Пирография өнерімен танысу. Көркемдеп күйдіру техникасы мен тәсілдері. 7-сынып.

1 слайд
Қызылорда қаласы, Н. Ергешбаев атындағы № 172 орта мектеп ІІ тоқсан, 2021-2022оқу жылы. Пән мұғалімі: Дүйсебаев Болат Бөлегенұлы .

2 слайд
№ 172 мектеп ІІ бөлім: Сәндік-қолданбалы өнер . Сабақ тақырыбы: Пирография өнерімен танысу. Көркемдеп күйдіру техникасы мен тәсілдері

3 слайд
№ 172 мектеп Оқу мақсаттары: 7.1.2.1- Тарихи және мәдени шығу тегі әртүрлі өнер, қолөнер мен дизайн туындыларының ерекшеліктерін өз бетінше зерделеу және сипаттау

4 слайд
№ 172 мектеп Сабақ мақсаттары: -Күйдірудің бірнеше әдіс-тәсілдерін біледі; Күйдіргіш аспап құрылымын біледі; Аспап көмегімен бейнені қалай салу керектігін түсінеді. -Күйдіру тәсілдерін салыстыра отырып, талдау жасай алады - Күйдіру әдістері бойынша қорытынды жасайды; Өз зерттеулерін, тәжірибелерін ұсынады.

5 слайд
№ 172 мектеп Бағалау критерийі 1. Күйдіргіш аспаптың құрамын біледі; 2. Көркем күйдіру әдістерін анықтайды, ажырата алады.

6 слайд
№ 172 мектеп Пирография – ағаш ты көркем күйдіру. Пирография - ағашты сәндеп- әрлеудің бір түрі. Өнер және қолөнер мен көркем графикада қолданылатын әдіс. Оның мәні, кез-келген органикалық заттардың (ағаш, фанера, қағаз, картон, киіз, пластик, былғары, мата) бетінде қызған инені пайдалана отырып өрнектеу.

7 слайд
№ 172 мектеп Пирография

8 слайд
№ 172 мектеп Ағашты күйдіріп көркемдеу. Ағашты күйдіріп әрлендіруді пирография деп атайды. Пирография ағашты кқркемдеп өңдеудің ең қарапайым, әрі ыңғайлы әдісі. Ағашты күйдіру жұмысы электр күйдіргіш аппараты көмегімен жүзеге асырылады. Электр күйдіргіш аппаратын былғары, сүйек материалдарын өңдеуге де қолданады. Қарапайым электр күйдіргіш аппараты: трансформатор, реостат, тұтқа, штифт ине, электр сымдар және электр ашадан тұрады. Күйдіруге жұмсақ көктерек, жөке, терек, қандағаш сияқты ағаштарды қолдану тиімді. Одан басқа қатты қайың ағашы да күйдіру жұмысына қолайлы. Кейбір ағаш тұқымдастар 150°С температураның өзінде, ал басқа тұқымдастар одан да жоғары тіпті 250°С температурада жанатыны белгілі. Күйдіру жұмысын бастамас бұрын қолды жаттықтырып алған жөн. Егер күйдіру барысында жіңішке сызық алу қажет болса, қызған штифт иненің жүрісін арттыру керек. Ал, жуан сызық алу үшін, ине жүрісін баяулату қажет. Күрделі суреттерді ағаш бетіне дұрыс көшіру үшін калькаға немесе папирус қағазына көшіріп, оны көшіргі қағазы көмегімен іске асырады. Оюлары бір нұсқадағы өрнектерді күйдіру үшін және уақытты үнемдеу мақсатында қатты қағаздан дайындалған трафарет немесе мәнерлі(пішінді) штифттерді пайдаланады. Штифттерді 0,3 – 1,5 мм-ге дейінгі нихром сымдардан дайындайды. Күйдіру жұмысы суреттің неғұрлым ірі элементтерінен Басталып, кіші элементтерге ауыса отырып жүргізіледі.

9 слайд
№ 172 мектеп Электр күйдіргіш аппараттары

10 слайд
№ 172 мектеп Ағашты күйдіріп өрнектеу электр бізбен жасалады.  Біздің бөлшектеріне 127В-тан 2В-қа дейін төмендетілетін тарнсформатор кіреді. Тұтыну қуаты 20 Вт шамасында. Негізгі жұмысты тұтқа ұшындағы металл электрод атқарады. Күйдіру  жиектік,   сызықшалы   және   нүктелік  әдістер деп үш топқа бөлінеді: Жиектік  әдісте күйдіріліп жасалған өрнек бұйым шетін қуалай жолақ немесе таспа түрінде орналасады. Жұмыс қарапайым электркүйдіргіш бізімен ағаш шетін айналдыра күйдіру арқылы орындалады. Күйдіргіш біз әр түрлі пішінді (иілген, түзу) болуы мүмкін: мысалы, сегіз тәрізді, Z тәрізді немесе V әрпі тәрізді. Осындай пішіндерді пайдалану арқылы өрнектер жасауға болады. Көбіне дайын бұйымдарды осылай әшекейлейді Сызықшалы   әдісте сурет бетіне электркүйдіргішпен жылдам қозғалыстар жасау арқылы сызықшалар түсіреді (сызықшалар қаншалықты қысқа болса, түсі де қанық болады). Нүктелік әдіс те үктелерді үлкенді-кішілі, терең-саяз етіп күйдіріп, ағаштың ақ жерлерін қарайған суреттерге айналдырып, бейнелеу. Солғын түс беру үшін ағаш бетіне электркүйдіргіштің бізін сәл ғана тигізіп өтеді. Негізінен, барлық күйдіру жұмыстары осы әдіспен орындалады. Ағашты күйдіріп көркемдеу.

11 слайд
№ 172 мектеп Фанера, ағаш бетіне күйдіру арқылы салынған суреттер.

12 слайд
№ 172 мектеп Фанера, ағаш бетіне күйдіру арқылы салынған суреттер.

13 слайд
№ 172 мектеп Фанера, ағаш бетіне күйдіру арқылы салынған суреттер.

14 слайд
№ 172 мектеп Пирография құралымен жұмыс істеу техникасы. Кітаптан немесе журналдан ұнаған суретті таңдаңыз, біздің жағдайда ол ханшайым-ба қа болады.

15 слайд
№ 172 мектеп Қалаған мөлшерде фанерді кесеміз

16 слайд
№ 172 мектеп Фанердің бетін зімпара қағазымен тазалаймыз. Зімпара қағазы

17 слайд
№ 172 мектеп Таңдалған суретті калька қағазының бетіне көшіреміз. Ол үшін; 1. Сүреті бетіне калька қағазын төсеп, мықтап бекітеміз . 2. Суретті қарындашпен бастырып шығамыз.

18 слайд
№ 172 мектеп Сызба аяқталғаннан кейін, көшірме қағазын қысқыштардан босатамыз, енді бізде сурет көшірмесі бар.

19 слайд
№ 172 мектеп Фанера бетіне көшіргі қара қағаз көмегімен калька қағазындағы суретті көшіреміз. Енді, күйдіретін дайындама дайын болды.

20 слайд
№ 172 мектеп Күйдіру барысы. 1.Суретті күйдіру барысында әрбір 20-30минут аралығын- да үзіліс жасай отырып жұмыс жүргізу 2. Толық күйдіріп болғаннан кейін фанера жиектеріне аралығы 7-10 мм шамасында айналдыра екі қатар сызық жүргізіп рамка салу. 3.Рамка сызықтарының аралығына таңдаған пішіндегі мәнерлі штифт көмегімен өрнектерді күйдіріп орындау.

21 слайд
№ 172 мектеп Сурет дайын.

22 слайд
№ 172 мектеп  Электркүйдіргішті тек мұгалімнің рұқсатымен ғана қосыңдар.  Үзіліс кезінде аспапты міндетті түрде сөндіріңдер, ал ұштықты тұтқаны тек арнайы металл тіреуішке қойындар.  Қолдарыңды, киімдеріңді қызып түрған ұштыққа тигізіп алудан сақтаңыздар. ҚАУІПСІЗДІК ЕРЕЖЕСІ

23 слайд

24 слайд
№ 172 мектеп ТАПСЫРМА: Еркін тақырыпта күйдіру жұмысын орындау.

25 слайд
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ! № 172 мектеп