Вирусты гепатит түрлері

1 слайд
Х.ДОСМҰХМЕДҰЛЫ АТЫНДАҒЫ АТЫРАУ УНИВЕРСИТЕТІ ЖАРАТЫЛЫСТАНУ ЖӘНЕ АУЫЛШАРУАШЫЛЫҚ ҒЫЛЫМДАР ФАКУЛЬТЕТІ БИОЛОГИЯ ЖӘНЕ АУЫЛШАРУАШЫЛЫҚ ПӘНДЕР КАФЕДРАСЫ •БӨЖ •ТАҚЫРЫБЫ: ВИРУСТЫ ГЕПАТИТ ТҮРЛЕРІ                                                                              Дайындаған: Тәжіғали Ақторғын  Мамандығы: 6В01507-Химия және биология мұғалімі Курс: 2, 211 топ  Тексерген: Аға оқытушы, PhD Тапешова Ш.Ж.

1 слайд

2 слайд
ЖОСПАР •КІРІСПЕ •НЕГІЗГІ БӨЛІМ 1.ГЕПАТИТТЕР ЖІКТЕУІ 2.ПАТОГЕНЕЗІ ,ЭПИДЕМИОЛОГИЯСЫ, ЭТИОЛОГИЯСЫ 3.ДИАГНОСТИКАСЫ 4.ЕМДЕУ ЖӘНЕ АЛДЫН АЛУ •ҚОРЫТЫНДЫ •БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ •ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

2 слайд

3 слайд
ГЕПАТИТТЕР ЖІКТЕУІ •ГЕПАТИТ А – САРЫ АУРУ НЕМЕСЕ БОТКИН АУРУЫ. •ГЕПАТИТ В – САРУ СУЛЫҚ ГЕПАТИТ. •ГЕПАТИТ С – ЖАСЫРЫН ӨТЕТІН ГЕПАТИТ. •ГЕПАТИТ Е – ИНФЕКЦИЯЛЫҚ ГЕПАТИТ. •ГЕПАТИТ Д – ГЕПАТИТ В МЕН БІРГЕ ЖҮРЕТІН ГЕПАТИТ. •ГЕПАТИТ G – ЖАҢАДАН АШЫЛҒАН ГЕПАТИТ.

3 слайд

4 слайд
ГЕПАТИТ А ВИРУСЫ •ENTEROVIRIDAE ТҰҚЫМДАСЫ, PICORNAVIRUS ТУЫСЫ, ТҮРІ HEPATITIS A VIRUS – HAV. •ПИКО –ҰСАҚ , ПИКОРНАВИРУСТАР – ҰСАҚ РНҚ ВИРУСТАРЫ. •РНҚ ВИРУСЫ, МӨЛШЕРІ ӨТЕ КІШІ - 28 НМ, БІР КАПСИДІ БАР, СФЕРА ТӘРІЗДІ. •ДАҚЫЛДАНДЫРУЫ ӨТЕ ҚИЫН.АДАМ ЖӘНЕ МАЙМЫЛДЫҢ ҚАЙТА –ӨСІРІЛГЕН ЖАСУША ДАҚЫЛДАРЫНДА ӨСЕДІ. 1-сурет. А гепатитінің микроскоптық көрінісі

4 слайд

5 слайд
Этиология-сыЭпидемио- логиясы ПатогенезіКлиника- лық көрінісі Диагности- касы Емі Алдын алу шаралары А гепатит вирусы энтеровируста р  тұқымдастығы на жаталы. Дөңгелек сәл жиектелген, көлденеңінен алғанда 27-32 нм бөлшек.Вирус тың нуклеокапсиді нің сыртқы қабығы және беткейлік  шығыңқысы жоқ. Инфекция көзі: сарғыштанба ған және субклиникал ық, сонымен қатар  аурудың манифестті  түрімен науқастар жатады. •ауру сырқаттану кезеңі күз- қыс айлары тіркеледі. Вирустық гепатит А вирусы  ас қорыту  жолдарының шырышты қабаттары арқылы енеді. Көбеюі  ащы ішектің  эпителийлер інде жасушалары мен мезинтеральд і лимфа түйіндерінде өтеді.  Алғашқы симптомдар гастроэнтер ит және тыныс жолдарыны ң инфекцияла рына ұқсас. Әлсіздік, түшкіру, құсу, қызба, гепатомегал ия (бауыр ісінуі), сарғайғанды қ, анорексия, бөртпе, нәжіс ақшыл, зәр қоңыр болады. 1.Клиникалық көріністер. 2. Биохимиялық тексерулер – АЛТ, АСТ, билирубинді тексереді. 3. Нәжіспен зәрде билирубинді анықтайды. 4. Серологиялық әдістер – антидене ИФА және ТПР арқылы анықтайды. Төсек режимі, “жартылай” төсек режимі, тиімді тамақтану және витамин еміі. Аурудың жеңіл және орташа  ауырлығынд а   “жартылай ” төсекте, ал ауыр ағымында – төсек режимі. Күнделікті  және қорытын-ды  дезинфекция жасалады. А гепатитінің алдын алуы “Хаврикс- А”, “Аваксим” вакциналары жасалады. 1- кесте. Вирусты А гепатиті

5 слайд

6 слайд
ГЕПАТИТ В •ЖЕДЕЛ В ВИРУСТЫ ГЕПАТИТІ ДНҚ ВИРУСЫМЕН (ДЕЙН БӨЛШЕГІ)ТУДЫРЫЛАТЫН ЖЕДЕЛ БАУЫРДЫҢ   ҚАБЫНУЫ,АДАМНАН АДАМҒА ПАРЕНТАРАЛЬДІ НЕМЕСЕ ВЕРТИКАЛЬДЫ ЖОЛМЕН   ЖҰҒАДЫ.АУРУ ӘДЕТТЕ ӨЗІНДІК САУЫҒУЫМЕН АЯҚТАЛАДЫ, КЕЙБІР ЖАҒДАЙДА  ҰЗАҚ СОЗЫЛМАДЫ  ВИРУС ТАСЫМАЛДАУШЫЛЫҚ  ПАЙДА БОЛАДЫ НЕМЕСЕ СОЗЫЛМАЛЫ  ГЕПАТИТ ЖӘНЕ  ГЕПАТИТТЕН КЕЙІН БАУЫР ЦИРРОЗЫ  ДАМИДЫ. 2-сурет. В гепатитінің микроскоптық көрінісі

6 слайд

7 слайд
Этиология-сыЭпидемио- логиясы ПатогенезіКлиника- лық көрінісі Диагности- касы Емі Алдын алу шаралары Calicivirus- Калицивирус, домалақ, бір қабығы бар, 27-34 nm , РНҚ-лы вирус. Суперкапсиді жоқ,капсид- икосаэдр пішін. Инкубациялық кезеңі -30-40 күн. Жедел, өзі жазылатын гепатит. Көбінесе жастар ауырады 15-40 жас аралығында. Клиникасы гепатит А ұқсас. Қоздырғышы   науқастан немесе вирустасыма лдаушыдан жыныстық, паренталдық  жолдармен  және перинаталды беріледі.  і  көп жағдайда жыныстық жолмен  таралатын ауыру есебінде,сон ымен қатар нашақорлық арасында 75% жағдайда  HAV – маркерлер анықталады. Асқынулар Жүкті әйелдерде жылдам типті гепатит тудырады. 40% өлімге ұшырайды. Патогенез Гепатит А мен ұқсас, фекалді - оральді жолмен жұғады, бірінші асқазан- ішек қабырғасын зақымдайды, вирусемия нәтижесінде гепатоциттте рге енеді. I. Ағым циклдігіне байланысты ;(А,В цикіл, ЖСА) ІІ.Симптомд арының көріну дәрежесіне қарай; сарғышеме айқын емес ІІІ.Ауыру дәрежесіне қарай;жедел . Орт. Ау ІV.Асқынул арына қарай. V.Аурудың аяқталуына байланысты (айығу,тол.а йығ. Қалды. Өлім) Тұрмысы нашар елдерде кездеседі. Диагностика үш жолмен жүргізіледі 1. Нәжісте вирусты электронды микроскоппен көруге болады. 2. Анти- денені ИФА арқылы анықтауға болады. 3. ТПР арқылы вирустың антигендерін анықтауға болады. Вирусқа қарсы  препарат – альфа- интерферон; нақты айтқанда оның рекомбинант ты  және нативті  препараттар ы.Альфа- интерферон3 -5 мл .МЕ аптасына 3 рет тері астына немесе бұлшық  етке 1-3 ай тағайындала ды. Алдын алу шаралары  жұқпа көздерін активті анықтауға, таралудың табиғи және жасанды   жолдарының үзілуіне, қауіп топтарында вакцинациян ы  жүргізуге бағытталған. 2- кесте. Вирусты В гепатиті

7 слайд

8 слайд
ГЕПАТИТ С С гепатиті этилогиялық белгілері жағынан В гепатитке ұқсас болып келеді.Бірақ сарғыштануымен жүретін түрлері жеңілірек өтіп, клиникалық белгілеріне тез жоғалады.С гепатиті көп жағдайда сарғыштану белгілерінсіз, субклиникалық және инаппарантты түрде өтеді.Алайда бұл аурудың 80- 90% созылмалы түрде ауысса,20-30% бауыр циррозы тудырады. 2-сурет. В гепатитінің микроскоптық көрінісі

8 слайд

9 слайд
Этиология-сыЭпидемио- логиясы ПатогенезіКлиника- лық көрінісі Диагности- касы Емі Алдын алу шаралары HCV флавивируста р (Flaviviridae)т ұқымдастығы на жататын РНҚ-лы вирус болып табылады.Он ың диаметрі 50  нм –дей болады және майда еритін қабықшасы бар. HCV геномы құрамдық (С,E1,E2,/NS1 ) және құрамдық емес  белоктардың к одын сақтайды Инфекция көзі ауру адам,вирус тасымалдауш ы Жұғу жолдары 1) Қан арқылы: трансфузия, тату, пирсинг, маникюр жасағанда, тіс емдегенде беріледі. 2. Жынысты қарым- қатынас 3. Вертикальді жол – жүктілік кезінде ұрық жұқтырады. Инкубациял ық  кезеңі 20 күннен 150 күнге дейін, орташа 40- 50күн.Жедел С гепатиті көп жағдайда анықталмайд ы, себебі организмдегі  патологиялы қ    процесс жасырын (латентті) түрде өтеді. Организмде гі  патологиял ық    процесс жасырын (латентті) түрде өтеді. Бастапқы кезеңінде және сарғыштану сыз өтетін түрінде кездеседі С гепатитінің эпиданамнезі  В гепатитіндегід ей, бірақ парентералды жолы басымырақ.Же дел гепатит симптомсыз өтеді де  тез созылмалы түрге  ауысады ЕміЕмдеу принциптері В және А гепатиттерін дегідей.Созы лмалы түрге өте жиі ауысатынды қтан , вируске қарсы емді жедел С гепатитінің кез келген түрінде жүргізу керек.Осы кезде созылмалы түрге ауысу жиілігі 3 есе азаяды. Алдын алу шараларыВ гепатитіндегі дей .Қазіргі кезге дейін вакцинасы жоқ. 3-кесте. Вирусты С гепатиті

9 слайд

10 слайд
ГЕПАТИТ Д •ДЕЛЬТА ВИРУС – АҚАУЛЫ ВИРУС, ГЕПАТИТ B ВИРУСЫМЕН БІРГЕ ЕНЕДІ.ӨЗДІГІНЕН РЕПЛИКАЦИЯЛАНУ ҚАСИЕТІ ЖОҚ.КӨМЕКШІ ГЕПАТИТ В ВИРУСЫ.ИНФЕКЦИЯНЫҢ ДАМУЫ БІР МЕЗЕТТЕ ОСЫ ВИРУСТАРМЕН ЗАҚЫМДАЛУЫ СЕБЕБІНЕН НЕМЕСЕ В ГЕПАТИТПЕН АУЫРҒАН НАУҚАСТА ДЕЛЬТА- ВИРУСПЕН СУПЕРИНФЕКЦИЯ ТҮРІНДЕ ДАМИДЫ. •АУЫРҒАН НАУҚАС БАУЫРЫ ЯДРОСЫНАН АНЫҚТАЛҒАН.

10 слайд

11 слайд
Этиология-сыЭпидемио- логиясы ПатогенезіКлиника- лық көрінісі Диагности- касы Емі Алдын алу шаралары Д   гепатитінің  вирусын (HDV) ең алғаш рет 1977 ж   M. Rizetto ашқан. HDV диаметрі 35-37 нм болатын  сфералық  бөлшектер. Д гепатитінің вирусы өзінің  РНҚ-нан, ішкі антигеннен (HDАg) және сыртқы HВsАg – нен тұрады. Таралуы әр түрлі аймақтарда әр түрлі болады да,  HBsAg таралу жиілігімен сай келед ру анадан баласына перинаталды жолмен берілуі өте сирек кездеседі.Со ндықтан Д  гепатитіне балалар сирек шалдығады. Вирус қан арқылы бауыр гепатоциттер іне жетеді. Мұнда оның репликацияс ы өтеді → вирус гепатоциттер ге тікелей цитопатогенд ік әсер етеді Вирусты Гепатит Д- ның 2 түрі белгілі: коинфекция -жедел аралас гепатит суперинфек ция- созылмалы  жедел вирусты гепатит В созылмалы BVB-ң өршу кезеңімен өт жолдарының ауруларымен госпитализа ция күн тәртібі – төсектік режим диета №5 дастарқан патогенетика лық ем симптоматик алық ем этиотропты ем парентральд ы тарау жолдарына қарсы профилактик алық шаралар В гепатитке қарсы жасалатын вакцина. 4-кесте. Вирусты Д гепатиті

11 слайд

12 слайд
3-сурет. ВГД қоздырғышының дельта-антигені

12 слайд

13 слайд
ГЕПАТИТ Е •Е ВИРУСТЫҚ ГЕПАТИТ ЖҰҒУ ТӘСІЛІ БОЙЫНША А ВИРУСТЫҚ ГЕПАТИТКЕ ЖАҚЫН. АЛ, Е ВИРУСТЫҚ ГЕПАТИТ, БӨЛЕК БІР АУРУ ЕКЕНІН, 80-ЖЫЛДАРЫ- М.С.БАЛАЯН ДӘЛЕЛДЕДІ. ОЛ НАҒЫЗ ҒАЛЫМҒА САЙ, СОЛ КЕЗДЕ ӘЛІ АНЫҚТАЛМАҒАН ГЕПАТИТ ТҮРМЕН ӨЗІН-ӨЗІ ЖҰҚТЫРДЫ. 

13 слайд

14 слайд
Этиология- сы Эпидемио- логиясы ПатогенезіКлиника- лық көрінісі Диагности- касы Емі Алдын алу шаралары Вирусты гепатит Е (ВГЕ) жіктелінбейтін вирусиарға жатады. ВГЕ сыртық қабаты жоқ икосаэдрлік капсид.вируст ың геномы бір тізбектілі РНҚ,өлшемі 27-34 нм. Инфекция көзі ГЕ ауыратын адамдар болып табылады.Бе рілу механизмі фекальды- оральды.Тара лу жолы су арқылы.Сон ымен қатар тағам жіне тұрмыстық қатынас арқылы таралады.ГЕ эпидемия түрінде кездеседі ГЕ-нің патогенезі толық зеттермеген. Зерттеушілер дің көбі патогенездің негізгі вирустың цитопатикал ық әсер етуі деп саналады. Инкубацион ды кезені 15-40 күн. Ауру манифестті (сарғаю және сарғаюсыз) және симтомсыз формада өтуі мүмкін. Диагнозды анықтау үшін қан сары суында lg M анти HEV ИФА немесе HEV-RNA ПЦР әдістерімен табу.Емі.ГЕ- гы сияқты. Жүкті әйелдерде түсіктерді, алдын ала босанудын алдын алу және босануды оптимальды жүргізу. А витаминіне құсас. Төсек режимі, дұрым тамақтану және витаминдер қабылдау емі.  Эпидемияға қарсы және санитарлық- гигиеналық шаралар ГА- ға ұқсас 5-кесте. Вирусты Е гепатиті

14 слайд

15 слайд
ГЕПАТИТ G •HEPATITIS G (HGV)  •HCV ВИРУС СИЯҚТЫ FLAVIVIRUS ТУЫСЫНА ЖАТАДЫ, ПАРЕНТЕРАЛЬДІ ЖОЛМЕН ЖҰҒАДЫ. •ЖАҢАДАН АШЫЛҒАН ВИРУС, КӘЗІРГІ КЕЗДЕ ЗЕРТТЕЛУДЕ.

15 слайд

16 слайд
4-сурет. Сау бауырмен зақымдалған бауыр 5-сурет. Бауырдағы вирус қоздырғышы 6-сурет. Қанның өзгерісі

16 слайд

17 слайд
ҚОРЫТЫНДЫ •ҚОРЫТА КЕЛЕ, ВИРУСТЫҚ ГЕПАТИТТЕР — БҰЛ АДАМ ӨМІРІНЕ ҚАУІПТІ КЕҢ ТАРАЛҒАН АУРУЛАР ТОБЫ, ОЛАР ӨЗАРА БІР- БІРІНЕН АЖЫРАТЫЛАДЫ, ӘРТҮРЛІ ВИРУСТАРДЫҢ САЛДАРЫНАН ТУЫНДАЙДЫ, БІРАҚ АТАЛҒАН АУРУДЫҢ БІР ҰҚСАСТЫҒЫ БАР – ОЛ БҰЛ АУРУДЫҢ, ЕҢ АЛДЫМЕН, АДАМНЫҢ БАУЫРЫН ЗАҚЫМДАП, ОНЫҢ ҚАБЫНУЫНА АЛЫП КЕЛЕДІ. СОНДЫҚТАН ВИУСТЫҚ ГЕПАТИТТЕР «САРЫ АУРУ» ДЕГЕН БІР ҒАНА АТАУМЕН АТАЛАДЫ. ГЕПАТИТ (А,В,С,Д), БАУЫРДЫҢ ҚАБЫНУЫ САРЫ АУРУДЫҢ, ҚЫЗЫЛШАНЫҢ, ГЕПЕСТІҢ, СПИД-ТІҢ ЖӘНЕ КЕЙБІР БАСҚА ҚАУІПТІ АУРУЛАРДЫҢ ТҮРЛЕРІ БАР.СОЛ СЕБЕПТЕН АЛДЫН АЛА САҚТЫҚ ШАРАЛАРЫН ЖАСАП, ДӘРІГЕРМЕН ЖИІ КЕҢЕСІП, ӨЗ ДЕНСАУЛЫҒЫҢЫЗДЫ КҮТКЕНІҢІЗ ЖӨН. 

17 слайд

18 слайд
БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ •1. ВИРУСТЫ В ГЕПОТИТІНІҢ ЕМДЕЛУІ НҰСҚАУЛЫҒЫ? •2. ФЛАВИВИРУСТАР (FLAVAVIRIDAE)ТУКЫМДАСТАРЫНА ЖАТАТЫН РНҚ ВИРУС ПЕН ШАҚЫРЫЛАТЫН ИНФЕКЦИЯЛЫК АУРУ? •3. ӨЗІМЕН БІРГЕ СФЕРАЛЫК БӨЛІК ҚҰРАЙДЫ, ЯҒНИ ОРТАСЫНДА СФЕРАЛЫҚ АНТИГЕНІ БАР, РНҚ ҚҰРАМЫ БАР ГЕПОТИТ? •4. ЭНТЕРАЛЬДЫ (ФЕКАЛЬДЫ-ОРАЛЬДЫ) ЖҮРУ МЕХАНИЗМІМЕН СИПАТТАЛАТЫН, 15-30 ЖАС АРАЛЫҒЫНДА НЕГІЗІНЕН ТРОПИКАЛЫК ЖӘНЕ СУБТРОПИКАЛЫ АЙМАКТАРДА КЕЗДЕСЕТІН ВИРУСТЫ ГЕПАТИТ ТҮРІ? •5. ВИРУСТЫҚ А ГЕПАТИТІНІҢ БАСТАПҚЫ КЕЗЕҢІН ТҮСІНДІРІҢІЗ?

18 слайд

19 слайд
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТЕР •1. СЕМЕНОВ С. И. КРИВОШПАКИН В. Г. САВВИН Р. Г. ИНДЕЕВА Л. Д., ПАВЛОВ Н. Н. ХРОНИЧЕСКИЕ ВИРУСНЫЕ ГЕПАТИТЫ B, C, D В УСЛОВИЯХ КРАЙНЕГО СЕВЕРА // ЯКУТСК, ТРИАДА, 2003. № 2. С. 174-175. •2. МИКРОБИОЛОГИЯ : УЧЕБНИК / В. Д. ТИМАКОВ, В. С. ЛЕВАШЕВ, Л. Б. БОРИСОВ. - 2-Е ИЗД., ИСПР. И ДОП.. - М. : МЕДИЦИНА, 1983. С.71-101. •3. МИКРОБИОЛОГИЯ ПИЩЕВЫХ ПРОИЗВОДСТВ . . ВЕРБИНА Н. М., КАПТЕРЁВА Ю. В.. - М.: ИЗД. ВО «АГРОПРОМИЗДАТ», 1988.  •4. “ЖҰҚПАЛЫ АУРУЛАР” А.Қ. ДҮЙСЕНОВА С. 217-240. HTTPS://M.VK.COM/DOC214807195_375093491? HASH=KB0YYIOGM5TMUC6ZBSWUFPO91RYTZ9NTSVQ8NMDZHAP

19 слайд