Қуғын сүргіннің негізгі кезеңдері
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
Қазақстандағы қуғын-
сүргін және халықтар
депортациясы
Қуғын-
сүргіннің негізгі
кезеңдері
1 слайд
Қазақстандағы қуғын- сүргін және халықтар депортациясы Қуғын- сүргіннің негізгі кезеңдері
2 слайд
11.8.41 Оқушыларға тоталитарлық режим
мен социализмнің сталиндік үлгісінің мәні
мен сипатын түсіндіру;
11.8.42 Коммунистік партия билеген тұста
Қазақстанның лагерьлер өлкесіне айналып,
жазықсыз адамдардың жазаланып, азап
шеккені жайлы баяндау. Осы сабақта қол жеткізілетін
оқыту мақсаттары:
2 слайд
11.8.41 Оқушыларға тоталитарлық режим мен социализмнің сталиндік үлгісінің мәні мен сипатын түсіндіру; 11.8.42 Коммунистік партия билеген тұста Қазақстанның лагерьлер өлкесіне айналып, жазықсыз адамдардың жазаланып, азап шеккені жайлы баяндау. Осы сабақта қол жеткізілетін оқыту мақсаттары:
3 слайд
Сабақтың мақсаттары:
Барлық оқушылар:
ХХ ғасырдың 30-жылдардағы Қазақстандағы ГУЛАГ
жүйесін сипаттайды, Кеңес үкіметінің қазақ жерін
лагерьлер өлкесіне айналдырудың мақсатын түсінеді.
Оқушылардың басым бөлігі:
Қазақстандағы ГУЛАГ жүйесін жіктейді, Қазақстандағы
лагерьлердің сапалық құрамын талдайды.
Кейбір оқушылар:
Қазақ өлкесіндегі лагерьлер жүйесінің қазақ халқына
және басқа ұлт өкілдеріне әсерін пайымдайды,
өмірмен байланысын түсінеді.
3 слайд
Сабақтың мақсаттары: Барлық оқушылар: ХХ ғасырдың 30-жылдардағы Қазақстандағы ГУЛАГ жүйесін сипаттайды, Кеңес үкіметінің қазақ жерін лагерьлер өлкесіне айналдырудың мақсатын түсінеді. Оқушылардың басым бөлігі: Қазақстандағы ГУЛАГ жүйесін жіктейді, Қазақстандағы лагерьлердің сапалық құрамын талдайды. Кейбір оқушылар: Қазақ өлкесіндегі лагерьлер жүйесінің қазақ халқына және басқа ұлт өкілдеріне әсерін пайымдайды, өмірмен байланысын түсінеді.
4 слайд
- Тоталитарлық режим мен социализмнің сталиндік
үлгісінің мәні мен сипатын түсінеді;
- ХХ ғасырдың 30-жылдардағы Қазақстандағы ГУЛАГ
жүйесін сипаттай алады;
- Қазақ өлкесіндегі лагерьлер жүйесінің қазақ халқына
және басқа ұлт өкілдеріне әсерін пайымдап, өмірмен
байланыстырады;
- Сіз неліктен … саяси қуғын сүргінге ұшыраған
қанқұйлы жандардың еліміздің тарихында алар орны
бар деп ойлайсыз?
- Неліктен Сталин тұсында қуғын-сүргін кезеңі
басталды? Бағалау критерийі
4 слайд
- Тоталитарлық режим мен социализмнің сталиндік үлгісінің мәні мен сипатын түсінеді; - ХХ ғасырдың 30-жылдардағы Қазақстандағы ГУЛАГ жүйесін сипаттай алады; - Қазақ өлкесіндегі лагерьлер жүйесінің қазақ халқына және басқа ұлт өкілдеріне әсерін пайымдап, өмірмен байланыстырады; - Сіз неліктен … саяси қуғын сүргінге ұшыраған қанқұйлы жандардың еліміздің тарихында алар орны бар деп ойлайсыз? - Неліктен Сталин тұсында қуғын-сүргін кезеңі басталды? Бағалау критерийі
5 слайд
Айтылым: Оқушылар тақырып ішіндегі термин
сөздерді табады.
Тыңдалым: Оқушылар 20-30 жж қоғамдық-саяси
өмір жағдайын бейнежазба арқылы
танысады./Қанмен жазылған хат/ бейнефильм
Жазылым: оқушылардың ақпарат көздерімен
жұмыс жасау қабілеттерін қалыптастыру.
Оқылым: оқушылар берілген мәтінге сай жұмыс
жасайды. Тілдік мақсаттар:
5 слайд
Айтылым: Оқушылар тақырып ішіндегі термин сөздерді табады. Тыңдалым: Оқушылар 20-30 жж қоғамдық-саяси өмір жағдайын бейнежазба арқылы танысады./Қанмен жазылған хат/ бейнефильм Жазылым: оқушылардың ақпарат көздерімен жұмыс жасау қабілеттерін қалыптастыру. Оқылым: оқушылар берілген мәтінге сай жұмыс жасайды. Тілдік мақсаттар:
6 слайд
Психологиялық серпіліс «Қолдағы хат».
Әрқайсысы өзіне серігін таңдап, қарама-қарсы тұра
қалады. Бойы ұзындау бала, көзін жұмып тұру керек. Егер
бойлары бірдей болса, кімнің жасы үлкен (туған күні 1-2
айға ертерек) бала көзін жұмады. Көзін жұмып тұрған бала
қолын алға созып тұрады. Көзі ашық бала соның
алақанына хат жаза бастайды, жеке тұрған баспа әріптерді.
«Соқыр» ойыншы сол әріптерді табуға тырысып, не
оқығанын айтып беру керек. Бір әріпті жазғаннан кейін
келесіні жазар алдында бұрын жазылған әріпті өшіріп
тастап отыру керек. Сабақтың жоспарланған кезеңдері
Сабақтың басы
6 слайд
Психологиялық серпіліс «Қолдағы хат». Әрқайсысы өзіне серігін таңдап, қарама-қарсы тұра қалады. Бойы ұзындау бала, көзін жұмып тұру керек. Егер бойлары бірдей болса, кімнің жасы үлкен (туған күні 1-2 айға ертерек) бала көзін жұмады. Көзін жұмып тұрған бала қолын алға созып тұрады. Көзі ашық бала соның алақанына хат жаза бастайды, жеке тұрған баспа әріптерді. «Соқыр» ойыншы сол әріптерді табуға тырысып, не оқығанын айтып беру керек. Бір әріпті жазғаннан кейін келесіні жазар алдында бұрын жазылған әріпті өшіріп тастап отыру керек. Сабақтың жоспарланған кезеңдері Сабақтың басы
7 слайд
Үй тапсырмасын пысықтау
1930 жылдардағы
жаңа құбылыстарКСРО
конституциясы
қабылданды,
КСРО Жоғарғы
Кеңесінің Сайлауы
өтіп, 44 депутат
сайланды Бюракратиялық
орталықтандыру
орнықты,
социалистік
қатынастар
орнады Қазақ КСР-і
құрылды,
Қазақ КСР-і
Конституциясы
қабылданды
Қазақстанда
коммунистік
партия құрылды,
Қазақстан жастар
ұйымының
қызметі Ұлт зиялылары
«Халық жауы»
атанды Лагерьлер
жүйесі
құрылды
7 слайд
Үй тапсырмасын пысықтау 1930 жылдардағы жаңа құбылыстарКСРО конституциясы қабылданды, КСРО Жоғарғы Кеңесінің Сайлауы өтіп, 44 депутат сайланды Бюракратиялық орталықтандыру орнықты, социалистік қатынастар орнады Қазақ КСР-і құрылды, Қазақ КСР-і Конституциясы қабылданды Қазақстанда коммунистік партия құрылды, Қазақстан жастар ұйымының қызметі Ұлт зиялылары «Халық жауы» атанды Лагерьлер жүйесі құрылды
8 слайд
Социализмнің тоталитарлық,
казармалық сипатының
көрінісі
Жер аудару
Еңбекпен
түзеу
лагері Жеке
адамды
жер
аудару Халықтарды
қамау
8 слайд
Социализмнің тоталитарлық, казармалық сипатының көрінісі Жер аудару Еңбекпен түзеу лагері Жеке адамды жер аудару Халықтарды қамау
9 слайд
«Серпілген сауал» әдісі /үй тапсырмасын бекіту/
Қашан КСРО Конституциясы қабылданды?
Қашан Қазақ КСР-і Конституциясы қабылданды?
Қашан КСРО Жоғарғы Кеңесінің сайлауы өтті?
1938 жылғы 15 шілдеде Қазақ КСР-і Жоғарғы Кеңесінің
бірінші сессиясы болды. Оны кім ашты?
1939 жылғы желтоқсанда жергілікті Кеңестер сайлауы
өткізілді. Оған қанша депутат сайланды?
Қазақстанның лениндік комсомол ұйымы қалай
құрылды?
Қазақстан жастар ұйымын құрудағы Ғ.Мұратбаевтың
рөлі?
Пионер ұйымының құрылуының қандай маңызы бар?
9 слайд
«Серпілген сауал» әдісі /үй тапсырмасын бекіту/ Қашан КСРО Конституциясы қабылданды? Қашан Қазақ КСР-і Конституциясы қабылданды? Қашан КСРО Жоғарғы Кеңесінің сайлауы өтті? 1938 жылғы 15 шілдеде Қазақ КСР-і Жоғарғы Кеңесінің бірінші сессиясы болды. Оны кім ашты? 1939 жылғы желтоқсанда жергілікті Кеңестер сайлауы өткізілді. Оған қанша депутат сайланды? Қазақстанның лениндік комсомол ұйымы қалай құрылды? Қазақстан жастар ұйымын құрудағы Ғ.Мұратбаевтың рөлі? Пионер ұйымының құрылуының қандай маңызы бар?
10 слайд
Бірінші кезең (1918-1920жж)
Екінші кезең (1923-1932жж)
Үшінші кезең (1933,1937-1938жж)
Төртінші кезең (1940ж соңы-1950ж
басы)
Бесінші кезең (1985-1991жж)Қазақстан аумағындағы саяси
қуғын-сүргіннің кезеңдері:
10 слайд
Бірінші кезең (1918-1920жж) Екінші кезең (1923-1932жж) Үшінші кезең (1933,1937-1938жж) Төртінші кезең (1940ж соңы-1950ж басы) Бесінші кезең (1985-1991жж)Қазақстан аумағындағы саяси қуғын-сүргіннің кезеңдері:
11 слайд
1 тапсырма:
1. «Өлкетану» ғылыми орталығының зерттеуі
Тапсырмасы: Қазақстандағы тоталитаризмнің көрінісіне
сипаттама беру
2. «Тарих» ғылыми орталығының зерттеуі.
Тапсырмасы:
Қазақстандағы 1930 жылдардың бас кезеңіндегі лагерлер
жүйесіне сипаттама беру.
3. «Ақиқат» ғылыми орталығының зерттеуі.
Тапсырмасы: 1937-1938 ж. ж. сталиндік қуғын-сүргіннің
ақиқат зардаптарына сипаттама беру.
Ғылыми зерттеулерге жол ашайық: топтық жұмыс
11 слайд
1 тапсырма: 1. «Өлкетану» ғылыми орталығының зерттеуі Тапсырмасы: Қазақстандағы тоталитаризмнің көрінісіне сипаттама беру 2. «Тарих» ғылыми орталығының зерттеуі. Тапсырмасы: Қазақстандағы 1930 жылдардың бас кезеңіндегі лагерлер жүйесіне сипаттама беру. 3. «Ақиқат» ғылыми орталығының зерттеуі. Тапсырмасы: 1937-1938 ж. ж. сталиндік қуғын-сүргіннің ақиқат зардаптарына сипаттама беру. Ғылыми зерттеулерге жол ашайық: топтық жұмыс
12 слайд
«Өлкетану» ғылыми орталығы: «Жазықты ма, ағалар?» өлең шумағын
шығару
«Тарих» ғылыми орталығы: /10 баламалы тест жұмысы/
«Ақиқат» ғылыми орталығы: ГУЛАГ пен КСРО түрмелеріндегі қамауда
отырғандар жайлы статистикалық дерекпен жұмыс 2 тапсырма: «Детектив» әдісі бойынша, әр топқа
тақырыпқа сай тапсырмалар таратылып,
оқушылар өз ойлары мен идеяларын ортаға
салады.
12 слайд
«Өлкетану» ғылыми орталығы: «Жазықты ма, ағалар?» өлең шумағын шығару «Тарих» ғылыми орталығы: /10 баламалы тест жұмысы/ «Ақиқат» ғылыми орталығы: ГУЛАГ пен КСРО түрмелеріндегі қамауда отырғандар жайлы статистикалық дерекпен жұмыс 2 тапсырма: «Детектив» әдісі бойынша, әр топқа тақырыпқа сай тапсырмалар таратылып, оқушылар өз ойлары мен идеяларын ортаға салады.
13 слайд
Геноцид, Тоталитарлық режім,
Концентрация, Репрессия , АЛЖИР,
Карлаг, Степлаг, ГУЛАГ, НКВД,
Контрреволюция, Концлагерь3 тапсырма: Ақпараттық ғаламтор
Слайдтық жұмыс /Оқушылар дәптермен жұмыс
жасайды./
13 слайд
Геноцид, Тоталитарлық режім, Концентрация, Репрессия , АЛЖИР, Карлаг, Степлаг, ГУЛАГ, НКВД, Контрреволюция, Концлагерь3 тапсырма: Ақпараттық ғаламтор Слайдтық жұмыс /Оқушылар дәптермен жұмыс жасайды./
14 слайд
Жаңа сөздер:
Геноцид – бір халықты және ұлтты жойып жіберу саясаты.
Тоталитарлық режім - Тоталитарлық – (латын сезінен – totalis барлық, толық) қоғамдағы
мемлекеттік билік бір топтың, бір партияның қолында шоғырланған, елде демократиялық
бостандық пен саяси оппозицияның болуына тыйым салған режим. Мемлекет жеке адамның
барлық істерін бақылауға алады.
Концентрация – шоғырлану, топтастыру.
Репрессия – бүтіндей жою, басып- жаншу мақсатында жүргізілетін жазалау шаралары
АЛЖИР –Ақмола қаласындағы әйелдерге арналған лагерь \Отанына опасыздық жасағандар
отбасыларының мүшелеріне арналған лагерь. Ресми түрде лагерлер бас басқармасының 26-шы
нүктесі делінді. 26 нүктеде 22 мыңдай тұтқын әйелдер азап шеккен. Акмолинский лагерь жен
изменников Родины
Карлаг – Қарағанды қаласындағы лагерь /Қарағанды еңбекпен түзеу лагері/
Степлаг – далалы аймақтағы лагерь
ГУЛАГ – лагерьлер Бас басқармасы
НКВД - КСРО ішкі істер халық комиссариаты 1937-1946 жылдардағы қоғамдық тыныштықты
бұзушылықпен айналысатын орталық орган /Народный комиссариат внутренных дел СССР/
Контрреволюция – мемлекетте болып өткен революциялық қозғалыстарға қарсы бағытталған
саяси қозғалыснемесе бұрынғы биліктен айырылған күштердің ескі жүйені қалпына келтіру
үшін жүргізген қарулы қарсылығы
Концентрациялық лагерь, концлагерь – мемлекеттердің , саяси режимдердің , т.с.с. нақты немесе
ықтимал қарсыластарын күштеп оқшаулап, бір жерге бөлектеп жинақтауға пайдаланатын
орны
14 слайд
Жаңа сөздер: Геноцид – бір халықты және ұлтты жойып жіберу саясаты. Тоталитарлық режім - Тоталитарлық – (латын сезінен – totalis барлық, толық) қоғамдағы мемлекеттік билік бір топтың, бір партияның қолында шоғырланған, елде демократиялық бостандық пен саяси оппозицияның болуына тыйым салған режим. Мемлекет жеке адамның барлық істерін бақылауға алады. Концентрация – шоғырлану, топтастыру. Репрессия – бүтіндей жою, басып- жаншу мақсатында жүргізілетін жазалау шаралары АЛЖИР –Ақмола қаласындағы әйелдерге арналған лагерь \Отанына опасыздық жасағандар отбасыларының мүшелеріне арналған лагерь. Ресми түрде лагерлер бас басқармасының 26-шы нүктесі делінді. 26 нүктеде 22 мыңдай тұтқын әйелдер азап шеккен. Акмолинский лагерь жен изменников Родины Карлаг – Қарағанды қаласындағы лагерь /Қарағанды еңбекпен түзеу лагері/ Степлаг – далалы аймақтағы лагерь ГУЛАГ – лагерьлер Бас басқармасы НКВД - КСРО ішкі істер халық комиссариаты 1937-1946 жылдардағы қоғамдық тыныштықты бұзушылықпен айналысатын орталық орган /Народный комиссариат внутренных дел СССР/ Контрреволюция – мемлекетте болып өткен революциялық қозғалыстарға қарсы бағытталған саяси қозғалыснемесе бұрынғы биліктен айырылған күштердің ескі жүйені қалпына келтіру үшін жүргізген қарулы қарсылығы Концентрациялық лагерь, концлагерь – мемлекеттердің , саяси режимдердің , т.с.с. нақты немесе ықтимал қарсыластарын күштеп оқшаулап, бір жерге бөлектеп жинақтауға пайдаланатын орны
15 слайд
4 тапсырма: 20-30 жж қорытындысы
Тиімді жағы Тиімсіз жағы
1) Қазақ халқының саяси
теңдікке, территориялық
автономия құқығына қолы
жетті. 1) Экономика мен мәдениет
саласында қол жеткізген
табыстар тым қымбатка
түсті.
2) Индустриясы жедел
дамыды. 2) Тоталитарлық,
казармалық жүйе орнықты.
3) Мәдениет, білім беру
саласында табыстарга қол
жетті 3) Қоғамдағы табыстар
сталиндік қатал
идеологиялық қыспақ
қоршауында қалды.
15 слайд
4 тапсырма: 20-30 жж қорытындысы Тиімді жағы Тиімсіз жағы 1) Қазақ халқының саяси теңдікке, территориялық автономия құқығына қолы жетті. 1) Экономика мен мәдениет саласында қол жеткізген табыстар тым қымбатка түсті. 2) Индустриясы жедел дамыды. 2) Тоталитарлық, казармалық жүйе орнықты. 3) Мәдениет, білім беру саласында табыстарга қол жетті 3) Қоғамдағы табыстар сталиндік қатал идеологиялық қыспақ қоршауында қалды.
16 слайд
Тоталитарлық режимде:
1. Тек бір партия билік жүргізеді.
2. Басқару қатаң түрде бір орталықтан
жүргізіледі.
3. Бір идеология ғана жарияланады.
4. Еркін пікір айтуға тыйым салынады.
5. Репрессия, күш қолдану мемлекеттің
ең негізгі функциясы болып
табылады.
6. «Қазақстанда еңбекпен түзету лагерін
құру туралы қаулы» ( 1930 ж мамыр)
16 слайд
Тоталитарлық режимде: 1. Тек бір партия билік жүргізеді. 2. Басқару қатаң түрде бір орталықтан жүргізіледі. 3. Бір идеология ғана жарияланады. 4. Еркін пікір айтуға тыйым салынады. 5. Репрессия, күш қолдану мемлекеттің ең негізгі функциясы болып табылады. 6. «Қазақстанда еңбекпен түзету лагерін құру туралы қаулы» ( 1930 ж мамыр)
17 слайд
ГУЛАГ-қа қанша қазақстандық жабылды, қаншасы атылды?
Ұлттық аза күн болып қай күн белгіленді?
Саяси қуғын-сүргіннің кезеңдерін ата?
1930 жылы 4 сәуірде кімді атуға үкім шығарылды?
40-50 жылдардағы ұлттық зиялы қауымға қарсы қуғын-
сүргіннің құрбандарын ата?
«Қазақ АСКР-де халықтың сауатсыздығын міндетті түрде жою
туралы» қаулы қашан шықты?
1993 жылы 14 сәуірде қандай заң қабылданды?
ҚР-ның президенті Н.Ә.Назарбаевтың тікелей атсалысуы
мен 2007 жылы ашылған мұражай-мемориалдық кешені
қайда орналасқан? Қорытынды. «Сен маған, мен саған» әдісі
17 слайд
ГУЛАГ-қа қанша қазақстандық жабылды, қаншасы атылды? Ұлттық аза күн болып қай күн белгіленді? Саяси қуғын-сүргіннің кезеңдерін ата? 1930 жылы 4 сәуірде кімді атуға үкім шығарылды? 40-50 жылдардағы ұлттық зиялы қауымға қарсы қуғын- сүргіннің құрбандарын ата? «Қазақ АСКР-де халықтың сауатсыздығын міндетті түрде жою туралы» қаулы қашан шықты? 1993 жылы 14 сәуірде қандай заң қабылданды? ҚР-ның президенті Н.Ә.Назарбаевтың тікелей атсалысуы мен 2007 жылы ашылған мұражай-мемориалдық кешені қайда орналасқан? Қорытынды. «Сен маған, мен саған» әдісі
18 слайд
Рефлексия.
«Күн көзі» әдісі оқушылар сары
түсті жолақ қағаздарға сабақтан
әсерін жазып, тақтада салынған
күннің суретіне барып
жабыстырады.Үй тапсырмасы: 41-42 оқу 200-213 бет
18 слайд
Рефлексия. «Күн көзі» әдісі оқушылар сары түсті жолақ қағаздарға сабақтан әсерін жазып, тақтада салынған күннің суретіне барып жабыстырады.Үй тапсырмасы: 41-42 оқу 200-213 бет