Слайд Саусак моторикасы

1 слайд
К өру, есту,сөйлеу мүшелерінде және ақыл ойында табиғи кемістігі бар балаларды оқыту мен тәрбиелеу мәселелерін зерттейтін ғылым. Педагогика ғылымында дефектология «латынның defectus- жетімсіздік және гректің logos-сөйлеу,оқу) деп те аталады.Дефектология

2 слайд
Жеке дамыту бағдарламасын жасайдыДаму мүмкіндігі шектеулі балаларды терең тексеруден өткізу танымдық ерік-жігер сферасын зерттейд і ата-аналарына тәрбиелік жұмыстарына кеңес береді. оқу-тәрбие процесінің мазмұны мен әдісін, міндеттерін, мақсаттарын анықтау әр баламен жүргізілетін түзете -дамыту жұмысың жоспарын анықтайды . Педагогикалық процестің (оқыту, тәрбиелеу, білім беру) өзара бірлігін қамтамасыз ету. Мамандарға ұйымдық- әдістемелік көмек көрсету балалардың даму динамикасын бақылайды.

3 слайд
Педагог дефектологтың түзетушілік міндеттері: Таным қабілетін дамыту; Жалпы және ұсақ моториканы дамыту; Өзіне қызмет көрсету; Ойын терапиясы; Эмоциялық ерік жігер сферасын қалыптастыру Тіл дамытуПедагог дефектологтың түзетушілік міндеттері: Таным қабілетін дамыту; Жалпы және ұсақ моториканы дамыту; Өзіне қызмет көрсету; Ойын терапиясы; Эмоциялық ерік жігер сферасын қалыптастыру

4 слайд
Тақырыбы: Түзету жұмысындағы қолдың ұсақ моторикасын дамытудың әдістері мен тәсілдері.

5 слайд
Қолды ушықтырмау - ауруды ушықтырмау Балалардың сал ауруына шалдығуы -қозғалыс аймақтары мен қозғалысқа апарушы бас ми жолдары зақымдануының негізі болып табылатын, орталық жүйке жүйесінің ауруға шалдығуы. ө з қ оз ғ алыстарын ә лсіз сезінуі ж ә не заттарды қ оз ғ алтуда ғ ы қ иынды қ тар сипап білуді ң белсенді сипап сезуді ң жеткіліксіздігін білдіреді. Қозғалыс аймағының зақымдануы әр түрлі деңгейде көрінуі мүмкін:қозғалыс бұзылысының соншалықты ауыр болуы, баланы еркін қозғалу мүмкіндігінен мүлдем айырады; Бұлшықет тонусы бірден бұзылмаған жағдайда диспаракция байқалып, балалар өз өздеріне қызмет көрсету дағдыларын қиындықпен меңгереді. Бұл өз кезегінде, мақсатқа бағытталған практикалық қозғалыстардың дамуын одан әрі қиындатып,баланың психикалық дамуына әсерін тигізеді Баланың шығармашылық талпынысы мен танымдық белсенділігін қалыптастыру, оның мотивациялық және эмоционалдық, еріктік сферасын дамыту үшін қолайлы жағдайлар тудыруға тырысуда.

6 слайд
Жұмысты жүргізудің мақсаты Сал ауруына шалдыққан баланың қолдарының бұзылысын, Қозғалыс қызметін қалпына келтірудің салдары мен дамуы жайлы материалдық сақталуын жүйеге келтіру, көп жағдайда потологиялық таптаурынын алдын алуға септігін тигізеді. Бала миының даму ерекшеліктері, оның бұзылған қызметтерін қалпына келтірудегі икемділігі мен қабілеті түзетушілік-дамытушылық жұмыстарының маңыздылығын негіздейді.

7 слайд
Жұмысты жүргізудің мақсаты Бала заттармен айлалы әрекеттердің қозғалысы оның ересектермен қарым- қатынасқа түсе білу үрдісін меңгергенде ғана жұзеге асырылады.Сондықтан, балаларда заттық ойлау мен қозғалыстағы ойлау қалыптасады. • заттық айлалы әрекетінің іс әрекеті бала сөзінің сенсорлық және маторлық жағының дамуына, сөздік қызметіне стимулды түрде әсерін тигізеді. • ауруға шалдыққан балаларда қозғалыс, сөйлеу және сенсорлық бұзылыстар байқалады.

8 слайд
• 1.Түзетушілік- дамытушылық жұмыстарды ерте бастау, • яғни қозғалысының бұзылуы басқа қызмет дамуының • екінші бөгелісіне алып келетіндіктен бірінші аптадан немесе • өмірінің алғашқы айынан басталады. • 2.Түзетушілік -дамытушылық жұмыстар сақталған функциялар • мен бұзылыстарды мұқият зерттеудің негізінде құрылады. • Тапсырманы жұргізу кезінде деференцияланған тәсіл баланы • есепке алу мүмкіндігімен қарастырып, • оның жақын даму аймағында болатын жаттығулар жұйесімен • құрылады. • 3.Қозғалысын дамыту мен түзетуде кинестикалық стимуляцияны • пайдалану • 4. Индивидуалдық тәсіл,материалды берудің салдары мен жүйелігі, • белсенділік пен көрнекілік сияқты негізгі дидактикалық принциптерді • шығармашылық түрде пайдалану. • Оқытудың бұл принциптері бір бірімен байланысты • 5.Тапсырманы бастаушы іс әрекеттің шеңберінде ұйымдастыру Түзетушілік-дамытушылық жұмыстарды жұргізудің негізгі принциптері:

9 слайд
• 6.Бұзылысқа ұшыраған функциялардың дамуы мен қайта қалпына келтірілуіне бағытталған педагогикалық сияқты, медициналық іс шаралардың жүргізілуін қарастыратын кешенді дәрігерлік педагогикалық өзара әрекет. • 7.Түзетушілік дамытушылық жұмыстар кұнделікті жүргізіліп тұруы қажет. • 8.Педагогтарға басты талап қорғаушылық режимді қадағалайды. Сабақты жүргізуде баланың ым ишарасы мағызды рөл атқарады. Күштеу қозғалыстарын азайтып,көп жағдайда бұлшықеттің босаңсуына мүмкіндік беретін ым ишара болуы қажет. • 9.Педагогикалық түзетуде дефектолог маман мен мүгедек бала ата анасының өзара байланыста болғаны маңызды.Отбасында тәрбие беруде жіберілген қателіктер психофизиологиялық дамудың бұзылысын одан әрі шектен тыс қамқорлықты, жағымсыз психоэмоционалдық бейнені,негативтік мінез құлықтың реактивтік жағдайын жатқызуға болады. Сондықтан, ата аналар баласымен бірге дефектолог мамандардың сабағына күнделікті қатысып,реабилитациялықкурстың аяқталуына қарай өзіне қызмет көрсету дағдыларының қалыптасуы,қолдарының ұсақ моторикасының дамуы, қорғаушы жеңіл режимді сақтау,үй жағдайында ауызша және жазбша сөздің дамуы, отбасы ішіндегі өзара әрекеттердіңерекшелігі бойынша ұсыныстар алад ы .• 6.Бұзылысқа ұшыраған функциялардың дамуы мен қайта қалпына келтірілуіне бағытталған педагогикалық сияқты, медициналық іс шаралардың жүргізілуін қарастыратын кешенді дәрігерлік педагогикалық өзара әрекет. • 7.Түзетушілік дамытушылық жұмыстар кұнделікті жүргізіліп тұруы қажет. • 8.Педагогтарға басты талап қорғаушылық режимді қадағалайды. Сабақты жүргізуде баланың ым ишарасы мағызды рөл атқарады. Күштеу қозғалыстарын азайтып,көп жағдайда бұлшықеттің босаңсуына мүмкіндік беретін ым ишара болуы қажет. • 9.Педагогикалық түзетуде дефектолог маман мен мүгедек бала ата анасының өзара байланыста болғаны маңызды.Отбасында тәрбие беруде жіберілген қателіктер психофизиологиялық дамудың бұзылысын одан әрі шектен тыс қамқорлықты, жағымсыз психоэмоционалдық бейнені,негативтік мінез құлықтың реактивтік жағдайын жатқызуға болады. Сондықтан, ата аналар баласымен бірге дефектолог мамандардың сабағына күнделікті қатысып,реабилитациялықкурстың аяқталуына қарай өзіне қызмет көрсету дағдыларының қалыптасуы,қолдарының ұсақ моторикасының дамуы, қорғаушы жеңіл режимді сақтау,үй жағдайында ауызша және жазбша сөздің дамуы, отбасы ішіндегі өзара әрекеттердіңерекшелігі бойынша ұсыныстар алад ы .

10 слайд
М А С С А ж Қолдың ұсақ моторикасын дамытуға арналған әрбір сабақты қолдың білезігі мен саусақтарына өзіндік массаж жасаудың бөлшектерінен бастау ұсынылады. Массаж бірден бір пассивті гимнастиканың түрі болып табылады. Оның ықпалымен тері рецепторлары мен бұлшықеттерінде бас ми қыртысына жететін импульстер пайда болады . Өзіндік массаж қолдың білезіктерін босату, сипалаумен басталып, аяқталады: • Қол білезігінің сыртқы жағына өзіндік массаж . • Алақанға өзіндік массаж. • Қол саусақтарына өзіндік массаж.

11 слайд
Әр түрлі заттарды пайдалану арқылы қолдың білезіктерімен мен саусақтарына арналған жаттығулар Жапсыру(балшықтан, пластилиннен,қамырдан) Арнайы шеңберге, бәтеңкеге бау байлау Жуан жіппен түйіншек жасау Өзінің саусағына жұқа сымды орау жүзік немесе орам жасалады) Бұрандалы шегені, гайканы бұрау• Тиындарды іріктеу • Жарманы жинау • сіріңкемен жұмыс • Қағазбен жұмыс • Қағазға түйме,жіп, • Замок әр түрлі ұзындықта жапсыру жұмысы • Тиындарды іріктеу Конструктор, кубиктер ойнау Ауада сурет салу• Пирамида,мозайка, • матрешка құрастыру • Тоқымаға шеңбер өткізу • Бұрандалы • шегені, • гайканы бұрау Құммен,сумен ойнау Жапсыру(балшықтан, пластилиннен,қамырдан) Арнайы шеңберге, бәтеңкеге бау байлау Жуан жіппен түйіншек жасауӘр түрлі материалдармен сурет салу, (карындаш,қалам,бор,көмір және т.б) Қолөнері

12 слайд
қуантуға,сонымен қатар, сөйлеуі мен ұсақ моторикасын дамытуға мүмкіндік береді. Осындай ойынның нәтижесінде бала әр түрлә сенсорлық әсерлер алады,сондай- ақ,онда шоғырлану қабілеті мен зейінділік дамиды.Мұндай ойындар балалармен, ересектермен мейірімді өзара қарым- қатынасты қалыптастырадыСаусақтармен ойнау ата- аналарға балаларын

13 слайд

14 слайд
1.Саусақтарға гимнастика. Жаттығудың бұл түрі логопедиялықтәжірибеде кеңінен таралған. Саусақтарға арналған ойындар-бұл саусақтардың көмегі арқылы қандай да бір ұйқастырылған тарихты,тақпақтарды,ертегілерді сахналау.Балалар көлеңкеленген ойындарды ойнағанды жақсы көреді. Саусақтармен ойнау барысында балалар ересектердің қозғалысын қайталай отырып, қолдарының моторикасын белсендіреді. Соның нәтижесінде өз қозғалыстарын басқара білу іскерлігін дағдыландырып, іс әрекеттің бір түріне зейінін шоғырландырады. Жаттығулар әр тұрлі деңгейде жүргізілуі мүмкін: еліктеулі,сөздік нұсқауы бойынша. Ең бірінші сөздік нұсқау көрсетіліммен жүреді,яғни балалар көрсетілім бойынша жұмыс жасайды.Одан кейін олардың өзбеттілік деңгейлері өсе түседі-көрсетілімшеттетіліп,тек сөздік нұсқау ғана қалады.

15 слайд
Бір,екі,үш,төрт,бес алақанымызды тіземізге немесе үстелге қоямыз. Құрттар аралауға кіріс Саусақтарды икемдеп, өзімізге бұйырушы және ортаңғы саусақтармен алақанымызды үстел бойымен тартамыз, қалған саусақтарды алақанға жинап, жорғалап бара жатқан құрттың қозғалысымен. Бір,екі,үш,төрт,бес Саусақтарымыз шым-шым етіп орналастырып, жоғары және төмен шайқаймыз. Құрттар аралауға кіріс Үлкен саусағымызды төмен қарай шеттетіп, қалғандарын жоғары жіберіп алақанымызды ашамыз. Кенеттен қарға келіп, басын бізге изейді.Қолымызды төсімізге жақындатып, жұдырығымызды түйеміз. Міне енді қарға бізге қарқылдайды. Қараса құрттар енді жоқ!

16 слайд
Өрмекші бұталармен жүрді. Қолдар айқастырылған; қолдың әрбір саусақтары иықтың үстімен «жүгіреді». Артынан балалары жүреді. Басқа қолдың иығымен жүреді. Кенеттен жауын жауады. Білезік еркін түсіріліп, босаңсу қозғалыстары орындалады (жаңбыр). Өрмекшілер жерге шайылып қалды. Алақандарымен үстелді тізені шапалақтау. Күн қыздыра бастады. Бір-біріне саусақтарын, қысып, қолдарын шайқалту. Өрмекші қайта өрмелей бастайы (күн жарқырап тұр) әрекет аналогиялы. Бұтада серуендеу үшін оның артынан балалары өрмелеп барады. «Өрмекшілер баста өрмелеп жүрді».

17 слайд
Бес үйрек алға жүзіп барады ,бір қолымыз «ана үйрек» шынтаққа сүйеніп Өзен жағасында оларды анасы күтіп тұр , үстелдің үстінде. Бірақ тек төрт үйрек ,саусақтарымызды шым-шым етіп жасаймыз. Анасына кері қайтты . Екінші қолымыз үйректер.Үйрекке бағыт бойынша толқынды қозғалыстар жасаймыз. Төрт үйрек жүзіп келеді... жұмылған саусақтардың саны үйректердің санына сәйкес келеді.(саусақтарымызды біртіндеп ашамыз). Үш үйрек жүзіп келеді... Екі үйрек жүзіп келеді... Міне біреуі алда жүзіп келеді . «Оларды жағада анасы күтіп тұр деген сөзде» қолдың білезігін бұлғаңдатамыз.

18 слайд
« Қолтұзақ » -(резеңкемен ойналады.) екі адамнан ойнауға болады. Санамақ арқылы бірінші бастайтын баланы анықтаймыз. Бастаушы саусақтарға кезеңкені өткізіп, шытырман өрнек жасауы керек. Ал келесі бала, сол өрнекті өзгертіп өз қолына,яғни саусағына өрнек жасап өткізуі тиіс . « Қолтұзақ » -(резеңкемен ойналады.) екі адамнан ойнауға болады. Санамақ арқылы бірінші бастайтын баланы анықтаймыз. Бастаушы саусақтарға кезеңкені өткізіп, шытырман өрнек жасауы керек. Ал келесі бала, сол өрнекті өзгертіп өз қолына,яғни саусағына өрнек жасап өткізуі тиіс .

19 слайд
«Тартыспақ »(орыс халқының ойыны)ортаға сызық сызылады. Бала екі жақтан қарама қарсы тұрып,төрт саусағымен тартысады. содан соң үш, екі саусақтарымен тартысып, саусақ күштерімен санасады. Белгі бойынша әрқайсысы қарсыласын өзіне тартып алуы керек. Бұл ойын саусақ бұлшық еттерін дамыта ды.

20 слайд
2 « Қағаз, қайшы, тас » -(ағылшын ойыны). Бұл ойынды 3-4 бала болып ойнауға болады. Бәрі бірге « қағаз,қайшы,тас » деп жұмылған жұдырықты сілкіген күйінде ашу керек. Мысалы: А) « қағаз » алақан ашылған, саусақтар бір біріне жақын ашып көрсету. Б) « қағаз » сұқ саусақ пен ортан саусақ алға созылып көрсетіп, қалған бас бармақ, шылдыр шүмек, кішкене бөбек бірігіп бүгіледі. В) « тас » -жұдырық түюлі. Ойыншы білуі тиіс.тас қайшыдан күшті,қайшы қағаздан күшті, оны қиып тастайды т.с.с Бала қай күштісін көрсетсе,екі жаққада лес берілмейді.

21 слайд
Өз тәжірибемде Түзету жұмысында ұсақ моторикалық жаттығулардың әдіс тәсілдерін ұсындым.Нәтижесінде балалардың тілі, қимыл, қозғалысы мен икемділіг...