Құқықтық мемлекет түсінігі

1 слайд
Құқықтық мемлекет түсінігі Оқу мақсаты: 11.2.1.1 мемлекеттердің саяси-құқықтық жүйесінің дамуының қазіргі тенденцияларын түсіндіру үшін "құқықтық мемлекет" ұғымын қолдану;

1 слайд

2 слайд
Мемлекеттің негізгі белгілері: Территория Халық Егемендік Саяси билік жүйесі Заң Тіл Дін Діл

2 слайд

3 слайд
Құқықтық мемлекеттің қалыптасуының тарихи алғышарттары: Құқықтық мемлекет – бұл құқық үстемдігіне, заңның үстемдік етуіне және азаматтардың құқықтары мен бостандықтарының кепілдігіне негізделген саяси құрылым. Құқықтық мемлекетте барлық мемлекеттік органдар, лауазымды тұлғалар, жеке және заңды тұлғалар заңға бағынуға міндетті. Мұндай мемлекетте адамның құқықтары мен бостандықтары мемлекет тарапынан жоғары құндылық ретінде қарастырылады.

3 слайд

4 слайд
Импичмент дегеніміз – қылмыстық айыптауға байланысты парламент сотының жоғары мемлекеттік шенеунікті, оның ішінде мемлекет басшысын қызметінен босату тәртібі. Вето (лат. veto – тыйым саламын) – белгілі бір шешімге құқықтық органның немесе тұлғаның жазбаша, яки ауызша тыйым салуы; бір өкімет органының өзге билік органының қаулысына үзілді-кесілді немесе шартты- шектеулі тыйым салуы;

4 слайд

5 слайд
Құқықтық мемлекеттің негізгі қағидаттары: Заңның үстемдігі: Заң барлығына бірдей міндетті, яғни кез келген мемлекеттік орган, тұлға немесе ұйым заңға бағынып, оны құрметтеуі тиіс. Заң алдында барлық азаматтардың теңдігі сақталады. Адам құқықтары мен бостандықтарының сақталуы: Құқықтық мемлекетте әрбір азаматтың жеке, саяси және әлеуметтік құқықтары мен бостандықтарына кепілдік беріледі. Мемлекет адамның негізгі құқықтары мен бостандықтарын қорғауға және қамтамасыз етуге міндетті. Биліктің бөлінуі: Құқықтық мемлекетте билік заң шығарушы, атқарушы және сот билігі болып бөлінеді. Бұл қағидат биліктің бір қолда шоғырлануын болдырмауға және билік өкілеттілігін әр органның өз міндетіне сәйкес бөлуге негізделген. Сот тәуелсіздігі: Сот жүйесі биліктің басқа тармақтарынан тәуелсіз болуы тиіс. Соттар әділ, бейтарап шешім қабылдап, азаматтардың құқықтарын қорғайды. Қоғамдық бақылау және ашықтық: Құқықтық мемлекетте мемлекеттік органдардың жұмысы ашық және қоғамның бақылауында болады. Азаматтар мен БАҚ арқылы мемлекет басшылығының әрекеттеріне баға беру мүмкіндігі қамтамасыз етіледі. Заңдылық және әділдік: Мемлекет әділдік пен заңдылықты сақтау арқылы халықтың сенімін арттыруы тиіс. Заң бұзған жағдайда әділ жаза қолданылып, заң алдында барлығының тең болуы қамтамасыз етіледі.

5 слайд

6 слайд
Англияның құқықтық мемлекетке айналуы XVII ғасырдағы ағылшын буржуазиялық революциясы абсолюттік монархиядан құқықтық мемлекетке айналды. Англия парламенті 1689 жылы «Құқықтар туралы Билль» қабылдады. /Бұл акт король құзіретін заң, қаржы, әскери және сот салаларында парламент пайдасына қарай шектеді/. Билль конституциялық монархияның заңдық негіздерін қалады. XVII ғасфрдфң соңы – XVIIІ ғасырдың бас кезінде Англияда елді парламент сайлауында көпшілік дауыс алған партия билей бастады. Үкімет осы партияның көшбасшыларынан құрылды және парламентке есеп беріп отырды.

6 слайд

7 слайд
АҚШ-тың құқықтық мемлекетке айналуы 1776 жылы тәуелсіз Америка Құрама Штаттарының пайда болуы да Жаңа заманның маңызды оқиғасына айналды. АҚШ 1787 жылғы Конституциясында құқықтық мемлекет идеяларын жариялады. Конституция сол замандағы бағдарламалық құжаттар: 1789 жылғы адам және азамат құқықтарының француз Декларациясы мен 1791 жылғы поляк Конституциясына үлкен ықпал етті.

7 слайд

8 слайд
Францияның құқықтық мемлекетке айналуы Жаңа заманның басты тарихи оқиғаларының бірі XVIIІ ғасырдағы Ұлы Француз революциясы болды. Бұл оқиға Францияның әлеуметтік және саяси жүйесін толықтай түбегейлі өзгертті. Елде абсолютті монархияның жойылуына және Бірінші француз республикасын заң жүзінде азаматтардың бостандығы мен теңдігін жариялауға әкелді. Ұраны «Бостандық, теңдік,бауырластық» болды. 1789 жылы адам және азамат құқықтарының француз Декларациясы қабылданды.

8 слайд

9 слайд
1-тапсырма. Құқықтық мемлекеттің 3 артықшылығын жазыңыз! 2-тапсырма. Англия, Франция, АҚШ-та құқықтық мемлекеттің белгілері қалай қалыптасқандығын нақты дәлелдермен анықтап, талдау жасаңыз! 3-тапсырма. «Қазақстан – құқықтық мемлекет» шағын эссе. /50-70 сөз/

9 слайд

10 слайд
Үй жұмысы Тақырыпты оқып, мазмұндау. Тақырыптың соңындағы сұрақтарға жазбаша жауап жазу.

10 слайд