысты.
Я.А.Коменский, В.А.Сухомлинский, К.Д.Ушинский,
А.С.Макаренко, Ы.Алтынсарин, Ш.Уәлиханов, А.
Кұнанбаев, Ш.Кұдайбердиев, А.Байтұрсынов,
М.Жұмабаев т.б. Өздерінің еңбектерінде өскелең
ұрпақты адамгершілікке тәрбиелеу қажеттілігіне
назар аударды.
4 слайд
Педагог-классиктердің рухани – адамгершілік туралы ойлары адамның үйлесімді даму принциптерімен ұштасып жатыр. Рухани- адамгершілік білім жан мен тәннің және ой мен жүректің арасындағы шынайы өзара түсіністікті жалпыадамзаттық құндылықтар негізінде айқындаумен тығыз байланысты. Я.А.Коменский, В.А.Сухомлинский, К.Д.Ушинский, А.С.Макаренко, Ы.Алтынсарин, Ш.Уәлиханов, А. Кұнанбаев, Ш.Кұдайбердиев, А.Байтұрсынов, М.Жұмабаев т.б. Өздерінің еңбектерінде өскелең ұрпақты адамгершілікке тәрбиелеу қажеттілігіне назар аударды.
5 слайд
Ы. Алтынсарин А.Құнанбайұлы Ш.Құдайбердіұлы
«Жақсылап салынған мектеп
үйі, болуы мүмкін, тамаша
жазылған оқу құралдарын да
табуға болады.Бірақ бұлардың
жақсы мұғалімсіз берері
шамалы»
«Адам бойындағы ең
қымбаты-оның жүрегі.
Мейірімділік, өзгені өз
бауырындай қабылдай
білу, оған өзіңе тілейтін
игілік тілеу –мұның
барлығы жүректің
қалауы. Махаббат та –
жүректің қалауы».
Абай адам бойындағы
қарапайымдылық,
мейірімділік,сыйластық,
жомарттық, кішіпейілділік
т.б. қасиеттер жүректің
қалауымен
болатындығын
дәлелдейді.
«Мейірімділік,
махаббат,
қайырымдылық,
адалдық ақ жүректен
шығады. Ал арлы,
ақылды адам
қиянатты,зорлықты,
өзімшілдікті,
мақтануды
білмейді .Сол үшеуінің
басы қосылса, адам
жақсы өмір сүріп, бір-
бірімен тату тұруында
сөз жоқ».
Ы.Алтынсарин
тағылымы:Әдеби-сын
мақалалар мен зерттеулер -
Алматы:Жазушы, 1991.
А. Құнанбаев А. Қара
сөздері. -Алматы:
Ғылым, 1999.
Ш.Құдайбердиев Үш
анық. -Алматы:
Санат, 1995.
5 слайд
Ы. Алтынсарин А.Құнанбайұлы Ш.Құдайбердіұлы «Жақсылап салынған мектеп үйі, болуы мүмкін, тамаша жазылған оқу құралдарын да табуға болады.Бірақ бұлардың жақсы мұғалімсіз берері шамалы» «Адам бойындағы ең қымбаты-оның жүрегі. Мейірімділік, өзгені өз бауырындай қабылдай білу, оған өзіңе тілейтін игілік тілеу –мұның барлығы жүректің қалауы. Махаббат та – жүректің қалауы». Абай адам бойындағы қарапайымдылық, мейірімділік,сыйластық, жомарттық, кішіпейілділік т.б. қасиеттер жүректің қалауымен болатындығын дәлелдейді. «Мейірімділік, махаббат, қайырымдылық, адалдық ақ жүректен шығады. Ал арлы, ақылды адам қиянатты,зорлықты, өзімшілдікті, мақтануды білмейді .Сол үшеуінің басы қосылса, адам жақсы өмір сүріп, бір- бірімен тату тұруында сөз жоқ». Ы.Алтынсарин тағылымы:Әдеби-сын мақалалар мен зерттеулер - Алматы:Жазушы, 1991. А. Құнанбаев А. Қара сөздері. -Алматы: Ғылым, 1999. Ш.Құдайбердиев Үш анық. -Алматы: Санат, 1995.
6 слайд
Ізгілік педагогикасының идеясы:
Педагогикалық үдерісте баланың шынайы
адами құндылықтарды танып білуі және оны
меңгеруі;
Педагогикалық үдерісте баланы әлеуметке
қарсы бағыттайтын тәсілдердің қолдануына
жол берілмеуі;
Педагогикалық үдерістерге адами сипат беру;
Мектеп ұжымы өмірінің заттық-материалистік
және рухани ортасын, моральдық-
психологиялық ортасын ізгілендіру.
6 слайд
Ізгілік педагогикасының идеясы: Педагогикалық үдерісте баланың шынайы адами құндылықтарды танып білуі және оны меңгеруі; Педагогикалық үдерісте баланы әлеуметке қарсы бағыттайтын тәсілдердің қолдануына жол берілмеуі; Педагогикалық үдерістерге адами сипат беру; Мектеп ұжымы өмірінің заттық-материалистік және рухани ортасын, моральдық- психологиялық ортасын ізгілендіру.
7 слайд
1.Қалыптастыру педагогикасы: адам және әлем –
бастапқыда ешбір рухани әлеуеті болмайтын
биоәлеуметтік құбылыс.
2.Қабілеттерін дамыту педагогикасы
педагогикалық қызметтің мақсаты:
әлеуметтік ортада жетістікке жету үшін
тұлғаның қабілетін жан-жақты дамыту.
3.Кемелдендіру педагогикасы: адам
бойындағы рухани бастаулардың көзін ашу
және жалпыадамзаттық құндылықтарды
жарыққа шығару.
Педагогиканың үш типі
7 слайд
1.Қалыптастыру педагогикасы: адам және әлем – бастапқыда ешбір рухани әлеуеті болмайтын биоәлеуметтік құбылыс. 2.Қабілеттерін дамыту педагогикасы педагогикалық қызметтің мақсаты: әлеуметтік ортада жетістікке жету үшін тұлғаның қабілетін жан-жақты дамыту. 3.Кемелдендіру педагогикасы: адам бойындағы рухани бастаулардың көзін ашу және жалпыадамзаттық құндылықтарды жарыққа шығару. Педагогиканың үш типі
8 слайд
ҚАҒИДАТТАР:
1.Гуманистік бағыттағы қағидат-ізгілік мұраттары мен
бағдарларын бірінші кезекке қоюды көздейді;
-Жалпыадамзаттық құндылықтар қағидаты-»Өзін-өзі
тану» пәнін жүргізу үрдісінде жүзеге асырылатын
рухани-адамгершілік білімі –діни емес, зайырлы білім
екенін ерекше айта кеткен жөн. Ол адамдардың
физикалық, психикалық және рухани-адамгершілік
болмысын бір тұтастықта қарастырады;
-Әлеуметтік ынтымақтастық қағидаты-қосымша
арнайы сабақтан тыс шаралар өткізуді талап етеді;
Ұлттық мұра қағидаты-жалпыадамзаттық
құндылықтарды ұлттық рухани мұралар арқылы
тану қажеттілігін маңызды деп таниды;
-Табиғи сәйкестілік қағидаты-тұлғаның жеке және дара
ерекшеліктерін ескереді.
8 слайд
ҚАҒИДАТТАР: 1.Гуманистік бағыттағы қағидат-ізгілік мұраттары мен бағдарларын бірінші кезекке қоюды көздейді; -Жалпыадамзаттық құндылықтар қағидаты-»Өзін-өзі тану» пәнін жүргізу үрдісінде жүзеге асырылатын рухани-адамгершілік білімі –діни емес, зайырлы білім екенін ерекше айта кеткен жөн. Ол адамдардың физикалық, психикалық және рухани-адамгершілік болмысын бір тұтастықта қарастырады; -Әлеуметтік ынтымақтастық қағидаты-қосымша арнайы сабақтан тыс шаралар өткізуді талап етеді; Ұлттық мұра қағидаты-жалпыадамзаттық құндылықтарды ұлттық рухани мұралар арқылы тану қажеттілігін маңызды деп таниды; -Табиғи сәйкестілік қағидаты-тұлғаның жеке және дара ерекшеліктерін ескереді.
9 слайд
Сананың құрылымы
МИР
Правильное
восприятие
Пять органов чувств
интуиция
эмоции
әлем
Бес сезім мүшесінің
дұрыс (оң) қабылдауы
интуиция
эмоция
9 слайд
Сананың құрылымы МИР Правильное восприятие Пять органов чувств интуиция эмоции әлем Бес сезім мүшесінің дұрыс (оң) қабылдауы интуиция эмоция
10 слайд
«Үш-ақ нәрсе адамның қасиеті: ыстық қайрат, нұрлы ақыл,
жылы жүрек».
(А.Құнанбайұлы)
«Екі нәрсе адамды таң қалдырады: жұлдызды аспан және
адамның ішкі рухани дүниесі, ішкі моральдік заңсыздық
шексіздігі.Бірінші шексіздікті, адам жаңа кеңістіктерді бірте-
бірте игере отырып меңгерсе, ал екіншісін ар-ұят дауысына
бағыну арқылы игереді. Адам өмірі шектеулі, ол, өйткені
болмыс иесі. Табиғаттың бөлшегі ретінде адамның бүкіл
тіршілік әрекеті оның заңдылықтарын бұзбайды»
(И.А.Кант)
10 слайд
«Үш-ақ нәрсе адамның қасиеті: ыстық қайрат, нұрлы ақыл, жылы жүрек». (А.Құнанбайұлы) «Екі нәрсе адамды таң қалдырады: жұлдызды аспан және адамның ішкі рухани дүниесі, ішкі моральдік заңсыздық шексіздігі.Бірінші шексіздікті, адам жаңа кеңістіктерді бірте- бірте игере отырып меңгерсе, ал екіншісін ар-ұят дауысына бағыну арқылы игереді. Адам өмірі шектеулі, ол, өйткені болмыс иесі. Табиғаттың бөлшегі ретінде адамның бүкіл тіршілік әрекеті оның заңдылықтарын бұзбайды» (И.А.Кант)
11 слайд
Сананы тазарту
Сананы тазарту жалпыадамзаттық құндылықтардың жарық
сәулесін біртіндеп бойға сіңіру арқылы іске асырылады. Бұл
құндылықтарды өмірімізге енгізу арқылы біз түпкі санамызда
орын алған негативті үдерістерден арыламыз, осы орайда
эмоция күші мен билігінен айрылып, біртіндеп өмірімізден
алыстай бастайды. Сондықтан да санамызды тазарту барысында
эмоциямызға бақылау жасап, тыныштыққа қол жеткізуіміз керек.
Біз әрқашанда жоғары сана аймағына жетеміз деген позитивті
оймен өмір сүруге үйренуіміз керек.. Бұл күрделі жолға, тек
жақсы позитивті ойлар, әдемі суреттер,жақсы кинофильмдер,
табиғаттың әдемі бейнесі т.б. арқылы жете аламыз. Сонымен
қатар жалпы адамзатқа деген сүйіспеншілік те тыс қалмайды.
Бұндай риясыз сүйіспеншілікті бастан кешіру санамызды
оятатын рухани энергияны қажет етеді. Ол бізге тыныштықты
табуға, кемел адам дәрежесіне жетуге көмектеседі.
11 слайд
Сананы тазарту Сананы тазарту жалпыадамзаттық құндылықтардың жарық сәулесін біртіндеп бойға сіңіру арқылы іске асырылады. Бұл құндылықтарды өмірімізге енгізу арқылы біз түпкі санамызда орын алған негативті үдерістерден арыламыз, осы орайда эмоция күші мен билігінен айрылып, біртіндеп өмірімізден алыстай бастайды. Сондықтан да санамызды тазарту барысында эмоциямызға бақылау жасап, тыныштыққа қол жеткізуіміз керек. Біз әрқашанда жоғары сана аймағына жетеміз деген позитивті оймен өмір сүруге үйренуіміз керек.. Бұл күрделі жолға, тек жақсы позитивті ойлар, әдемі суреттер,жақсы кинофильмдер, табиғаттың әдемі бейнесі т.б. арқылы жете аламыз. Сонымен қатар жалпы адамзатқа деген сүйіспеншілік те тыс қалмайды. Бұндай риясыз сүйіспеншілікті бастан кешіру санамызды оятатын рухани энергияны қажет етеді. Ол бізге тыныштықты табуға, кемел адам дәрежесіне жетуге көмектеседі.
12 слайд
12 слайд
13 слайд
13 слайд
14 слайд
•Мектепте сүйіспеншілік, сенім, шабытты
шығармашылық, өзіңді-өзің зерттеу, өзіңді
түйсікпен ұғынуды дамыту атмосферасын
құру үшін жағдай жасау;
•Рухани-адамгершілік білім беруді мектептің
тұтастай педагогикалық үдерісімен
алмастыру;
•Рухани-адамгершілік білім беру үдерісінде тек
қана позитивті және ізгі әдістерді қолдану
қажеттілігі.
Өзін-өзі тану пәнін оқытудың
шарттары
14 слайд
•Мектепте сүйіспеншілік, сенім, шабытты шығармашылық, өзіңді-өзің зерттеу, өзіңді түйсікпен ұғынуды дамыту атмосферасын құру үшін жағдай жасау; •Рухани-адамгершілік білім беруді мектептің тұтастай педагогикалық үдерісімен алмастыру; •Рухани-адамгершілік білім беру үдерісінде тек қана позитивті және ізгі әдістерді қолдану қажеттілігі. Өзін-өзі тану пәнін оқытудың шарттары
15 слайд
15 слайд