Сабақ жоспары Дала заңы 9-сынып
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
Сабақтың тақырыбы :
Дала заңыТүркістан облысы,
Түркістан қаласы, №9
Некрасов атындағы
мектеп-гимназия, қазақ
тілі мен әдебиеті пәні
мұғалімі
Ахметова Зулфия
Таиржановна 9.3.4.1 мәтіндердің стилін, жанрлық
ерекшеліктерін салыстырып, талдау жасау.
9.5.1.1 ырықсыз етістің қызметін білу, ауызша
және жазба жұмыстарда орынды қолдану.
«Дала заңы» тақырыбындағы мәтіндердің
стилін, жанрлық ерекшеліктерін салыстырып,
талдау жасау.
Ырықсыз етістің қызметін білу, ауызша және
жазба жұмыстарда орынды қолдану.
Пәнге қатысты сөздікқор мен терминдер: «Қара
қылды қақ жарған», «Аталы сөзге арсыз
тоқтамайды», «Ұсынған басты қылыш кеспейді»,
сөз өнері, шешендік, тапқырлық, көсемсөз, т.б.
Талқылауға арналған сұрақтар:
1. Мәтіндердің стильдік сипатын қалай
ажыратамыз?
2. Жанрлық ерекшеліктерін ше?
3. Тілдік құралдарында қандай айырмашылық
бар?Осы сабақ арқылы
жүзеге
асатын оқу
мақсаттары
(оқу
бағдарламасына
сілтеме)
Сабақтың мақсаты
Тілдік мақсаттар
Пәнаралық
байланыс
Құқықтану - Қазақстан тарихы
1 слайд
Сабақтың тақырыбы : Дала заңыТүркістан облысы, Түркістан қаласы, №9 Некрасов атындағы мектеп-гимназия, қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі Ахметова Зулфия Таиржановна 9.3.4.1 мәтіндердің стилін, жанрлық ерекшеліктерін салыстырып, талдау жасау. 9.5.1.1 ырықсыз етістің қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану. «Дала заңы» тақырыбындағы мәтіндердің стилін, жанрлық ерекшеліктерін салыстырып, талдау жасау. Ырықсыз етістің қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану. Пәнге қатысты сөздікқор мен терминдер: «Қара қылды қақ жарған», «Аталы сөзге арсыз тоқтамайды», «Ұсынған басты қылыш кеспейді», сөз өнері, шешендік, тапқырлық, көсемсөз, т.б. Талқылауға арналған сұрақтар: 1. Мәтіндердің стильдік сипатын қалай ажыратамыз? 2. Жанрлық ерекшеліктерін ше? 3. Тілдік құралдарында қандай айырмашылық бар?Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме) Сабақтың мақсаты Тілдік мақсаттар Пәнаралық байланыс Құқықтану - Қазақстан тарихы
2 слайд
Белсенді оқу әдістері
Оқылым тапсырмасы
1-тапсырма
Ж. Кестеге сәйкес, «Дала заңы»
тақырыбындағы мәтіндерді мұқият
зерделеп оқыңыз. Стилін, жанрлық
ерекшеліктерін салыстырып, талдау
жасаңыз.
Тілдік кесте Стильдік
ерекшелігі Жанрл
ық
ерекше
лігі Стильдік және
жанрлық
ерекшеліктерін
салыстырып
талдау
1-мәтін
бойынш
а Тілдік
құралдары:
Фразеологизм:
қара қылды қақ
жарған.
Мақалдар:
«Ұсынған басты
қылыш
кеспейді», т.б.
Метонимия:
ақсақал. Жалпы
ерекшел
іктерді
ашып
ашып
көрсету.
.. Басты нысанасы:
бұл үзіндіде
экспессивті,
бағалауыштық
сөздер арқылы
әлеуметтік
мәселеге баға
беруі, өзіндік
көзқарасының
әлеуметтік сипаты
анық көрінеді.
2-мәтін
бойынш
а Тілдік
құралдары
Афоризмдер:
«Малым –
жанымның
садағасы,
жаным –
арымның
садағасы», т.б.
«Ақиқаттың ақ
туы» - перифраз.
... ұрандарын –
көптік тұлғалы
зат есім. 2-тапсырма
Ж. Кестеге сәйкес ырықсыз етістің
стильдік қызметін анықтаңыз. Ауызша
және жазбаша жұмыстарда орынды
қолданыңыз.
Ырықсыз
етістің
қызметі ғылыми
стильде: ресми
стильде
публицистикал
ық стильде :
Ауызша
жұмыстар
да
Жазбаша
жұмыстар
да
2 слайд
Белсенді оқу әдістері Оқылым тапсырмасы 1-тапсырма Ж. Кестеге сәйкес, «Дала заңы» тақырыбындағы мәтіндерді мұқият зерделеп оқыңыз. Стилін, жанрлық ерекшеліктерін салыстырып, талдау жасаңыз. Тілдік кесте Стильдік ерекшелігі Жанрл ық ерекше лігі Стильдік және жанрлық ерекшеліктерін салыстырып талдау 1-мәтін бойынш а Тілдік құралдары: Фразеологизм: қара қылды қақ жарған. Мақалдар: «Ұсынған басты қылыш кеспейді», т.б. Метонимия: ақсақал. Жалпы ерекшел іктерді ашып ашып көрсету. .. Басты нысанасы: бұл үзіндіде экспессивті, бағалауыштық сөздер арқылы әлеуметтік мәселеге баға беруі, өзіндік көзқарасының әлеуметтік сипаты анық көрінеді. 2-мәтін бойынш а Тілдік құралдары Афоризмдер: «Малым – жанымның садағасы, жаным – арымның садағасы», т.б. «Ақиқаттың ақ туы» - перифраз. ... ұрандарын – көптік тұлғалы зат есім. 2-тапсырма Ж. Кестеге сәйкес ырықсыз етістің стильдік қызметін анықтаңыз. Ауызша және жазбаша жұмыстарда орынды қолданыңыз. Ырықсыз етістің қызметі ғылыми стильде: ресми стильде публицистикал ық стильде : Ауызша жұмыстар да Жазбаша жұмыстар да
3 слайд
С
а
р
а
л
а
у
ә
д
і
с
т
е
р
і2-тапсырма бойынша.
Ерекше білім беру қажеттілігі бар оқушыларға
көпірше ретінде: ырықсыз етестің анықтамасы
ұсынылады: немесе
Іс әрекеттің атқарушысы, қимыл өздігінен істелетіндігі
көрінеді де, - ыл, - іл, -л түбірдің ішінде л дыбысы болса,
-тын, -тін, -н жұрнақтары арқылы жасалатын етіс түрі
ырықсыз етіс деп аталады.
Ырықсыз етістің сөйлемдегі атқаратын қызметі
бойынша : нұсқау беруге болады: Мәселен,
былайша:
Мысалы ғылыми стильде етістердің қызметі онша
байқалмайды .1- тапсырма бойынша
Талантты, дарынды оқушыларға жеке қолдау
көрсету мақсатында ресурс бойынша :
Қанабекова М. Қазақ тілі стилистикасының
негіздері «Қыздар универститеті» Алматы, 2013.-
59-61 бб.
Қабілеті әртүрлі оқушыларға қолдау көрсету
мақсатында сұрақтар тізбегі ұсынылады:
Мәтіндегі негізгі айтылатын ой дәлелді, логикалы,
қисынды берілген бе? Әлде, үндеу, жұршылықты
иландыру, үгіттік-насихаттық мәнінде жұмсалған
ба? Сөздер тура мағынада жұмсалған ба, әлде
ауыспалы мағынада ма ?, т.б.
Ерекше білім беру қажеттілігі бар оқушыларға
жеке қолдау көрсету мақсатында көпірше
ретінде, басты айырым белгілері, шарттары
ұсынылады:
Ғылыми стильде : а) тіл, амал-тәсілдердің дерексіз
сипатта «ұғым түрінде болуы» ә)Логикалық –
ғылыми ойдың, ақпараттық мәтін ішінде жүйелі
орналасып, олардың арасында тығыз мағыналық
байланыстың болуы;, т.с
3 слайд
С а р а л а у ә д і с т е р і2-тапсырма бойынша. Ерекше білім беру қажеттілігі бар оқушыларға көпірше ретінде: ырықсыз етестің анықтамасы ұсынылады: немесе Іс әрекеттің атқарушысы, қимыл өздігінен істелетіндігі көрінеді де, - ыл, - іл, -л түбірдің ішінде л дыбысы болса, -тын, -тін, -н жұрнақтары арқылы жасалатын етіс түрі ырықсыз етіс деп аталады. Ырықсыз етістің сөйлемдегі атқаратын қызметі бойынша : нұсқау беруге болады: Мәселен, былайша: Мысалы ғылыми стильде етістердің қызметі онша байқалмайды .1- тапсырма бойынша Талантты, дарынды оқушыларға жеке қолдау көрсету мақсатында ресурс бойынша : Қанабекова М. Қазақ тілі стилистикасының негіздері «Қыздар универститеті» Алматы, 2013.- 59-61 бб. Қабілеті әртүрлі оқушыларға қолдау көрсету мақсатында сұрақтар тізбегі ұсынылады: Мәтіндегі негізгі айтылатын ой дәлелді, логикалы, қисынды берілген бе? Әлде, үндеу, жұршылықты иландыру, үгіттік-насихаттық мәнінде жұмсалған ба? Сөздер тура мағынада жұмсалған ба, әлде ауыспалы мағынада ма ?, т.б. Ерекше білім беру қажеттілігі бар оқушыларға жеке қолдау көрсету мақсатында көпірше ретінде, басты айырым белгілері, шарттары ұсынылады: Ғылыми стильде : а) тіл, амал-тәсілдердің дерексіз сипатта «ұғым түрінде болуы» ә)Логикалық – ғылыми ойдың, ақпараттық мәтін ішінде жүйелі орналасып, олардың арасында тығыз мағыналық байланыстың болуы;, т.с
4 слайд
Бағалау критерилері
-
«Дала заңы» тақырыбындағы мәтіндердің стилін, жанрлық ерекшеліктерін
салыстырып, талдау жасайды.
-
- Ырықсыз етістің қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолданады. 1-тапсырма
Ж.
Кестеге сәйкес, «Дала заңы»
тақырыбындағы мәтіндерді мұқият
зерделеп оқыңыз. Стилін, жанрлық
ерекшеліктерін салыстырып, талдау
жасаңыз.
Дескриптор
-
мәтіндерді мұқият зерделеп оқиды.
-
стильдік және жанрлық ерекшелігіне
салыстырмалы талдау жасайды.
-
ұқсастығы мен айырмашылығын
анықтайды.
Қ.Б. Оқушылардың өзара бірін-бірі
критерийлер арқылы «Айналмалы бекет»
әдісі арқылы бағалауы.
Топтағы үздік жұмыс ортада
талқыланады.
Мұғалімнің кері байланысы «Мадақтау
сэндвичі» Үш бөліктен тұрады: 1бөлік –
позитивті коментарий, не ұнады: 2бөлік –
сындарлы сын, не нәрсені жақсарту
керек;... 2-тапсырма
Ж.
Кестеге сәйкес ырықсыз етістің
стильдік қызметін анықтаңыз. Ауызша
және жазбаша жұмыстарда орынды
қолданыңыз.
Дескриптор - ырықсыз етістің стильдік
қызметін анықтайды. - ауызша және
жазбаша жұмыстарда орынды
қолданады.
Қ.Б . «Бағалау парағы» арқылы өзара
бірін-бірі жұптық бағалауы. Топтағы
үздік жұмыс ортада талқыланады.
Мұғалімнің кері байланысы бар
бутерброды : 1. Жағымды
түсініктемелер, нені және қалай
жақсарту керек екенін түсіндіре
отырып, құрылымды, сыни, жағымды
түсініктеме; 2. Жағдаяттық мәлімдеме.
Маған ұнады..., себебі..., енді келесі
жолы...
Кері байланыс
«Аяқталмаған сөйлемдер» әдісі ·
Бүгін мен ............. . білдім.
· «........... екенін түсіндім» ·
«..............қиын немесе оңай болды
»
................ мен үшін жаңалық.
4 слайд
Бағалау критерилері - «Дала заңы» тақырыбындағы мәтіндердің стилін, жанрлық ерекшеліктерін салыстырып, талдау жасайды. - - Ырықсыз етістің қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолданады. 1-тапсырма Ж. Кестеге сәйкес, «Дала заңы» тақырыбындағы мәтіндерді мұқият зерделеп оқыңыз. Стилін, жанрлық ерекшеліктерін салыстырып, талдау жасаңыз. Дескриптор - мәтіндерді мұқият зерделеп оқиды. - стильдік және жанрлық ерекшелігіне салыстырмалы талдау жасайды. - ұқсастығы мен айырмашылығын анықтайды. Қ.Б. Оқушылардың өзара бірін-бірі критерийлер арқылы «Айналмалы бекет» әдісі арқылы бағалауы. Топтағы үздік жұмыс ортада талқыланады. Мұғалімнің кері байланысы «Мадақтау сэндвичі» Үш бөліктен тұрады: 1бөлік – позитивті коментарий, не ұнады: 2бөлік – сындарлы сын, не нәрсені жақсарту керек;... 2-тапсырма Ж. Кестеге сәйкес ырықсыз етістің стильдік қызметін анықтаңыз. Ауызша және жазбаша жұмыстарда орынды қолданыңыз. Дескриптор - ырықсыз етістің стильдік қызметін анықтайды. - ауызша және жазбаша жұмыстарда орынды қолданады. Қ.Б . «Бағалау парағы» арқылы өзара бірін-бірі жұптық бағалауы. Топтағы үздік жұмыс ортада талқыланады. Мұғалімнің кері байланысы бар бутерброды : 1. Жағымды түсініктемелер, нені және қалай жақсарту керек екенін түсіндіре отырып, құрылымды, сыни, жағымды түсініктеме; 2. Жағдаяттық мәлімдеме. Маған ұнады..., себебі..., енді келесі жолы... Кері байланыс «Аяқталмаған сөйлемдер» әдісі · Бүгін мен ............. . білдім. · «........... екенін түсіндім» · «..............қиын немесе оңай болды » ................ мен үшін жаңалық.
5 слайд
РефлексияӘ р іптесім нен ал ғаны м
Тренерден алғаным
Болашаққа жоспар
Ә р іп тестер ім н ен
сабаққа « Тоғы з
ал м аз», “Тіл д ік
кесте” әд істер ін
ти ім д і
п ай д ал ан уд ы
үй р ен д ім .
Қатені дер кезінде
түзетуге
көмектесетін
«Сэндвич»,
«Бутерброд»
әдістерін, « Ресурс
немесе мәтін
бойынша
саралау”,
“Оқушыға жеке
қолдау көрсету
арқылы саралау”
әдістерін
үйрендім. Алдағы
тәжірибемде
« Диалог
негізінде
саралау”,
“Таңдау
бойынша
саралау”
әдістерін
пайдалануды өз
міндетіме аламын.
5 слайд
РефлексияӘ р іптесім нен ал ғаны м Тренерден алғаным Болашаққа жоспар Ә р іп тестер ім н ен сабаққа « Тоғы з ал м аз», “Тіл д ік кесте” әд істер ін ти ім д і п ай д ал ан уд ы үй р ен д ім . Қатені дер кезінде түзетуге көмектесетін «Сэндвич», «Бутерброд» әдістерін, « Ресурс немесе мәтін бойынша саралау”, “Оқушыға жеке қолдау көрсету арқылы саралау” әдістерін үйрендім. Алдағы тәжірибемде « Диалог негізінде саралау”, “Таңдау бойынша саралау” әдістерін пайдалануды өз міндетіме аламын.