презентация ФОРМАТИВТІ ОҚЫТУ СТРАТЕГИЯЛАРЫ

1 слайд
ФОРМАТИВТІ БАҒАЛАУДЫҢ 12 СТРАТЕГИЯСЫ

1 слайд

2 слайд
Формативті оқытудың қандай ерекшелігі бар? Профессор Джон Хэтти кез келген басқа факторға қарағанда, оқыту сапасына кері байланыстың көп ықпал ететінін көрсетті.

2 слайд

3 слайд
1. ЖҰПТАРДА ӨЗАРА БАҒАЛАУ   Өзара бағалаудың ең қарапайым нысаны: оқушыларға шамамен бес минут ішінде өздігінен орындау үшін тапсырма беру, содан соң жұмыстарын алмастыру және бірін-бірі бағалау үшін жұптарға бөлуді білдіреді. Кері байланыс, әдетте, жазбаша емес, ауызша. Ол ынталандыру нысанында ұсынылуға тиіс.     Бұл тамаша тәсілдің көмегімен оқушылар сіздің бағалай алатыныңыздан артық орындайды , бірақ оның пайдасы тек бұл ғана емес. Аталған әдіс «жасырын хабарламаны» білдіреді. Ол оқушыларға қателерді болдырмауды және оларды түзетудің жолын көрсетеді, алайда бұдан басқа ол қателерді жібермеуді және оларды түзетуге болатындығы туралы түсінік береді. Ол оқушыларға оқудағы жетістіктің туа біткен талантқа емес, жұмысты тиісінше орындауға байланысты екендігін көрсетеді. Мұндай хабарламаның маңыздылығын асыра бағалау қиын, дәлелденгендей бұл оқушылардың уәждемесі мен жетістіктеріне зор әсер етеді. Оқушылардың жұмыс туралы тамаша пікір қалыптастыратындығына немесе қалыптастырмайтындығына қарамастан, Сіз әрбір жағдайға араласпауға тиіссіз. Қажетті нәтиже - оқушылардың өз пікірлерін түсіндіре отырып, қателерді түзету үшін жеке мақсат қоя білуіне байланысты. Егер осындай нәтижеге қол жетсе, бұл көбінесе жеткілікті болады. Әрине, мен мұғалімдер оқушылардың жұмысын бағалауға тиіс емес деп отырған жоқпын, бірақ оқушылардың өзара бағалауының төтенше тиімді екенін еске сақтау керек.

3 слайд

4 слайд
2. ТОПТАРДАҒЫ ӨЗАРА БАҒАЛАУ Оқушылар әрқайсысы үш немесе төрт оқушыдан тұратын топтарға бөлінеді, олардың достық қарым- қатынаста болмағаны жақсы. Олар неғұрлым әртүрлі жауаптар берсе, соғұрлым оқыту үрдісінің жеңіл болуына байланысты топтар екі оқушыдан тұрмауға тиіс. Оқушыларға алдымен өз бетінше жалғыздан орындауға тиіс сұрақтар немесе есептеулер таратылады (мысалы, бес минут ішінде). Оқушылар өз жауаптарын, негіздемелерін, әдістерін, жұмыс стилін және т.с.с. айырмашылықтарын белгілей отырып салыстырады. Олар талқылайды және төмендегіге қатысты келісімге келісуге тырысады: • Қандай әдіс, жұмыс стилі, негіздеме және жауап және т.с.с. жақсы және неліктен? • «Үздік жауаптың» топтық идеясы. • Топ мүшелері қандай қателіктер жасады және неліктен (мұндай талқылау ынталандыру және құрылымдық негізде жүргізіледі)? • Оқушыларға жауап үлгілері ұсынылады және олар өз тобының жауабын мұғалім ұсынған жауап үлгісімен салыстырады.Жауап үлгілерін өзара түсіндіру

4 слайд

5 слайд
3. ОҚУШЫЛАРДЫҢ ТҮСІНДІРУЛЕРІ Оқушылар жауап үлгілерін түсіндіреді 1. Мұғалім қалыпты тәсілмен тақтада «дауыстап ойланып» және түсіндіре отырып, «бұны қалай жасау керектігін» көрсетеді. Мысалы, белгісіз бұрышты анықтау үшін тангенстерді қалай пайдалану керек, дәйекшелерді қалай пайдалану керек, сценарийден ауруды қалай күту керектігі туралы жоспарды қалай құру керек және т.с.с.. 2. Оқушылар жұптары бойынша бөлінеді, өздерінің достарымен болуы міндетті емес. 3. Мұғалім жауап үлгілері толық өңделген сұрақтардың екі тізбесін дайындайды. Әрбір тізбе мұғалім көрсеткен сұрақтармен өте ұқсас әртүрлі типтегі сұрақтардың белгілі бір санынан тұрады. Әр жұп сұрақтардың бір тізбесін алады. Әрбір оқушы келесі кезеңде бір сұрақтар тізбесімен жұмыс жасайды. 4. Оқушылар өз бетінше келесі кезеңге дайындала отырып, бір-бірден жауап үлгілерін зерделейді (мысалы, 5 минут бойы) 5. Әр оқушы өз серіктесіне не жасалғандығын және неліктен жасалғандығын, жұмыс әдістері мен стилінің неліктен дұрыс болып табылатындығын көрсете отырып, өз жауаптар үлгісінің тізбесін түсіндіреді. 6. Содан соң оқушылар қалыпты тәсілмен өз бетінше тапсырмаларды орындау үшін жұмыс істейді.

5 слайд

6 слайд
4 . ОҚУШЫЛАРДЫҢ АРНАЙЫ ҚАТЕЛЕРДІ БАҒАЛАУЫ Бұл жоғарыда сипатталған үлгілерді оқушылардың түсіндіру нұсқаларының бірі болып табылады және көп жағдайда олардан кейін бірден орындалады. Оқушылар жұптарға бөлінеді Оқушыларға арнайы қателері бар дайын жауаптар жинағы ұсынылады. Жұптардағы оқушылардың әрқайсысының әртүрлі үлгілері болады. Оқушылар мыналарды табу үшін өз бетінше жұмыс жасайды: Не дұрыс емес? Бұл неліктен дұрыс емес? Бұны қалай түзетуге болады? Жұптағы әр оқушы өз үлгілеріндегі қателерді серіктесіне түсіндіреді. Егер оқушы серіктесінің жіберген қатесін байқайтын болса, оны көрсетуге тиіс. Сосын мұғалім оқушылардың қандай қателерді тапқанын сұрайды және олардың жауаптарын құптайды немесе теріске шығарады. Мұғалім дұрыс қабылданбаған түсінікті мұқият түсіндіруі тиіс. Бұл оқушыларды теріс түсініктерден және әдеттегі қателерден «арылтуға» арналған қызықты және пайдалы тапсырма. Оқушыларды шатастырмау үшін, мұндай тапсырмадан тақырыпты бастапқы оқыту сатысында аулақ болу қажет, бірақ ол тақырыпты меңгертудің соңында түсініктегі тұрақты қателерді анықтау және түзету үшін өте пайдалы. Егер оқушылар қателерді байқай алмайтын болса, демек, олар өздерінің жұмыстарын тексере алмайды.   Оқушылардың бағалауының артықшылықтары: Оқушылар басқа да бағалау тәсілдерін үйренеді және мүмкіндіктерге барынша кең шолу жасай алады. Әдістерді бағалау көмегімен оларды көбірек түсінеді. Олар өздерінің оқулары туралы көп зерделейтін болады. Мысалы, егер оқушы синусты тангенспен шатастырғандықтан, қате жібергенін түсінетін болса, осындай әдіс көмектеседі. Егер құрылымдық негізде бірін-бірі қолдайтын болса, «көмекшілер» және «көмекті қабылдайтындар» да оқитын болғандықтан, бұл әдіс оқушыларға өте ұнайды (Талқылау стандарты, әдетте, сіз күткеннен әлдеқайда жоғары!). Олар жетістікті туа пайда болған қабілеттерге қарағанда, ұмтылу, дұрыс стратегияны қолдану және т.с.с. байланыстырады. Бұл оқушыларды жақсартуға «уәкілеттік береді».

6 слайд

7 слайд
5. ӨЗІН-ӨЗІ БАҒАЛАУ Мақсаттар, бағалау өлшемдері немесе тапсырмалар арқылы өзін-өзі бағалау  Тапсырманы, сабақты, тақырыпты меңгеру соңында оқушыларға мақсаттар, тапсырмалар немесе бағалау өлшемдері туралы ескертеді. Сосын оқушылардан, мысалға, бес минут ішінде өз жұмыстарын қарап шығып, мыналарға қатысты өздерін бағалау сұралады:  Олар нені оқыды, білді және не жасай алады?  Олар мақсат пен міндеттерге жету үшін тәжірибе жүзінде тағы нені үйренуі немесе орындауы қажет?  Оқушылар мұны іс-әрекеттің жеке жоспарын құру үшін қолданады  Іс-әрекет жоспары келесі сабақта жүзеге асырылады.  

7 слайд

8 слайд
6. ЖАЛҒАН БАҒА 'Жалған' тапсырма – бұл жалған баға мақсатында мұғалім жасайтын тапсырмасы. Ол студенттің қиялынан жасалған болып ұсынылады. Мысалы: Мұғалім ‘X’ және ‘Y’ екі тапсырмасын береді және студенттердің оларды бағалауын өтінеді. М атематика немесе сол сияқты пәндер бойынша студенттерге тапсырмалардың жауаптары беріледі: Тапсырманың бір бөлігі бірдей дұрыс жауаптарды қамтиды, бірақ әдістер түсіндірілмейді және негізделмейді, кей жауаптар өте ұзақ, ал жұмыс мүлде түсінікті емес. Тапсырманың басқа бөліктері дұрыс емес жауаптарды қамтиды, бірақ әдісі дұрыс, толық түсіндірілген және негізделген, ал жұмыс жақсы әзірленген және түсінікті етіп баяндалған. Оқушылардың көбісі мақсат дұрыс жауап алу деп болжайтындықтан, әдіс және жұмысты қарастырмай, нашар жұмысқа өте жақсы баға береді. Жазбаша жұмыс үшін: Тапсырманың бір бөлігіде көп техникалық терминдер мен әсерлі сызбанұсқалар берілген, өте күрделі грамматикалық ұзақ сөйлемдер бар. Алғашқыда жалықтыратын болып көрінген жұмыс, сұраққа жауап бермейді. Екінші жалған тапсырма - қысқа, техникалық терминдерді қажет болатын жерлерде ғана пайдаланады және сұраққа өте жақсы және қысқа жауап береді. Тағы да, оқушылар әдетте тапсырмалар мен бағалау өлшемдерін оқыған кезде, олар оған жеткілікті назар аудармайтындықтан немесе оларды жеткілікті түрде жақсы түсінбейтіндіктен, нашар жұмысқа өте жақсы баға береді.   Екі жағдайда да сынып талқылауды оқушылар өз бағаларын қойғаннан кейін өткізеді. Бұл оқыту мезеттерін атап өту және жақсы жұмыс өлшемдерін түсіндіру үшін пайдаланылады. Бұл талқылау өте маңызды және тапсырмалар көшірмелері бірдей болғандықтан, барлық оқушылар өз білімдерін өздері немесе жұптасқан жұмыста бағалайды. Мұғалім назарын осы жұмысқа және өлшемдерге бағыттай алады. “ ‘X’ жұмысына қараңыз. Өз жауабаңызды 3-сұрақ талап ететіндей етіп негіздей алдыңыз ба? Жауапты негіздеу нені білдіреді? Енді ‘Y’осыны қалай жасағанына қарап көрелік …”   Бірінше рет, Сіз жалған бағалауды пайдаланған кезде, оқушыларға бір тапсырмаға “А” бағасы қойылғанын, ал екіншісіне ‘D’ қойылғанын айту және олардан қайсысының қандай екенін сұрау қызықты. Әдетте, осылай болатындықтан, олар керісінше бағалайтын кезде, олардан тапсырманы үйде пысықтауды және негіздемелер әзірлеуді өтініңіз.   Бірінші рет, оқушылар жалған бағалауды орындайтын кезде, оларға бағалау өлшемдерін ұсынуға немесе ұсынбауға да болады. Егер бағалау өлшемдері берілмесе, өлшемдердің қаншалықты маңызды екенін және олардың неліктен болатынын атап өте отырып, жұмысты талқылауды аяқтауға болады. Дегенмен, егер өлшемдер соңынан көрсетілетін болса, оқушылар тек қана ұтады, олар осылайша оларды талқылауда байқап көретін және олардың нені білдіретінін зерделейтін болады. Жалған бағалау – оқушыларды бағалау өлшемдерін және бағалау әдісін түсінуге шын мәнінде мәжбүрлейтін озық тәсілдердің бірі. Мұғаліммен бірге талқылау кез келген дұрыс түсінбеушілікті түсіндіру үшін пайдаланылуы мүмкін. Жалған тапсырма шын мәнінде оқушының атын көрсетпей алдыңғы жылы орындаған тапсырмасы болуы мүмкін. Мұндай жағдайда Сіз тіпті оның аты көрсетілмейтін болса да, авторлық құқық туралы заң орындалуы үшін, осы оқушының рұқсатын алуға тиіссіз. Егер оқушылар жұмыстарын электронды түрде ұсынатын болса, онда осындай мақсаттар үшін жұмысты сақтап қою аса қиын емес. Көптеген оқушылар белгілі бір деңгейде 'сипаттау', 'түсіндіру', 'талдау' және 'бағалаудың' іс жүзінде ‘бірдеме туралы жазу’бір ғана нәрсені білдіретінін болжайды Жалған бағалау шынында оларға бағалау әдісін түсінуге көмек береді. Басқа пайдалы әдіс 'шешімдер - шешімдер' пайдалану болып табылады. Студенттерге сөз тіркесін немесе мәтіннің қысқа параграфтарын сипаттау, түсіндіру, талдау және бағалауды жіктеу үшін береді.   Тапсырманың бір бөлігін жалған бағалау Жоғарыда сипатталған сияқты, тапсырманың екі бөлігін немесе оларды талқылауға арналған уақыт әрқашан бола бермейді. Оқушылар ұқсас немесе бірдей тапсырмаларды орындаған соң бірден оларды түсінікті өлшемдермен салыстыруда өткен жылғы тапсырманы бір жақсы бөлігін ұсыну өте жақсы үй тапсырмасы болып табылады. Оқушылар, негізінде, осыған ұқсас көп мысалдардан жақсы тәжірибе үйренеді. Бұл – оқудың өте табиғи тәсілі, жануарлар осылай үйренеді, ал біз түптеп келгенде – жануарға ұқсаспыз! Оқушылар бірінші рет өздері бағалайтын жақсы жұмысты үстіртін көшіріп алуы мүмкін, бірақ мұғалімнің шебер түсіндіруінен кейін олар осындай жақсы жұмыстың маңызды ерекшеліктерін зерделейді және өздері көретін нәрсені жаңа жағдайларға бейімдейді.

8 слайд

9 слайд
7. ТҮСІНДІРІЛЕТІН ТАПСЫРМАЛАР Мақсат – бұл дұрыс жауаптың алыну процедураларын жай ғана механикалық есте сақтау емес, математик болу екенін оқушылар білуге тиіс (немесе тіл маманы немесе т.с.с.). Бұл үшін олардың стратегияларды түсінуі , стратегияның қашан жұмыс істейтінін немесе жұмыс істемейтінін және неліктен екенін және көзделген мақсат үшін және одан әрі қандай бірнеше тәсілді басшылыққа алу керектігін білуі қажет. Математиктер және басқа мұғалімдер осындай дамуға ықпал ету үшін, «түсіндіру тапсырмаларын» ұсынуы мүмкін. Мысалы: “ Пифагор теоремасын қашан қолданылатындығын және қолданылмайтындығын анықтай оытрып, өз сөздеріңмен түсіндіріп беріңіздер. Сондай-ақ оның үшбұрыштың белгісіз жағын табу үшін қалай пайдаланылатынын түсіндіріңіз”. Осындай тапсырмалар студенттерге тұжырымдамаларды түсінуге және оларды есте сақтуаға көмектеседі.   Жұптағы бірлескен жұмыс кезінде түсіндіру Түсіндірмелі тапсырмалар жұп сабақтарда жазбаша үй жұмысы түрінде немесе ауызша жұмыс түрінде болуы мүмкін. Мысалы, жоғарыда берілген тапсырманы екі бөлікее бөлуге болады және оқушылар жұптары өз жартысын орындайды және бір-біріне түсіндіреді. Сосын олар ортақ күшпен бір-біріне түсіндіруді өзара бағалай және жалпы шешім ұсына алады. Жұптағы бірлескен жұмыс кезіндегі түзететін түсіндірулер Жоғарыда сипатталған жұптағы бірлескен жұмыс кезінде шын мәнінде жасайтын түсіндіру үшін мұғалім оқушыларға өте қысқа «дұрыс» түсініктер береді және оқушылардан олардың түсіндірулерінің қалай жақсартуға болатынын анықтауды өтінеді. Оқушылар тапсыр...

9 слайд