Ашық сабақ, ҚМЖ, көрнекілік, презентация жариялап
2 млн. ₸ табыс табыңыз!
2024-2025 оқу жылына арналған
қысқа мерзімді сабақ жоспарларын
Жүктеп алғыңыз келеді ме?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен жасалған
Презентация А.Құнанбайұлы "Көлеңке басын ұзартып" өлеңі
Материал туралы қысқаша түсінік
Абайтану курсы бойынша ұстаздарға арналған қосымша көмек материалы.
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады.
Толығырақ
07 Желтоқсан 2020
1060
0 рет жүктелгенТегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
1 / 7
Материалдың қысқаша түсінігі
1 слайд
Жиырма төртінші қараша
“Көлеңке басын ұзартып” өлеңі
1 слайд
Жиырма төртінші қараша “Көлеңке басын ұзартып” өлеңі
2 слайд
Мақсаты
•
Оқушыларды өлеңнің шығу тарихымен
таныстыру, өлеңнің мазмұнымен,
тақырыбымен, идеясымен таныстыру,
құрылысына қарай талдату.
2 слайд
Мақсаты • Оқушыларды өлеңнің шығу тарихымен таныстыру, өлеңнің мазмұнымен, тақырыбымен, идеясымен таныстыру, құрылысына қарай талдату.
3 слайд
«Көлеңке басын ұзартып» өлеңі
«Көлеңке басын ұзартып» – Абайдың 1900 жылы
жазған философиялық терең мазмұнды өлеңі. 4 тармақты,
6 шумақтан тұрады. Алғаш 1909 ж. Санкт-
Петербургте жарық көрген «Қазақ ақыны Ибраһим
Құнанбайұлының өлеңі» атты жинақта жарияланды.
Туынды басылымдарында бір ғана текстологиялық өзгеріс
кездеседі. Мүрсейіт қолжазбаларында, 1909, 1939, 1954
жылғы басылымдарда 6-шумақтың 3-жолы «Жай жүргенді
өрт қылып» деп алынса, 1945, 1957, 1977 жылғы
жинақтарда бұл жол «Жай жүргенді уерд қылып» болып
берілген. Сондай-ақ 1939, 1945 жылғы жинақтарда
өлеңнің жазылған кезеңі 1895 ж. деп керсетілген. Туынды
ағылшын, қарақалпақ, қырғыз, орыс, өзбек, татар, тәжік,
түрікмен, ұйғыр тілдеріне аударылған.
3 слайд
«Көлеңке басын ұзартып» өлеңі «Көлеңке басын ұзартып» – Абайдың 1900 жылы жазған философиялық терең мазмұнды өлеңі. 4 тармақты, 6 шумақтан тұрады. Алғаш 1909 ж. Санкт- Петербургте жарық көрген «Қазақ ақыны Ибраһим Құнанбайұлының өлеңі» атты жинақта жарияланды. Туынды басылымдарында бір ғана текстологиялық өзгеріс кездеседі. Мүрсейіт қолжазбаларында, 1909, 1939, 1954 жылғы басылымдарда 6-шумақтың 3-жолы «Жай жүргенді өрт қылып» деп алынса, 1945, 1957, 1977 жылғы жинақтарда бұл жол «Жай жүргенді уерд қылып» болып берілген. Сондай-ақ 1939, 1945 жылғы жинақтарда өлеңнің жазылған кезеңі 1895 ж. деп керсетілген. Туынды ағылшын, қарақалпақ, қырғыз, орыс, өзбек, татар, тәжік, түрікмен, ұйғыр тілдеріне аударылған.
4 слайд
Көлеңке басын ұзартып
Көлеңке басын ұзартып,
Алысты көзден жасырса;
Күнді уақыт қызартып,
Көкжиектен асырса;
Күңгірт көңлім сырласар
Сұрғылт тартқан бейуаққа.
Төмен қарап мұңдасар,
Ой жіберіп әр жаққа.
Өткен өмір — қу соқпақ,
Қыдырады, талайды.
Кім алдады, кім тоқпақ
Салды, соны санайды.
4 слайд
Көлеңке басын ұзартып Көлеңке басын ұзартып, Алысты көзден жасырса; Күнді уақыт қызартып, Көкжиектен асырса; Күңгірт көңлім сырласар Сұрғылт тартқан бейуаққа. Төмен қарап мұңдасар, Ой жіберіп әр жаққа. Өткен өмір — қу соқпақ, Қыдырады, талайды. Кім алдады, кім тоқпақ Салды, соны санайды.
5 слайд
Нені тапсаң, оны тап,
Жарамайды керекке.
Өңкей уды жиып ап,
Себеді сорлы жүрекке.
Адасқан күшік секілді
Ұлып жұртқа қайтқан ой.
Өкінді, жолың бекінді,
Әуре болма, оны қой.
Ермен шықты, итқылып,
Бидай шашқан егінге.
Жай жүргенді уирд қылып,
Тыныш өлсеңші тегінде.
5 слайд
Нені тапсаң, оны тап, Жарамайды керекке. Өңкей уды жиып ап, Себеді сорлы жүрекке. Адасқан күшік секілді Ұлып жұртқа қайтқан ой. Өкінді, жолың бекінді, Әуре болма, оны қой. Ермен шықты, итқылып, Бидай шашқан егінге. Жай жүргенді уирд қылып, Тыныш өлсеңші тегінде.
6 слайд
1. Абай Құнанбаевтың туған жерін белгілеңіз.
А) Шығыс Қазақстан облысы, Аягөз ауданы, Ақ жайлау өңірі;
В) Шығыс Қазақстан облысы, Шыңғыстау бауырындағы
Қасқабұлақта;
С) Ақмола облысындағы Қоскөл деген жерде;
Д) Ақмола облысы, әйгілі Бурабай көлі;
Е) Қостанай облысы, Құсмұрын бекетінде.
2. Құнанбай Абайды неше жасында Семейге оқуға жіберді?
А) 7жасында; В) 8жасында; С) 9жасында; Д) 10жасында; Е)
11жасында.
3. Медреседе діни уағыздармен шектеліп қалмай, қандай тілдерді
игерді?
А) Араб, парсы, түркі; В) Араб, парсы, иран;
С) Араб, парсы, түркімен; Д) Араб, парсы, өзбек; Е) Араб, парсы,
орыс.
4. Құнанбай Абайды оқудан шығарып, ел билеу ісіне баулығанда
неше жаста еді?
А) 10жаста; В) 11жаста; С) 13жаста; Д) 15жаста; Е) 16жаста.
5. Абай Е. Михаэлиспен қай жылы кездесті?
А) 1870ж.; В) 1871ж.; С) 1873ж.; Д) 1875ж.; Е) 1880ж.
6 слайд
1. Абай Құнанбаевтың туған жерін белгілеңіз. А) Шығыс Қазақстан облысы, Аягөз ауданы, Ақ жайлау өңірі; В) Шығыс Қазақстан облысы, Шыңғыстау бауырындағы Қасқабұлақта; С) Ақмола облысындағы Қоскөл деген жерде; Д) Ақмола облысы, әйгілі Бурабай көлі; Е) Қостанай облысы, Құсмұрын бекетінде. 2. Құнанбай Абайды неше жасында Семейге оқуға жіберді? А) 7жасында; В) 8жасында; С) 9жасында; Д) 10жасында; Е) 11жасында. 3. Медреседе діни уағыздармен шектеліп қалмай, қандай тілдерді игерді? А) Араб, парсы, түркі; В) Араб, парсы, иран; С) Араб, парсы, түркімен; Д) Араб, парсы, өзбек; Е) Араб, парсы, орыс. 4. Құнанбай Абайды оқудан шығарып, ел билеу ісіне баулығанда неше жаста еді? А) 10жаста; В) 11жаста; С) 13жаста; Д) 15жаста; Е) 16жаста. 5. Абай Е. Михаэлиспен қай жылы кездесті? А) 1870ж.; В) 1871ж.; С) 1873ж.; Д) 1875ж.; Е) 1880ж.
