Табиғатты қорғауда жеке тұлғаның рөлі
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
Үй жұмысы
Ыстық орындық әдісі
Өткен тақырыптар бойынша сұрақтарға жауап береді
1 слайд
Үй жұмысы Ыстық орындық әдісі Өткен тақырыптар бойынша сұрақтарға жауап береді
2 слайд
Сабақтың
тақырыбы:
Табиғатты қорғауда жеке тұлғаның рөлі
Оқу
бағдарламасына
сәйкес оқу
мақсаты:
11.3.1.2 - жеке тұлғаның табиғатты қорғауға
бағытталған өмір сүру салтының басты
қағидаттарын ұсыну (тұтыну тұрғысынан);
Сабақтың мақсатыЖеке тұлғаның табиғатты қорғауға
бағытталған өмір сүру салтының басты
қағидаттарын ұсынады
2 слайд
Сабақтың тақырыбы: Табиғатты қорғауда жеке тұлғаның рөлі Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты: 11.3.1.2 - жеке тұлғаның табиғатты қорғауға бағытталған өмір сүру салтының басты қағидаттарын ұсыну (тұтыну тұрғысынан); Сабақтың мақсатыЖеке тұлғаның табиғатты қорғауға бағытталған өмір сүру салтының басты қағидаттарын ұсынады
3 слайд
Жаңа сабақ
«Миға шабуыл»
3 слайд
Жаңа сабақ «Миға шабуыл»
4 слайд
1.Тұрақты дамудың маңызды аспектілері:
Таза қоршаған орта
Тұрақты биосфера
Азық-түлік, су, минералды энергетикалық және басқа да ресурстарды сақтау
Биологиялық алуантүрлілікті сақтау
1.Адамзат қоғамының жалпы рұқсат етілген шеңберден шығып кеткенін білдіреді – Шектен шығу
(бұл – аумақтың сыйымдылық қабілетінің, экожүйелер әлеуетінің, экологиялық жағдайының шегі)
2.Қоршаған ортаға түсетін жүктеме шектен шыққан жағдайда тұрақты дамудың моделінің
Экологиялық;
Экономикалық;
Әлеуметтік өміршеңдігіне қауіп төндіреді.
1.Ауаға бөлінетін ластаушы заттарының көлемі қала экожүйесі өңдей алатын мөлшерден әлдеқайда
көп қала – Алматы
2.Тың жерлері топырағының тозуы оның бастапқы қасиеттеріне айырылуына және су мен жел
эрозияларына төзімділігінің төмендеуіне алып келген аймақ – Солтүстік Қазақстан
4 слайд
1.Тұрақты дамудың маңызды аспектілері: Таза қоршаған орта Тұрақты биосфера Азық-түлік, су, минералды энергетикалық және басқа да ресурстарды сақтау Биологиялық алуантүрлілікті сақтау 1.Адамзат қоғамының жалпы рұқсат етілген шеңберден шығып кеткенін білдіреді – Шектен шығу (бұл – аумақтың сыйымдылық қабілетінің, экожүйелер әлеуетінің, экологиялық жағдайының шегі) 2.Қоршаған ортаға түсетін жүктеме шектен шыққан жағдайда тұрақты дамудың моделінің Экологиялық; Экономикалық; Әлеуметтік өміршеңдігіне қауіп төндіреді. 1.Ауаға бөлінетін ластаушы заттарының көлемі қала экожүйесі өңдей алатын мөлшерден әлдеқайда көп қала – Алматы 2.Тың жерлері топырағының тозуы оның бастапқы қасиеттеріне айырылуына және су мен жел эрозияларына төзімділігінің төмендеуіне алып келген аймақ – Солтүстік Қазақстан
5 слайд
1.Атмосфераның жоғары қабатын құрамында хлор болғандықтан – Озон қабатының жұқаруы
жалғасуда
2.«Экологиялық із» тұжырымдамасы енгізілген жыл – 1990 жылы Mathis Wackernagel мен William
Rees (University of British Columbia ) салған
3.Экологиялық із туралы жыл сайын көрсеткіштерді бағалай отырып есеп беретін халықаралық ұйым
– Global Footprint Network
4.Бір адамға тиесілі «экологиялық із» алты көрсеткіштің жиынтығынан тұрады:
5.Адам тұтынатын дәнді дақылдарды өсіруге арналған егістік алқабының көлемі;
6.Малшаруашылығы өнімдерін өндіруге арналған жайылымының ауданы;
7.Ағаш сүрегі және қағаз өндіруге арналған орманның ауданы;
8.Балық және теңіз өнімдерін өндіруге арналған теңіз ауданы;
9.Тұрғын үй мен инфрақұрылымға арналған аудан;
10.Энергияны жан басына тұтыну кезінде пайда болатын көмірқышқыл газы шығарындысын
абсорбциялауға қажетті орманның ауданы;
5 слайд
1.Атмосфераның жоғары қабатын құрамында хлор болғандықтан – Озон қабатының жұқаруы жалғасуда 2.«Экологиялық із» тұжырымдамасы енгізілген жыл – 1990 жылы Mathis Wackernagel мен William Rees (University of British Columbia ) салған 3.Экологиялық із туралы жыл сайын көрсеткіштерді бағалай отырып есеп беретін халықаралық ұйым – Global Footprint Network 4.Бір адамға тиесілі «экологиялық із» алты көрсеткіштің жиынтығынан тұрады: 5.Адам тұтынатын дәнді дақылдарды өсіруге арналған егістік алқабының көлемі; 6.Малшаруашылығы өнімдерін өндіруге арналған жайылымының ауданы; 7.Ағаш сүрегі және қағаз өндіруге арналған орманның ауданы; 8.Балық және теңіз өнімдерін өндіруге арналған теңіз ауданы; 9.Тұрғын үй мен инфрақұрылымға арналған аудан; 10.Энергияны жан басына тұтыну кезінде пайда болатын көмірқышқыл газы шығарындысын абсорбциялауға қажетті орманның ауданы;
6 слайд
Экологиялық іздің құрамбөліктері
6 слайд
Экологиялық іздің құрамбөліктері
7 слайд
1.1966 жылдан бастап табиғи ресурстарға сұраныстың – Екі есеге өсуі байқалды
2.Қазіргі уақытта Жер шары халқы өз қажеттілігі үшін – 1,5 ғаламшар эквивалентін пайдалануда
(яғни, біз ресурстарды қалпына келуінен 1,5 есе артық тұтынамыз)
3.Егер біз жер ресурстарын шамадан тыс пайдалануды жалғастыратын болсақ 2030 жылға қарай бізге –
2 ғаламшар баламасы қажет
4.БАӘ немесе АҚШ халқының орташа «экологиялық ізі» - 4,5 ғаламшар баламасын құрайды
5.Жан басына шаққанда ең жоғары «Экологиялық із» бар 10 елдер – БАӘ, Катар, Дания, Бельгия,
АҚШ, Эстония, Канада Аустралия, Ирландия (негізінен, жылыжайлық газдардың
шығарындысынан, егіншілікке және ормандарды кесуге байланысты қоршаған ортаға тигізетін
зиянынан тұрады)
6.Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымына кіретін елдерге әлемдік «экологиялық іздің» 40%
тиесілі – БРИКС
7.БРИКС – Бразилия, Ресей, Үндістан, Қытай және ОАР елдері қазір жан басына шаққандағы
көрсеткіш бойынша бай елдерден артта қалып отыр.
8.«Экологиялық із» мақсаттарының бірі – Адам іс –әрекеті мен табиғи ырғақтың үздіксіз екенін
дәлелдеу
9.«Экологиялық із» - Ресурстар мен қалдықтардың ағынын анықтау арқылы есептеледі
10.Дүниежүзінің дамыған елдеріндегі орташа тұтынушының «экологиялық ізі» табысы төмен елдердегі
тұтынушының тиісті көрсеткішінен – 4 есе артық
7 слайд
1.1966 жылдан бастап табиғи ресурстарға сұраныстың – Екі есеге өсуі байқалды 2.Қазіргі уақытта Жер шары халқы өз қажеттілігі үшін – 1,5 ғаламшар эквивалентін пайдалануда (яғни, біз ресурстарды қалпына келуінен 1,5 есе артық тұтынамыз) 3.Егер біз жер ресурстарын шамадан тыс пайдалануды жалғастыратын болсақ 2030 жылға қарай бізге – 2 ғаламшар баламасы қажет 4.БАӘ немесе АҚШ халқының орташа «экологиялық ізі» - 4,5 ғаламшар баламасын құрайды 5.Жан басына шаққанда ең жоғары «Экологиялық із» бар 10 елдер – БАӘ, Катар, Дания, Бельгия, АҚШ, Эстония, Канада Аустралия, Ирландия (негізінен, жылыжайлық газдардың шығарындысынан, егіншілікке және ормандарды кесуге байланысты қоршаған ортаға тигізетін зиянынан тұрады) 6.Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымына кіретін елдерге әлемдік «экологиялық іздің» 40% тиесілі – БРИКС 7.БРИКС – Бразилия, Ресей, Үндістан, Қытай және ОАР елдері қазір жан басына шаққандағы көрсеткіш бойынша бай елдерден артта қалып отыр. 8.«Экологиялық із» мақсаттарының бірі – Адам іс –әрекеті мен табиғи ырғақтың үздіксіз екенін дәлелдеу 9.«Экологиялық із» - Ресурстар мен қалдықтардың ағынын анықтау арқылы есептеледі 10.Дүниежүзінің дамыған елдеріндегі орташа тұтынушының «экологиялық ізі» табысы төмен елдердегі тұтынушының тиісті көрсеткішінен – 4 есе артық
8 слайд
1. Су қалпына келетін ресурс екендігіне қарамастан, тұщы судың үлесі жалпы ресурстардың – 2,5% құрайды
Жер бетіндегі тұщы су ресурстарының аймақтар бойынша таралуы
Дүниежүзі аумағының 40% - Құрғақ немесе шөлейтті аймақтар кіреді (дүниежүзілік су қорының тек 2% - ын
ғана пайдаланады)
Дүниежүзілік су ресурстары күні – 22 Наурыз (дүниежүзілік су ресурстары күнін өткізудің басты мақсаты –
ауызсу мәселесін шешу үшін шаралар қабылдау)
«Су тіршілік үшін» деген атаумен халықаралық онжылдық жарияланды – 2005 – 2015 жылдар
8 слайд
1. Су қалпына келетін ресурс екендігіне қарамастан, тұщы судың үлесі жалпы ресурстардың – 2,5% құрайды Жер бетіндегі тұщы су ресурстарының аймақтар бойынша таралуы Дүниежүзі аумағының 40% - Құрғақ немесе шөлейтті аймақтар кіреді (дүниежүзілік су қорының тек 2% - ын ғана пайдаланады) Дүниежүзілік су ресурстары күні – 22 Наурыз (дүниежүзілік су ресурстары күнін өткізудің басты мақсаты – ауызсу мәселесін шешу үшін шаралар қабылдау) «Су тіршілік үшін» деген атаумен халықаралық онжылдық жарияланды – 2005 – 2015 жылдар
9 слайд
1.Жан басына шаққандағы суды тұтыну мөлшері экологиялық зардаптарға, бағалардың өсуіне және
су қорының сарқылуына байланысты азаюда – Жапония, Чад, Нигерия
2.Халықаралық сарапшылардың пікірінше ХХІ ғасырдың ортасына қарай ең өзекті проблемаға
айналуы мүмкін – Тұщы су тапшылығы
3.2025 жылға қарай дүниежүзі халқының – 3,2 млрд халқы судың жетіспеушілігінен зардап
шегеді
4.Африкадағы халқы ең тығыз орналасқан ел – Нигерия (бұл елде ауызсудың жетіспеушілігі
нақты байқалуда)
5.2050 жылға қарай әлемдегі ең тығыз орналасқан мемлекеттердің бірі болуы мүмкін африка елі –
Нигерия
6.Нигерия елінің 60 млн-нан астам халқы – Судың жетіспеушілігінен зардап шегуде
7.Нигерия елінің 100 млн-нан астам халқы – Пайдалануға жарамды тазартылған суға қол
жеткізе алмауда
8.Қазіргі уақытта қала халқының 20% - ы және ауыл халқының 75% - ы – Сапасыз судан зардап
шегуде
9.Жыл сайын судың жетіспеуі мен шамадан тыс ластануы – 22 млн-нан астам баланың өліміне
себепші
10.Жыл сайын 500 млн-нан астам адам – Су тапшылығын сезінуде
9 слайд
1.Жан басына шаққандағы суды тұтыну мөлшері экологиялық зардаптарға, бағалардың өсуіне және су қорының сарқылуына байланысты азаюда – Жапония, Чад, Нигерия 2.Халықаралық сарапшылардың пікірінше ХХІ ғасырдың ортасына қарай ең өзекті проблемаға айналуы мүмкін – Тұщы су тапшылығы 3.2025 жылға қарай дүниежүзі халқының – 3,2 млрд халқы судың жетіспеушілігінен зардап шегеді 4.Африкадағы халқы ең тығыз орналасқан ел – Нигерия (бұл елде ауызсудың жетіспеушілігі нақты байқалуда) 5.2050 жылға қарай әлемдегі ең тығыз орналасқан мемлекеттердің бірі болуы мүмкін африка елі – Нигерия 6.Нигерия елінің 60 млн-нан астам халқы – Судың жетіспеушілігінен зардап шегуде 7.Нигерия елінің 100 млн-нан астам халқы – Пайдалануға жарамды тазартылған суға қол жеткізе алмауда 8.Қазіргі уақытта қала халқының 20% - ы және ауыл халқының 75% - ы – Сапасыз судан зардап шегуде 9.Жыл сайын судың жетіспеуі мен шамадан тыс ластануы – 22 млн-нан астам баланың өліміне себепші 10.Жыл сайын 500 млн-нан астам адам – Су тапшылығын сезінуде
10 слайд
1.Тапсырма
Жеке жұмыс
Экологиялық ізі бар елдерді анықтаңыз
Жан басына шаққанда ең жоғары елді табыңыз?
Дескриптор:
Жалпы – 4 балл:
Экологиялық ізі бар елдерді анықтайды;
10 слайд
1.Тапсырма Жеке жұмыс Экологиялық ізі бар елдерді анықтаңыз Жан басына шаққанда ең жоғары елді табыңыз? Дескриптор: Жалпы – 4 балл: Экологиялық ізі бар елдерді анықтайды;
11 слайд
2.Тапсырма
«Суреттер сөйлейді» әдісі
Суретке қарап сумен қамтамасыз етілуі бойынша жіктейді
Дескриптор:
Жалпы -2 балл:
Әлем елдерінің сумен қамтамасыз етілуі бойынша
сипаттайды
11 слайд
2.Тапсырма «Суреттер сөйлейді» әдісі Суретке қарап сумен қамтамасыз етілуі бойынша жіктейді Дескриптор: Жалпы -2 балл: Әлем елдерінің сумен қамтамасыз етілуі бойынша сипаттайды
12 слайд
Рефлексия
Үйге тапсырма
Параграф 19 – 22
12 слайд
Рефлексия Үйге тапсырма Параграф 19 – 22