11-сынып 1-тоқсан ҚМЖ Қазақстан тарихы

Бөлім:

Өркениет: даму ерекшеліктері

Педагогтің Т.А.Ә. (болған жағдайда)

Күні:

Сынып:11

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Қазақстанда көшпелі мал шаруашылығы және егіншіліктің дамуы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаттары

11.1.1.1 Қазақстан халқының тіршілікті қамтамасыз ету жүйесінің қалыптасуына және дамуына табиғи-географиялық факторлардың әсерін зерттеу

11.1.1.2 көшпелі мал шаруашылығы және егіншіліктің ерекшеліктерін «тіршілікті қамтамасыз ету жүйесі», «қоныстану жүйесі», «экожүйе» ұғымдарын пайдалана отырып анықтау

11.1.1.3 картаны пайдаланып дәстүрлі шаруашылық қызмет түрлерін жіктеу

*Тарихи ойлау дағдысы

*Тарихи концепт

Тарихи дерекөздерді түсіндіру

Дәлел

Сабақтың мақсаты

Қазақтардың тіршілікті қамтамасыз етудің дәстүрлі жүйесінің қалыптасуы мен даму ерекшеліктерін анықтайды;

Құндылықтар

Ұлттық мүдде:Қазақстанның қауіпсыздыгін қамтамасыз етуге дайын болу;

Талап:дұрыс қарым-қатынас орната білу;

Ар-ұят:Халқына адал қызмет ету;

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдас-тыру

Өткен білімді еске түсіру

7 минут

Жаңа тақырыпқа қадам

3 минут

БСМ Оқушыларға Л.Н.Гумилевтің "Халықтар дамуында, олардың қалыптасуында, шаруашылық-мәдени ерекшеліктерінің пайда болуында географиялық, экологиялық фактор үлкен рөл атқарады, бүкіл тарихи үдеріс географиялық, биосфералық өзгеріскетікелей және толығымен тәуелді" деген цитатасы беріледі.

М Оқушылардың берілген цитатаны пайдаланып, тіршілікті қамтамасыз ету жүйесінің қалыптасуына және дамуына табиғи- географиялық факторлардың әсері туралы өз пікірлерін айтуына жағдай жасаңыз.

Оқушылардың пікірлері қорытындылап, сабақтың тақырыбы, мақсаттары мен бағалау критерийлерімен таныстырыңыз.

Оқушылар өз ойларын ортаға салады.

Оқушылар жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшу

Оқушылар өз болжамдарын айтып, талқылау жүргізеді

ҚБ «Мадақтау сэндвичі»

Тақырыптық суреттер

Сабақтың ортасы

Жаңа білім

5 минут

10 минут

5 минут

10 минут

Мәтінмен жұмыс

Оқушыларға тапсырманы таңдау еркіндігі беріледі. Оларды қажетті ресурстармен қамтамасыз етіңіз.

Тапсырма:

1-тапсырма Өз білімдеріңмен және мәтін мазмұнын пайдаланып, тіршілікті қамтамасыз ету жүйесінің қалыптасуына және дамуына табиғи-географиялық факторлардың әсеріне SWOT-талдау жасаңдар.

ЕБҚ оқушы (көру және есту қабілеті төмен) сұрақтарға жауапты жазбаша ұсынады.

2-тапсырма«Тіршілікті қамтамасыз ету жүйесі» , «қоныстану жүйесі», «экожүйе» ұғымдарын қолдана отырып, көшпелі мал шаруашылығы және егіншіліктің ерекшеліктерін анықтаңдар.

ЕБҚ оқушы (көру және есту қабілеті төмен) сұрақтарға жауапты жазбаша ұсынады.

3 -тапсырма Мәтін мазмұнын пайдаланып, көшпелі, жартылай көшпелі және отырықшы мал шаруашылығы дамыған аудандарды кескін картада белгілеңдер.

ЕББ оқушыға суреттер/иллюстрациялар ұсынылады;

Оқушылар ақпараттық мәтінмен жұмыс жасайды

Дескриптор

Тіршілікті қамтамасыз ету жүйесінің қалыптасуына және дамуына табиғи-географиялық факторлардың күшті жақтарын анықтайды;

Тіршілікті қамтамасыз ету жүйесінің қалыптасуына және дамуына табиғи-географиялық факторлардың қолайсыз жақтарын анықтайды;

Дескриптор:

Егіншілік пен мал шаруашылығы дамыған аудандарда тіршілікті қамтамасыз етудің іске асырылу жолдарын атайды;

«Тіршілікті қамтамасыз ету жүйесі» , «қоныстану жүйесі», «экожүйе» ұғымдарын қолданады;

Қорытынды жасайды;

Дескриптор:

Көшпелі мал шаруашылығы дамыған аудандарды кескін картада белгілейді;

Отырықшы мал шаруашылығы дамыған аудандарды кескін картада белгілейді;

Қорытынды жасайды;

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

ҚБ «Алақан-жұлдыз»

ҚБ «Ең үздік жауап»

ҚБ «Өзін-өзі бағалау»

Ақпараттық мәтін

Үлестірмелі қағаздар

Суреттер

Тірек-сызбалар

Кесте

Карта

ҚБ парағы

Сабақтың соңы

5 минут

Кері байланыс

Жалғастырыңыз:

Маған ... қызықты болды

Бұл ... қиындық туғызды

Осы ... мені ойландырды

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады

Оқушылар бағалай критерийлерімен өз деңгейлерін бағалайды

А4, конспект

Үй тапсырмасы

Тіршілікті қамтамасыз ету жүйесі, қоныстану жүйесі, экожүйе, табиғи-географиялық факторлар деген терминдерді қолдана отырып,мәлімет жазу

Бөлім:

Өркениет: даму ерекшеліктері

Педагогтің Т.А.Ә. (болған жағдайда)

Күні:

Сынып:5

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Қазақстанда көшпелі мал шаруашылығы және егіншіліктің дамуы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаттары

11.1.1.1 Қазақстан халқының тіршілікті қамтамасыз ету жүйесінің қалыптасуына және дамуына табиғи-географиялық факторлардың әсерін зерттеу

11.1.1.2 көшпелі мал шаруашылығы және егіншіліктің ерекшеліктерін «тіршілікті қамтамасыз ету жүйесі», «қоныстану жүйесі», «экожүйе» ұғымдарын пайдалана отырып анықтау

11.1.1.3 картаны пайдаланып дәстүрлі шаруашылық қызмет түрлерін жіктеу

*Тарихи ойлау дағдысы

*Тарихи концепт

Тарихи талдау мен түсіндіру

Ұқсастық пен айырмашылық

Сабақтың мақсаты

Көшпелі шаруашылықты анықтау.

Көшпелі шаруашылықтың түрлерін сипаттау.

Егіншіліктің ерекшелігін сипаттау.

Құндылықтар

Ұлттық мүдде:ұлттық мәдениетті дәріптеу;

Талап:уақыт пен қаржыны тиімді жоспарлау;

Ар-ұят:Отбасының,өз ортасының абыройын асыру; Өзін отбасының,сыныптың,мектептің,қоғамның,Отанның бір мүшесі екенін сезіну

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдас-тыру

Өткен білімді еске түсіру

7 минут

Жаңа тақырыпқа қадам

3 минут

«Ой қозғау» тапсырмасы.Оқушылармен сабақ мақсатын анықтау барысында үш топқа алдыңғы тақырыппен байланыстыра отырып сұрақтар беріледі.

1. Көшпелі мал шаруашылығының қалыптасу себептері?

2. Қандай жайылым түрлерін білесіңдер ?

3. Мал шаруашылықтың түрлері қандай ?

4. Қазақстан жерінде таралған егіншілік алқаптары?

1.Көшпелі мал шаруашылықты сипаттайды

2. Жайылым түрлерін сипаттайды

3.Мал шаруашылықтың түрлерін анықтайды.

4. Егінішік шаруашылығы тараған аймақтарды анықтайды.

ҚБ «Мадақтау сэндвичі»

Тақырыптық суреттер

Сабақтың ортасы

Жаңа білім

5 минут

10 минут

5 минут

10 минут

I тапсырма Мәтінмен танысып, төрт маусымды бөлісіп алады.

№1-

№2-

№3 -

№4-

ЕББ оқушыға суреттер/иллюстрациялар ұсынылады;

ІІ тапсырма «Қызықты карта» Оқушылар Қазақстанның картасына шаруашылық түрлерінің дамыған аймақтарын және төрт түлік малдың қандай түрлері басым өсірілгенін белгілеп әңгімелейді.Қазақстанның қай бөлігінде егіншілік шаруашылығының дамығандығын көрсетеді.

ЕБҚ оқушы (көру және есту қабілеті төмен) сұрақтарға жауапты жазбаша ұсынады.

ІІІ тапсырма Серпілген сауалдар

1. Көшпелі қоғамда таптық бөлініс (бай мен кедей) болды ма?
2. XVIII–XIX ғасырларда көшпелі қазақ қоғамына орыс зерттеушілері қызығушылығының арту себебі неде?
3. «Көшпелілер тек малшаруашылығымен айналысты, өздері өнім өндірмеді». Бұл пікірге қалай қарайсыңдар?
4. Қазақ қоғамындағы ауқатты көшпелілердің рөлі қандай еді?
5. Қазіргі уақытта республикамыздың қай өңірлерінде егіншілік басым дамыған? ЕБҚ оқушыға қолдау көрсету мақсатында суреттің үлкен нұсқасын ұсынамын.

Оқушылар ақпараттық мәтінмен жұмыс жасайды

Дискриптор: Білім алушы

1 Жайлауды анықтайды

2 Күздегі жайылымды анықтайды.

3 Қыстаудың ерекшелігін сипаттайды.

4 Көктем мезгіліндегі жайылымды сипаттайды.

Дискриптор: Білім алушы

1 Шаруашылықтың түрлерінің дамыған аймақтарын картадан анықтайды.

2 Төрт түлік малдың қандай түрлері басым өсірілгенін сипаттайды.

Оқушылар өз жұмыстарының қорытындыларын сынып алдында қорғайды. Оқушылар бір-біріне қосымша сұрақтар, қойып, бір-бірін толықтырады.

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

ҚБ «Алақан-жұлдыз»

ҚБ «Ең үздік жауап»

ҚБ «Өзін-өзі бағалау»

Ақпараттық мәтін

Үлестірмелі қағаздар

Суреттер

Тірек-сызбалар

Кесте

«Көшпелілерде шаруашылықтың қандай түрлері қалыптасты?» атты мәтін, Қазақстанның картасы, төрт түлік малдың суреті және желім.

Карта

ҚБ парағы

Сабақтың соңы

5 минут

Кері байланыс

« Білімді стикер». Мына сұрақтар бойынша жауап береді.

- Не білдім?

- Не білемін?

- Не білгім келеді?

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады

Оқушылар бағалай критерийлерімен өз деңгейлерін бағалайды

А4, конспект

Үй тапсырмасы

Көшпелі мал шаруашылығының қалыптасуы. Жайылымдар туралы қосымша мәліметтер жинақтап келу.

Бөлім:

Өркениет: даму ерекшеліктері

Педагогтің Т.А.Ә. (болған жағдайда)

Күні:

Сынып:5

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Қазақстанда көшпелі мал шаруашылығы және егіншіліктің дамуы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаттары

11.1.1.1 Қазақстан халқының тіршілікті қамтамасыз ету жүйесінің қалыптасуына және дамуына табиғи-географиялық факторлардың әсерін зерттеу

11.1.1.2 көшпелі мал шаруашылығы және егіншіліктің ерекшеліктерін «тіршілікті қамтамасыз ету жүйесі», «қоныстану жүйесі», «экожүйе» ұғымдарын пайдалана отырып анықтау

11.1.1.3 картаны пайдаланып дәстүрлі шаруашылық қызмет түрлерін жіктеу

*Тарихи ойлау дағдысы

*Тарихи концепт

Тарихи дерекөздерді түсіндіру

Дәлел

Сабақтың мақсаты

Көшпелі мал шаруашылығы және егіншіліктің ерекшеліктерін тіршілікті қамтамасыз ету, қоныстану жүйесі экожүйе ұғымдарын пайдалана отырып анықтау

Құндылықтар

Ұлттық мүдде:Қазақстан мемлекеттілігін нығайтуға атсалысу;

Талап: Сыни және креативті ;

Ар-ұят: Академиялық адалдық қағидасын қолдау;

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдас-тыру

Өткен білімді еске түсіру

7 минут

Жаңа тақырыпқа қадам

3 минут

Оқушылармен сәлемдесу, оқушылардың назарын сабаққа аудару. Жағымды ахуал қалыптастыру: оқушылар бір-біріне тілек айтады

«Серпілген сауал» әдісі арқылы үй тапсырмасын пысықтайды

Көшпелі қоғамда таптық бөлініс болдыма?

ХҮІІІ-ХІХ ғасырларда көшпелі қазақ қоғамына орыс зерттеушілері қызығушылығының арту себебі неде?

Көшпелі мал шаруашылығының қандай себептері болды?

Оқушыларды сабақтың тақырыбы және мақсатымен таныстыру

Оқушылар өз ойларын ортаға салады.

Оқушылар жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшу

Оқушылар өз болжамдарын айтып, талқылау жүргізеді

ҚБ «Мадақтау сэндвичі»

Тақырыптық суреттер

Сабақтың ортасы

Жаңа білім

5 минут

10 минут

5 минут

10 минут

Мәтінмен жұмыс

Тақырыпшаны топтар алып танысады, анықтап алып тақырыпшаларды оқып шығады. «Өкіл» әдісі арқылы топтағы оқушылар берілген тақырыпшаларды алып оқып танысады, талқылап, талдап, берілген тақырыпшалар бойынша әр топтан бір оқушы өкіл болып мәтіндітүсіндіріп шығады Тапсырмаларды орындау барысында оқушылар тақырыптарды меңгеріп, алған білімін көрсете білуі тиіс

ЕБҚ: оқушыға тапсырманың нақты бір бөлігін ерекшелеп көрсетіп беріледі.

«Сұрақ-жауап» әдісі арқылы жаңа сабақты қорытындылап, пысықтаймын.

1. Егіншілік қай дәуірлерде қалыптасты?

2. ХХ ғасырдың басындағы қазақтардың жаппай егіншілікке өтуінің қандай себептері болды?

3. Қазақтардың қандай кәсіптері болған?

4. Қазіргі уақытта республикамыздың қай өңірлерінде егіншілік басым дамыған?

IDEA әдісі бойынша Қазақ халқының дәстүрлі малшаруашылығынан отырықшылыққа көшуіне қандай факторлар әсер еткенін анықтаңдар.

ЕБҚ: оқушыға жеке жұмыс кезінде қасындағы сыныптастары және мұғалім диалог арқылы қолдау жасайды

Оқушылар ақпараттық мәтінмен жұмыс жасайды

Оқушылар өз жұмыстарының қорытындыларын сынып алдында қорғайды.

Оқушылар бір-біріне қосымша сұрақтар, қойып, бір-бірін толықтырады.

Дескриптор: -Егіншіліктің дамуы туралы ақпараттар алады

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

ҚБ «Алақан-жұлдыз»

ҚБ «Ең үздік жауап»

ҚБ «Өзін-өзі бағалау»

Ақпараттық мәтін

Үлестірмелі қағаздар

Суреттер

Тірек-сызбалар

Кесте

Карта

ҚБ парағы

Сабақтың соңы

5 минут

Кері байланыс

Бүгінгі сабақтан мен не білдім?

Сабақ барысында қандай қиындыққа кездестің?

Сабақ барысында қандай сұрақ туындады?

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады

Оқушылар бағалай критерийлерімен өз деңгейлерін бағалайды

А4, конспект

Үй тапсырмасы

Көшпелілер астықты бастыруда қандай әдістерге жүгінді?

Бөлім:

Өркениет: даму ерекшеліктері

Педагогтің Т.А.Ә. (болған жағдайда)

Күні:

Сынып:5

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Қолөнер және кәсіптер

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаттары

11.1.3.4 этнографиялық материалдардың қазақтарда қолөнер мен кәсіптердің дамуын сипаттау

*Тарихи ойлау дағдысы

*Тарихи концепт

Тарихи дерекөздерді түсіндіру

Дәлел

Сабақтың мақсаты

Этнографиялық зерттеулерде берілген қазақтың дәстүрлі қолөнері мен кәсіптерінің үштен кем емес сипаттамасын анықтайды;

Жекелеген оқушылар қазақтардың дәстүрлі қолөнері мен кәсіптерінің дамуына әсер еткен push (итеруші) және pull (тартушы) факторларын екіден кем емес мысалдар келтіріп талтайды.

Құндылықтар

Ұлттық мүдде: Қазақстанның оңтайлы имиджін қалыптастыруға үлес қосу;

Талап: Жеке және командамен жұмыс істей білу;

Ар-ұят: Адал еңбекті құрметтеу; Достарына,сыныптастарына,отбасы мүшелеріне қамқор болу,мейрімділік таныту;

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдас-тыру

Өткен білімді еске түсіру

7 минут

Жаңа тақырыпқа қадам

3 минут

Ой шақыру. Тақырыпқа шығу

Оқушылардың назарына «Шетелдердегі киіз үй пішіндес үйлер» атты видео ұсынылады.

Оқушылар қазақтардың дәстүрлі қолөнер туыныдаларының тиімділігін әлемнің мойындауы, оның философиялық мағынасы туралы талқылау ұйымдастырып жаңа тақырыпқа шығу.

Сабақтың оқу мақсаттары мен бағалау критерийлері оқушылармен бірге талқыланып нақтыланады.

Оқушылар өз ойларын ортаға салады.

Оқушылар жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшу

Оқушылар өз болжамдарын айтып, талқылау жүргізеді

ҚБ «Мадақтау сэндвичі»

Тақырыптық суреттер

https://youtu.be/zvgvjelgFws

Шетелдердегі киіз үй пішіндес үйлер

Сабақтың ортасы

Жаңа білім

5 минут

10 минут

5 минут

10 минут

Терминдермен жұмыс.

Тапсырма.Берілген ұғымдарды талдап, алдымен бес сөзбен, сосын 4 сөзбен, одан кейін 3 сөзбен, сосын 2 сөзбен, соңында бір сөзбен түсіндіруді ұсыныңыз.

ЕБҚ оқушыға дереккөздің форматын үлкейтіп, қолдау

Кәсіпшілік – күнелтіс көзі ретінде қол өнерімен немесе басқа бір майдагерлік кәсіппен айналысу. Ондай кәсіпшілік түрлері: кен қазу кәсіпшілігі, терімшілік, аңшылық, теңіз кәсіпшілігі, ұсақ қолөнері кәсіпшілігі. Дәстүрлі қазақ қоғамында қолөнері кәсіпшілігі жақсы дамыған.

Қолөнер,қолданбалы өнер – дәстүрлі тұтыну және сәндік бұйымдарын жасайтын ұсақ өндіріс. Қолөнершілер негізінен табиғи шикізаттарды пайдаланып, қарапайым еңбек құралдарының көмегімен көркем композицияның шешімімен тұрмысқа қажетті мүліктер, музыкалық аспаптар, қару-жарақ, құрал-саймандар жасайды. Әрбір қолөнер туындысы өз заманының материалдық мәдениетінің үлгісі және халық талғамының, әлеуметтік қоғамдық жағдайының, діни сенімінің, салт-дәстүрінің нақтылы көрінісі.

Зерттеу сұрақтары:

• Этнографиялық зерттеулерде қазақтың қолөнері мен кәсіптері қалай сипатталды?

• Дәстүрлі қолөнер мен кәсіптердің дамуына қандай факторлар әсер етті?

• Дәстүрлі қолөнер мен кәсіптердің бүгінгі күнмен байланысы қандай?

ЕБҚ: оқушы шығарылып берілген тапсырманы орындайды

Зерттеу. Талдау.Мәтінмен жұмыс.

Оқушылардың тақырып бойынша бастапқы білімдерін анықтап, жүйелеу мақсатымен «миға шабуыл» әдісін қолданып қазақтардың қолөнері мен кәсіптері туралы бар білетіндерін ортаға салуды ұсыну.

Оқушылардың білімдерін толықтыру үшін қазақтардың қолөнері мен кәсіптері туралы мәтін таратылады.

Тапсырма. Мәтінмен танысып, интеллект карта құру.

0 – жауап жоқ немесе жауап тапсырмамен келісілмеді;

2 - жауап шектеулі, анықталмады, жетілдірілмеді, тек мысалдар берілген;

4 – тақырыпқабайланысты терминдер сипаттамасы берілген, нақты түсіндірме жоқ, жалпылау басым болды;

6 – тақырыпқа байланысты ұғым, үрдіс элементтері, толық мәліметтер, нәтижелер мен қорытынды сөздер мен тіркестерге айналдыру негіздемесін көрсете алды;

8 – тақырыпқа байланысты өзгерістер, мәселелерді мысалдар арқылы көрсетіп, шешімдерін ұсына алды;

ЕБҚ оқушы (есту, көру, ойлау қабілеті) тапсырманы саралау арқылы орындайды.

-қазақтардың дәстүрлі қолөнері мен кәсіптерінің дамуына әсер еткен push (итеруші) және pull (тартушы) факторларын екіден кем емес мысалдар келтіріп талтайды.

Дерекпен жұмыс.

Қазақтардың дәстүрлі қолөнері мен кәсіптері туралы этнографиялық зерттеулерден үзінділері жазылған дереккөздер таратылады.

Тапсырма.Тарихи деректерді тарихи контекстіде талдап, бағалаңыз. Бүгінгі күнмен байланысын түсіндіріңіз. ЕБҚ: оқушыға жеке жұмыс кезінде қасындағы сыныптастары және мұғалім диалог арқылы қолдау жасайды

Оқушылар ақпараттық мәтінмен жұмыс жасайды

Оқушылар өз жұмыстарының қорытындыларын сынып алдында қорғайды.

Оқушылар бір-біріне қосымша сұрақтар, қойып, бір-бірін толықтырады.

Оқушылар пікір алмасу арқылы бір-бірінің жұмыстарымен танысып, жалпы түсініктерді қалыптастырады.

Оқушылар өңдеу материалына, әлеуметтік-гендерлік табиғатына қарай («әйелдерге тән іс», «еркектерге тән іс»), қолдану аясына қарай жіктеуі мүмкін.

Критерийлер:

-қолөнер мен кәсіптердің түрлерін көрсету;

-тұрмыс-тіршіліктегі тиімділігін ашу;

-философиялық мағынасын ашу;

-бүгінгі күнмен байланыстыру;

-қазақ мәдениетін қалыптастырудағы қызметін анықтау.

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

ҚБ «Алақан-жұлдыз»

ҚБ «Ең үздік жауап»

ҚБ «Өзін-өзі бағалау»

Тарих толқынында. Назарбаев Н.Ә.  Атамұра. 2003 ж.

Қазақстан тарихы (көне заманнан бүгінге дейін). Бес томдық. 5-том. – Алматы, 2010.

Б.Ғ.Аяған, Х.М.Әбжанов, Д.А.Махат. Қазіргі Қазақстан тарихы. Алматы «Раритет» 2010ж

Сабақтың соңы

5 минут

Тақырып сұрағына жауап береді, ойларын екі-үш сөйлеммен жазбаша түрде қорытындылайды.

Жалғастырыңыз:

Маған ... қызықты болды

Маған ... бұл болашақта қажет болады

Бұл ... қиындық туғызды

Осы ... мені ойландырды

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады

Оқушылар бағалай критерийлерімен өз деңгейлерін бағалайды

А4, конспект

Үй тапсырмасы

Қолөнер және кәсіптер

Бөлім:

Өркениет: даму ерекшеліктері

Педагогтің Т.А.Ә. (болған жағдайда)

Күні:

Сынып:5

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Қолөнер және кәсіптер

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаттары

11.1.3.4 этнографиялық материалдардың қазақтарда қолөнер мен кәсіптердің дамуын сипаттау

*Тарихи ойлау дағдысы

*Тарихи концепт

Тарихи дерекөздерді түсіндіру

Дәлел

Сабақтың мақсаты

Оқушылардың қазақ халқының материалдық мәдениетінің дамуы және әр кезеңде жалғасуын талдап оны қазіргі заманда насихаттау туралы жолдарын ұсыну.

Құндылықтар

Ұлттық мүдде: Қазақстанның оңтайлы имиджін қалыптастыруға үлес қосу;

Талап: Жеке және командамен жұмыс істей білу;

Ар-ұят: Адал еңбекті құрметтеу; Достарына,сыныптастарына,отбасы мүшелеріне қамқор болу,мейрімділік таныту;

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдас-тыру

Өткен білімді еске түсіру

7 минут

Жаңа тақырыпқа қадам

3 минут

БЫМБейнероликті көрсету арқылы тақырыпқа шығу.

Мұғалімнің түсіндіруі: Қолөнер мен кәсібіміз сонау ерте көшпелі дәуірден басталады. Арғы ата-бабаларымыз яғни сақ тайпаларының көшіп қонып мал шаруашылығымен айналысқанын білеміз. Киіз үйгеқажетті ши тоқыу, киіз басу, уық идіру және шаңырақ жасау қолөнердің басты көрнісі.

Жаңа сабақтың тақырыбы мен оқу мақсаттары хабарланады

Оқушылар өз ойларын ортаға салады.

Оқушылар жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшу

Оқушылар өз болжамдарын айтып, талқылау жүргізеді

ҚБ «Мадақтау сэндвичі»

Тақырыптық суреттер

Сабақтың ортасы

Жаңа білім

5 минут

10 минут

5 минут

10 минут

Тапсырма

Оқушыларға алдын ала сараланған мәтіндер беріледі..

1 тапсырма «ЕНАРА» стратегиясы (5R) маңыздылық кестесі

арқылы өнердің маңыздылығын анықтап, белгілі бір өнерді көрсетеді және оның тұрмыста пайдалану деңгейін анықтайды.

ЕБҚ оқушыға дереккөздің форматын үлкейтіп, қолдау

2 тапсырма

«Саусақ ұшындағы білім» әдісі арқылы оқушылардың ұғымдарды қаншалықты білетіндіктерін кестеге мысалдарды орналастыру арқылы анықтайды. ЕБҚ: оқушыға жеке жұмыс кезінде қасындағы сыныптастары және мұғалім диалог арқылы қолдау жасайды

Оқушылар ақпараттық мәтінмен жұмыс жасайды

Оқушылар өз жұмыстарының қорытындыларын сынып алдында қорғайды. Оқушылар бір-біріне қосымша сұрақтар, қойып, бір-бірін толықтырады.

Дискриптор:

Оқушылар топпен жұмыс барысында мәтіннің мазмұнын ашады. Қазақ қол өнерінің бір-бірлерінің арасындағы байланысты қарастырады.

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

ҚБ «Алақан-жұлдыз»

ҚБ «Ең үздік жауап»

ҚБ «Өзін-өзі бағалау»

https://u-s.kz/publ/2666-aza-halyny-olner.html

1. Н.Ә.Назарбаев «Қазақстан халқына жолдауы» 2003ж 4 сәуір

2. Қазақстан ұлттық энциклопедиясы №3 48 бет

3. «Қазақ халқының қолөнері» С.Қосиманов, Алматы  1969ж

4. «Өнер» 10 сынып оқулығы

5. «Мектептегі технология» әдістемелік журнал №5 2010ж, №5 2007ж

6. «Қазақтың кесте өнері» Алматы кітап баспасы 2007ж

Сабақтың соңы

5 минут

Кері байланыс

«Жақсы сұрақ» әдісі арқылы кері байланыс жасайды.

1. Неліктен...?

2. Егер... болса қалай?

3. Сіз қалай ...?

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады

Оқушылар бағалай критерийлерімен өз деңгейлерін бағалайды

А4, конспект

Үй тапсырмасы

«Мәдениетім-мақтанышым!» тақырыбына шағын эссе жазу (200-250сөз )

Бөлім:

Дала мен қала: өзара қарым-қатынас және өзара әсері

Педагогтің Т.А.Ә. (болған жағдайда)

Күні:

Сынып:5

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Қазақстан қала мәдениетінің дамуындағы Ұлы Жібек жолының рөлі

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаттары

11.1.2.1 картаны пайдаланып, Ұлы Жібек жолының Қазақстан аумағындағы бағыттары мен жолдарын көрсету

*Тарихи ойлау дағдысы

*Тарихи концепт

Тарихи талдау мен түсіндіру

Интерпретация (түсіндіру).

Сабақтың мақсаты

Ұлы Жібек жолы туралы ақпараттарды терең меңгереді;

Әр түрлі дерек көздерімен жұмыс жасай алу дағдылары дамиды;

Зерттеушілік қабілеттері артады.

Құндылықтар

Ұлттық мүдде: Ұлттық мұраға ұқыпты қарау;

Талап: Білуге,жаңаны тануға құштар болу;

Ар-ұят:Сөзіне берік,ісіне адал болу;

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдас-тыру

Өткен білімді еске түсіру

7 минут

Жаңа тақырыпқа қадам

3 минут

(Б)Ұйымдастыру сәті. БЫМ

«Бұрын,қазір,кейін» әдісі бойынша ой шақыруды ұйымдастырылады.

• Бұрын «Жібек жолы» қалай пайда болып еді?

• Кейін «Жібек жолының» тағдыры қалай аяқталып еді?

• Қазіргі«Жібек жолы» е туралы найта аласыңдар?

Оқушыларды сабақтың тақырыбымен, оқу мақсатымен таныстыру, назарларын тарихи концептке аударту.

Оқушылар өз ойларын ортаға салады.

Оқушылар жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшу

Оқушылар өз болжамдарын айтып, талқылау жүргізеді

ҚБ «Мадақтау сэндвичі»

Тақырыптық суреттер

Сабақтың ортасы

Жаңа білім

5 минут

10 минут

5 минут

10 минут

Б Ұлы Жібек жолы туралы бейнематериал көрсетіледі. (Бейнематериалдың ұзақтығы қажеттілікке қарай қысқартылады.)

Бейнематериал мазмұны бойынша талқылау ұйымдастырылады.

Сұрақтар:

1. Ұлы Жібек жолы неліктен халықаралық сауда жолына айналды?

2. Ұлы Жібек жолы Қазақстанның қай аймақтары арқылы өтті?

3. Неліктен қазіргі уақытта Ұлы Жібек жолы жанданды?

4. Қай мемлекет «Батыс Еуропа-Батыс Қытай» жобасының бастамашысы болды?

1-тапсырма. Карталармен жұмыс.

«Егер, онда, өйткені» әдісі.

№1 картадағы ақпаратты оқиды, Жібек жолының маршруттары мен қазақстан жеріндегі қалаларды анықтайды.

ЕББ оқушыға суреттер/иллюстрациялар ұсынылады

№2 картадағы ақпаратты оқиды, Жібек жолының маршруттары мен қазақстан жеріндегі қалаларды анықтайды және дүниежүзілік бағыттарын талдайды

ЕБҚ оқушы (есту, көру, ойлау қабілеті) тапсырманы саралау арқылы орындайды.

№3 картадағы ақпаратты оқиды, Жібек жолының маршруттары мен қазақстан жеріндегі қалаларды және қазіргі заманда жібек жолын жаңғырту себебін анықтайды.

ЕББ оқушыға суреттер/иллюстрациялар ұсынылады;

Оқушыларға орта ғасырдағы Жібек жолының тармақтары көрсетілген карта таратылады.

«Егер, онда, өйткені» әдісі арқылы картадағы негізгі ойды өз пікірімен сабақтастырады және ой қорытуына жағдай жасалады.

.2-тапсырма. Деректерді зерттеу

Қазақстанның ортағасырлық қалалары туралы мәліметтер:

Жоғарыда берілген ақпараттарды қолданып,орта ғасырлық қалалар және олардың дамуына ықпал еткен Ұлы Жібек жолының ролі туралы зерттеулерді жүргізіледі. Дерек мазмұны негізінде әр топ өз аймақтары бойынша қалалардың дамуына әсер ететін факторларды (қала басқару жүйесі, сауда, қолөнер, қала тұрғындары, қала мәдениеті) РЕSТ кестесі негізінде талдайды. Сыныптың алдында жариялайды.

Зерттеу сұрағы: «Ұлы Жібек жолының қала мәдениетін дамытудағы ролін қандай археологиялық және жазба деректер дәлелдейді?»

(Б) мұғалім сұрақ қояды:

- өз білімдеріңізге сүйеніп, Қазақстанның көне қалаларын зерттеген қандай археологиялық қазба жұмыстары мен археологтарды білетіндеріңізді атасаңыздар?

- Жазба дерек көздері берген ақпараттар қаншалықты маңызды?

- Қазақстан аумағында қалалардың пайда болуы мен дамуынданеліктен Ұлы Жібек жолы ықпал етті дейміз?

Оқушылардың жауабы тыңдалады, мұғалім жауаптарды толықтырады.

ЕБҚ: оқушыға жеке жұмыс кезінде қасындағы сыныптастары және мұғалім диалог арқылы қолдау жасайды

Оқушылар ақпараттық мәтінмен жұмыс жасайды

Оқушылар өз жұмыстарының қорытындыларын сынып алдында қорғайды. Оқушылар бір-біріне қосымша сұрақтар, қойып, бір-бірін толықтырады.

Құндылықтар:

Ұлы Жібек жолының Қазақстандағы тармақтары мен оның ортағасырлық қалалардың дамуына ықпалын анықтайды.

Дескрипторы:

1.Қазақстан территориясын басып өткен Жібек жолының тармақтарын атайды;

2.Қазақстан жеріндегі қалалардың дамуына Жібек жолының әсерін анықтайды, дүниежүзілік дамумен байланыстырады;

3.Қала мәдениетінің дамуына Жібек жолының ықпалын бағалайды.

Құндылықтар:

Жоғары ойлау дағдылары.

Ұлы Жібек жолының ортағасырлық Қазақстанның экономикалық, мәдени дамуына әсерін талдап, баға береді.

Дескрипторы:

1.Ұлы Жібек жолының ортағасырлық Қазақстанның саяси дамуына әсер еткен факторларды жинақтай алады, бағалайды;

2. Ұлы Жібек жолының ортағасырлық Қазақстанның экономикалық дамуына әсер еткен факторларды жинақтай алады, бағалайды;

3.Ұлы Жібек жолының ортағасырлық Қазақстанның әлеуметтік дамуына әсер еткен факторларды жинақтай алады, бағалайды;

4.Ұлы Жібек жолының ортағасырлық Қазақстанның технологиялық дамуына әсер еткен факторларды жинақтай алады, бағалайды;

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

ҚБ «Алақан-жұлдыз»

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

ҚБ «Ең үздік жауап»

ҚБ «Өзін-өзі бағалау»

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

Жібек жолы бойындағы

қалалар

https://www.youtube.c61Q

Ақпараттық мәтін

Үлестірмелі қағаздар

Суреттер

Тірек-сызбалар

Кесте

Карта

ҚБ парағы

Сабақтың соңы

5 минут

Кері байланыс

«Бұл сабақты оқып, мен…»

Білмеймін .......

Білемін .....

Түсінемін .....

Түсінемін және қолдана аламын ....

Басқа біреуді үйрете аламын .....

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады

Оқушылар бағалай критерийлерімен өз деңгейлерін бағалайды

А4, конспект

Үй тапсырмасы

Ұлы Жібек жолының Қазақстан аумағында қалалардың пайда болуы мен дамуы

Бөлім:

Дала мен қала: өзара қарым-қатынас және өзара әсері

Педагогтің Т.А.Ә. (болған жағдайда)

Күні:

Сынып:5

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Қазақстан қала мәдениетінің дамуындағы Ұлы Жібек жолының рөлі

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаттары

11.1.2.1 картаны пайдаланып, Ұлы Жібек жолының Қазақстан аумағындағы бағыттары мен жолдарын көрсету

*Тарихи ойлау дағдысы

*Тарихи концепт

Тарихи дерекөздерді түсіндіру

Дәлел

Сабақтың мақсаты

Ұлы Жібек Жолы және оның бағыттары

ҰЖЖ елдердің экономикалық байланыстары

ҰЖЖ және Қазақстанда қалалардың пайда болуы және дамуы

Отырықщылар мен көшпенділердің байланысы

Құндылықтар

Ұлттық мүдде: қазақ тілінің қолдану аясын кеңейту;

Талап: физикалық белсенді болу;

Ар-ұят: Отбасының,өз ортасының абыройын асыру;

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдас-тыру

Өткен білімді еске түсіру

7 минут

Жаңа тақырыпқа қадам

3 минут

Сәлемдесу. Жағымды ахуал орнату.

Ұлы Жібек Жолы туралы Жібек және ежелгі Қытай мемлекеттері туралы дискуссия жүргізу

Оқушылар өз ойларын ортаға салады.

ҚБ «Мадақтау сэндвичі»

Тақырыптық суреттер

Сабақтың ортасы

Жаңа білім

5 минут

10 минут

5 минут

10 минут

Концепциялық тұрғыдан сауданың өзгерістерге және халықаралық байланыстарға ықпалын анықтау.

Осыған орай оқушылар ҰЖЖ басқа елдерге қосқан үлесін сараптайды

Отырықшы мен көшпенділердің экономикадық байланысын анықтап қалалардың пайда болуына әсерін бағалайды

Ақпаратты кестеге жинақтау.

ЕББоқушыға тапсырма шығарылып беріледі.

Оқушылар мәтінмен жұмыс жасап сыни тұрғыдан сұрақтарға жауап береді.

Жібек жолының Жетісу бөлігінің қазақстандық сегіз объектісі: Талғар, Қаялық, Қарамерген, Ақтөбе, Өрнек, Құлан, Қостөбе, «Ақыртас» археологиялық кешені «Жібек жолы: Чанань-Тянь-Шань дәлізі бағыттарының желісі» атты сериялық трансұлттық номинацияның құрамында ЮНЕСКО-ның бүкіләлемдік мұра тізіміне кірді.

GREАT кестесін қолдана отырып, ақпараттың маңыздылығын талқылайды.

ЕБҚ: оқушыға жеке жұмыс кезінде қасындағы сыныптастары және мұғалім диалог арқылы қолдау жасайды

Оқушылар ақпараттық мәтінмен жұмыс жасайды

Оқушылар өз жұмыстарының қорытындыларын сынып алдында қорғайды. Оқушылар бір-біріне қосымша сұрақтар, қойып, бір-бірін толықтырады.

Дескрипторы

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

ҚБ «Алақан-жұлдыз»

ҚБ «Ең үздік жауап»

ҚБ «Өзін-өзі бағалау»

https://www.youtube.com/wo

https://www.youtube.com

Ақпараттық мәтін

Үлестірмелі қағаздар

Суреттер

Тірек-сызбалар

Кесте

Карта

ҚБ парағы

Сабақтың соңы

5 минут

Кері байланыс

«Шолиер табақшасы»

Жасыл табақша – «Маған сабақ өте ұнады»

Сары табақша – «Маған сабақ ұнады, бірақ 1-2 сұрағым бар»;

Қызыл табақша – «Мен сабақта қиналдым»

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады

Оқушылар бағалай критерийлерімен өз деңгейлерін бағалайды

А4, конспект

Үй тапсырмасы

Қазақстан қала мәдениетінің дамуындағы Ұлы Жібек жолының рөлі Эссе

Бөлім:

Дала мен қала: өзара қарым-қатынас және өзара әсері

Педагогтің Т.А.Ә. (болған жағдайда)

Күні:

Сынып:5

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Қазақстан қала мәдениетінің дамуындағы Ұлы Жібек жолының рөлі

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаттары

11.1.2.1 картаны пайдаланып, Ұлы Жібек жолының Қазақстан аумағындағы бағыттары мен жолдарын көрсету

*Тарихи ойлау дағдысы

*Тарихи концепт

Тарихи дерекөздерді түсіндіру

Дәлел

Сабақтың мақсаты

Ұлы Жібек Жолы және оның бағыттары

ҰЖЖ елдердің экономикалық байланыстары

ҰЖЖ және Қазақстанда қалалардың пайда болуы және дамуы

Отырықщылар мен көшпенділердің байланысы

Құндылықтар

Ұлттық мүдде: Қазақстан мүддесіне қызмет етуге ұмтылу:

Талап:салауатты өмір салтын ұстану;

Ар-ұят:Шешім қабылдай білу және жауапкершілікті сезіну;

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдас-тыру

Өткен білімді еске түсіру

7 минут

Жаңа тақырыпқа қадам

3 минут

Сәлемдесу. Жағымды ахуал орнату.

Ұлы Жібек Жолы туралы Жібек және ежелгі Қытай мемлекеттері туралы дискуссия жүргізу

Оқушылар өз ойларын ортаға салады.

ҚБ «Мадақтау сэндвичі»

Тақырыптық суреттер

Сабақтың ортасы

Жаңа білім

5 минут

10 минут

5 минут

10 минут

Концепциялық тұрғыдан сауданың өзгерістерге және халықаралық байланыстарға ықпалын анықтау.

Осыған орай оқушылар ҰЖЖ басқа елдерге қосқан үлесін сараптайды

Отырықшы мен көшпенділердің экономикадық байланысын анықтап қалалардың пайда болуына әсерін бағалайды

Ақпаратты кестеге жинақтау.

ЕБҚ оқушыға дереккөздің форматын үлкейтіп, қолдау

Оқушылар мәтінмен жұмыс жасап сыни тұрғыдан сұрақтарға жауап береді.

Жібек жолының Жетісу бөлігінің қазақстандық сегіз объектісі: Талғар, Қаялық, Қарамерген, Ақтөбе, Өрнек, Құлан, Қостөбе, «Ақыртас» археологиялық кешені «Жібек жолы: Чанань-Тянь-Шань дәлізі бағыттарының желісі» атты сериялық трансұлттық номинацияның құрамында ЮНЕСКО-ның бүкіләлемдік мұра тізіміне кірді.

GREАT кестесін қолдана отырып, ақпараттың маңыздылығын талқылайды. ЕБҚ: оқушыға жеке жұмыс кезінде қасындағы сыныптастары және мұғалім диалог арқылы қолдау жасайды

Оқушылар ақпараттық мәтінмен жұмыс жасайды

Оқушылар өз жұмыстарының қорытындыларын сынып алдында қорғайды. Оқушылар бір-біріне қосымша сұрақтар, қойып, бір-бірін толықтырады.

Дескрипторы

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

ҚБ «Алақан-жұлдыз»

ҚБ «Ең үздік жауап»

ҚБ «Өзін-өзі бағалау»

https://www.youtube.com/wo

https://www.youtube.com

Ақпараттық мәтін

Үлестірмелі қағаздар

Суреттер

Тірек-сызбалар

Кесте

Карта

ҚБ парағы

Сабақтың соңы

5 минут

Кері байланыс

«Шолиер табақшасы»

Жасыл табақша – «Маған сабақ өте ұнады»

Сары табақша – «Маған сабақ ұнады, бірақ 1-2 сұрағым бар»;

Қызыл табақша – «Мен сабақта қиналдым»

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады

Оқушылар бағалай критерийлерімен өз деңгейлерін бағалайды

А4, конспект

Үй тапсырмасы

Қазақстан қала мәдениетінің дамуындағы Ұлы Жібек жолының рөлі Эссе

Бөлім:

Дала мен қала: өзара қарым-қатынас және өзара әсері

Педагогтің Т.А.Ә. (болған жағдайда)

Күні:

Сынып:5

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Экономикалық және мәдени өзара қарым-қатынас және өзара әсері

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаттары

11.1.2.3 сауда-экономикалық қарым-қатынастар жүйесінде көшпелі және отырықшы халықтың өзара қарым-қатынасын сипаттау;

11.1.2.4 дереккөздер негізінде көшпелі және отырықшы халықтың мәдени өзара әсерін анықтау

*Тарихи ойлау дағдысы

*Тарихи концепт

Тарихи талдау мен түсіндіру

Маңыздылық.

Сабақтың мақсаты

сауда-экономикалық қарым-қатынастар жүйесінде көшпелі және отырықшы халықтың өзара қарым-қатынасын сипаттау;дереккөздер негізінде көшпелі және отырықшы халықтың мәдени өзара әсерін анықтау

Құндылықтар

Ұлттық мүдде:қоғам игілігі үшін қызмет ету;

Талап:технологиялық және цифрлық дағдыларды ілгерлету;

Ар-ұят:Әдеп нормаларын ұстау;

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдас-тыру

Өткен білімді еске түсіру

7 минут

Жаңа тақырыпқа қадам

3 минут

Сәлемдесу. Жағымды ахуал орнату.

«Кім жылдам?»

Оқушылардың назарын Қазақстанның орта ғасырлық саяси картасына аударып, суреттерді көріп отырықшы, көшпенді мәдениеттері туралы қысқа ақпарат береді.

Оқушылар өз ойларын ортаға салады.

Оқушылар жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшу

Оқушылар өз болжамдарын айтып, талқылау жүргізеді

ҚБ «Мадақтау сэндвичі»

Тақырыптық суреттер

Сабақтың ортасы

Жаңа білім

5 минут

10 минут

5 минут

10 минут

Мәтінмен жұмыс

1-тапсырма.

PEST талдау әдісін қолдана отырып, мемлекеттің әртүрлі салаларына көшпелі және отырықшы халықтың өзара қарым-қатынасының қалай әсер еткендігін анықтаңдар.

P – political (саяси)
E – economical (экономикалық)
S – social (әлеуметтік)
T – technical (техникалық)

Суреттердегі ассоциацияларды талқылай отыра келесі концепцияларды атайды:

Соғыс, көші қон, қару жарақ – көшпенділер

Сауда, тауарлар, әшекей бұйымдар, бақша, ақша

Оқушылар дискуссияның барысында аталған концепциялардың байланысын анықтайды

Тарихи мысал ретінде көшпенділер мен отырықшылар арасындағы байланысты сараптап анықтайды. ЕББ оқушыға суреттер/иллюстрациялар ұсынылады;

Оқушылар ақпараттық мәтінмен жұмыс жасайды

Оқушылар өз жұмыстарының қорытындыларын сынып алдында қорғайды. Оқушылар бір-біріне қосымша сұрақтар, қойып, бір-бірін толықтырады.

Дескрипторы

-дискуссияның барысында аталған концепциялардың байланысын анықтайды

-ретінде көшпенділер мен отырықшылар арасындағы байланысты сараптап анықтайды

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

ҚБ «Алақан-жұлдыз»

ҚБ «Ең үздік жауап»

ҚБ «Өзін-өзі бағалау»

Ақпараттық мәтін

Үлестірмелі қағаздар

Суреттер

Тірек-сызбалар

Кесте

Карта

ҚБ парағы

Сабақтың соңы

5 минут

Кері байланыс

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады

Оқушылар бағалай критерийлерімен өз деңгейлерін бағалайды

А4, конспект

Үй тапсырмасы

Көшпелі және отырықшы халықтың өзара қарым-қатынасы тарихта қандай орын алды?

Бөлім:

Дала мен қала: өзара қарым-қатынас және өзара әсері

Педагогтің Т.А.Ә. (болған жағдайда)

Күні:

Сынып:5

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Экономикалық және мәдени өзара қарым-қатынас және өзара әсері

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаттары

11.1.2.3 сауда-экономикалық қарым-қатынастар жүйесінде көшпелі және отырықшы халықтың өзара қарым-қатынасын сипаттау;

11.1.2.4 дереккөздер негізінде көшпелі және отырықшы халықтың мәдени өзара әсерін анықтау

*Тарихи ойлау дағдысы

*Тарихи концепт

Тарихи дерекөздерді түсіндіру

Дәлел

Сабақтың мақсаты

сауда-экономикалық қарым-қатынастар жүйесінде көшпелі және отырықшы халықтың өзара қарым-қатынасын сипаттау; дереккөздер негізінде көшпелі және отырықшы халықтың мәдени өзара әсерін анықтау

Құндылықтар

Ұлттық мүдде:Қазақстанның қауіпсыздыгін қамтамасыз етуге дайын болу;

Талап:дұрыс қарым-қатынас орната білу;

Ар-ұят:Халқына адал қызмет ету;

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдас-тыру

Өткен білімді еске түсіру

7 минут

Жаңа тақырыпқа қадам

3 минут

Ой қозғау

-VІ–VІІІ ғасырлардағы қандай Орта Азия халықтарын білесіздер?

-«Қазақтар көшпелі емес, отырықшы халық болған» деген пікірмен келісесіңдер ме?

Оқушыларды сабақтың тақырыбы және мақсатымен таныстыру

Оқушылар өз ойларын ортаға салады.

Оқушылар жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшу

Оқушылар өз болжамдарын айтып, талқылау жүргізеді

ҚБ «Мадақтау сэндвичі»

Тақырыптық суреттер

Сабақтың ортасы

Жаңа білім

5 минут

10 минут