"Қазақ жерінен жойылып кеткен бес жануар" Биологиядан призентация жетекші: Р.С.Тлекқабылова
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
Тақырыбы:
Қазақ жерінен жойылып кеткен
5 жануар.Батыс Қазақстан облысы
Ақжайық ауданы
Болдырев ауылы
Болдырев негізгі мектебі
Дайындаған: 8 класс оқушысы Аманғали Ерасыл Қуанышұлы
Жетекшісі: биология пәні мұғалімі Р.С.Тлекқабылова
1 слайд
Тақырыбы: Қазақ жерінен жойылып кеткен 5 жануар.Батыс Қазақстан облысы Ақжайық ауданы Болдырев ауылы Болдырев негізгі мектебі Дайындаған: 8 класс оқушысы Аманғали Ерасыл Қуанышұлы Жетекшісі: биология пәні мұғалімі Р.С.Тлекқабылова
2 слайд
2 слайд
3 слайд
Тұран жолбарысы
Қазақ жерінде салақұлаш сарыала
жолбарыстар XX ғасырдың ортасына дейін жортып
жүрген. Ерте заманда Сырдария жағасы, қамысы
қалың Шу бойы қаптаған жыртқыш екен. Ал Іленің
етегінде толып жүрген деседі. Жолбарыс аулау
қазақтың ата дәстүрі, машықты өнері болған.
Білектерін арқанмен орап, үстеріне қалың тері
жамылған қазақ аңшылары шеріні жалаң
қанжармен-ақ жайратып отырған.
Тұран жолбарысының салмағы 250-300 келі
тартатын. Бір ерекшелігі – жирен түсті жүнінің
бояуы қанық. Қысты күні терісі, әсіресе, қарын
тұсының жүні қалыңдай түседі. Тұмсығында қою
мұрты болған.
3 слайд
Тұран жолбарысы Қазақ жерінде салақұлаш сарыала жолбарыстар XX ғасырдың ортасына дейін жортып жүрген. Ерте заманда Сырдария жағасы, қамысы қалың Шу бойы қаптаған жыртқыш екен. Ал Іленің етегінде толып жүрген деседі. Жолбарыс аулау қазақтың ата дәстүрі, машықты өнері болған. Білектерін арқанмен орап, үстеріне қалың тері жамылған қазақ аңшылары шеріні жалаң қанжармен-ақ жайратып отырған. Тұран жолбарысының салмағы 250-300 келі тартатын. Бір ерекшелігі – жирен түсті жүнінің бояуы қанық. Қысты күні терісі, әсіресе, қарын тұсының жүні қалыңдай түседі. Тұмсығында қою мұрты болған.
4 слайд
Қабылан (гепард)
Мысық тұқымдас бұл жануар XVIII ғасырдың аяғы
мен XIX ғасырдың басында Каспий мен Арал теңізі
аралығындағы шөлді аймақта тіршілік еткен. ХХ
ғасырдың 50-жылдарына қарай сирей бастаған
қабылан Үстірт пен Маңғыстау түбегінде оқта-текте
кездесіп қалып жүрді. Дене бітімі ұзынша, тұрқы
120-150 см, құйрығының ұзындығы 60-75 см. Қалың,
қысқа, сарғылт түсті түгінің үстінде қара дақтар
болады.
Қабылан – дүниедегі ең жүйрік аң. Сондықтан
қазақ даласын билеген хан-сұлтандар кезінде оны
қолға үйретіп, аңға салған. Терісі өте бағалы
болғандықтан, көп ауланған. Қабыландар қазір
Африка құрлығы мен Таяу Шығыста қалған.
4 слайд
Қабылан (гепард) Мысық тұқымдас бұл жануар XVIII ғасырдың аяғы мен XIX ғасырдың басында Каспий мен Арал теңізі аралығындағы шөлді аймақта тіршілік еткен. ХХ ғасырдың 50-жылдарына қарай сирей бастаған қабылан Үстірт пен Маңғыстау түбегінде оқта-текте кездесіп қалып жүрді. Дене бітімі ұзынша, тұрқы 120-150 см, құйрығының ұзындығы 60-75 см. Қалың, қысқа, сарғылт түсті түгінің үстінде қара дақтар болады. Қабылан – дүниедегі ең жүйрік аң. Сондықтан қазақ даласын билеген хан-сұлтандар кезінде оны қолға үйретіп, аңға салған. Терісі өте бағалы болғандықтан, көп ауланған. Қабыландар қазір Африка құрлығы мен Таяу Шығыста қалған.
5 слайд
Тарпаң
Жойылып кеткен жабайы жылқының бір түрі.
Қазақстан жерінде XIX ғасырдың ортасына дейін
таралған. Шоқтығының биіктігі 136 см-ге жуық,
терісінің түгі сұрғылт, арқасында қара жолағы,
тікірейген қара жалы болған. Мұхтар Мағауиннің
«Аласапыран» романында тарпаң жайлы
мәліметтер кездеседі. Жазушы тарихи деректерге
сүйене отырып, тарпаңды жойқын күшті, ерен
жүйрік жылқы деп суреттейді.
5 слайд
Тарпаң Жойылып кеткен жабайы жылқының бір түрі. Қазақстан жерінде XIX ғасырдың ортасына дейін таралған. Шоқтығының биіктігі 136 см-ге жуық, терісінің түгі сұрғылт, арқасында қара жолағы, тікірейген қара жалы болған. Мұхтар Мағауиннің «Аласапыран» романында тарпаң жайлы мәліметтер кездеседі. Жазушы тарихи деректерге сүйене отырып, тарпаңды жойқын күшті, ерен жүйрік жылқы деп суреттейді.
6 слайд
Қызылқұм арқар
Өте сирек кездесетін ашатұяқты жануар. Қазақ
жерінде ХХ ғасырдың ортасына дейін Сырдария мен
Қуаңдария өзендері сағаларының аралығын мекен
еткен. Қазан айының аяғы мен желтоқсанның басында
күйлеп, сәуір-мамыр айларында аналығы жалқы
қозықа табатын қызылқұм арқары бүгінде
Қазақстанда кездеспейді. Дегенмен Өзбекстанда оның
саны қалпына келтіріліп жатыр.
6 слайд
Қызылқұм арқар Өте сирек кездесетін ашатұяқты жануар. Қазақ жерінде ХХ ғасырдың ортасына дейін Сырдария мен Қуаңдария өзендері сағаларының аралығын мекен еткен. Қазан айының аяғы мен желтоқсанның басында күйлеп, сәуір-мамыр айларында аналығы жалқы қозықа табатын қызылқұм арқары бүгінде Қазақстанда кездеспейді. Дегенмен Өзбекстанда оның саны қалпына келтіріліп жатыр.
7 слайд
Тоғай бұғысы
Торғай бұғының бұл түрі өзен жайылмаларындағы
қамыс, тоғайларда өмір сүреді. Қазақстанда ХІХ
ғасырдың аяғына дейін Сырдария өзенінің бойын,
оның Қызылорда қаласына кіретін жеріне дейін
мекендеген. Дене мөлшері шағын, шоқтығының
биіктігі 120 см болып келеді. ХХ ғасырдың басында
тоғай бұғысы елімізде толығымен жойылған.
7 слайд
Тоғай бұғысы Торғай бұғының бұл түрі өзен жайылмаларындағы қамыс, тоғайларда өмір сүреді. Қазақстанда ХІХ ғасырдың аяғына дейін Сырдария өзенінің бойын, оның Қызылорда қаласына кіретін жеріне дейін мекендеген. Дене мөлшері шағын, шоқтығының биіктігі 120 см болып келеді. ХХ ғасырдың басында тоғай бұғысы елімізде толығымен жойылған.
8 слайд
Н а з а р л а р ы ң
ы з ғ а
р а х м е т
8 слайд
Н а з а р л а р ы ң ы з ғ а р а х м е т