Қиын балаларға педагогикалық психологиялық көмек, қолдау көрсету

1 слайд
ҚИЫН БАЛАЛАРҒА ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ - ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ҚОЛДАУ КӨРСЕТУ Орындаған: Азамат Аида 421 топ

1 слайд

2 слайд
■ «Қиын  бала» мәселесі – бұл қоғамдық  мәселе. Бала «қиын бала» болып дүниеге келмейді, ол жүре пайда болады. Баланың өмірге бейімделу барысында біріншіден  ата-ана мен қатар баланың қалыптасып, жетілуіне қатысы бар тұлғалардың бала дамуына көңіл бөлмей,  тәрбиесіне мән бермегендігінен пайда болады. Яғни, баланың бұзықтық немесе дұрыс емес іс-әрекетін, мінез-құлқының өзгерісін, өтірік айту, алдау, үйішінде кішігірім ұрлық жасау және тағы басқа жағымсыз жағдайларға дер кезінде тақтауыл жасап, тәрбие жұмысының болмауынан, бала бұл жағымсыз әрекеттерге бейімделу арқылы қиын балаға айналады.  Бұл жағдай жас ерекшелігіне қарай күрделеніп, оқушы болған кезеңінде, сабақтан қашу, өзінен кіші балаларға зорлық- зомбылық көрсету, төбелеске дайын тұруы және т.б. қылықтары арқы көрініп мектептегі қиын балалар қатарына ілінеді. Бұндай балалар көбіне мектепте, сынып ішілік лидерлерге айналады да сынып оқушыларының тәртібі мен сабақ үлгірімінің нашарлауына да септігін тигізеді. Бұндай балалардың санын көбейтпеу үшін не істеу керек, қиын балалармен ата-ана, мектеп басшылары, пән оқытушылары, сынып жетекшісі және ең бірінші болып педагог-психолог маман жұмыс істеуі керек.

2 слайд

3 слайд
■ «Қиын балаларды» сен қиынсың деп кеудесінен нұқып, жалпы балалардың тобынан бөлудің қажеті жоқ.   Бұндай жағдай  оларды одан ары есіртіп  жібереді: «Көрдіңдер ме, бізге ерекше назар аударылады» - деп  басқалардың алдында  әдейі көкірек  қаға түседі  немесе өздері жайлы төмен бағаға үйреніп, бәрібір  мені ешқашан мақтамайды деп  еті үйреніп кетеді. ■ Олай болса, қиын балалармен  жұмыс және тәртіп бұзушылықтың алдын алу мәселесі қазіргі кезеңде мектеп әрекеттерінің ішіндегі маңызды міндеттердің бірі болып саналады. Осы мәселе бойынша педагогикалық- психологиялық  жұмыс жасай отырып, «қиын балалармен» әртүрлі іс- шаралар жүргізу жолдарын жетілдіру, оқушыларға құқықтық білім беру, жоғарғы әлеуметтік  құқықтың мәдениетін қалыптастырудың тиімді әдіс- тәсілдерін табу және жүргізу қажет.   

3 слайд

4 слайд
■ Қиын  оқушылармен жүргізілетін жұмыстың алғашқысы әрбір оқушыға күнделік арнау, оны бақылап,  зерттеу жұмыстар жүргізу және оның  нәтижесін жазып отыру қажет. Күнделік   ыңғайлы, тиімді, ұзақ уақыт пайдалануға лайықты болуы тиіс.  Бесіктен белі шықпай жатып, әрбір оғаш қадамына селт етпей сергек  қараған балалардың жат әрекетіне  баруына байланысты себеп не?   Кім кінәлі?  Қоршаған  орта ма? Әлде мектеп пе? Әлде жүре  түзеліп кетер деп  жат қылық істеген баласының  әрекетіне  немқұрайлы  қарайтын  ата-ана ма? Болашақ тағдыры  бейтарап  қалдырмайтын  кез-келген  адамның осы сұраққа жауап іздеуі белгілі.

4 слайд

5 слайд
■ Қазіргі таңда мектеп қабырғаларында жүргізіліп жатқан өнегелік тәлім-тәрбие деңгейі төмен деуге болмайды. Бірақ қадағалаудың аздығы тәрбиенің тиісті деңгейде болмауы оқушылардың тәртіпсіздікке, жат қылық жасауына, тіпті қылмыстық жолға түсуіне себепші болады. ■ Сондықтан, бұл тұста, оқушылар арасындағы қылмыстылықтың алдын алу үшін халыққа білім беру бөлімдері мен мектеп ұжымдары біріге отырып, мынадай шараларды жүзеге асыру қажет: ■ Біріншіден,  мектеп қабырғасында құқықтық және өнегелік тәрбиенің тиісті деңгейде жүруін және бұл мәселемен арнаулы мамандардың айналысуын қамтамасыз ету қажет. ■ Екіншіден,  оқушылардың бойында жоғары сезімдерді, өнегелік,  эстетикалық, құқықтық және саяси білімдерді ұялату және нығайту үшін әрбір мектепте педагогикалық - психологиялық қызметтер құрып, олардың типтік ережелерін жасау керек. ■ Үшіншіден,  әрбір мектеп қабырғасында оқушылар үшін әлеуметтік қызметтер кешенін, оның ішінде әлеуметтік-психологиялық заңдық көмек беру қызметін, балалардың сабақтан кейінгі бос уақытын   ұйымдастыру мақсатында демалыс орталықтарын ақысыз негізде құру қажет.

5 слайд

6 слайд
■ Педагогикалық және құқықтық әдебиеттерде, бос уақытты дұрыс қолдана білмеу және оның тиісті деңгейде ұйымдастырылмауы кәмелетке толмағандарды қылмысқа жетелейтін басты себептердің бірі, деп ерекше атап көрсетіледі. Осыған орай жастарды өсуге ынталандыру, олардың өмірге деген дұрыс көзқарасын қалыптастыру мақсатында үкімет арнайы бағдарлама қабылдап, онда жастар тәрбиесіне қатысты барлық мәселелер қарастырылуы қажет. ■ Оқушы жастағы балалардың бос уақытын мазмұнды етіп, өткізуін ұйымдасттырудың маңызды бағыттарының бірі ретінде ұлдар мен қыздарды қоғамдық жұмыстарға тарту және оларға қоғамдық жетекші тағайындау. ■ Сонымен, кәмелетке толмағандар құқық бұзушылығының алдын-алу барысындағы құқық бұзушылық мiнез-құлықтың алдын-алу шарасы мектептегi  педагогикалық iс-әрекеттiң құрамдас бөлiгi болып табылады.

6 слайд

7 слайд
■ Тәрбиеленуі қиын жасөспірімдердің өзіндік ерекшеліктерін ескере отырып, олардың қылмыстылығының алдын алуға байланысты кәмелетке толмағандардың ісі жөніндегі инспекция қызметкерлері және оларға тағайындалған жетекшілер немесе қоғамдық тәрбиешілер мынадай жұмыстар жүргізуі қажет: ■ - жасөспірімнің отбасында немесе мектеп ұжымында жатырқауын жою; ■ - отбасы және мектепте жасөспірім бойында қалыптасқан сенімсіздікпен қарау сезімін жоюға жағдай жасау; ■ - жасөспірім үшін маңызды болып танылатын жағдайлардың бәрінде оған моралдық, ал қажет болған жағдайда материалдық көмек көрсету; ■ - өзіне, өз қабілеттігіне сенуге, өзінің жақын және алыс болашағын жоспарлауға, сондай-ақ ол жоспарларды жүзеге асыруға көмектесу; ■ - ұжымда мұндай жасөспірімдердің жағымды қасиеттерін көрсетуге, сонымен бірге, басқаларға өзін танытуға мүмкіндік беретін жағдайларды қалыптастыру.

7 слайд

8 слайд
■ Сонымен қатар, қараусыз балалар және қаңғыбас балалар да қиын балалар қатарын толықтырады. Ол балалардың   қылмыстық жолға түсуіне жол бермеу бағытында жасалатын тәрбие жұмысына келетін болсақ, бұл ретте халыққа білім беру бөлімдері мен кәмелетке толмағандардың ісі жөніндегі инспекция арқылы мынадай жағдайлар ескерілуі қажет: ■ - отбасында және мектепте қараусыз қалған балалардың бақылаусыз және құр сандалыспен уақыт өткізу мүмкіндігін жоятын жағдайларды қалыптастыру; ■ - мұндай жасөспірімге мектеп өмірінің немесе өзге де балалар ұйымындағы өмірдің қызықты екендігін көрсету, оған қатыстыру, сол арқылы оған құр босқа уақыт өткізудің және ұжым өмірінен шеттеудің өзінің ең қымбат, бағалы уақытын жоғалтумен бара-бар екендігіне көзін жеткізу; ■ - ұйымдасқан жасөспірімдер тобына және онда үстемдік ететін дәстүрлерге сын көзбен қарай білуге үйрету.

8 слайд

9 слайд
■ Жоғарыда аталған үйсіздік, қаңғыбастық, отбасындағы берекесіздік, жанжал бәрі-бәрі баланың жүйкесіне көп зияндығын тигізеді. Баланың қылмысқа бармауына, отбасына оралуына әлеуметтік қызметкерлердің тигізер көмегі көп. Әлеуметтік қызметкердің басты міндеті – баламен жеке әңгімелесу, ата- анасымен кеңесу, яғни ата-анасымен баланың табысуына, отбасына оралуына, әлеуметтік жетімдікті болдырмауға жан-жақты кешенді жұмыстар жүргізілуі керек.  ■ Олай болса, қоғамда «қиын бала» болмауы үшін әрбір бала  бойына адами құндылық қасиеттерді қалыптастыра отырып,  заман ағымынан қалыс қалмайтын, білімді, тәрбиелі ұрпақ ұлттымыздың болашағы екендігін ұмытпағанымыз  абзал.

9 слайд

10 слайд
■ Назарларыңызға рақмет !

10 слайд