1 слайд
1. “ Кіші Қазан” идеясының авторы:
2.Бұл саясаттың “ Кіші Қазан” деп аталу себебі?
3.Ф. Голощекин қай қай жылдары өлкеде басшылық
етті?
4.Кулак дегеніміз кім?
5.Тәркілеу науқаны нәтижесінде ірі байлардан
тәркіленген мал саны? Үй тапсырмасынан сұрақтар
2 слайд
Мына сурет қай жылдарға
қатысты деп ойлайсың?
Неліктен адамдар жол
үстінде бейнеленген? Мұны немен түсіндіруге болады?
Олар қайда кетіп барады?
3 слайд
«Ұлы нәубет» ұғымын қалай
түсінесіз?
4 слайд
«Ұлы нәубет» сөзінің
синонимдері
қасірет
қайғы
ұлттық трагедия
т.б
5 слайд
Қолдан жасалған “ұлы нәубет”
Күніне қазақ мыңдап өліп
жатыр,
Тұқымы сағат сайын кеміп
жатыр.
Өз баласын өзі үйтіп,сирағын
жеп,
Көр азабын тірідей көріп жатыр.
Ілияс Есенберлин
6 слайд
Қазақстандағы
ұжымдастыру
8.4.1.2. күштеп ұжымдастыру саясатының ауыл
шаруашылығына тигізген зардаптарын талдау;
8.1.1.1. демографиялық өзгерістердің себептері мен
салдарын анықтау;
7 слайд
«Қазақстандағы ұжымдастыру» тақырыбында бейнематериал
тамашалау https://www.youtube.com/watch?v=MO2Z_NNOuIg
«Сізден сұрақ, менен жауап»
(Тақырып бойынша оқушылар сұрақ береді?)
8 слайд
1927 жылы желтоқсанда Компартияның XV съезі
ауыл шаруашылығын ұжымдастыру бағытын
жариялады.
Қазақстанда ауыл шаруашылығын ұжымдастыру
ісінің аяқталуы 1932 жылға жоспарланды.
1929 жылдың екінші жартысынан бастап
республикада колхоз құрылысы жедел
дамытылды. Алғашқы МТС – тер құрылып
жатты.
9 слайд
Барлық киіз үйлер бір жерге жиып тігілді.
Мал мен құрал - сайман ортақ деп жарияланды.
Қараусыз , күтімсіз , су мен жайылымсыз қалған малдар топ - тобымен
қырылды.
Шаруалар малдарын тірідей сақтай алмайтындарына көздері жеткенде
жаппай сойып тастап отырды.
Сойылған малдың көптігінен ет бұзылып , жарамсыз болып қалды.
Осылайша ысырапшылдыққа жол беріліп,ашаршылыққа жол ашылды.
10 слайд
Отырықшыландыру барысы.
Отырықшыландыру барысында күштеп
қуып әкелінген ауылдар дан мал өсіруге
арналған елді мекендер құрылды . Бұл бір
орынға жинастырылған малдың
жемшөптің жоқтығынан қырыла
бастауына жеткізді. Ұжымдастыру
қарсаңында
Қазақстанда 40
миллионнан астам
мал болса,
1933 жылы
4,5 млн ғана
мал қалды.
11 слайд
Қазақстандағы ауылшаруашылығын
ұжымдастырудың демографиялық салдары:
1926 және 1939 жылдары КСРО мен Қазақстанда халық санақтары жүргізілді.
1926 жылы қазақтардың саны 3 млн 628 мың адамды құраса
1939 жылы 1 млн 321 мың адам болды.
Қазақ халқының саны 36,7 % - ға кеміп кеткен.
•
313 мыңнан астам адам1930 жылы
ашаршылықтан
•
755 мың адам қаза болды
1931 жылы 1932-1933
жылдар
зобалаңнын
шыңы болып
есептелді.
12 слайд
1938 жылы көшпелі және жартылай көшпелі қазақтардың
отырықшылыққа көшуі негізінен аяқталды.
1928-1932 жылдары Қазақстанда күштеп әрі
заңсыз негізде өткізілген ұжымдастыру-орасан зор
адам құрбандығына әкеп соқ тырды. 1,5 млн-дай
қазақ көршілес республикалар мен шет елдерге
қоныс аударуға мәжбүр болды.
Деректер бойынша қазақтар
Батыс Сібір
Орта Поволжье Солтүстік өлкеге Тәжікстан
13 слайд
Ұжымдастыру салдары:
1. Ауылдың ғасырлар бойы қалыптасқан өмір салтын күйретті.
2. Қазақ қоғамының әлеуметтік негізі жойылды.
3. Ғасырлар бойы көшпелі өркениет жасаған тіректер қиратылды.
4. 1932 ж. Колхоздардағы малдың - 87 % ; жекенің 51 % малы қырылды;
5. Астық өндіру 9 дан 3 % кеміді;
6. 40,5 млн (1927 ж.) малдан 4,5 млн мал қалды (1933 ж.
7. “Ұлы аштық” басталды:
-
1930 ж. 313 мың;
-
1931 ж. 755 мың;
-
1932 ж. 769 мың адам (барлығы 1,750 млн немесе қазақтың 40 %
аштан қырылды;
-
1,10 млн, адам өзге елдерге көшті
14 слайд
«Бесеудің хаты»
Голошекинге Бесеудің хаты – қазақ зиялыларының БК (б) П Қазақ
өлкелік комитетінің бірінші хатшысы Ф.И.Голощекинге
жолдаған хаты (1932 ж 4 шілде). Бастапқыда И.В.Сталинге
арналып жазылған. Бесеудің хаты республикадағы мал
шаруашылығының күйрегендігі салдарынан елді алапат
ашаршылық жайлағандығын айтып сақтандырған
алғашқы дабылдардың бірі болды.
Авторлары:
-
Ғабит Мүсірепов – жазушы;
-
Мансұр Ғатаулин – Қазақ мемлекеттік баспасының меңгерушісі;
-
Емберген Алтынбеков – Алматы Комвузының қызметкері;
-
Мұқаш Дәулетқалиев –Алматы Комвузының қызметкері;
-
Қадыр Қуанышев - Қазақ АКСР мемлекеттік жоспарлау комиссиясының сектор басшысы
15 слайд
Сталинге хат
•
Авторы – Түрар Рысқұлов;
•
Қызметі - РКФСР Халық
Комиссарлар Кеңесі
Төрағасы И. Сталиннің
орынбасары;
•
Уақыты: 1933 ж. 11 наурыз;
•
Мазмұны: Қазақ өлкесіндегі
қалыптасқан ахуал мен
аштық туралы
16 слайд
1 топ : Ұжымдастыру қалай жүргізілді?
2 топ: Неліктен ұжымдастыру саясаты «Ұлы нәубетке»
айналды?
3 топ: Ұжымдастыру жылдарының демографияға
қаншалықты әсері болды?
4 топ: топ: Ұжымдастыру саясатына қарсылықтар Топтық жұмыс Джигсо әдісі
17 слайд
«Ойлан. Жұптас.Талқыла»
Жұптық жұмыс
«Ойлан.Жұптас.Талқыла» кестесі арқылы демографиялық өзгерістің себеп-
салдарларын жазады.
«А»жолағы – тарихи оқиғаның себептері
«В»жолағы – тарихи оқиғалары.
«С»жолағы – көрсетілген тарихи оқиғалардың салдарлары
А ? ?
В Ашаршылық Демографиялық өзгерістер
С ? ?
18 слайд
РАФТ әдісін қолданып әлеуметтік топтардың көзқарастары
арқылы ұжымдастыру саясатына баға беріңіз
Р – рөл, А – аудитория, Ф – форма, Т – тақырып.
1-топ. Қазақ зиялылары ( А - партия басшылары, Ф-хат)
2- топ. Еңбекші қауым өкілдері ( А -ұрпақтар, Ф- естеліктер)
3-топ. Партия басшылары ( А - еңбекші қауым, ф- үндеу)
4-топ. Бай, кулак өкілдері ( А - қазақ зиялылары, Ф-арыз хат )
19 слайд
Рефлексия: «3-минуттық үзіліс» тәсілі
1.Мен .... туралы көзқарасым өзгерді. Себебі...
2.Мен .... жайлы хабардар болдым. Себебі....
3.Мені ..... таң қалдырғаны, себебі.....
20 слайд
«Табыс сатысы» тәсілі.
Бүгінгі сабақты қаншалықты меңгергендіктерін
баспалдаққа санды белгілеу арқылы білдіреді.
10
8 9
7
6
5
4
3
2
1
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз