ҚАРАХАН МЕМЛЕКЕТI (942–1212 жылдар)
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
1 слайд
2 слайд
2 слайд
3 слайд
3 слайд
4 слайд
Айша бибіҚарахан
4 слайд
Айша бибіҚарахан
5 слайд
Саяси-әлеуметт iк құрылымы .
Қарахан мемлекет iндегi билiк екi тайпалық
топ – жiгiл және яғма ақсүйектері арасында
бөлiндi. Елді шығыс және батыс бөл iктерге
бөлінген өз қағандары басқарды. Шығыс
бөлiгiнiң қағаны жоғары билеуші саналды.
Оның ордасы Баласағұн қаласында
орналасты. Батыстағы к iшi қағанның ордасы
Бұхарада, кейін Самарқанда болды.
Осылайша, Қарахан мемлекетінде бил iктiң
қосарлы немесе тең құқықты қосарлы жүйесі
қалыптасты.
Қарахан мемлекет iнде жер иеленудің
иқталық жүйесі орнықты. Қағандар өз
маңайындағыларға қызметтері үшін жер
үлестерiн бөліп берді.
Олар аймақ немесе қала
тұрғындарынан салық алу құқығына ие
болды.
Мұндай жер үлестері иқта, ал иқтаны
ұстаушылар иқтадар деп аталды.
5 слайд
Саяси-әлеуметт iк құрылымы . Қарахан мемлекет iндегi билiк екi тайпалық топ – жiгiл және яғма ақсүйектері арасында бөлiндi. Елді шығыс және батыс бөл iктерге бөлінген өз қағандары басқарды. Шығыс бөлiгiнiң қағаны жоғары билеуші саналды. Оның ордасы Баласағұн қаласында орналасты. Батыстағы к iшi қағанның ордасы Бұхарада, кейін Самарқанда болды. Осылайша, Қарахан мемлекетінде бил iктiң қосарлы немесе тең құқықты қосарлы жүйесі қалыптасты. Қарахан мемлекет iнде жер иеленудің иқталық жүйесі орнықты. Қағандар өз маңайындағыларға қызметтері үшін жер үлестерiн бөліп берді. Олар аймақ немесе қала тұрғындарынан салық алу құқығына ие болды. Мұндай жер үлестері иқта, ал иқтаны ұстаушылар иқтадар деп аталды.
6 слайд
6 слайд
7 слайд
Исламның қабылдануы .
Исламды қабылдау қарахандықтар дәуірін
дегі iрi оқиға болды. Шығыстанушы В.В.
Бартольд: «Х ғасырдағы араб географтары
түркілердi исламға мүлдем жат халық
ретiнде сипаттайды», – деп жазды. Алайда Х
ғасырда түбегейлi өзгерiстер болды. Исламның
таралуы Қарахан қағаны Сатұқ Боғра хан
есiмiмен байланыстырылады. Ол түркiлердiң
исламға өтуіне дейiн-ақ жаңа дiндi қабылдаған
болатын. Оның ұлы – тақ мұрагері Мұса 960
жылы исламды мемлекеттiк дiн деп
жариялады. Қарахандық түркiлердi ислам
дініне енгізу біртіндеп жүзеге асы рылды. Мұса
қағанның исламды мемлекеттік дін деп
жариялауына себеп болған жағдайлар:
– Ислам дінінің көмегімен өз билігін
нығайтуға ұмтылыс;
– Мұсылман елдерімен байланыстарды
кеңейту;
– Мұсылмандар қоныстанған аумақтарды
қосып алу
7 слайд
Исламның қабылдануы . Исламды қабылдау қарахандықтар дәуірін дегі iрi оқиға болды. Шығыстанушы В.В. Бартольд: «Х ғасырдағы араб географтары түркілердi исламға мүлдем жат халық ретiнде сипаттайды», – деп жазды. Алайда Х ғасырда түбегейлi өзгерiстер болды. Исламның таралуы Қарахан қағаны Сатұқ Боғра хан есiмiмен байланыстырылады. Ол түркiлердiң исламға өтуіне дейiн-ақ жаңа дiндi қабылдаған болатын. Оның ұлы – тақ мұрагері Мұса 960 жылы исламды мемлекеттiк дiн деп жариялады. Қарахандық түркiлердi ислам дініне енгізу біртіндеп жүзеге асы рылды. Мұса қағанның исламды мемлекеттік дін деп жариялауына себеп болған жағдайлар: – Ислам дінінің көмегімен өз билігін нығайтуға ұмтылыс; – Мұсылман елдерімен байланыстарды кеңейту; – Мұсылмандар қоныстанған аумақтарды қосып алу
8 слайд
8 слайд
9 слайд
9 слайд
10 слайд
Сабақ аяқталды
Сау
болыңыздар!
10 слайд
Сабақ аяқталды Сау болыңыздар!