2023-2024 оқу жылына арналған

қысқа мерзімді сабақ жоспарларын

жүктеп алғыңыз келеді ма?

ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған

10 сынып ҚГБ, §54.Генетикалық түрлендірілген ағзаларды пайдаланудың пайдалы және зиянды жақтары.

Материал туралы қысқаша түсінік

10.4.3.3 - гендік модификацияланған ағзаларды қолданудың этикалық сұрақтарын талқылау;

Тезекбаева Карлыгаш Толешовна

Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ

05 Мамыр 2024

2 рет жүктелген

Биология Сабақ жоспары 10 сынып

Бүгін алсаңыз 25% жеңілдік
беріледі

250 тг 188 тг

Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

10 сынып ҚГБ №68

ДӘІЖО___________

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
«» КММ
(білім беру ұйымының атауы)
Қысқа мерзімді (сабақ) жоспары
Гендік модификацияланған ағзаларды қолданудың оң және теріс тұстары. Гендік модификацияланған ағзаларды қолданудың этикалық сұрақтары.

§54.Генетикалық түрлендірілген ағзаларды пайдаланудың пайдалы және зиянды жақтары.

(Сабақ тақырыбы)

Бөлім:	«Биотехнология»
Педагогтің аты-жөні:
Күні:	23.05
Сыныбы: 10 «а»	Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:	Гендік модификацияланған ағзаларды қолданудың оң және теріс тұстары. Гендік модификацияланған ағзаларды қолданудың этикалық сұрақтары. §54.Генетикалық түрлендірілген ағзаларды пайдаланудың пайдалы және зиянды жақтары.
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты	10.4.3.3 - гендік модификацияланған ағзаларды қолданудың этикалық сұрақтарын талқылау;
Сабақтың мақсаты:	гендік модификацияланған ағзаларды қолданудың этикалық сұрақтарын талқылайды;

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Бұрынғы білімін еске түсіру

Оқушылармен амандасу, түгендеу, сынып тәртібін қадағалау.

«Айырмашылығы неде?»

Оқушыларға екі түрлі сурет немесе сөз көрсету. Екеуінің арасындағы айырмашылықты анықтауды сұрау. Жауаптарын дəлелдеп отыру.

Вектор

Амплификация

Амплификон

Диагностикум

Детекциялау

Оқушылар амандасады, сынып тәртібін сақтайды.

Оқушының логикалық ойлау қабілеті дамиды.

Өз ойын, ой-пікірін білдіреді.

«Ашық журнал» әдісі.

Дескриптор:

-кілт сөздердің айырмашылығын сипаттайды -1 балл;

Интерактивті панель

Презентация

Оқушылардың назарын аудару

«Құндылық» Талап (Технологиялық және цифрлық дағдыларды ілгерілету)

«Менен сұрақ-сенен жауап» әдісі бойынша оқу мақсатына сай сұрақ қойылады.

ГТА туралы не білесіңдер?

Менен сұрақ-сенен жауап әдісінде қойылған сұрақтарға жауап береді, ой қозғау жүзеге асады.

«Ашық журнал» әдісі.

Дескриптор:

- бір құндылық айтты – 1 балл;

- оқу мақсатына сай қойылған сұрақтарға жауап береді -2 балл;

Интерактивті панель Презентация

Биология 10-сынып, Автор: Н.Г.Асанов, А.Р. Соловьева, Б.Т. Ибраимова. Алматы «Атамұра» баспасы 2019 ж

Сабақтың мақсатын таныстыру

Сабақтың оқу мақсаты:

10.4.3.3 - гендік модификацияланған ағзаларды қолданудың этикалық сұрақтарын талқылау;

Сабақтың мақсаты:

гендік модификацияланған ағзаларды қолданудың этикалық сұрақтарын талқылайды;

Жаңа сабақтың тақырыбын мақсатын жазады.

Кері байланыс:

«Өте жақсы!»

«Жақсы!»

«Талпын!»

Интерактивті панель

Презентация

Биология 10-сынып, Автор: Н.Г.Асанов, А.Р. Соловьева, Б.Т. Ибраимова. Алматы «Атамұра» баспасы 2019 ж

Сабақтың ортасы

Жаңа тақырыпты таныстыру

«Инсерт» кесте әдісі.

Берілген мәтінді «Түртіп алу» әдісін пайдаланып, танысып шығу. INSERT - оқығанын түсінуге, өз ойына басшылық етуге, ойын білдіруге үйрететін ұтымды әдіс.

Оқушылар мәтінді оқиды.

Берілген мәтінді «Түртіп алу» әдісін пайдаланады, танысып шығады. Кестені толтырады. Бір-бірімен пікір алмасады. Ой қозғау жүзеге асады.

Кері байланыс:

«Мадақтау» әдісі

«Жарайсың!»

«Тамаша жауап»

т.б

Интерактивті панель

Презентация

Оқушыларға бағыт бағдар беру

«Атаулар мекені»

Тақырып бойынша термин сөздердер беріледі. Тыңдаушылар қосымша ақпараттан жауаптарын сипаттау, теориялық білімдерін молайту.

Қызыл биотехнологиялар

Жасыл биотехнологиялар

Ақ биотехнологиялар

Көк биотехнологиялар

Тыңдаушылар қосымша ақпараттан жауаптарын жазып, теориялық білімдерін молайтады.

«Ашық журнал» әдісі

Дескриптор:

-кілт сөздердің мазмұнын сипаттайды – 2 балл;

Интерактивті панель

Презентация

Практикалық тапсырмалар беру

Жеке жұмыс ҚБ тапсырмалары ҚМЖ қосымшасында орналасқан

Оқушылар жеке ҚБ тапсырмаларын орындайды. Бір-бірімен пікір алмасады. Ой қозғау жүзеге асады.

Жеке жұмыс ҚБ тапсырмаларының дескрипторы ҚМЖ қосымшасында орналасқан

Интерактивті панель

Презентация

Жұмыс дәптерлері

Үлестірме парақтар

Бағалау

Жеке жұмыс ҚБ тапсырмалары ҚМЖ қосымшасында орналасқан

Оқушылар жеке ҚБ тапсырмаларын орындайды. Бір-бірімен пікір алмасады. Ой қозғау жүзеге асады.

Жеке жұмыс ҚБ тапсырмаларының дескрипторы ҚМЖ қосымшасында орналасқан

Интерактивті панель

Презентация

Жұмыс дәптерлері

Үлестірме парақтар

Сабақтың соңы

Кері байланыс беру

Кері байланыс «4 себеп» әдісі арқылы. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, кері байланысын тыңдайды.

Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсатына жеткізетін тапсырмалар орындауына қарай, өз түсінгенін, пікірін, өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды.

Мұғалім оқушыларды

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағалайды. Жарайсың!

Жақсы!

Талпын!

Интерактивті панель Презентация

1.Мен түсіндім, себебі ...

2.Мен түсінбедім, себебі ...

3.Мен қолдана аламын, себебі ...

4.Маған тиімді болмады, себебі .../ұсыныс……..

Білімді игеруді жақсарту және оны тәжірибеге көшіру

Үй тапсырма: қайталау

Білім алушылар алдыңғы өткен оқу мақсаттарын қайталайды. Ой қозғау жүзеге асады.

Кері байланыс:

«Өте жақсы!»

«Жақсы!»

«Талпын!»

Биология 10-сынып, Автор: Н.Г.Асанов, А.Р. Соловьева, Б.Т. Ибраимова. Алматы «Атамұра» баспасы 2019 ж

ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ ЖОСПАРҒА ҚОСЫМША

«V» - «Білемін»

«-» «мен үшін түсініксіз»

«+» - «мен үшін жаңа ақпарат»

«?» - «мені таңғалдырады»

ДНҚ технологиясы көтерген қауіпсіздік және этикалық мәселелер

Жаңа қауіпті патогеннің пайда болу мүмкіндігі бар рекомбинантты ДНҚ-ға байланысты қауіп-қатер бойынша алаңдаушылық ертеректе байқалған. Не болуы мүмкін мысалы, обыр (рак) клеткаларының гендері бактерияларға немесе вирустарға салынған жағдайда? Осындай қатерлі микробтардың алдын алу үшін Америка Құрама Штаттары мен және кейбір басқа елдердегі ғалымдар ресми нормативтік актілер ретінде қабылданған бірқатар нұсқаулықтарды әзірледі. Бір қауіпсіздік шарасы зерттеушілерді жасанды микробтардың қорғауға және микробтардың кездейсоқ зертханадан шығаруына жол бермеуге арналған қатаң зертханалық процедуралардың жиынтығы болып табылады. Одан басқа рекомбинантты ДНҚ тәжірибелеріне қолданылатын микроағзалар штаммдары зертханадан тыс тіршілік етпеу үшін генетикалық зақымдалады. Соңғы кезде белгілі бір қауіпті эксперименттерге тыйым салынған.

Бүгінгі таңда көпшілік қауымдастық рекомбинантты микробтар емес, азық-түлік ретінде қолданылатын генетикалық түрлендірілген (ГМ) организмдердің қауіпі туралы алаңдайды. ГМО-бұл басқа ағзаның немесе тіпті сол түрдің басқа іріктемесінің бір немесе бірнеше генін жасанды жолмен алған ағза. Мысалы, албырттың өсу гормонына белсенді ген қосу арқылы кейбір модификацияланған албырт балықтары алынған. Дегенмен, азық-түлікпен қамтамасыз етуге ықпал ететін ГМ организмдерінің көпшілігі жануарлар емес, ауылшаруашылық өсімдіктері болып табылады. ГМ егістіктері Құрама Штаттарда, Аргентинада және Бразилияда кеңінен таралған; бұл елдердің егістіктері бірігіп, әлемдегі осындай егістікпен айналысатын аймақтың 80% -дан астамын алады. АҚШ-та, жүгері, соя және канола дақылдарының көпшілігі генетикалық түрлендірілген және қазіргі кезде ГM өнімдерін таңбалау талап етілмейді. Дегенмен, бұл азық-түлік өнімдері ГМ революциясына қарсы шыққан Европада үнемі жалғасып келе жатқан дау-дамай тақырыбы болып табылады. Көптеген еуропалықтар ГМ өнімдерінің қауіпсіздігі мен ГM өсімдіктерін өсірудің экологиялық салдарына алаңдаушылық білдіреді. 2000 жылы 130 елден келген қатысушылар экспортқа шығарушылар мен азық-түлік өнімдерін көтерме жеткізуге қатысатындар және импорттаушы елдерге өнімдер экологиялық немесе денсаулыққа қауіпті болып табылатынын анықтауға, ГМ-организмдердің биоқауіпсіздігін анықтауды талап ететін Хаттама туралы келіссөз жүргізілді. Дегенмен, Құрама Штаттар келісімге қол қоюдан бас тартқанмен, ол бәрібір күшіне енген болатын, себебі көптеген елдер оны қолдады. Содан бері еуропалық елдер кейде Құрама Штат пен басқа елдердің егу тұқымдарынан бас тартуы сауда дауларын туындатты. Гендік модификацияланған өсімдіктердің аздаған мөлшері еуропа топырағында өсірілді, бұл өнімдер әдетте жергілікті нарықта сәтсіздікке ұшырады, ал Еуропада ГM дақылдарының келешегі белгісіз. Мүдделілер ГМ өсімдіктерге сақтықпен қарайды, өйткені трансгенді өсімдік өзінің жаңа гені жақын орналасқан аймақтағы туыстарына тасымалдануы мүмкін. Біз көгалдар мен ауылшаруашылық өсімдіктерінің әдетте жабайы туыстарымен тозаңдардың тасымалдануы арқылы гендері алмасатынын білеміз. Егер гербициттерге, аурулар мен зиянкестерге төзімді гені бар ауылшаруашылық өсімдіктерді жабайы жәндіктермен тозаңданатын болса, ұрпақтары бақылау өте қиын арамшөптер болуы мүмкін. Тағы бір алаңдаушылық ГМ өнімдерінен адам денсаулығына қауіп тудыруы мүмкін. Кейбір адамдар трансгендердің протеиндік өнімдері аллергиялық реакцияларға әкелуі мүмкін деп қорқады. Бұл жағдайдың пайда болуы туралы кейбір дәлелдер бар болса да, қорғаушылар аллергиялық реакция тудыратын бұл протеиндерді өнідірм

Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!

Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!