Тақырыбы: «Ер есімі-ел есінде» (тәрбие сағаты) 8-сынып

1 слайд
Сабақтың мақсаты: . Балаларды Ұлы Отан соғысымен, Қазақстандық Кеңес Одағы Батырларының ерліктерімен таныстыру, батырлар туралы мағлұмат беру. Ұлы Отан соғысы жылдарында шайқас болған жерлерді картадан таба білу. Оқушылар бойында адамгершілік, патриоттық сезімдер қалыптастыру арқылы Отанын сүюге және қорғауға тәрбиелеу. Батырларға тағзым етуге, құрметтеуге үйрету. 9 мамыр жеңіс күні 8-сынып жетекшісі: Жандыкеева Ж.М. Тақырыбы: «Ер есімі-ел есінде» (тәрбие сағаты)

1 слайд

2 слайд
  Биыл Ұлы Отан соғысы басталғанына 75 жыл толды. Ұлы Отан соғысы (1941-1945) Фашистік Германия 1941жылы 22 маусымда соғыс жарияламастан, тұтқиылдан КСРО-ға шабуыл жасады. Кеңес Одағының Ұлы Отан соғысы басталды. Тарихта Ұлы Отан соғысындай қасіретті соғыс болған емес. Соғыста 27 миллионнан астам кеңес адамы қаза тапты. Соның ішінде 410 мыңы қазақстандықтар болатын. Қазақстандықтар Мәскеу үшін шайқаста Фашистік Германия Кеңес Одағының астанасы – Мәскеуді бірнеше апта ішінде басып аламыз деп жоспарлады. Бірақ Мәскеу түбіндегі шайқаста Қызыл армия ентелеп келе жатқан фашист басқыншыларын тоқтатып, өздері қарсы шабуылға шықты. Бұл жеңісте қазақстандықтардың үлесі зор болды. Мәскеу үшін шайқаста ерлік көрсеткен қазақ батырлары: 1941 жылы Алматыда генерал И. В. Панфилов 316-атқыштар дивизиясын жасайды. Осы дивизионы 28 панфиловцы- батырлары Мәскеу қаласын қорғауда өшпес ерлік көрсетті. Волоколомск жолын қорғаған 28 панфиловцының 22-сі қазақстандықтар еді. Мәскеу түбіндегі шайқаста 316- атқыштар дивизиясы ( кейін 9- гвардиялық атқыштар дивизиясы) командирі, Кеңес Одағының Батыры Бауржан Момышұлы болған.

2 слайд

3 слайд
Ленинград үшін шайқаста ерлік көрсеткен қазақ батырлары: Нұркен Әбдіров 267 әуе дивизиясының 808-ші шабуылшы полкы құрамында майданға аттанды. Барлығы 17 рет әуе шайқасына қатысқан Нұркен жаудың 18 танкісін, 46 жүк машинасы мен көлігін, оның ішінде оқ дәрі тасыған 18 керуенді, жанар май құйған 3 цистернаны талқандап, зенит қондырғыларының бесеуін, бірнеше жабық атыс ұясын, талай жау әскерін құртты. Нұркен Әбдіровке 1943 жылғы наурыздың 31-де еліміздегі ең мәртебелі атақ – Кеңес Одағының Батыры атағы берілген еді Сұлтан Баймағамбетов 1939 жылы әскер қатарына шақырылып, сол жақтан ұрыс даласына аттанады. Өзінің табандылығы, өжеттігімен көзге түскен Сұлтан 147-атқыштар полкінде батальон комсоргі болады. 23 жаста еді, 1943 жилы Ленинград майданындағы шайқаста амбразураны өз кеудесімен жауып, Отан үшін қаза тапты. Осы ерлігі үшін оған 1944 жилы Кеңес Одағының Батыры атағы берілді.

3 слайд

4 слайд
• Әлия Молдағұлова Қаһарман қазақ қызы, Кеңес Одағының Батыры Анасы Маржан қайтыс болғаннан кейін нағашысы Әубәкір Молдағұловтың қолында тәрбиеленіп, Санкт- Петербургтегі 9 мектепте оқыған. Ресейдің Рыбинск авиатехникумы бітірген (1941) ж. өз еркімен Қызыл Әскер қатарына алынып, мергендердің Орта әйелдер мектебін үздік бітіріп шықты (1943) жылдың тамыз айынан 2-Прибалтика майданында 26-атқыштар дивизиясының құрамында ұрысқа қатысып, мергендігімен көзге түсті. Новосокольники темір жол станчасы маңында болған ұрыста Молдағұлова жакынгерлерді шешуші шайқасқа бастап, қаһармандықпен қаза тапты. Мәншүк Мәметова 1922 жилы Мәншүк Мәметова дүниеге келді. Оның шын аты Мәнсия. Ол Орал облысы, Орда ауданында туылған, ал 1943 жылдың 16-шы қазанында қайтыс болды. 1944 жылдың 1 наурызында ержүрек қызға Кеңес Одағының Батыры атағы берілді. Ұлы Отан соғысы басталғанда Мәншүк Алматы Медициналық университетінде оқитын.1942 жылы өз еркімен майданға аттанған ол 21 атқыштар дивизиясының құрамында атысты. Аға сержант, пулеметші Мәншүк мергендігімен, ержүректігімен көзге түсті. Ол Невель қаласының түбіндегі шайқаста соңғы демі үзілгенше қолынан пулеметті тастамаған күйінде қаза болады.

4 слайд

5 слайд
• Қасым Қайсенов 1941 жылы Киев об лысы, Македон селосында жасырын партизан орталығы құрылады. Бұл орталыққа соғысқа дейінгі жылдары Павлодар облысында оқытушы қызметін атқарған Қасым Қайсенов коммунистік жолдамамен жіберіледі.1942 жылы Чапаев атындағы парти зан отрядтарының командирі сайланып, Украина аумағында жау мен шайқаста үлкен ерліктер көрсетті. Қ.Қайсеновпен қатар Укра ина аумағында Қарағанды облысынан-Д.И.Сагаев, Талдықорған облысынан-П.С.Шленский, Қызылордадан-Байдаулетов, Шым кент облысынан-Ж.Омаров, алматылық- А.С.Егоров жене т.б. қазақстандықтар әртүрлі партизан қүрылымдары қатарында шайқасты. Отанын қорғаудағы асқан ерлігі үшін Қ.Қайсеновке «Халық Қаһарманы» ағаты берілді. •   Рақымжан Қошқарбаев Ұлы Отан соғысына қатысушы, взвод командирі.1942 ж. Кеңес әскері қатарына алынып, 1944 ж. Фрунзе жаяу әскер училищесін бітірді.1944жылда 1-Белорусь майданы 150-атқыштар дивизиясының құрамында Польшаны азат ету және фашистік Германия әскерін талқандау ұрыстарына қатысты.1945 жылы 30 сәуірде жакынгер Г.Булатов екеуі күндізгі сағат оннан кешкі алтыға дейін жетіп, 1 м-дей Қызыл туды Рейхстагтың кіре берісіндегі орталық есігінің маңдайшасына тікті.1947- 67 жж. Ақмола обл. атқару қызметінде нұсқаушы, Қазақ КСР Мин. Кеңесі жанындағы қоныс аудармашылар жөніндегі инспектор, «Алматы» қонақ үйі директоры қызметтерін атқарды. ҚР Президентінің жарлығымен Халық Қаһарманы атағы берілді.2010ж. Ұлы Жеңіске 65 жылдығы қарсаңында Мәскеуден Астанаға батырдың Рейхстагқа тіккен туры әкелінді.

5 слайд

6 слайд
• Талғат Бегильдинов 1942 жилы майданға аттанады. Осы өзі бір көргеннен қатты ұнатқан ұшақпен көк жүзінде 500 сағат болады. 305 рет әскери шабуылға шығып, жау ұясы – Берлинді алуға бірінші болып қатысады. Фашистер өздеріне аяусыз өлім оғын сепкен Талғат мінген ұшақты «Қара ажал» деп атаған. 23 жасында Кеңес Одағының екі мәрте батыры атағын иеленіп, соғыста небір көзсіз ерлік көрсеткен қыран қазақ қан майдана аман-есен оралған соң, әскери әуе академия сын аяқтайды. • Төлеген Тоқтаров Мәскеу түбіндегі Бородино селосы үшін шайқаста неміс штабына ең бірінші болып кіріп 5 неміс офицерін жойып қаза болған. Кеңес Одағының Батыры берілді. • Мәлік Ғабдулин 1942 жилы Новгород облысына қарасты Холм қаласының маңында болған ұрыста Мәлік солдаттардың біразына басшылық етеді. Ол басқарған сарбаздар фашистердің тісіне дейін қаруланған әскеріне тойтара соққы береді. Кескілескен ұрыстың нәтижесінде жаудың екі таңкісін граната мен жарып, жаудың 12 солдатын тұтқынға алады. Ұрыс кезінде жарақат алады, алайда алған жарақатына қарамастан жауға қарсы оқ боратады. Осы ерлігі үшін КСРО Жоғарғы Кеңесі Президиумының Жарлығымен (№1035) Мәлікке 1943 жылдың 30- қаңтарынан бастап Кеңес Одағының Батыры атағын береді. Бұл атақпен қоса Ленин ордені және «Золотая Звезда» медалі де қоса марапатталлоды.

6 слайд

7 слайд
1941—1945-жылдар аралығындағы Ұлы Отан соғысына 35 млн адам, соның ішінде 1,5 млн қазақстандық қатысты. Бұл республика халқының 18 бен 50 жас аралығындағы ересектердің 70 пайызы. Ұрыстардың алғы шебінде Қазақстаннан жіберілген 23 бірлестік, 50 шақты полктар мен батальондар шайқасты. Қазақстандықтар Мәскеу мен Ленинградты жанын қия қорғап, Украина мен Беларусьті, Прибалтика мен Молдованы азат етуге атсалысты, Берлин шабуылына қатысты. Ондаған мың қазақстандық ерен еңбегі мен ерліктері үшін марапатталса, бес жүзден астам адам Кеңес Одағының Батыры атанды, төрт адам бұл атаққа екі мәрте ие болды, 142 адам Даңқ орденінің толық жинағының иегері атанды.

7 слайд

8 слайд
Сәйкестендіру Ыбырай Жақаев Герман соғыс жоспары Жамбыл Жабаев Қызыл ту Тары өсірудің шебері 316 атқыштар дивизия қолбасшысы 500-ге жуық Панфилов Шығанақ Барбаросса 316 атқыштар дивизия қандай орденмен марапатталады Атақты күріш өсіруші Ұлы Отан соғыстарында Кеңес Одағы батыры атағын қанша жауынгер ие болды? “ Ленинград өренім” жырының авторы

8 слайд

9 слайд
Сәйкестендіру Ыбырай Жақаев Герман соғыс жоспары Жамбыл Жабаев Қызыл ту Тары өсірудің шебері 316 атқыштар дивизия қолбасшысы 500-ге жуық Панфилов Шығанақ Барбаросса 316 атқыштар дивизия қандай орденмен марапатталады Атақты күріш өсіруші Ұлы Отан соғыстарында Кеңес Одағы батыры атағын қанша жауынгер ие болды? “ Ленинград өренім” жырының авторы

9 слайд

10 слайд
Кесте толтыру «Кеңес Одағы батыры» атағын алғандар. «Халық қаһарман» атағын алғандар 1. Төлеген Тоқтаров 2. Қасым Қайсенов 3. Сұлтан Баймаханбетов 4. Рақымжан Қошқарбаев 5. Нүркен Әбдіров 6. Мәлік Ғабдулин 7. Мәншүк Мәметова 8. Талғат Бегильдинов

10 слайд

11 слайд
Кесте толтыру «Кеңес Одағы батыры» атағын алғандар. «Халық қаһарман» атағын алғандар 1. Төлеген Тоқтаров 2. Мәлік Ғабдулин 3. Мәншүк Мәметова 4. Талғат Бегильдинов 5. Сұлтан Баймаханбетов 6. Нүркен Әбдіров 1. Қасым Қайсенов 2.Рақымжан Қошқарбаев

11 слайд

12 слайд
Эссе жазу Сурет салуКешегі тарихын ұмытпаған елдің ғана болашағы жарқын болады. Бүгінгі бейбіт күнге жеткізген майдангерлеріміздің ерлігі ешқашан ұмытылмайды. Шығармашылық қабілеттерін дамыту “ Ешкім де, ешнәрсе де ұмытылмайды”

12 слайд