#1 слайд
Жиырма төртінші қараша “Көлеңке басын ұзартып” өлеңі

1 слайд

#2 слайд
Мақсаты • Оқушыларды өлеңнің шығу тарихымен таныстыру, өлеңнің мазмұнымен, тақырыбымен, идеясымен таныстыру, құрылысына қарай талдату.

2 слайд

#3 слайд
«Көлеңке басын ұзартып» өлеңі «Көлеңке басын ұзартып» – Абайдың 1900 жылы жазған философиялық терең мазмұнды өлеңі. 4 тармақты, 6 шумақтан тұрады. Алғаш 1909 ж. Санкт- Петербургте жарық көрген «Қазақ ақыны Ибраһим Құнанбайұлының өлеңі» атты жинақта жарияланды. Туынды басылымдарында бір ғана текстологиялық өзгеріс кездеседі. Мүрсейіт қолжазбаларында, 1909, 1939, 1954 жылғы басылымдарда 6-шумақтың 3-жолы «Жай жүргенді өрт қылып» деп алынса, 1945, 1957, 1977 жылғы жинақтарда бұл жол «Жай жүргенді уерд қылып» болып берілген. Сондай-ақ 1939, 1945 жылғы жинақтарда өлеңнің жазылған кезеңі 1895 ж. деп керсетілген. Туынды ағылшын, қарақалпақ, қырғыз, орыс, өзбек, татар, тәжік, түрікмен, ұйғыр тілдеріне аударылған.

3 слайд

#4 слайд
Көлеңке басын ұзартып   Көлеңке басын ұзартып, Алысты көзден жасырса; Күнді уақыт қызартып, Көкжиектен асырса;   Күңгірт көңлім сырласар Сұрғылт тартқан бейуаққа. Төмен қарап мұңдасар, Ой жіберіп әр жаққа.   Өткен өмір — қу соқпақ, Қыдырады, талайды. Кім алдады, кім тоқпақ Салды, соны санайды.  

4 слайд

#5 слайд
Нені тапсаң, оны тап, Жарамайды керекке. Өңкей уды жиып ап, Себеді сорлы жүрекке. Адасқан күшік секілді Ұлып жұртқа қайтқан ой. Өкінді, жолың бекінді, Әуре болма, оны қой. Ермен шықты, итқылып, Бидай шашқан егінге. Жай жүргенді уирд қылып, Тыныш өлсеңші тегінде.

5 слайд

#6 слайд
1. Абай Құнанбаевтың туған жерін белгілеңіз. А) Шығыс Қазақстан облысы, Аягөз ауданы, Ақ жайлау өңірі; В) Шығыс Қазақстан облысы, Шыңғыстау бауырындағы Қасқабұлақта; С) Ақмола облысындағы Қоскөл деген жерде; Д) Ақмола облысы, әйгілі Бурабай көлі; Е) Қостанай облысы, Құсмұрын бекетінде. 2. Құнанбай Абайды неше жасында Семейге оқуға жіберді? А) 7жасында; В) 8жасында; С) 9жасында; Д) 10жасында; Е) 11жасында. 3. Медреседе діни уағыздармен шектеліп қалмай, қандай тілдерді игерді? А) Араб, парсы, түркі; В) Араб, парсы, иран; С) Араб, парсы, түркімен; Д) Араб, парсы, өзбек; Е) Араб, парсы, орыс. 4. Құнанбай Абайды оқудан шығарып, ел билеу ісіне баулығанда неше жаста еді? А) 10жаста; В) 11жаста; С) 13жаста; Д) 15жаста; Е) 16жаста. 5. Абай Е. Михаэлиспен қай жылы кездесті? А) 1870ж.; В) 1871ж.; С) 1873ж.; Д) 1875ж.; Е) 1880ж.

6 слайд