Вирустық аурулар
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
Сынып: 9 жВирустық
аурулармен күресу
1 слайд
Сынып: 9 жВирустық аурулармен күресу
2 слайд
2 слайд
3 слайд
* Көрнекті орыс ғалымы Д.И. Ивоновский негізін
қалаған вирусалогия ғылымы соңғы жылдары
шетелдерде де, біздің елімізде де өте зор
қарқынмен дамиды. Осының арқасында адам,
жануарлар, өсімдіктер және микробтардың
көптеген вирустық аурулары табылып зерттеледі.
3 слайд
* Көрнекті орыс ғалымы Д.И. Ивоновский негізін қалаған вирусалогия ғылымы соңғы жылдары шетелдерде де, біздің елімізде де өте зор қарқынмен дамиды. Осының арқасында адам, жануарлар, өсімдіктер және микробтардың көптеген вирустық аурулары табылып зерттеледі.
4 слайд
* Тұмау. Тұмаумен ауырмаған адам жер шарында некен –
саяқ болар. Бұл сырқат өте ертеден белгілі. Бұл жөнінде
кейбір мәліметтерді ерте дүние дәрігері – Гиппократтың
тәжірибелерінен де кездестіруге болады. Тұмау
эпидомиясы адам баласына шешек пен обадан кем
тимеген. 1918-1920 жылдары тұмаумен 500 миллиондай
адам ауырып, оның 20 миллиондайы қаза тапқан. Ал
мұның өзі бірнеше дүниежүзілік соғыста қаза
тапқандардан әлдеқайда көп. Тұмаудың нағыз
қоздырушысы 1933 жылы табылды. Қазір тұмау
вирусының толып жатқан топтары бар. Сондықтан оның
бір тобына жақсы әсер ететін құрал, екіншілерін мүлде
зақымдамайды да. Бұдардың ішінде ішекті зақымдайтын
энтеровирустар, біздерді қабындыратын аденовирустар
бар.
4 слайд
* Тұмау. Тұмаумен ауырмаған адам жер шарында некен – саяқ болар. Бұл сырқат өте ертеден белгілі. Бұл жөнінде кейбір мәліметтерді ерте дүние дәрігері – Гиппократтың тәжірибелерінен де кездестіруге болады. Тұмау эпидомиясы адам баласына шешек пен обадан кем тимеген. 1918-1920 жылдары тұмаумен 500 миллиондай адам ауырып, оның 20 миллиондайы қаза тапқан. Ал мұның өзі бірнеше дүниежүзілік соғыста қаза тапқандардан әлдеқайда көп. Тұмаудың нағыз қоздырушысы 1933 жылы табылды. Қазір тұмау вирусының толып жатқан топтары бар. Сондықтан оның бір тобына жақсы әсер ететін құрал, екіншілерін мүлде зақымдамайды да. Бұдардың ішінде ішекті зақымдайтын энтеровирустар, біздерді қабындыратын аденовирустар бар.
5 слайд
* Шешек. Совет елінде балаларға шешекке қарсы вакцина
егетіні баршаға аян. Бұлай егу адамдарды осы қауіпті шешек
ауруынан аман сақтап қалудың басты шарты, шешек
вакцинасын егу елімізде міндетті түрде жүргізіледі. Бұл
жөнінен 1919 жылы 10 апрельде В.И.Ленин қол қойған
документ бар. Осының арқасында бірте – бірте шешек азайып.
Ақыр аяғында мүлде жойылады. Көптеген адамдар бұның не
екенін қазір білмейді де. Шешек ауруы ертеден белгілі.
* Біздің дәуірімізде бірнеше ғасыр бұрын шешек Африка, Үнді
және Қытай елдерінде болған. Европада соңғы үш ғасыр
ішінде шешектен 150 миллиондай адам өлген. Шешекті
қоздыратын төмен денешіктері, олар бактерялық сүзгілерден
өтіп кетеді. Сондықтан шешекті қоздырушы микробтар
сүзгіленуші вирустарға жат қауіп жүр. Бұл вирус әсіресе ауру
адамдардың кеңсірігінде жиналады. Ауру адам жөтелгенде ол
вирустар шашырап, сау адамдарға жұғады. Сонымен бірге ауру
терісі ісініп іріңдейді де, ол жер ойылып немесе соқыр болып
қалады. Жалпы бұл аурумен ауырғандадың 15 –30% – тей
мөлшері опат болады.
5 слайд
* Шешек. Совет елінде балаларға шешекке қарсы вакцина егетіні баршаға аян. Бұлай егу адамдарды осы қауіпті шешек ауруынан аман сақтап қалудың басты шарты, шешек вакцинасын егу елімізде міндетті түрде жүргізіледі. Бұл жөнінен 1919 жылы 10 апрельде В.И.Ленин қол қойған документ бар. Осының арқасында бірте – бірте шешек азайып. Ақыр аяғында мүлде жойылады. Көптеген адамдар бұның не екенін қазір білмейді де. Шешек ауруы ертеден белгілі. * Біздің дәуірімізде бірнеше ғасыр бұрын шешек Африка, Үнді және Қытай елдерінде болған. Европада соңғы үш ғасыр ішінде шешектен 150 миллиондай адам өлген. Шешекті қоздыратын төмен денешіктері, олар бактерялық сүзгілерден өтіп кетеді. Сондықтан шешекті қоздырушы микробтар сүзгіленуші вирустарға жат қауіп жүр. Бұл вирус әсіресе ауру адамдардың кеңсірігінде жиналады. Ауру адам жөтелгенде ол вирустар шашырап, сау адамдарға жұғады. Сонымен бірге ауру терісі ісініп іріңдейді де, ол жер ойылып немесе соқыр болып қалады. Жалпы бұл аурумен ауырғандадың 15 –30% – тей мөлшері опат болады.
6 слайд
* Құтыру. Жылы қанды жануарлардың жұқпалы ауруы.
Бұнда көбінесе орталық нерв жүйесі зақымдалады да ақыр
аяғында жануар өледі. Ауру жануардың сілекейі арқылы
басқаларына тарқалады. Бұл аурумен ит және барлық үй
жануарлары. Құстар, жабайы жануарлар (қасқыр, түлкі, т.б)
және адамдар ауырады, Гиестер бұл ауруға қарсы қорғаныш
вакциналарды жасады.
* Аурудың қоздырғышы – сүзгіленуші вирус. Құтыру вирусы
организмге енгеннен кейін іле – шала аурудың белілері
(байқалады) байқалмайды. Ол үшін біраз уақыт керек. Оны
инкубациялық кезең деп атайды. Құтырумен күресу үшін
биокомбинаттар да арнаулы антиробиттік вокциналар
жасалып таратылады. Вирустың көбеюі мен тұқым
қуалаушылық қасиеті, оның нукелин қышқылына тікелей
байланысты екенін тәжірибе дәлелдеді.
6 слайд
* Құтыру. Жылы қанды жануарлардың жұқпалы ауруы. Бұнда көбінесе орталық нерв жүйесі зақымдалады да ақыр аяғында жануар өледі. Ауру жануардың сілекейі арқылы басқаларына тарқалады. Бұл аурумен ит және барлық үй жануарлары. Құстар, жабайы жануарлар (қасқыр, түлкі, т.б) және адамдар ауырады, Гиестер бұл ауруға қарсы қорғаныш вакциналарды жасады. * Аурудың қоздырғышы – сүзгіленуші вирус. Құтыру вирусы организмге енгеннен кейін іле – шала аурудың белілері (байқалады) байқалмайды. Ол үшін біраз уақыт керек. Оны инкубациялық кезең деп атайды. Құтырумен күресу үшін биокомбинаттар да арнаулы антиробиттік вокциналар жасалып таратылады. Вирустың көбеюі мен тұқым қуалаушылық қасиеті, оның нукелин қышқылына тікелей байланысты екенін тәжірибе дәлелдеді.
7 слайд
* Коронавирустық инфекция COVID-19 ( ағылш. C о ronavirus
Disease 2019), ( бұрын: коронавирустық инфекция 2019- nCoV) —
SARS-CoV-2 (2019-nCoV) коронавирусымен қоздырылатын
ауыр респираторлық инфекция. Жіті респираторлық вирустық
инфекциясы жеңіл түрде де, ауыр түрде де өту қауіпі бар ауру.
Оның ерекше асқынулары вирустық пневмония, жіті
респираторлық дистресс-синдромға, тіпті өлімге әкеп соқтыруы
мүмкін. Аурудың ең көп тараған белгілеріне дене қызуы,
шаршағыштық және құрғақ жөтел жатады. Ауруға қарсы қандай
да бір арнайы вирусқа қарсы емдеу немесе алдын алу құралдары
жоқ. Көптеген жағдайларда(шамамен 80%) адамдар арнайы
емдеулерсіз сауығып кетеді. Аурудың ауыр түрлері қарт
адамдарда және демікпе, диабет және жүрек аурулары бар
адамдарда дами алады. Төтенше жағдайларда өмірлік маңызды
органдардың функцияларын қолдауға арналған құралдар
қолданылады. Вирус құрамында вирусы бар тамшылар арқылы
жөтелу немесе түшкіру кезінде, сондай-ақ көзге, мұрынға
немесе ауызға түсуі арқылы таралады.
7 слайд
* Коронавирустық инфекция COVID-19 ( ағылш. C о ronavirus Disease 2019), ( бұрын: коронавирустық инфекция 2019- nCoV) — SARS-CoV-2 (2019-nCoV) коронавирусымен қоздырылатын ауыр респираторлық инфекция. Жіті респираторлық вирустық инфекциясы жеңіл түрде де, ауыр түрде де өту қауіпі бар ауру. Оның ерекше асқынулары вирустық пневмония, жіті респираторлық дистресс-синдромға, тіпті өлімге әкеп соқтыруы мүмкін. Аурудың ең көп тараған белгілеріне дене қызуы, шаршағыштық және құрғақ жөтел жатады. Ауруға қарсы қандай да бір арнайы вирусқа қарсы емдеу немесе алдын алу құралдары жоқ. Көптеген жағдайларда(шамамен 80%) адамдар арнайы емдеулерсіз сауығып кетеді. Аурудың ауыр түрлері қарт адамдарда және демікпе, диабет және жүрек аурулары бар адамдарда дами алады. Төтенше жағдайларда өмірлік маңызды органдардың функцияларын қолдауға арналған құралдар қолданылады. Вирус құрамында вирусы бар тамшылар арқылы жөтелу немесе түшкіру кезінде, сондай-ақ көзге, мұрынға немесе ауызға түсуі арқылы таралады.
8 слайд
8 слайд
9 слайд
* Коронавирус қандай вирус?
* Коронавирус инфекциясынан сақтану шаралары?
9 слайд
* Коронавирус қандай вирус? * Коронавирус инфекциясынан сақтану шаралары?
10 слайд
* Назарларыңызға
рақмет!
10 слайд
* Назарларыңызға рақмет!