#1 слайд
Сабақтың тақырыбы:

1 слайд

#2 слайд

2 слайд

#3 слайд
Сұрақтар 1.Қышқылдар дегеніміз не? 2. Индикаторлар дегеніміз не? Оның қышқылдырға әсері қандай? 3. Қышқылдарды алу әдістерін сипаттап айтып беріңдер. 4. Қышқылдармен жұмыс істегенде қауіпсіздік техникасының ережесін сипаттап айтыңдар.

3 слайд

#4 слайд
1 23 А) Суды ығыстыру арқылы сутек алу. Ә) Ауаны ығыстыру арқылы оттек алу. Б) Мыс (ІІ) оксидінен мысты сутек арқылы тотықсыздандыру. Суреттерді дұрыс орналастыр. 2 3 1

4 слайд

#5 слайд
сульфат азот Cl SO 4 H 2 SiO 3 H 2 CO 3 HNO 3 HCl CO 3 SiO 3 PO 4 фосфор фосфат күкіртнитрат силикат Көмір хлорид

5 слайд

#6 слайд
«Үшінші артық» тапсырмасы Бірнегізді Екінегізді Үшнегізді Оттекті Оттексіз a) BaO, CaO, HCl ә) HNO 3 , Mg(OH) 2 , NaOH б) Na 2 SO 4 , H 2 SO 4 , BaCl 2 в) Ca(OH) 2 , Al (OH) 3 , H 2 CO 3 г) P 2 O 5 , SO 2 , H 2 S д) K2SO4 , Mg(OH)2, H3РO4 І валентті ІІ валентті ІІІ валентті Алынған қышқылдарды кестеге ретімен орналастыр: Осы тізбедегі қышқылдардың құрамындағы қышқыл қалдығы валенттігін анықтап кестені толтыр.

6 слайд

#7 слайд
Қышқылдардың химиялық қасиеттері. Қышқылдардың металдармен әрекеттесуі. Көрнекілік тәжірибе. • Әртүрлі металдардың қышқылдармен қалай әрекеттесетіні білу үшін төрт сынауық алып, тәжірибе жасайық. •Бірінші сынауыққа бір түйір мырыш, екіншісіне магний, үшіншісіне темір жоңқасын, төртіншісіне мыс сымның кесінділерін салайық. Әр сынауыққа 2 мл күкірт қышқылының немесе тұз қышқылының сұйылтылған ерітіндісін құямыз. Әр сынауықты спирт шамның жалынына ұстап аздап қыздырайық. Қай сынауықта газ бөлінетінін бақылап, қышқылдан сутекті қандай металдар ығыстыратынын байқайық. • Тәжірибеден көретініміз: қышқылмен шабытты әрекеттесетін магний, одан соң мырыш, баяуырақ әрекеттесетіні темір, ал мүлде реакцияға түспейтіні мыс. Соңғы сынауықтан сутек бөлінбейді.

7 слайд

#8 слайд
Mg + H 2 SO 4 = MgSO 4 + H 2 ↑ Zn + H 2 SO 4 = ZnSO 4 + H 2 ↑ Fe + H 2 SO 4 = FeSO 4 + H 2 ↑ Cu + H 2 SO 4 ≠ Металл + қышқыл = тұз + сутек газы Li K Ca Na Mg Al Zn Fe Ni Sn Pb (H) Cu Hg Ag Au Металдардың кернеу қатары Қышқылдардан сутегіні ығыстырып шығарады Қышқылдардан сутегіні ығыстырып шығармайды металдардың белсенділігі оңнан солға қарай артады Қышқылдардың металдармен әрекеттесуі.

8 слайд

#9 слайд
Қышқылдардың металл оксидтерімен әрекеттесуі. Көрнекілік тәжірибе. Сынауыққа қара түсті мыс (ІІ) оксидінің ұнтағынан аз ғана салайық. Үстіне 1-2 мл сұйылтылған күкірт қышқылының ерітіндісін құяйық. Ерітіндіні аздап қыздырса, ол көгілдір түске айналады. Оны суалтқанда кристалл зат мыс (ІІ) сульфаты бөлінеді: CuO + H 2SO 4 = Cu SO 4 + H 2O Мыс (ІІ) сульфаты Оны сызбанұсқа түрінде бейнелесек: Қышқылдардың химиялық қасиеттері. Металл оксиді + қышқыл = тұз + су

9 слайд

#10 слайд
Металдар кернеу қатарында белсенділігі бойынша орналасқан. Кернеу қатарында сутектен бұрын орналасқан металдар қышқылдан сутекті ығыстырады, ал кейін орналасқандары ығыстыра алмайды. Қышқылдар металдармен және олардың оксидтерімен әрекеттесіп тұз түзеді

10 слайд

#11 слайд

11 слайд

#12 слайд
1-тапсырма Төменде келтіріліген металдарды екі бағанға орналастырыңдар Li K Ag Cu Ca Na Hg Mg Al Zn Fe Au Ni Қышқылдардан сутегіні ығыстырып шығарады Қышқылдардан сутегіні ығыстырып шығармайды

12 слайд

#13 слайд
2-тапсырма Металдардың кернеу қатарын пайдаланып, мына реакциялардың теңдеулерін аяқтаңдар. Mg + HCl = Al + H 2SO 4 = Fe + H 2SO 4 = Cu + HCl = №1 есеп, 93 бет

13 слайд

#14 слайд
3- тапсырма Берілген заттардың ішінен қышқылдарды теріп жазыңдар: H 2O, KCl, H 2SO 4, HCl, Ba(OH) 2, H 3PO 4, NaCl. Осы қышқылдардың магний оксидімен әрекеттесу теңдеуін құрастырыңдар. №2 есеп, 93 бет

14 слайд