Презентация "Семей өңіріндегі медреселер"

1 слайд
Бағыты: Қазақстанның тарихи ескерткіштері және Бағыты: Қазақстанның тарихи ескерткіштері және болашақ дамуы бар саяхат маршруттары.болашақ дамуы бар саяхат маршруттары.    Секциясы: өлкетануСекциясы: өлкетану    Тақырыбы: “Семей өңіріндегі медреселер және Тақырыбы: “Семей өңіріндегі медреселер және білім беру жүйесі ”білім беру жүйесі ” Авторы: Төлеуғазиев ЕлжанАвторы: Төлеуғазиев Елжан Жетекшісі: Демеуова Әсел ТілешқызыЖетекшісі: Демеуова Әсел Тілешқызы тарих пәнінің мұғалімітарих пәнінің мұғалімі

2 слайд
Кіріспе 1-тарау. XIX ғасырдағы Қазақ жеріндегі білім беру ісінің дамуы. 1.1 Семейдегі Ахмет Риза медресесі. 1.2 Семей өңіріндегі ХІХ ғасырдағы білім беру ісі, ағарту мекемелері. 1.3 Мұсылмандардың ағарту жүйесінің ахуалы. 1.4 Патша өкіметінің қазақ халқының халық ағарту саласындағы саясаты. 2-тарау. XIX ғасырдағы білім берудің бағыттары және мамандар даярлау. 2.1 XIX ғасырдағы Қазақстандағы мектептердің типтері және олардың білім беру бағыты. 2.2 Мұғалім мамандарын даярлау оқу мекемелері. Қорытынды Әдебиеттер тізімі Қосымша

3 слайд
Зертттеу жұмысының мақсаты:Зертттеу жұмысының мақсаты: XIX ғасырдағы Қазақстан жеріндегі, Семей өңіріндегі білім беру XIX ғасырдағы Қазақстан жеріндегі, Семей өңіріндегі білім беру жүйесін зерттеу, соның ішінде діни мектептер мен медреселердегі жүйесін зерттеу, соның ішінде діни мектептер мен медреселердегі басты білім беру жүйесіндегі оқулықтар, оқу бағдарламалары, басты білім беру жүйесіндегі оқулықтар, оқу бағдарламалары, даму белгілері, кезеңдерін жүйелеп, бүгінгі білім беру даму белгілері, кезеңдерін жүйелеп, бүгінгі білім беру мекемелерінің оқу-тәрбие жүйесінің дамуын, мұғалімдер құрамы мекемелерінің оқу-тәрбие жүйесінің дамуын, мұғалімдер құрамы және мамандар даярлау кадрлары жан-жақты зерттеу. және мамандар даярлау кадрлары жан-жақты зерттеу. Зертттеу жұмысының міндеттері:Зертттеу жұмысының міндеттері: 1. Семей өңіріндегі сондай-ақ XIX ғасырлардағы мектептер мен 1. Семей өңіріндегі сондай-ақ XIX ғасырлардағы мектептер мен медреселерді зерттеу; медреселерді зерттеу; 2.Мектептердің даму тарихнамасын анықтау, мектептегі оқу-2.Мектептердің даму тарихнамасын анықтау, мектептегі оқу- тәрбие үрдісі ұйымдастырудың ғылыми-педагогикалық тәрбие үрдісі ұйымдастырудың ғылыми-педагогикалық негіздерін анықтау;негіздерін анықтау; 3.Білім ордаларындағы оқу жоспары, бағдарламалары, оқулықтар 3.Білім ордаларындағы оқу жоспары, бағдарламалары, оқулықтар мен оқу құралдарына сипаттама беру; мен оқу құралдарына сипаттама беру; 4.Тақырыптың маңыздылығын, тарихи сипатын терең түсіне 4.Тақырыптың маңыздылығын, тарихи сипатын терең түсіне біліп, толық ашу үшін материалдар мен ақпараттар біліп, толық ашу үшін материалдар мен ақпараттар жинастыру және қорытынды жасау жинастыру және қорытынды жасау .

4 слайд
Медресе  Интернациональная көшесі мен Міржақып Дулатұлы көшесінің қиылысында орналасқан.

5 слайд
Абай оқыған Ахмет Риза медресесіАбай оқыған Ахмет Риза медресесі Семей қаласындағыСемей қаласындағы ХІХ ғасырдағы бірден бір ХІХ ғасырдағы бірден бір діни медресе. діни медресе. Оны Ахмет Риза деген имам ұйымдастырған. АбайОны Ахмет Риза деген имам ұйымдастырған. Абай Кұнанбаев 1855-Кұнанбаев 1855- 1859 жылдар1859 жылдар аралығында осы медреседеаралығында осы медреседе оқыған. Кезіндеоқыған. Кезінде мешітмешіт жанында медресе болған. Ахметжанында медресе болған. Ахмет РизаРиза медресесімедресесі солсол кездегікездегі басқабасқа дінидіни оқуоқу орындарынанорындарынан әжеп тәжеп т әә уіруір озық таусаналған. 1949 жылыозық таусаналған. 1949 жылы өртөрт апатынаапатына шалынып, жойылыпшалынып, жойылып кеткенкеткен . 1992-1993 жылдары, Абайдың . 1992-1993 жылдары, Абайдың 150 жылдық торқа лы тойына орай, медресе Интернациональная кө 150 жылдық торқа лы тойына орай, медресе Интернациональная кө шесі мен Дулатов көшелерінің қиылысына көшіріліп, қайта жөндеу шесі мен Дулатов көшелерінің қиылысына көшіріліп, қайта жөндеу жұ мыстары жүргізіліп, мұнарасы да тұрғызылды. Медресенің екі жұ мыстары жүргізіліп, мұнарасы да тұрғызылды. Медресенің екі үлкен бөлмесінде «Медресе тарихы», «Шығыс әлемі» атты әдеби үлкен бөлмесінде «Медресе тарихы», «Шығыс әлемі» атты әдеби экспозиция келушілерге қызмет көрсетеді. Қазіргі уақытта экспозиция келушілерге қызмет көрсетеді. Қазіргі уақытта медреседере экспозиция, қайта қалпына келтіру жұмыстары медреседере экспозиция, қайта қалпына келтіру жұмыстары жүргізілуде.жүргізілуде.

6 слайд
Абай оқыған Ахмет Риза медресесіАбай оқыған Ахмет Риза медресесі Кейіннен медресе шатырынан Абай оқыған Кейіннен медресе шатырынан Абай оқыған араб, шағатай, парсы тілдеріндегі кітаптар араб, шағатай, парсы тілдеріндегі кітаптар табылған.  Мұражай қорында Абай оқыған табылған.  Мұражай қорында Абай оқыған медресе кітаптары: діникітаптар, тарих, медресе кітаптары: діникітаптар, тарих, география-астрономия, тіл-әдебиет оқулықтары. география-астрономия, тіл-әдебиет оқулықтары. Қазір музей экспозициясында Хожа Хафиз Қазір музей экспозициясында Хожа Хафиз қолжазба шығармалары, Сағдидің “Бустаны”, қолжазба шығармалары, Сағдидің “Бустаны”, Шаһабуддин Маржанидің «Китап Хаһәл-Шаһабуддин Маржанидің «Китап Хаһәл- мағрифа» т.б. қойылған.мағрифа» т.б. қойылған.

7 слайд
 мұғалімдердің жетіспеушілігі;мұғалімдердің жетіспеушілігі;  мектеп үйлерінің талапқа сай келмеуі;мектеп үйлерінің талапқа сай келмеуі;  қаражаттың жетіспеуі;қаражаттың жетіспеуі;  патша өкіметінің Орта Азия мен Қазақстанды патша өкіметінің Орта Азия мен Қазақстанды ислам дінінің тарауына қарсылығы;ислам дінінің тарауына қарсылығы;  басқаларбасқалар .

8 слайд
XIX ғасырдың аяғында Семейдегі ағарту ісінің жүйесіXIX ғасырдың аяғында Семейдегі ағарту ісінің жүйесі Бастауыш о қу орындары Приход мектептері Толықтырылмаған гимназиялар Орыс-қазақ аралас мектептері Ауылдық сауаттылықтың негізін үйрететін мектептер

9 слайд
Дайындық сыныбы: Дайындық сыныбы: Өтетін пәндерӨтетін пәндер :: МұсылмаМұсылма нн ша сауат ашу; Дінтану; Тарих;ша сауат ашу; Дінтану; Тарих; География; Арифметика. География; Арифметика. Әліппе, математикадан (арифметикадан) бастапқы Әліппе, математикадан (арифметикадан) бастапқы қарапайым ұғымдарды беру /«Біздің мектеп» кітабының қарапайым ұғымдарды беру /«Біздің мектеп» кітабының 1,2 бөлімі бойынша. 1,2 бөлімі бойынша. II -б-б өө лім лім Құран бастамасы және /«Біздің мектеп» кітабының 3 бөліміҚұран бастамасы және /«Біздің мектеп» кітабының 3 бөлімі IIII -б-б өө лім лім Құдай заңы. Құран, пайғамбарлар тарихы/ «Біздің мектеп» Құдай заңы. Құран, пайғамбарлар тарихы/ «Біздің мектеп» кітабының 4 және 7 бөлімі бойынша/ Табиғат ішінде 1,2кітабының 4 және 7 бөлімі бойынша/ Табиғат ішінде 1,2 IIIIII -б-б өө лім лім «Біздің мектеп» кітабының 4,5 бөлім. Табиғат ішінде 2 бөлім. «Біздің мектеп» кітабының 4,5 бөлім. Табиғат ішінде 2 бөлім. Есеп /хисаб/ 2 кітап 3 бөлім. «Біздің мектеп» 8 бөлім. Есеп /хисаб/ 2 кітап 3 бөлім. «Біздің мектеп» 8 бөлім. Жағрафия, Европа, Ресей империясы, Ислам тарихы, ҚұранЖағрафия, Европа, Ресей империясы, Ислам тарихы, Құран IVIV -б-б өө лім лім Құран, түсіндірмелі оқу. Есеп /хисаб/ 2 кітап 4 бөлім, Құран, түсіндірмелі оқу. Есеп /хисаб/ 2 кітап 4 бөлім, мәнерлеп оқу, татар грамматикасы, география 4 бөлім, Ислам мәнерлеп оқу, татар грамматикасы, география 4 бөлім, Ислам тарихы 2 бөлімтарихы 2 бөлім

10 слайд
№№ Қазақ ұлттық бастауыш Қазақ ұлттық бастауыш мектебінің оқу жоспары (мектебінің оқу жоспары ( 18901890 ж).ж). Жалпы бастауыш білім берудің Жалпы бастауыш білім берудің мемлекеттік стандарты мемлекеттік стандарты Пәндердің аттарыПәндердің аттары 11 Оқу, жазу Оқу, жазу Сауат ашу 1-сынып. Қазақ тілі, Әдебиетті Сауат ашу 1-сынып. Қазақ тілі, Әдебиетті оқу (ана тілі) 2-4 сынып. оқу (ана тілі) 2-4 сынып. 22 Есеп Есеп Математика1-4 сынып. Математика1-4 сынып. 33 ЖаЖа ғғ рапия, рапия, Жаратылыстану Жаратылыстану Ұлт тарихы Ұлт тарихы Дүниетану (Адам, қоғам, табиғат) 1-4 Дүниетану (Адам, қоғам, табиғат) 1-4 сынып. сынып. 44 Қөл өнері Қөл өнері Бейнелеу 1 -4 сынып. Бейнелеу 1 -4 сынып. 55 Шаруакәсіп Шаруакәсіп Еңбекке баулу 1-4 сынып. Еңбекке баулу 1-4 сынып. 66 Дін Дін 77 Орысша оқу тілі(Орысша оқу тілі( 33 -сыныптан). -сыныптан). Орыс тілі 3-4 сынып. Орыс тілі 3-4 сынып. 88 Дене шынықтыру 1-4 сынып. Дене шынықтыру 1-4 сынып. 99 Музыка 1-4 сынып. Музыка 1-4 сынып. 1010 Ұлт тіліҰлт тілі Мемлекеттік тілМемлекеттік тіл

11 слайд
Прогимназияның бастауышПрогимназияның бастауыш білім беру сатысыбілім беру сатысы Приходтық, шіркеулік мектепПриходтық, шіркеулік мектеп (1871 ж. гимназиялар мен прогимназиялар уставы)(1871 ж. гимназиялар мен прогимназиялар уставы) №№ Пән аттарыПән аттары №№ Пән аттарыПән аттары 11 Шет тіліШет тілі Құдай заңыҚұдай заңы 22 Латын тіліЛатын тілі Шіркеу өлеңдері (әндер)Шіркеу өлеңдері (әндер) 33 МатематикаМатематика ИконИкон 44 ГеографияГеография КрестКрест 55 Жалпы тарихЖалпы тарих Христиан дінінің негіздеріХристиан дінінің негіздері 66 Ресей тарихыРесей тарихы Шіркеулік және азаматтық баспа Шіркеулік және азаматтық баспа мен жазу кітаптарын оқумен жазу кітаптарын оқу 77 Жаратылыс тарихы Жаратылыс тарихы (философия, саяси экономика)(философия, саяси экономика) АрифметикаАрифметика 88 Әсемдік өнер технологиясыӘсемдік өнер технологиясы ЖазуЖазу 99 КоммерцияКоммерция Орыс тіліОрыс тілі Қасиетті тарихҚасиетті тарих Жаратылыс тарихы, Жаратылыс тарихы, (философия, саяси экономика)(философия, саяси экономика)

12 слайд
Қазақстандағы бастауыш мектептердің типтері және олардың білім беру бағыттары 1. Діни білім беретін бастауыш мектептер 2. Азаматтық білім беретін бастауыш мектептер 1.1. Мұсылмандық ескі жүйедегі Мұсылмандық ескі жүйедегі мектеп (кадими). Ибтида – араб мектеп (кадими). Ибтида – араб тілі, бастауыш, алғашқы білім беру тілі, бастауыш, алғашқы білім беру сатысы, оқу орнысатысы, оқу орны 1.1. Прогимназия, гимназияның Прогимназия, гимназияның бастауыш білім беру сатысыбастауыш білім беру сатысы 2.2. Реалдық училищелерРеалдық училищелер 2.2. Қарыхана – соқырлар мектебі. Қарыхана – соқырлар мектебі. Діннің қарапайым негіздерін (дұға, Діннің қарапайым негіздерін (дұға, құран оқу, т.б.) үйрететін оқу орнықұран оқу, т.б.) үйрететін оқу орны 3.3. Орыс мектебіОрыс мектебі 4.4. Қалалық училищеҚалалық училище 3.3. Орыстардың шіркеулік діни Орыстардың шіркеулік діни мектебімектебі 5.5. Орыс – қазақ мектебіОрыс – қазақ мектебі 6.6. Болыстық және ауылдық Болыстық және ауылдық мектептермектептер 4.4. Приходтық мектепПриходтық мектеп 7.7. Жадидтік мектептерЖадидтік мектептер 8.8. Қазақ ұлттық бастауыш Қазақ ұлттық бастауыш мектептерімектептері

13 слайд
 Педагогикалық курстар (1886-1919 ж.);  Мұғалімдер семинариясы (1864ж. );  Түркістан мұғалімдер семинариясы (1872 ж.);  Медреселер (ескі оқу жүйесіндегі);  Медреселер (жаңа оқу жүйесіндегі) (1872-1900 ж.);  Ташкент қазақ педагогикалық училищесі (1895 ж, оқу мерзімі – 3 жыл);  Халық ағарту институттары (1921 ж.);  Педагогикалық техникумдар (оқу курсы – 4 жыл).

14 слайд
1. Әуезов М. «Зерттеулер,мақалалар» //А:Жазушы,1985жыл. 290б. 2. Байтұрсынов А. «Қзақ бастауыш мектебінің негізн салушы» //Хабаршы№1 2010жыл қантар-ақпан 111-115б.б 3. Бержанов Қ.Б «XIX ғасырдағы орыс тілді мектептердің ашылуы –қазақ халқын бодандаудың құралы ретінде». //Ізденіс №2 2005жыл,224-227б.б 4. Гармс И.Я «XIX ғасырда қазақ жеріндегі түпкілікті халықты орыстандырудағы орыс мектептерінің рөлі. //«Ізденіс №3 2005жыл,№ 5, 251-255б.б. 5. Гармс И.Я. «Қазақ еліндегі білім беру ісі» //Алматы:1963жыл, 252 б.б. 6. Есекеев Ж. «XIX- XX ғасырдағы медреселер және мұсылмандық мектеп» //Ізденіс №4 2005жыл, 277- 281б.б. 7. Есімов Ғ. «Хакім Абай» //Атамұра, Қазақстан, 1996жыл, 285б. 8. Канапин А. «Қазақстан мәдениетінің жаңа кезендері», А: «Қазақстан» баспасы, //Алматы ,1968жыл, 250б. 9. Кобесов А. «Жадидтік мектептерді оқу-тарбие жұмыстарына қолданылған алғашқы оқу кітабы».Халықаралық ғылыми-педагогикалық басылым. //Қазақстан жоғарғы мектебі. 3/2006жыл, 51-54 10. Қалиев С.Қ. «Ұмытылмас есімдер», //1994жыл, 13-18б.б. 11. Құнанбаев А. Шығармаларының екі томдық толық жинағы. I том,II ТОМ//.А: « Ғылым»,1977жыл. 289б. 12. Мырзахметов М. «Әуезов және Абай» //А: «Қазақстан» 1996жыл, 273б. 13. Сембаев Ә. «Мұсылмандық қадими және жадидтик оқу жүйесінде пайдаланған оқу құралдары». Халықаралық ғылыми-педагогикалық басылым.//Қазақстан жоғарғы мектебі . 3/2006 ж. 51-54 б.б. 14. Сыдықов Ә. «Қазақ даласындағы оқу-ағарту жұмыстары» //Қазақстан жоғарғы мектебі . 2005жыл, №4, 48б. 15. Тәжібаев Т. «XIX ғасырдың ортасы мен XX ғасырдың бас кезіндегі мектептерде оқу-тәрбие жұмыстрын ана тілінде ұйымдастыру мәселелері» //Хабаршы №5 2005жыл,қыркүйек-қазан 182-185 б.б. 16. Ысмағұлов Ж. «Абай ақындық тағылымы»//А:Ғылым,1994жыл, 225б. 17. Ысқақов Ә. «Абай туралы естеліктері», « Ыбырай Алтынсарин мұрасы» //Ақиқат 2008ж,52 б.

15 слайд