Қазақстан аймақтарының экономикалық дамуы
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
география пәні
мұғалімі
Який ХайратАстана қаласы Білім басқармасы
№ 69 мектеп-гимназия
Қазақстан
аймақтарының
экономикалық
дамуы.
1 слайд
география пәні мұғалімі Який ХайратАстана қаласы Білім басқармасы № 69 мектеп-гимназия Қазақстан аймақтарының экономикалық дамуы.
2 слайд
Бүгінгі сабақта:
Қазақстан аймақтары
шаруашылығының
салалық және аумақтық
құрылымы мен
экономикалық даму
көрсеткіштері бойынша
салыстырып талдауды
үйренесіздер
2 слайд
Бүгінгі сабақта: Қазақстан аймақтары шаруашылығының салалық және аумақтық құрылымы мен экономикалық даму көрсеткіштері бойынша салыстырып талдауды үйренесіздер
3 слайд
Аудандастыру түрлері
Тұтас Торапты
қ Жалпы Жеке
Барлық аумақты
қамтиды, бөлінген
аймақтар арасында
бос кеңістік
болмайды
М: әкімшілік-
аумақтық бөлініс,
физикалық-
географиялық
аудандастыру Белгілі бір табиғи немесе
экономикалық құбылыстар
айқын көрсетілген
орталықтар және оларға
іргелес кеңістіктер бөлінеді
Бұл жағдайда аумақтардың
экономикалық, әлеуметтік,
экологиялық және басқа да
ерекшеліктері нақты
көрсетіледі
3 слайд
Аудандастыру түрлері Тұтас Торапты қ Жалпы Жеке Барлық аумақты қамтиды, бөлінген аймақтар арасында бос кеңістік болмайды М: әкімшілік- аумақтық бөлініс, физикалық- географиялық аудандастыру Белгілі бір табиғи немесе экономикалық құбылыстар айқын көрсетілген орталықтар және оларға іргелес кеңістіктер бөлінеді Бұл жағдайда аумақтардың экономикалық, әлеуметтік, экологиялық және басқа да ерекшеліктері нақты көрсетіледі
4 слайд
Аудандастырудың негізгі функциялары
Аумақ туралы ақпаратты ретке келтіру
Оны терең түсіну
Аудандар туралы тұтас түсінік қалыптастыру үшін
ақпаратты синтездеу
«Аудан бейнесін» құру
Экономикалық
аудандастыру аудандық
жоспарлаудың мемлекеттік
аймақтық
экономикалық
саясатты
әзірлеудің
аймақтардың
шаруашылығын
мамандандыруды
ңкешенді
дамытуды
жетілдірудіңперспективада
өңірлердің дамуын
болжаудың негізі
4 слайд
Аудандастырудың негізгі функциялары Аумақ туралы ақпаратты ретке келтіру Оны терең түсіну Аудандар туралы тұтас түсінік қалыптастыру үшін ақпаратты синтездеу «Аудан бейнесін» құру Экономикалық аудандастыру аудандық жоспарлаудың мемлекеттік аймақтық экономикалық саясатты әзірлеудің аймақтардың шаруашылығын мамандандыруды ңкешенді дамытуды жетілдірудіңперспективада өңірлердің дамуын болжаудың негізі
5 слайд
Экономикалық
аудандастыру түрлері
Салалық Интегралдық
Тек бір немесе
бірнеше саланың
мүдделерін ескеруді
көздейді Барлық
шараушылықты
біртұтас қамтуы
Табиғи жағдайлар
мен ресурстар
жиынтығы
Өнеркәсіптік, аграрлық, көліктік
және құрылыс нысандарының
жиынтығыӨндірістік емес
нысандардың
жиынтығы Демографиялық
белгілерАудандасты
ру
факторлары
5 слайд
Экономикалық аудандастыру түрлері Салалық Интегралдық Тек бір немесе бірнеше саланың мүдделерін ескеруді көздейді Барлық шараушылықты біртұтас қамтуы Табиғи жағдайлар мен ресурстар жиынтығы Өнеркәсіптік, аграрлық, көліктік және құрылыс нысандарының жиынтығыӨндірістік емес нысандардың жиынтығы Демографиялық белгілерАудандасты ру факторлары
6 слайд
Экономикалық аудандастырудың басты белгілері – шаруашылықтың
мамандануы мен кешенділігі және интегралдық аудандарды
қалыптастыруда шоғырландырушы орталықтың болуы. Мұндай
орталық көптеген ғылыми зерттеулерде ядро деп аталады.
Аудандастыру барысында төрт бірлік ажыратылады.
Аудан Аймақ Микроайм
ақ Экономикалы
қ аудан
ТүркістанҚызылорда
МаңғыстауАтырауБатыс Қазақстан
Ақтөбе
Қарағанды
Жамбыл Алматы Шығыс ҚазақстанПавлодар
АқмолаҚостанай Солтүстік Қазақстан
6 слайд
Экономикалық аудандастырудың басты белгілері – шаруашылықтың мамандануы мен кешенділігі және интегралдық аудандарды қалыптастыруда шоғырландырушы орталықтың болуы. Мұндай орталық көптеген ғылыми зерттеулерде ядро деп аталады. Аудандастыру барысында төрт бірлік ажыратылады. Аудан Аймақ Микроайм ақ Экономикалы қ аудан ТүркістанҚызылорда МаңғыстауАтырауБатыс Қазақстан Ақтөбе Қарағанды Жамбыл Алматы Шығыс ҚазақстанПавлодар АқмолаҚостанай Солтүстік Қазақстан
7 слайд
Елдерді аудандастырудың иерархиялық
деңгейлері
Микроаудандастыру
Әкімшілік облыстардың жекелеген төменгі әкімшілік аудандарға
бөлінуі. Мезоаудандастыру
Мемлекеттің әкімшілік-аумақтық бөлінісіне сәйкес келеді.
Мезоаудандарға әдетте, әкімшілік облыстар жатады. Макроаудандастыру
Мемлекет шеңберінде шаруашылықтың мамандануымен
ерекшеленетін ірі экономикалық аудандарға бөлу, яғни жалпы
мемлекеттік еңбек бөлінісінде басым рөл атқарады.
7 слайд
Елдерді аудандастырудың иерархиялық деңгейлері Микроаудандастыру Әкімшілік облыстардың жекелеген төменгі әкімшілік аудандарға бөлінуі. Мезоаудандастыру Мемлекеттің әкімшілік-аумақтық бөлінісіне сәйкес келеді. Мезоаудандарға әдетте, әкімшілік облыстар жатады. Макроаудандастыру Мемлекет шеңберінде шаруашылықтың мамандануымен ерекшеленетін ірі экономикалық аудандарға бөлу, яғни жалпы мемлекеттік еңбек бөлінісінде басым рөл атқарады.
8 слайд
Қазақстан экономикасын аймақтандыру
Аймақтар экономикасын мемлекеттік реттеу - аймақтардың
әлеуметтік экономикалық дамуын, мемлекеттік және нарықтық
экономиканы реттеу бойынша сәйкес механизмдерді
қалыптастыру мен шаралардың тұтас кешенін қабылдауды
талап ететін мәселелердің бірі. А
й
м
а
қ
т
ы
қ
э
к
о
н
о
м
и
к
а
н
ы
д
а
м
ы
т
у
м
е
н
м
ә
с
е
л
е
л
е
л
е
р
д
і ш
е
ш
у
д
е
г
і
ф
а
к
т
о
р
л
а
р
Табиғи ресурстарды дұрыс пайдалану;
Аймақтардың әлеуметтік-экономикасын жақсарту;
Аймақтарды инновациялық технологиялармен
жабдықтау;
Аймақтардағы экологиялық мәселелерге толық
назар аудару.
8 слайд
Қазақстан экономикасын аймақтандыру Аймақтар экономикасын мемлекеттік реттеу - аймақтардың әлеуметтік экономикалық дамуын, мемлекеттік және нарықтық экономиканы реттеу бойынша сәйкес механизмдерді қалыптастыру мен шаралардың тұтас кешенін қабылдауды талап ететін мәселелердің бірі. А й м а қ т ы қ э к о н о м и к а н ы д а м ы т у м е н м ә с е л е л е л е р д і ш е ш у д е г і ф а к т о р л а р Табиғи ресурстарды дұрыс пайдалану; Аймақтардың әлеуметтік-экономикасын жақсарту; Аймақтарды инновациялық технологиялармен жабдықтау; Аймақтардағы экологиялық мәселелерге толық назар аудару.
9 слайд
Мемлекеттегі әрбір аймақ өзімен-өзі жеке дами
алмайды, өйткені басқа аймақтардың даму
барысына зиянын тигізбес үшін оның
ерекшеліктерін де ескеруі тиіс.
Экономиканы мемлекеттік реттеу жүйесіндегі
аймақтық саясаттың маңызы ерекше.
Мемлекет әрбір аймақ үшін бағдарлама жасап, сол
бойынша әрбір аймақ өзінің даму бағытын жүзеге
асырады.
Мемлекеттің алдында тұрған негізгі
мақсаттардың бірі - халықтын әл-ауқатын ұлттық
экономиканы тұрақты дамыту негізінде
жоғарылату.Қазақстан экономикасын аймақтандыру
9 слайд
Мемлекеттегі әрбір аймақ өзімен-өзі жеке дами алмайды, өйткені басқа аймақтардың даму барысына зиянын тигізбес үшін оның ерекшеліктерін де ескеруі тиіс. Экономиканы мемлекеттік реттеу жүйесіндегі аймақтық саясаттың маңызы ерекше. Мемлекет әрбір аймақ үшін бағдарлама жасап, сол бойынша әрбір аймақ өзінің даму бағытын жүзеге асырады. Мемлекеттің алдында тұрған негізгі мақсаттардың бірі - халықтын әл-ауқатын ұлттық экономиканы тұрақты дамыту негізінде жоғарылату.Қазақстан экономикасын аймақтандыру
10 слайд
Қазақстан экономикасын аймақтандыру
Қазақстан
Республикасы
н дағы әр
аймақтың өзіндік табиғи
ресурстары оларды
орналастыру
дағы
ерекшеліктері
ұлттық және
тарихи
белгілеріэкономикалық
даму деңгейіөзіндік
шаруашылық
құрылымы бар
Аумақтық дамуды мемлекеттік реттеудің негізгі
мақсаты - аймақтарға экономикалық өсуге жету
арқылы бүкіл республикалық экономиканы
жақсартуды қамтамасыз ету
10 слайд
Қазақстан экономикасын аймақтандыру Қазақстан Республикасы н дағы әр аймақтың өзіндік табиғи ресурстары оларды орналастыру дағы ерекшеліктері ұлттық және тарихи белгілеріэкономикалық даму деңгейіөзіндік шаруашылық құрылымы бар Аумақтық дамуды мемлекеттік реттеудің негізгі мақсаты - аймақтарға экономикалық өсуге жету арқылы бүкіл республикалық экономиканы жақсартуды қамтамасыз ету
11 слайд
Жалпы
аймақтық
өнім көлемі,
2018 , трлн
теңгеАлматы қ.
Атырау
Нұр-Сұлтан қ.
Қарағанды.
Маңғыстау
Шығыс
Қазақстан
Алматы
Батыс
Қазақстан
Павлодар
Ақтөбе
Шымкент қ.
Қостанай
Ақмола
Түркістан
Қызылорда
Жамбыл
Солтүстік
Қазақстан Мәлімет
жоқ
Мәлімет
жоқ
11 слайд
Жалпы аймақтық өнім көлемі, 2018 , трлн теңгеАлматы қ. Атырау Нұр-Сұлтан қ. Қарағанды. Маңғыстау Шығыс Қазақстан Алматы Батыс Қазақстан Павлодар Ақтөбе Шымкент қ. Қостанай Ақмола Түркістан Қызылорда Жамбыл Солтүстік Қазақстан Мәлімет жоқ Мәлімет жоқ
12 слайд
Негізгі
капиталға
инвестицияла
р , 2019 , млрд
теңге
Атырау Астана қ.
Қарағанд
ы
Маңғыста
у Шығыс
Қазақстан
Алматы Батыс
Қазақстан Павлода
р
Ақтөбе
Шымкент
қ. Қостана
й Ақмол
а
Түркіста
нҚызылорд
а
Жамбы
лСолтүстік
Қазақстан
Алматы
қ.Қазақста
н
12 слайд
Негізгі капиталға инвестицияла р , 2019 , млрд теңге Атырау Астана қ. Қарағанд ы Маңғыста у Шығыс Қазақстан Алматы Батыс Қазақстан Павлода р Ақтөбе Шымкент қ. Қостана й Ақмол а Түркіста нҚызылорд а Жамбы лСолтүстік Қазақстан Алматы қ.Қазақста н
13 слайд
Қазақстанның макроаймақтық дамуының хаб және сәулелілік
қағидаты
13 слайд
Қазақстанның макроаймақтық дамуының хаб және сәулелілік қағидаты
14 слайд
Қазақстанның ЖІӨ және экономика салаларының
өсу серпіні
14 слайд
Қазақстанның ЖІӨ және экономика салаларының өсу серпіні
15 слайд
Дүниежүзілік банктің деректері бойынша Қазақстан
экономикасының өсуі
4,1 %
15 слайд
Дүниежүзілік банктің деректері бойынша Қазақстан экономикасының өсуі 4,1 %
16 слайд
Жиынтық өңірлік өнім (2019 ж.)
16 слайд
Жиынтық өңірлік өнім (2019 ж.)
17 слайд
Облыстар мен республикалық маңызы бар қалалар бойынша
өнеркәсіп өнімі көлемінің өзгеруі
17 слайд
Облыстар мен республикалық маңызы бар қалалар бойынша өнеркәсіп өнімі көлемінің өзгеруі
18 слайд
Мамандану ұғымы
Мамандану – белгілі бір өнім шығаруға аймақтың
экономикасының бағытталуы.
Мамандану коэффициенті: К= Ө /X
Ө – мемлекетт ің жалпы өндірісіндегі аудан өнімінің үлесі
Х – халық саны.
Егер 1-ге тең болса, саланы маманданған сала деп есептеуге
болады.
Тапсырма
Солтүстік Қазақстанда көмір үлесі 63 %
Халық санының үлесі 21 %
Мамандану коэффициент і қанша
болады?
Жауабы:
63:21 = 3
18 слайд
Мамандану ұғымы Мамандану – белгілі бір өнім шығаруға аймақтың экономикасының бағытталуы. Мамандану коэффициенті: К= Ө /X Ө – мемлекетт ің жалпы өндірісіндегі аудан өнімінің үлесі Х – халық саны. Егер 1-ге тең болса, саланы маманданған сала деп есептеуге болады. Тапсырма Солтүстік Қазақстанда көмір үлесі 63 % Халық санының үлесі 21 % Мамандану коэффициент і қанша болады? Жауабы: 63:21 = 3
19 слайд
Тапсырма 1
Қандай өндірістерді Батыс Қазақстанның маманданған
салаларына жатқызуға болатынын анықтаңыз. Ол үшін
мамандану коэффициентінің формуласын пайдаланып
есептеңіздер. Нәтижесін кестеге жазыңыздар.
№ Өнім түрлері Үлесі К = Ө:Х Маманданған салалары
(Иә немесе Жоқ)
1 Мұнай-газ 95
2 Мұнай өндіру 73
3 Химия 24
4 Қара металлургия 20
5 Тамақ өнеркәсібі 8
6 Машина жасау 13
7 Жеңіл өнеркәсіп 7
8 Ағаш өңдеу 2
19 слайд
Тапсырма 1 Қандай өндірістерді Батыс Қазақстанның маманданған салаларына жатқызуға болатынын анықтаңыз. Ол үшін мамандану коэффициентінің формуласын пайдаланып есептеңіздер. Нәтижесін кестеге жазыңыздар. № Өнім түрлері Үлесі К = Ө:Х Маманданған салалары (Иә немесе Жоқ) 1 Мұнай-газ 95 2 Мұнай өндіру 73 3 Химия 24 4 Қара металлургия 20 5 Тамақ өнеркәсібі 8 6 Машина жасау 13 7 Жеңіл өнеркәсіп 7 8 Ағаш өңдеу 2
20 слайд
Тапсырма 2
14 диаграмманы талдаңдар. Неге Атырау, Шығыс Қазақстан және
Қостанай облыстарында өнеркәсіп өнімдерін өндіру көлемі жоғары.
Алматы мен Шымкент қалаларының көшбасшылардан қалыс қалу
себебін түсіндіріңіздер.
20 слайд
Тапсырма 2 14 диаграмманы талдаңдар. Неге Атырау, Шығыс Қазақстан және Қостанай облыстарында өнеркәсіп өнімдерін өндіру көлемі жоғары. Алматы мен Шымкент қалаларының көшбасшылардан қалыс қалу себебін түсіндіріңіздер.
21 слайд
Қазақстан аймақтары
шаруашылығының салалық және
аумақтық құрылымы мен
экономикалық даму көрсеткіштері
бойынша салыстырып талдауды
үйрендіңіздер Қорытынды
21 слайд
Қазақстан аймақтары шаруашылығының салалық және аумақтық құрылымы мен экономикалық даму көрсеткіштері бойынша салыстырып талдауды үйрендіңіздер Қорытынды