Материалдар / 11 сынып бойынша кәсіпкерлік және бизнестен 1 тоқсанның сабақ жоспары

11 сынып бойынша кәсіпкерлік және бизнестен 1 тоқсанның сабақ жоспары

Материал туралы қысқаша түсінік

Сейтқасымова Гүлдана Тұрашқызы

Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ

05 Қырқүйек 2024

223

0 рет жүктелген

Басқа Сабақ жоспары 11 сынып

450 ₸

Бүгін алсаңыз
+23 бонус беріледі
Бұл не?

Бүгін алсаңыз +23 бонус беріледі Бұл не?

Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Бекітемін

Бөлім		Даму стратегиясы
Педагогтың аты жөні
Күні
Сынып: 11 ә		Қатысқан оқушы саны:	Қатыспаған оқушы саны:
Сабақтың тақырыбы		Өзіндік өмір стратегиясы
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.4.9.2 жеке өмір стратегиясын қорғау кезінде шешендік өнер дағдыларын қолданады
Сабақтың мақсаты:		Дұрыс мақсат қою арқылы жеке мансап стратегиясын қалыптастыру бойынша нақты ұсыныстар береді.
Құндылықтарды дарыту		ЕҢБЕКҚОРЛЫҚ ЖӘНЕ КӘСІБИ БІЛІКТІЛІК өзін-өзі ұйымдастыру, міндеттерге басымдық беру, жұмыс уақытын жоспарлау;
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі	Педагогтің әрекеті			Оқушының әрекеті	Бағалау	Ресурстар
Басы	Оқушылармен амандасып бүгінгі сабақта олар өмірдің жеке стратегиясын талдап, оны құру ережелері мен принциптерімен танысатынын хабарлаймын. «Еңбекқорлық және кәсіби біліктілік» тақырыбында ой қозғау. Оқушылар мақал-мәтел, өлең шумақтарын айту. Осы шығармашылық процесті бастау үшін (дәлірек айтсақ, бұл жарату процесі) сіз «не алғыңыз келетінін» (не нәрсеге жеткіңіз келетінін) анықтап алуыңыз керек, егер сізде «алғыңыз келетін нәрсе» болса, сіз қандай болар едіңіз деп өзіңізден сұраңыз, содан кейін әрекет етіңіз. Сонымен, сіз «болу — әрекет ету — иелену» парадигмасын дұрыс қолдансаңыз және әлемнің болмысына қарсы шықпай, бірге әрекет етесіз. «Бақытты болғыңыз келсе — бол!» деп бекер айтпайды. Біздің кім екенімізді түсіну және шындықты нақты бомысты қалыптастыруға көмектесу үшін біз 1-ші тапсырманы орындаймыз:			Оқушылар құндылық туралы мақал-мәтел, өлең шумақтарын айтады. Оқушылар оқулықтағы 1-ші тапсырманы орындайды: «Қағаз бен қалам алыңыз. Кішкене жаттығу жасаңыз: — А нүктесін жазыңыз (айлық кіріс); — В нүктесін жазыңыз (қажетті айлық кіріс); — Б нүктеңізді жазыңыз (жеткіңіз келетін айлық табысыңыз); — Б нүктесін 100-ге көбейтіңіз; — сондай сомада көп ақша табатын адамды елестетіңіз; — ол сіздің Б нүктесінде белгілеген табысыңызға қалай жету керектігін біле ме? Білсе неліктен? Әрине ол жасайды! Себебі оның бойында оған 100 есе көп табыс табуға мүмкіндік беретін қасиеттер бар. Оқушылардың негізгі жауап беретін сұрағы, ол: «Б нүктесіндегі деңгейге сәйкес шешім қабылдай алатындай болуым үшін не істеуім керек?»	Мадақ тау	Кәсіпкерлік және бизнес не гіздері. 11-сы ныпқа арналған оқулық. 2 бөлім
Сабақтың ортасы	"Таңдау еркіндігі" блогымен таныстырамын. Содан кейін мұғалім 2-ші тапсырманы береді. «Таңдау еркіндігі» блогымен танысқаннан кейін, 2-тапсырмаға өтемз. Тапсырма сізге өзіңізді сыртқы жағынан көруге және өзіңізді басқалардың көзімен жақсы тануға мүмкіндік береді, сонымен қатар ол қалаған адамгершілік қасиеттер мен оқушы қол жеткізгісі келетін мақсаттарға жетуге мүмкіндік береді. Бірінші және екінші блоктарда келтірілген тізімдер оның жеке миссиясы екенін түсіндіріңіз. Бұл «Менің мақсаттарыма және армандарыма жетелейтін әрекеттерге бару үшін не істеуім керек?» деген сұраққа тікелей жауап. «Жеке миссия» блогынан кейін өмір энергиясына толы адамның бейнесін сипаттауға бағытталған 3-тапсырманы орындаймыз. Энергияның 4-ші көзімен танысқаннан кейін оқушылардан 4-ші деңгейде не нәрлендіретінін сұрап, өз ойларын жазуды сұраймын. «Жеңу үшін ойнау немесе ойының деңгейі» блогынан кейін оқушылардан өмірлеріндегі жағдайды осылай сезінгендерін еске түсіруді сұраңыз, олардың жағдайларын сипаттап, бір-бірімен бөлісуді сұраймын			Оқушылар сұрақтарға жауап береді, тапсырманы орындайды
Сабақтың соңы	Көңіл-күй мен эмоционалды сезім рефлексиясы: Партадағы көршіңе арналған сөйлемді таңда: - Жарайсың, - Мен сабақтағы жұмысыңа ризамын, - Өзіңді бүгінгі сабақта одан да жақсы көрсетуіңе болар еді			Оқушылар кері байланыс береді

Бекітемін

Бөлім		Даму стратегиясы
Педагогтың аты жөні
Күні
Сынып: 11 ә		Қатысқан оқушы саны:	Қатыспаған оқушы саны:
Сабақтың тақырыбы		Мақсаттарды қоя білу / Кәсіпкерлердің жауапкершілігі (эконо микалық, әлеуметтік, заңды, экологиялық, этикалық)
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.4.8.1 мақсатты қоя білудің мәнін түсінеді; 11.4.8.2 мақсатты тиімді қою үшін мақсатты болжау құралын қолданады 11.4.9.1 дұрыс мақсат қою арқылы жеке мансап стратегиясын құрады; 11.4.7.1 кәсіпкерлердің экономикалық, әлеуметтік, заңды, экологиялық, этикалық жауапкершілік түрлерін танып біледі
Сабақтың мақсаты:		Мақсатты болжаудың мәнін түсінеді. Мақсаттарды тиімді қою үшін мақсат қою құралдарын қолданады Кәсіпкердің жауапкершілігінің бес түрін ажыратуға үйренеді. Қазақстандық компаниялардың мысалдарында бизнестің әлеуметтік жауапкершілігіне ынталанады. Жауапкершілікті сақтауды бақылау шараларымен танысады. Бизнесті дамыту кезеңдерімен танысады.
Құндылықтарды дарыту		ЕҢБЕКҚОРЛЫҚ ЖӘНЕ КӘСІБИ БІЛІКТІЛІК еңбек әдебі мен сапа стандарттарын түсіну; дамуға және оқуға үнемі ұмтылу;
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі	Педагогтің әрекеті			Оқушының әрекеті	Бағалау	Ресурстар
Басы	Мұғалім оқушылармен амандасады. «Еңбекқорлық және кәсіби біліктілік» тақырыбында ой қозғау. Оқушылар арасында шағын пікірталас жүргізу. Бүгінгі сабақта мақсат қою жән кәсіпкерлердің қандай жауапкершілігі бар екені тақырыбын талдайтындығын хабарлайды. Мақсаттар саналы да, бейсаналық та болуы мүмкін. Көбінесе біздің мақсаттарымыз өз қалауымызды талдау нәтижесінде емес, қоғамдық пікір, әлеуметтік немесе мәдени негіздер нәтижесінде қалыптасады. Адамдар әлеуметтік мақсаттарға ие болады (жұмыс, көлік, пәтер, отбасы). Біз бүгінгі үйреткендердің барлығын оқушылар ертең іс жүзінде табысты қолданады деген терең үмітпен мақсат қою дағдыларын қалыптастыруға тырысамыз Сыни ойлауды өзектендіру үшін оқушылардан кәсіпкер кім алдында және не үшін жауапты болуы мүмкін екенін сұраймын. Біраз талқылаудан кейін ақпарат блогына өтеміз.			Оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді. Ой қозғайды, ойларын айтады.	Мадақ тау	Кәсіпкерлік және бизнес не гіздері. 11-сы ныпқа арналған оқулық. 2 бөлім
Сабақтың ортасы	"Өмірлік жоспарлар мен бағдарламалар" блогымен таныстырамын. Өмірлік жоспарлар мен бағдарламаларды қарастыра отырып, біз тұлғалық жетілу критерийлерінің бірі өмірлік бағдарламаны сана- лы түрде тұжырымдауға, оны жүзеге асыруға кедергі келтіретін өмірлік жағдайларды жеңуге қабілеттілік болып табылады деген қорытындыға келдік. Келесі тапсырма оқиғалық қатар призмасы арқылы бірінші тапсырмадан мақсатқа жету контекстінде бүгінгі және ертеңгі «Мен» арасындағы көпірді қалыптастыруға арналған. Стратегиялық жоспарды құру үшін алгоритмделген сұрақ орындауға материал ретінде пайдаланылуы мүмкін, өйткені мұнда аталған мәселелер әрқайсымыз үшін негіз болып табылады. Осы сұрақтардың көпшілігі осы сұрақтарға жауап бере алады ма және олар мүлдем ойланама? Біз міндет қойғаннан кейін миымызға өте пайдалы нәрсе келеді — барлық әрекеттер, ойлар, біздің миымыз екі санатқа бөлінеді: «мақсатқа жету үшін пайдалы» және «пайдасыз». Адам жалқау тіршілік иесі бола отырып, уақыт өте келе пайдасыз жұмыс түріндегі қосымша жұмысты орындаудан бас тартады, осылайша одан да тиімді болады! Осы критерийлерге қол жеткізу үшін екі маңызды жағдайды есте ұстаған жөн: • Мақсат нақты және айқын тұжырымдалуы тиіс. • Әрбір мақсат үшін нақты қол жеткізу мерзімі (уақытша шек) белгіленуі тиіс. Басқару психологиясы саласындағы мамандар мақсаттардың үш түрін бөлуге кеңес береді: • алыс (ұзақмерзімді) — 10 жылға дейінгі кезеңге; • орташа (орта мерзімді) — 5 жылға дейінгі кезеңге; • таяу — 1 жылға дейінгі кезеңге. Жеке мақсаттарды анықтауға кірісіп, негізгі ережені ұстаныңыз: алдымен ұзақ мерзімді перспективалар, стратегиялық мақсаттар, содан кейін оларға сәйкес орта мерзімді мақсаттар, содан кейін — жедел, тактикалық мақсаттар. Бүгінгі сабақтың келесі міндеті — жаһандық мақсат пен аралық мақсаттарды жоғарыдағы талаптарға сәйкестендіру: ерекшелігі, мерзімі, орындалу формасы және т.б. КӘЖ модельдерімен таныстырамын Әдетте КӘЖ үш моделін бөліп алуға болады: американдық, еуропалық және жапон (азиялық). Сондай-ақ, африкалық жәнелатынамерикалық модельдерді бөлу қабылданған,бұл модельдер негізгі үш модель ретінде көп қырлы емес, бірақ бірқатар ерекшеліктері бар. 2-тапсырмамен Қазақстанның КӘЖ қандай моделіне ұқсастық танытанынын анықтауды ұсынамын. Жауаптар әртүрлі болуы мүмкін, себебі бұл жағдайда ти- пология өте жақын. Біз келесі субъективті көзқарасты ұсынамыз: Қазақстанда кәсіпорындардың қызметіне салынатын салықтардың төмендігі, мемлекет қаражатты тікелей бөлуге қатыспайды, бізде «өмір бойы» жалдау тәжірибесі жоқ, КӘЖ ерекше филантропизм ретінде көрінбейді, кәсіпорындар жергілікті атқарушы органдармен келісім бойынша кедейлікпен күреске бағытталған қаражат бөледі (қамтамасыз етілмеген отбасыларға тұрғын үй бөлу, мүгедектер мен зейнеткерлерге азық-түлік пакеттерін ұсыну, тегін оқыту және т.б.) Қазақстан африкалық үлгіге көбірек ұқсастық танытады. Статистикаға сәйкес, шағын бизнес орта және ірі бизнеске қарағанда бүгінгі күні КӘЖ-ға белсенді түрде тартылуға дайын емес. Шағын бизнес КӘЖ-ді қайырымдылық түрінде іске асыруға неге дайын еместігі себептерін сыныппен талдаңыз (3-тапсырма)			Оқушылар тапсырманы орындайды 2-тапсырма: қағаз парағын алып, оған 15 жыл бұрын Болашақ өмірбаяныңызды жазыңыз, онда оқиғалар арасындағы аралық жарты жыл болады! Оқиғалар сіздің жаһандық мақсаттарыңызға жауап беруі немесе оған бағыт бойынша аралық жетістіктер болуы тиіс!» Әрі қарай оқушылар 3 тапсырманы орындайды Оқушылар неге осылай ойлайтынын түсіндіру керек. 3 тапсырманы талдайды
Сабақтың соңы	Көңіл-күй мен эмоционалды сезім рефлексиясы: Партадағы көршіңе арналған сөйлемді таңда: - Жарайсың, - Мен сабақтағы жұмысыңа ризамын, - Өзіңді бүгінгі сабақта одан да жақсы көрсетуіңе болар еді			Оқушылар кері байланыс береді

Бөлім		Даму стратегиясы
Педагогтың аты жөні		Шыманова Гульмира Кудайбергеновна
Күні
Сынып: 11 а		Қатысқан оқушы саны:	Қатыспаған оқушы саны:
Сабақтың тақырыбы		Кәсіпкерлердің жауапкершілігі (эконо микалық, әлеуметтік, заңды, экологиялық, этикалық)
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.4.7.1 кәсіпкерлердің экономикалық, әлеуметтік, заңды, экологиялық, этикалық жауапкершілік түрлерін танып біледі
Сабақтың мақсаты:		Кәсіпкердің жауапкершілігінің бес түрін ажыратуға үйренеді. Қазақстандық компаниялардың мысалдарында бизнестің әлеуметтік жауапкершілігіне ынталанады. Жауапкершілікті сақтауды бақылау шараларымен танысады. Бизнесті дамыту кезеңдерімен танысады.
		ЕҢБЕКҚОРЛЫҚ ЖӘНЕ КӘСІБИ БІЛІКТІЛІК тапсырмаларды тиімді орындау үшін қажетті академиялық және техникалық, заманауи технологиялар мен әдістер туралы білімінің болуы;
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі	Педагогтің әрекеті			Оқушының әрекеті	Бағалау	Ресурстар
Басы	Мұғалім оқушылармен амандасады және сабақта кәсіпкерлердің қандай жауапкершілігі бар екенін талдаймыз деп хабарлайды. Сыни ойлауды өзектендіру үшін мұғалім оқушылардан кәсіпкер кім алдында және не үшін жауапты болуы мүмкін екенін сұрайды. Біраз талқылаудан кейін ақпарат блогына өтеді.			Оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді: кәсіпкерлер кімнің алдында және не үшін жауапты бола алады?	Мадақ тау	Кәсіпкерлік және бизнес не гіздері. 11-сы ныпқа арналған оқулық. 2 бөлім
Сабақтың ортасы	Мұғалім кәсіпкерлердің кім алдында жауапты екендігімен, сондай-ақ қазақстандық компаниялардың мысалдарымен танысқаннан кейін оқушыларға әрқайсысы 5 адамнан тұратын топтарға бөлінуді ұсынады. Әр команда өздері таңдаған бизнестің өзі өмір сүретін қоғамға қалай көмектесе алатындығы туралы кем дегенде 10 нұсқаны ойластыруы керек. Тапсырма кез-келген кәсіпкердің әлеуметтік жауапкершілігін және оны қалай жүзеге асыра алатындығын түсінуге көмектеседі. Мұғалім идеяларды талқылауды ұйымдастырады және дауыс беру әдісімен стартаптың қоғамға көмектесудің ең жақсы 3 идеясын таңдайды. Әрі қарай мұғалім оқушылармен бірге кәсіпкерлердің жауапкершілігін бақылау тәсілдерін зерттейді. Ол жауапкершіліктің барлық түрлерін сақтау үшін білу маңызды. Сондай-ақ, мұғалім «Бизнесті дамыту кезеңдері» блогын түсіндіреді. Мұғалім КӘЖ модельдерімен таныстырады.Әдетте КӘЖ үш моделін бөліп алуға болады: американдық, еуропалық және жапон (азиялық). Сондай-ақ, африкалық және латынамерикалық модельдерді бөлу қабылданған,бұл модельдер негізгі үш модель ретінде көп қырлы емес, бірақ бірқатар ерекшеліктері бар. Мұғалім 2-тапсырмамен Қазақстанның КӘЖ қандай моделіне ұқсастық танытанынын анықтауды ұсынады. Оқушылар неге осылай ойлайтынын түсіндіру керек. Жауаптар әртүрлі болуы мүмкін, себебі бұл жағдайда ти- пология өте жақын. Біз келесі субъективті көзқарасты ұсынамыз: Қазақстанда кәсіпорындардың қызметіне салынатын салықтардың төмендігі, мемлекет қаражатты тікелей бөлуге қатыспайды, бізде «өмір бойы» жалдау тәжірибесі жоқ, КӘЖ ерекше филантропизм ретінде көрінбейді, кәсіпорындар жергілікті атқарушы органдармен келісім бойынша кедейлікпен күреске бағытталған қаражат бөледі (қамтамасыз етілмеген отбасыларға тұрғын үй бөлу, мүгедектер мен зейнеткерлерге азық-түлік пакеттерін ұсыну, тегін оқыту және т.б.) Қазақстан африкалық үлгіге көбірек ұқсастық танытады. Статистикаға сәйкес, шағын бизнес орта және ірі бизнеске қарағанда бүгінгі күні КӘЖ-ға белсенді түрде тартылуға дайын емес. Шағын бизнес КӘЖ-ді қайырымдылық түрінде іске асыруға неге дайын еместігі себептерін сыныппен талдаңыз (3-тапсырма) Мұнда себептер әртүрлі болуы мүмкін, мысалы, жобалардың маржиналығының төмендігі және пайда алуға бағытталған шағын бизнес иелерінің өздерінің хабардар болмауы және т.б. Көбінесе, шағын бизнесті иесі тікелей өзі басқарады, онда ол көптеген операциялық міндеттерді орындайды, және бұл оған жаңа тренд терді үйренуге және дамытуға мүмкіндік бермейді. Компанияларға әлеуметтік жауапкершілік жөніндегі іс-ша- раларды жүзеге асыруға кедергі келтіретін негізгі факторлар мыналар болып табылады: қаржы қаражатының жетіспеуі; мемлекет тарапынан ынталандырудың болмауы; тиісті білім мен дағдылардың жеткіліксіздігі; нормативтік-құқықтық базаның жетілмегендігі; қоғамда ақпараттың болмауы; қоғамның компаниялардың қоғамға қосқан үлесін мойындамауы және КӘЖ әсерін өлшеудің қиындығы. ҚР Салық кодексінде 3% мөлшерінде қайырымдылыққа салық шегерімдері көзделгеніне қарамастан, көптеген компаниялар үшін бұл стимул болып табылмайды, себебі мөлшерлеменің өзі шағын, ал осы шегерімді растау үшін құжаттарды беру процедурасы бюрократизмнің жоғары дәрежесімен сипатталады. Келесі 4-тапсырма бір көзқарасты ұстанған адамдардың 2 лагерін қамтиды. Тапсырма аясында мұғалім бизнестің қоғам алдындағы әлеуметтік жауапкершілігіне қатысты 2 лагерь бар екенін айтып береді. Бір жағынан, бизнес оны көрсетуге, қоғамды барынша қолдауға, қаражат бөлуге және т. б. міндетті деген көзқарас бар, өйткені бұл әділ! Мүмкіндіктері көп адамдар көп жауапты болуы керек! Халықтың кейбір жіктерін тұрақты әлеуметтікқолдауға бағытталған әлеуметтік жауапкершілік — бұл масылдық ойлаумен адамдарды азықтандыратын ине. Тұрақты қаражат бөлуді олар тиісті деп қабылдайды. Ешкім де олардың дамымайтынына немесе олардың өз өмірін жоспарлау түсініктері жоқ екеніне кінәлі емес! Мұғалім короновирус пандемиясы кезінде Қазақстандағы кәсіпкерлер мен еріктілер қозғалысының қайырымдылығына мысал келтіре алады. Өз пікіріңізді білдіріңіз және дәлелдеңіз. Оқушылар үшін ешқандай ұсыныстар немесе мақсаттар қойылмайды. Мұғалім үшін жалғыз мақсат - сыныптағы барлық оқушыларды екі ұстанымның дәлелдерімен таныстыру, ойлау, өлшеу және бұл мәселені шешу.			Оқушылар 2-тапсыр маны орындайды және мұғалімнің сұрақта рына жауап береді
Сабақтың соңы	Көңіл-күй мен эмоционалды сезім рефлексиясы: Партадағы көршіңе арналған сөйлемді таңда: - Жарайсың, - Мен сабақтағы жұмысыңа ризамын, - Өзіңді бүгінгі сабақта одан да жақсы көрсетуіңе болар еді			Оқушылар кері байланыс береді

Бекітемін

Бөлім		Даму стратегиясы
Педагогтың аты жөні		Шыманова Гульмира Кудайбергеновна
Күні		05.05.2024ж
Сынып: 11 ә		Қатысқан оқушы саны:	Қатыспаған оқушы саны:
Сабақтың тақырыбы		Кәсіпкердің құқығын қорғау, бизнес қолдау институттары
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.4.6.1 кәсіпкерлердің құқығын қорғауға бағытталған, мемлекет пен қоғамдық қозғалыс іске асырып отырған шаралар кешенімен танысады; 11.4.6.2 кәсіпкерлердің құқығын қорғау ұйымдарын ажырата біледі; 11.4.6.3 кәсіпкерлік пен бизнес қолдау институттарын сипаттайды; 11.4.6.4 ШОБ-ты мемлекеттік қолдау түрлерін түсінеді; 11.4.6.5 оқу-ойынжағдайындакәсіпкерлердіңқұқығынқорғаудағдыларынқолданады
Сабақтың мақсаты:		Оқушыларды кәсіпкерлердің құқықтарымен таныстырады. Кәсіпкерлердің құқықтарын қорғау жөніндегі ұйымдар туралы ақпарат береді. Бизнесті және кәсіпкерлікті қолдау институттары туралы айту. ШОБ мемлекеттік қолдау түрлерімен таныстырады. Оқу-ойын жағдайлары арқылы кәсіпкерлік қызмет құқығын қорғау дағдыларын қолдануды үйретеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі	Педагогтің әрекеті			Оқушының әрекеті	Бағалау	Ресурстар
Басы	Мұғалім оқушылармен амандасады және егер алдыңғы сабақтарда олар бір тараптың — тұтынушының құқықтарын зерттесе, онда осы сабақта біз екінші тараптың — кәсіпкердің құқықтарын зерттейміз деп хабарлайды. Кәсіпкердің ұстанымы біршама күрделі, себебі ол тек тұтынушыға ғана емес, оның қызметін реттейтін мемлекетке де қатысты өз құқықтарын қорғауға тура келеді. Сонымен қатар, сатып алушымен салыстырғанда, кәсіпкер осал жағдайда.			Оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді	Мадақ тау	Кәсіпкерлік және бизнес не гіздері. 11-сы ныпқа арналған оқулық. 2 бөлім
Сабақтың ортасы	Мұғалім кәсіпкерлердің құқықтарымен танысқаннан кейін практикалық бөлімге көшеді. Кезекті тапсырмада бізтұтыну экстремизмі киім- дермен, аяқ киіммен жиі кездесетіні туралы айтамыз-сатып алушытауарды он есе айырбастайды және қайтарады. Олар «Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы» Заңның 14-бабын (тұтынушының тиісті сападағы тауарды айырбастауға құқығы) үнемі асыра пайдаланады және «жеткізілген» сатушылар айыр- бастаудан немесе қайтарудан бас тартады. Сонда тұтынушы сотқа батыл жүгінеді және егер сатушы тұрақты алмасулар туралы дәлелдемелерге алдын ала қамқорлық жасамаса, ұтады. Оқушыларға сатып алушының жағдайды заңсыз пайдалану және тұтыну экстремизмінен қорғау туралы дәлелдемелерді қамтамасыз ету ретінде пайдалануға болатын шаралар кешенін дайындауды ұсыныңыз. Соңында топ алдында өз көзқарасын таныстыру керек. Бұдан әрі біз бизнес орта мен мемлекет арасындағы диалогты қалаң ретінде өзін ұстанатын «Атамекен» ҰКП қызметін зерттейміз. Осыған байланысты жергілікті «Атамекен» кәсіпкерлер палатасының басшысын сабаққа шақырыңыз, себебі тек осы адам барлық стратегиялық сұрақтарға жауап бере алады. Басқа қызметкерлер сізге қандай да бір нақты шаралар мен сандар туралы айтып береді, бірақ тұтас түсінік бере алмайды. Кездесу өте пайдалы болуы үшін 2-тапсырманы пайдаланыңыз: сіз бірінші кезекте "Атамекен" жергілікті бөлімшесінің басшысына қоятын 20 сұрақтан тұратын тізімді дайындаңыз. Сұрақтар өзектілігі, шынайылығы, сіздің жеке қызығушылығыңыз, нәтижелерді көргісі келетіндігімен ерекшеленуі керек. Кездесу мүмкін болмаған немесе сәтсіз болған жағдайда, бұл іс-шараны қисынды аяқтауға дейін жеткізуге арналған қосымша хабарлама бар: кез келген қолжетімді тәсіл арқылы "Атамекеннің" жергілікті бөлімшесіне өз сыныбыңыздан осы мәселелермен өтініш жасаңыз: электрондық пошта, сайтта, форумда, әлеуметтік желілерде немесе онлайн zoom арқылы кездесу ұйымдастыруға болады. Бос уақытында «Атамекен» жергілікті мекемесіне бара алатын 3-5 адамнан тұратын топты дайындауға және тікелей басшыға сұрақ қоюға болады. Сұхбат барысында аудио және бейне жазбаны жазып, блокнотқа белгі қою қажет. Нәтижелері бойынша бейнемонтажды дайындап, сынып назарына ұсыну немесе есеп-мақала дайындау қажет. Бұл тапсырманы орындау қосымша әлеуметтік-пайдалы дағдыларды дамыту бойынша жеке шағын жобаға, қызығушылықты жүзеге асыруға, тапсырмаларды орындауға шығармашылық көзқарасты толықтыруға, ең бастысы, болашақ кәсіпкерлер мен «Атамекен» ҰКП өкілдерінің арасындағы ішкі психологиялық кедергілерді төмендетеді.Мұғалім «Атамекен» өңірлік кәсіпкерлер палатасының өкілдерімен қонақ дәрісін, сондай-ақ zoom.us платформасы арқылы онлайн-кездесуді ұйымдастыра алады			Оқушылар тапсырманы орындайды және мұғалімнің сұрақтарына жауап береді
Сабақтың соңы	Көңіл-күй мен эмоционалды сезім рефлексиясы: Партадағы көршіңе арналған сөйлемді таңда: - Жарайсың, - Мен сабақтағы жұмысыңа ризамын, - Өзіңді бүгінгі сабақта одан да жақсы көрсетуіңе болар еді			Оқушылар кері байланыс береді

Бөлім		Даму стратегиясы
Педагогтың аты жөні		Шыманова Гульмира Кудайбергеновна
Күні		28.04.2023ж
Сынып: 11 а		Қатысқан оқушы саны:	Қатыспаған оқушы саны:
Сабақтың тақырыбы		Тұтынушының құқығын қорғау
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.4.5.1 тұтынушылардың құқығын қорғауға бағытталған, мемлекет пен қоғамдық қозғалыс іске асырып отырған шаралар жиынтығымен танысады; 11.4.5.2 тұтынушылардың құқығын қорғау ұйымдарын ажырата біледі; 11.4.5.3 оқу-ойын жағдайында тұтынушылардың құқығын қорғау дадыларын қолданады
Сабақтың мақсаты:		Тұтынушылардың құқықтарын қорғауға бағытталған мемлекет және қоғамдық қозғалыстар жүзеге асыратын шаралар кешенімен танысады. Тұтынушылардың құқықтарын қорғауды ұйымдастыруды ажыратуды үйренеді. Оқу-ойын жағдайлары арқылы тұтынушылардың құқықтарын қорғау дағдыларын қолдануды үйренеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі	Педагогтің әрекеті			Оқушының әрекеті	Бағалау	Ресурстар
Басы	Мұғалім оқушылармен амандасады және бүгінгі сабақта тұтынушылардың құқықтарын қорғауды талдайтындығын хабарлайды. «Тұтынушылардың құқықтарын қорғау» тақырыбы айрықша қолданбалы, сатып алу мәдениетінің деңгейін арттыруға бағытталған. Біз тақырыпты өзектендіру үшін бірден тапсырма береміз: сіз немесе Сіздің жақындарыңыз тұтынушылардың құқықтарын қорғау қажеттілігіне тап болған жағдайларды жеке тәжірибесінен айтып беріңіз. Тарих немен аяқталды? Сіз немесе сіздің жақындарыңыз өз құқықтарын қорғауға дайын ба (сіз тиісті заңды білдіңіз бе?)? Осылайша, біз жасөспірімдерге бұл тақырып оларға өте жақын екенін көрсетеміз, өйткені күнделікті маңызы бар. Тұтынушылардың құқықтарын қорғау институтының даму тарихын зерделегеннен кейін біз Қазақстанда тұтынушылардың құқықтарын қорғауға көшеміз. Осы бөлімде біз жоғарыда аталған саладағы Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық базасы туралы білім береміз. Құқықтық базаны негізге ала отырып, біз тұтынушының құқықтарын, шарт жасасу кезінде тұтынушылардың құқықтарын бұзатын және (немесе) қысым жасайтын шарттарды түсінуді қалыптастырамыз, тауарлар заң бойынша қайтарылмайды, тұтынушылардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау құқықтары, талап-арыз жұмысын іске асыру нысандары қаралады.			Оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді: «Сіз немесе сіздің жақындарыңыз тұтынушылардың құқықтарын қорғау қажеттілігіне тап болған жағдайларды есіңізге түсіріңіз. Бұл жағдайлар немен аяқталды? Сіз немесе сіздің жақындарыңыз өз құқықтарын қорғауға дайын болды ма (сіз тиісті заңдарды білдіңіз бе)?»	Мадақ тау	Кәсіпкерлік және бизнес не гіздері. 11-сы ныпқа арналған оқулық. 2 бөлім
Сабақтың ортасы	Мұғалім «Қазақстандағы тұтынушылардың құқықтарын қорғау» және «Тұтынушылардың қандай заңды құқықтары бар» блогымен таныстырады. Бұл бөлім болашақ тұтынушының құқықтық сауаттылығы мен мәдениетін қалыптастыруда маңызды. Арыз шағым тәртібін қарастыра отырып, біз 2-тапсырманы 1-тапсырмада мысал келтірілген тауар бойынша тұтынушының жазбаша шағымын құраймыз. Әркімнің өз жағдайы болады және қатысушылардың кейстері арасындағы айырмашылық болады. Бұдан әрі мұғалім оқушыларға практика негізінде жасалған тұтынушылар үшін ұсыныстарды түсіндіреді. Тұтынушының құқықтарын іске асырудан бас тарту жағдайларын болдырмау, оларды қалпына келтіруден әлдеқайда маңызды болар еді. Сабақ соңында мұғалім осы сабақ үшін барлық алған білімі мен дағдыларын қолдануға арналған үлкен ойын-симуляцияны өткізеді. Тапсырма: 2 топқа бөліңіз, олардың біреуі тұтынушының жағы, екіншісі-сатушылардың жағы. Төменде мәтінге сәйкес тараптардың әрқайсысы мүмкін дәлелдерге дайындалады, контр аргументтер дайындайды, дауда өз мақсатын қояды. Дайындық пен талқылауға барлығы қатысады, бірақ келіссөздердің өздері әрбір тараптан тек 3 адам шығады. Мұғалім дәлелдерді және т. б. қорлауға, қайталауға жол бермейтін әлемдік төреші ретінде әрекет етеді. Әрбір тараптың міндеті өз тарапынан дәлелдер келтіру, нақты дәлелдер келтіру, сол арқылы істі жеңіп алу.Дайындық барысында барлығын қолдануға болады: куәгерлер, сарапшылар, заңнама даналынған мәліметтер, экономиканың қаржылық көрсеткіштері және т. б. Сатып алушы бейне камераны сатып алды, 2 күннен кейін ол үшін маңызды емес қандай да бір кемшілік тапты (ұзындық өзгерген кезде мезгіл-мезгіл сыналған камера белдігі). Содан кейін сатып алушы оны 11 ай бойы пайдаланды, ал кепілдік мерзімі аяқталғанша тауарды сатушыға қайтарады. Заң бойынша Сатушы чекте көрсетілген соманы қайтаруға міндетті. Алайда, жаңа үлгінің шығуын ескере отырып, Тауар екі есе арзан. Егер сатып алушы тауарды бірден қайтарса, онда сатушы оны жөндеп, сата алады. 11 ай пайдаланғаннан кейін, бұл мүмкін емес. Шын мәнінде біз сот процесін өткізіп жатырмыз, оны серіктестік Сот ретінде саралауға болады. Бұл ойын сендіру дағдыларын қолдануға, ұстанымды бағалауға, өз дәлелдерін дәлелдеуге, құқық нормаларына сілтемелермен растауға, фактілерді түсіндіруге мүмкіндік береді. Осы пайдалы қасиеттердің бәрі болашақта, тіпті әрбір адамның жеке өмірі шеңберінде де сұранысқа ие болады.			Оқушылар 2-тапсырманы орындайды және мұғалімнің сұрақтарына жауап береді. Әрі қарай оқушылар 2 топқа бөлініп, олардың біреуі тұтынушы жағы болса, екіншісі -сатушылар осы сабақта алған барлық білімдері мен дағдыларын қолдануға арналған модельдеу ойынын өткізеді.
Сабақтың соңы	Көңіл-күй мен эмоционалды сезім рефлексиясы: Партадағы көршіңе арналған сөйлемді таңда: - Жарайсың, - Мен сабақтағы жұмысыңа ризамын, - Өзіңді бүгінгі сабақта одан да жақсы көрсетуіңе болар еді			Оқушылар кері байланыс береді

Бөлім		Даму стратегиясы
Педагогтың аты жөні		Шыманова Гульмира Кудайбергеновна
Күні		21.04.2023ж
Сынып: 11 а		Қатысқан оқушы саны:	Қатыспаған оқушы саны:
Сабақтың тақырыбы		Халықаралық бизнес
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.4.4.1 халықаралық бизнестің мәні мен мағынасын түсінеді; 11.4.4.2 ойындық түрде халықаралық нарыққа Қазақстан өнімдерін шығарудың стратегиясын құруда өзіндік көзқарасты қалыптастыру үшін халықаралық бизнестің аясынан факторларды синтездейді
Сабақтың мақсаты:		Халықаралық бизнестің мәні мен маңызын түсіндіру. Заманауи халықаралық бизнестің нысандары мен сипаттарын таныстырады.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі	Педагогтің әрекеті			Оқушының әрекеті	Бағалау	Ресурстар
Басы	Мұғалім оқушылармен амандасады және бүгінгі сабақта олар бірнеше елдің серіктестерінің іскери операцияларын жүзеге асыруды білдіретін "Халықаралық бизнес" тақырыбын талдайтынын хабарлайды. Оқулық аясында біз әртүрлі валюталар, әртүрлі елдердің құқықтық жүйелері арасындағы, әртүрлі елдердің мәдениеттері арасындағы айырмашылықтар сияқты ұғымдарды береміз. Мұғалім халықаралық бизнестің мәнімен таныстырады, содан кейін оқушылар 1-тапсырманың сұрағына жауап береді. Сонымен қатар, тапсырманы орындау аясында біз оқушылардан халықаралық бизнесті қиындататын басқа да кедергілерді жоюды күтеміз. Олар түбегейлі әр түрлі мәдениеті бар түрлі елдерді елестетуі керек, сіз олардың ойлау процесін тіпті жетекші сұрақтар мен шектеулермен де жүргізе аласыз.			Оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді: «Халықаралық бизнеспен айналысатын кәсіпкерлер тағы қандай қиындықтарға тап болуы мүмкін деп ойлайсыз?».	Мадақ тау	Кәсіпкерлік және бизнес не гіздері. 11-сы ныпқа арналған оқулық. 2 бөлім
Сабақтың ортасы	Мұғалім Халықаралық бизнес формаларымен, яғни экспорт және импортпен таныстырады. Әрі қарай оқушылар 2-тапсырманы орындайды. "Заманауи халықаралық бизнеске тән белгілер" блогын оқығаннан кейін мұғалім оқушылармен бірге сыныпты екі командаға бөліп, "Халықаралық бизнестің жақсы және жаман жақтары" пікірталастарын ұйымдастырады.			Оқушылар 2-тапсырманы орындайды:"Сізге белгілі брендтердің экспорты мен импортының екі мысалын келтіріңіз". Әрі қарай оқушылар екі командаға бөлініп, "Халықаралық бизнестің жақсы және жаман жақтары" тақырыбында пікірталас өткізеді
Сабақтың соңы	Көңіл-күй мен эмоционалды сезім рефлексиясы: Партадағы көршіңе арналған сөйлемді таңда: - Жарайсың, - Мен сабақтағы жұмысыңа ризамын, - Өзіңді бүгінгі сабақта одан да жақсы көрсетуіңе болар еді			Оқушылар кері байланыс береді

Бекітемін

Пәні:		Кәсіпкерлік және бизнес негіздері
Бөлім		Даму стратегиясы
Педагогтың аты жөні		Шыманова Гүлмира Құдайбергенқызы
Күні		16.04.2024ж
Сынып:11ә		Қатысқан оқушы саны:	Қатыспаған оқушы саны:
Сабақтың тақырыбы		Сапаны басқару
Оқубағдарламасынасәйкесоқытумақсаттары		11.4.3.1 сапаны басқару құрамын және оның мәнін түсінеді; 11.4.3.2 Кайдзен қағидасын суреттейді
Сабақтың мақсаты:		Сапа менеджментінің мәні мен құрамын түсіндіреді. Кайдзен қағидасын қолдануға үйретеді..
Құндылықтарды дарыту		Ынтымақтастық,еңбекқорлық,жауапкершілік
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі	Педагогтің әрекеті			Оқушының әрекеті	Бағалау	Ресурстар
Басы 2минут	Ұйымдастыру кезеңі. Оқушылармен амандасамын және бүгінгі сабақта олар "сапаны басқару" тақырыбын және оны не үшін дамыту керектігін және бұл бизнестің сәттілігіне қалай әсер ететінін айтамын. Жалпы мағынада, сапа дегеніміз -адамдардың қажеттіліктері мен сұраныстарын қанағаттандыру, олардың мақсаты мен талаптарына сәйкес келу қабілетін анықтайтын өнімдердің, материалдардың, тауарлардың, қызметтердің, жұмыстардың, жұмыстардың қасиеттері, белгілері жиынтығы. Сәйкестіктің мұндай шарасы стандарттар, шарттар, келісімшарттар, тұтынушылардың сұраныстары негізінде анықталады.			Оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді Тауардың сапасы сіз үшін нені білдіреді? Өнімнің сапасы оны сапалы деп атау үшін қандай болуы керек?	Мадақтау
Сабақтың ортасы	"Сапа ұғымы" блогымен таныстырамын, содан кейін оқушыларға 2-тапсырманы орындауды және өнімді сапалы деп атауға болатындай етіп сипаттауды ұсынамын.Бұл стартапта өзінің жеке өніміне қатысты түсінік беруге және тауардың сапалық сипаттамалары туралы және оларға қалай қол жеткізуге, сондай-ақ сатып алушымен эмпатия туралы, оған қандай тауар қажет және қандай сапа, тауар сапасының сипаттамасы қандай болуы тиіс екеніне ойлануға мүмкіндік береді. Қайдзен тақырыбын зерттей отырып, гемба кайдзен ұғымына жеке тоқталу қажет. Гемба кайдзен мәні — бұл гембада (яғни нақты жұмыс істейтін жерде) жақсарту жасау. Бұл жетілдірулер ұйымға үлкен әсер етеді. Бұл тақырыпқа шығармашылық 3-тапсырма беріледі, онда сынып 5 адамнан тұратын топтарға бөлінеді. Тапсырманың бірінші кезеңінде әр топ мектептегі процесстердің мәселелік аймағын анықтап, мұғаліммен бекітіп алуы тиіс. Екінші кезеңде гемба кайдзен ретінде ең қолайлы орын анықталады, яғни бұл жерде мәселені зерттеуге ыңғайлы. Мысалы, егер біз лас асханалар туралы айтатын болсақ, онда біз түскі ас кезінде асханаға әдейілеп барып және тамақ алу, оны пайдалану және т.б. процесі қалай жүріп жатқанын байқаймыз және қоқыстың қалай алынып жатқанын көріп отырамыз. Үшінші кезеңде топ ортаға шығып, проблеманы сипаттай бастайды және проблемалы аймақты бақылап, оны шешуге ұсыныстар жасай бастайды. Мысалы, тамақ алғаннан кейін оқушыларбос орын іздеуде асханамен бейберекет қозғала бастайды. Қолдарында астаумен тамақты тасып келе жатқанда, оларға қарсы келе жатқан балалардың ағысымен соқтығысып қалып жатады. Осылайша, тамақтың аударылуы орын алады, оны барып басы-қасында болып көрмесе түсіну қиын. Соңғы кезеңде топ «орынға» шығудың нәтижесі болғансәттерді көрсете отырып, сыныпта презентация өткізеді. Мысалы, белгілі- бір бағытта үстелдер арасынан өту ережелерін орнату ұсынысы (мысалы, үстелдің тек оң жағынан өту) қозғалысты реттеуге көмек береді, сәйкесінше соқтығысудан болған тамақтың төгілуін болдырмай, қоқыс пен ластануды азайтады.			Оқушылар 2-тапсырманы орындайды. Ол үшін олар торт сияқты кез-келген өнімді таңдайды және оны сапалы деп атау үшін қандай техникалық, эстетикалық және пайдалану сипаттамалары болуы керек екенін сипаттайды. Әрі қарай оқушылар 3-тапсырманы орындайды, оның аясында сынып 5 адамнан тұратын топтарға бөлінеді.	Өзін-өзі және өзара бағалау	Әдістемелік құрал: Кәсіпкерлік және бизнес негіздері. 11-сыныпқа арналған /Е. С. Дүйсенханов, Н.Е. Жұлдызбаев, С. А. Щеглов — Алматы: Көкжиек-Горизонт, 2020. —297 бет. Оқулық, Интерактивті тақта, презентациялар
Сабақтың соңы	Бүгінгі сабақта не білдіңіздер?			Оқушылар кері байланыс береді

Бөлім		Даму стратегиясы
Педагогтың аты жөні		Шыманова Гульмира Кудайбергеновна
Күні		09.04.2024ж
Сынып: 11 ә		Қатысқан оқушы саны:	Қатыспаған оқушы саны:
Сабақтың тақырыбы		Бизнес дамуының тәсілдері мен түрлері
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.4.2.1 дамудың базалық стратегияларының мәнін түсінеді; 11.4.2.2 экономикалық өсу, ЖҰӨ, ЖІӨ мәнін түсінеді; 11.4.2.3 бизнес дамуының қарқынды және экстенсивті тәсілдерін танып біледі
Сабақтың мақсаты:		дамудың базалық стратегияларының мәнін түсінеді; экономикалық өсу, ЖҰӨ, ЖІӨ мәнін түсінеді; бизнес дамуының қарқынды және экстенсивті тәсілдерін танып біледі
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі	Педагогтің әрекеті			Оқушының әрекеті	Бағалау	Ресурстар
Басы	Ұйымдастыру кезеңі Сабақтың тақырыбы мен мақсатын хабарлау Тайм-менеджмент барлық жерде уақытты басқару деп аталғанымен, бұл таза америкалық терминнің болжамды аудармасы екенін және ағылшын тілінен менеджмент деген сөз таңдау, шешім және т.б. деп аударылатынын білеміз. Сәйкесінше, түсінуді жеңілдету үшін және қазақ тіліндегі біртұтас терминология арасындағы байланысты қамтамасыз ету үшін біз осы ұғымдарды пайдаланамыз.Уақытты басқару деген мүмкіндігінше барлық нәрсені жоспарлау және орындалған жұмыс көлемін жоспарлы төмендеткен кезде бәрібір де тиімділік болуы үшін қажетінше, барынша көбірек нәрсені жоспарлауды білдіретін ұғым ретінде зерттейміз.			Оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді	Мадақ тау	Кәсіпкерлік және бизнес не гіздері. 11-сы ныпқа арналған оқулық. 2 бөлім
Сабақтың ортасы	Өз бетінше жоспарлау кезінде субъективті ауытқулар болуы мүмкін болғандықтан, біз оқушылардың екі-екіден бөлініп, әрқайсысы бір-біріне келесі аптадағы ұсақ-түйек істерге дейін айтып берулерін ұсынамыз. Қарсы тараптың міндеті — тиімділік тұрғысынан өз қалауы бойынша жоспар құру. Сыныпты келесі аптада толық осы жоспармен жүруге ынталандырыңыз, оны толықтай өзіңіздің google күнтізбеңізге немесе жеке телефоныңыздағы басқа электронды органайзеріңізгеенгізіңіз. Біздің келесі зерттейтініміз — SMART жүйесі бойынша мақсаттарды қалыптастыру. Адамдардың нақты өмірінде қандай оқиғалар сирек кездеседі? Компаниялар мақсаттарды қою кезінде осы жүйені пайдалануды міндеттейді, өйткені бұл тікелей тиімділікке қатысты. Адамдар өздерінің жеке әл-ауқатына қатысты бұл құралды неге пайдаланбайды? Сонымен, тапсырма: келесі айға өзінің 5 басты мақсаттарын жазу және смарт принципі бойынша өлшенетін санаттарды айқын белгілеу: Мысалы: «мен 2020 жылдың 22-наурызына қарай жаңа кітаптың 650 бетін оқимын». «Гант диаграммасы» құралын пайдалану дағдысын бекіту үшін мына тапсырманы орындаймыз: «Ең күрделі және ұзақ мерзімді істің бірін таңдаңыз. Кезеңдерге бөліңіз, мерзімдерді анықтаңыз және Гант диаграммасына салыңыз. Уақыттың соңғы 25% біткен- ше аяқтау туралы ескерту арқылы барлық мерзімдерді мобильді органайзерге енгізіңіз. Өз жоспарыңыздың дұрыстығын және шынайылығын кез келген 3 сыныптасыңызбен талқылаңыз. Орындалатын оқу тапсырмаларын нақты органайзерге (электронды немесе қағаз) байланыстыру арқылы біз нақты білім, дағды және нақты шындық арасындағы өзара байланысты қамтамасыз етеміз, болашаққа тиімді жүріс-тұрыс паттернін жасаймыз. Бұдан әрі басымдық құралын меңгере отырып, тапсырманы орындаймыз: «Осы қарапайым кестені ерінбей, өзіңіздің күнделікті жоспарлау жүйеңізге енгізіңіз. Өзіңіздің бір аптадағы күнделікті істеріңізді алып, Эйзенхауэр квадранты бойынша бөліңіз. Істің басымдылығы туралы сіздің көзқарасыңыз қаншалықты дұрыс, бұл қаншалықты саналы болды және күнделікті істерді орындау кезінде басымдықты қаншалықты есте сақтадыңыз, осылардың бәрін қалған балалармен бөлісіңіз. Егер сіз істің басымдылығын анық білсеңіз, одан да жақсы болуы мүмкін бе еді?» Осы жұмыстардың орындалуы оқушылар мен оқытушы арасындағы бір-біріне сенім білдіретін, әжуасыз қарым-қатынас жағдайында жүргізілуі тиіс. Бір оқушы үшін маңызды істер басқасына ұсақ-түйек болып көрінуі мүмкін, алайда ол оқушы оқытушыға немесе сыныптасқа қатты ренжіп қалуы мүмкін, сол себепті ықыласты болған жөн. Сондай-ақ, бұл жаттығулар жоспары, мақсаттары мен істері жоқ адамдарды ойлантады. Осы сәттерде оқытушы статистика зертте- улеріне сай табысты жетістікке жеткен адамдар дәл осындай сәттерінің жоқтығымен ерекшеленетініне назар аударуы қажет. Алайда, бұл ойға оқушылардың назарын ішкі наразылық тудырмай аудару қажет. «Қызанақ» әдісімен танысуды ұсынамыз, содан кейін тапсырманы «Хронометраж» әдісімен орындауды ұсынамыз. Бес минуттық уақытты қандай іске жұмсайтыныңызды екі-үш күн бойы жазып отырыңыз. Талдаңыз: Қандайәрекеттерміндеттердішешугенемесетолыққандыдемалысқажатпайды. Бұл — «уақыттытонаушылар». Оларданбастартыңыз. Қайміндеткееңкөпуақытыңыздыжұмсайсыз? Онықалайоңтайландыруғаболатынытуралыойланыңыз. Қандайұзақмерзімдімақсаттарғаазуақыткетеді? Мақсаттардыжәнеоларғақолжеткізумерзімдерінқайтақараңыз. Мүмкінсізолардыңбіріненжоспарбойыншаарттақалудасыз. Әртоқсанминутсайынүзілістердіжоспарлаңыз. Ми бір міндетке бір жарым сағат назар бөле алады. Егер «Қызанақ» әдісі бойынша жұмыс істемесеңіз, әрбір бір жарым сағат сайын 10-15 минут үзіліс жасаңыз. Ол миды демалтуға көмектеседі. Күту уақытын жоспарлаңыз. Пойызда, әуежайда, жолда күтуге жұмсаған уақытымыз — босқа кеткен уақыт сияқты. Күту кезінде қандай міндеттермен жұмыс істейтініңізді алдын ала шешіңіз. Мүмкін, бұл «шұғыл және маңызды» санаттағы істер емес шығар, бірақ олар да сіздің тізіміңізде бар.			Оқушылар тапсырмаларды орындайды және мұғалімнің сұрақтарына жауап береді
Сабақтың соңы	Рефлексия «Шабадан, ет тартқыш, себет» Шабадан – болашақта қажет болатын ақпараттар Ет тартқыш - ақпаратты өңдеудемін Себет – барлығын себетке тастаймын Сабақта алынған ақпараттарды қалай қолданатыныңды таңда			Оқушылар кері байланыс береді

Бекітемін

Пәні:		Кәсіпкерлік және бизнес негіздері
Бөлім		Даму стратегиясы
Педагогтың аты жөні		Шыманова Гүлмира Құдайбергенқызы
Күні		02.04.2024
Сынып:11 ә		Қатысқан оқушы саны:	Қатыспаған оқушы саны:
Сабақтың тақырыбы		Бизнес ауқымын кеңейту – нарық дамуын болжау
Оқубағдарламасынасәйкесоқытумақсаттары		11.4.1.1 Бизнестің ауқымын кеңейту және оның мәнін түсінеді; 11.4.1.2 нарық дамуының болжамын талдайды
Сабақтың мақсаты:		Бизнестің ауқымын кеңейту және оның мәнін түсінеді; нарық дамуының болжамын талдайды
Құндылықтарды дарыту		Ынтымақтастық,еңбекқорлық,жауапкершілік
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі	Педагогтің әрекеті			Оқушының әрекеті	Бағалау	Ресурстар
Басы	Оқушылардан «масштабтау» сөзін қалай түсінетіндерін, бұл принципті стартаптарына қалай қолдануға болатынын сұраймын. Бизнесті ұлғайту туралы мәселе кәсіпкердің алдында, стартап жобаны іске асырудың сәті мен кірісті ұлғайту қажеттілігін түсінген кезде туындайды. Оқулық мәтінінде бизнесті масштабтау қажет екенін түсінуге болатын өлшемдер бар. Бұл бөлімде оқушылар жеке тәжірибеден тиісті мысалдар келтірсе жақсы болады. Мүмкін, олардың ата-аналары немесе туыстары бизнес жүргізу кезінде осындай проблемаларға тап болған шығар..			Оқушылар мұғалімнің сұрағына жауап береді: олар «масштабтау» сөзін қалай түсінеді және бұл принципті стартаптарына қалай қолдануға болады? Оқушылар осы мәселе бойынша өз қорытындыларын айта алады.	Мадақтау
Сабақтың ортасы	Әріқарай бизнестікеңейтуүшіннеқажетекенінқарастырамыз. Бұлақпаратқазірдіңөзіндебизнестіжүргізутәжірибесіненкеледі. Мұндажекетәжірибелерденалынғанмысалдардаорынды. Оқушылардымасштабтауқашанжәненеүшінқажетекендігіжәнемасштабтаудыңқандайнұсқалары (көлденең, тік) барекендігітуралыақпаратблогыментаныстырамын. Материалды бекіту үшін оқушыларға стартап командаларында орындауға №1 тапсырма беремін. 1-тапсырма алған білімдерін бірден іс жүзінде бекітуге, сондай-ақ өз бизнесін дамытудың жаңа мүмкіндіктері мен перспективаларын көруге, оған кеңірек қарауға көмектеседі. Тапсырманы орындағаннан кейін мұғалім сыныптағы нәтижелерді талқылайды және кері байланыс береді. Сондай-ақ, командалар пікір алмасады. Әрі қарай, нарықты дамыту және нарықты болжаудың қандай модельдері бар екенін (экстраполяция әдісі, аналогтық және имитациялық модель) болжам жасау үшін ақпарат жинау әдісі қарастырылады. Ақпаратты Бекіту үшін 2 және 3 тапсырмалар берілді. Тапсырмалар нарықты талдаудың қолайлы моделін таңдау дағдыларын дамытуға, сондай-ақ нарықты талдаудың әртүрлі модельдерін қолдана білуге бағытталған.Оқушылардан жауапты тақтада көрсетуді немесе қағаз бетінде көрсетуді сұраймын (2-тапсырма). Эмоционалды интеллект (Emotional Quotient немесе EQ) – бұл адамның эмоцияларын білдіру және басқару, сонымен қатар басқа адамдардың эмоцияларын, сезімдерін, ниеттері мен тілектерін түсіну дағдылары мен қабілеттерінің жиынтығы. 1990 жылы америкалық психологтар Джон Майер мен Питер Саловей «Эмоционалды интеллект» атты мақала жариялады және алғаш рет эмоционалды интеллект (EI,emotional intelligence) ұғымын енгізді. Олардың идеяларына сәйкес, эмоционалды интеллект әлеуметтік интеллекттің бір бөлігі ретінде қарастырылады, ол өз эмоцияларын және басқа адамдардың эмоцияларын байқауға, оларды ажырата білуге және осы ақпаратты ойлау мен әрекетті басқару үшін пайдалануға мүмкіндік береді. 1995 жылы эмоционалды интеллект ұғымы америкалық жазушы, журналист Дэниэл Гоулманның «Emotional Intelligence» кітабының арқасында кең таралды, ол әлемдегі ең танымал бестселлер болды. Гоулманның көзқарасы бойынша эмоционалды интеллект - адамды жақсы немесе бақытты ететін нәрсе емес, бұл эмоцияларды тану (мен өзімді қалай сезінемін, басқа адамдардар қалай сезінеді), эмоцияның себептерін түсіну, түрлі эмоцияларды сезіну, эмпатия тудыру жөніндегі ұғым. 2-тапсырма — өзін-өзі диагностикалау мысалдарының бірі. Бес баллдық шкаланы пайдалана отырып, оқушылар өздерінде төменде көрсетілген қабілеттердің әрқайсысының қай шама- да бар екенін бағалайды. Баға қоймай тұрып, осы қасиеттері айқындалған нақты жағдайларды еске түсіру қажет. Нәтижесі алынып, мағынасы талқыланған соң, қай қасиетті пысықтау қажеттігін түсіну маңызды және «НЕ?" деген сұрақты «ҚАЛАЙ?" деген сұраққа айналдыру да аса маңызды мәселе. Ол үшін оқушы мына сұраққа жауап беруі қажет: ол өз нәтижелерін жақсарту үшін не істейді?			Оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді Оқушылар №1,2,3 тапсырманы орындайды, жауапты тақтада көрсетеді немесе қағаз бетінде көрсете алады (2-тапсырма). Оқушылар өз жауаптарын дәлелдеп, оны сыныптастарының жауаптарымен толықтыруы керек. Оқушылар мұғалімнің сұрағына жауап береді: «Эмоционалды интеллект туралы білім кәсіпкерлерге қалай пайдалы болатынын ойланыңыз».	Өзін-өзі және өзара бағалау	Әдістемелік құрал: Кәсіпкерлік және бизнес негіздері. 11-сыныпқа арналған /Е. С. Дүйсенханов, Н.Е. Жұлдызбаев, С. А. Щеглов — Алматы: Көкжиек-Горизонт, 2020. —297 бет. Оқулық 125-131 беттер
Сабақтың соңы	Бүгінгі жаңа сабақта не білдіңіздер?			Оқушылар кері байланыс береді

Бекітемін

Бөлім		Кәсіпкердің өзін-өзі алға жылжытуы
Педагогтың аты жөні		Шыманова Гульмира Кудайбергеновна
Күні		19.03.2024ж
Сынып: 11 а		Қатысқан оқушы саны:	Қатыспаған оқушы саны:
Сабақтың тақырыбы		Тайм менеджмент
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.3.11.1 тайм-менеджментінің мәні мен мағынасын түсінеді; 11.3.11.2 өз тиімділігін арттыру мақсатында уақытты басқару дағдыларын қолданады
Сабақтың мақсаты:		Тайм-менеджмент мәні мен мағынасын түсінуді үйрету. Жеке тиімділікті жоғарылату мақсатында уақытты басқару дағдыларын қолдануды үйрету.
Құндылықтарды дарыту		Ынтымақтастық,еңбекқорлық,жауапкершілік
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі	Педагогтің әрекеті			Оқушының әрекеті	Бағалау	Ресурстар
Басы	Оқушылармен амандасып және бүгінгі сабақта олар "Тайм-менеджмент" тақырыбын талдайтынын хабарлаймын. 1-тапсырмадағы тайм менеджмент туралы мифтерді зерттегеннен кейін оқушылар өз өмірлерінен мифтерді жоюдың мысалдарын келтіруі керек.Осылайша, олар аңыздар мен мифтерді жою деректерінің шынайылығында көздері жетеді. Сондай-ақ теориялық ережелердің өмірдегі нақты практикалық жағдайлармен байланысын түсінеді .			Оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді: өмірде және бизнесте уақытты басқару және оны сауатты пайдалану дағдылары қай жерде пайдалы болады?	Мадақ тау	Кәсіпкерлік және бизнес не гіздері. 11-сы ныпқа арналған оқулық. 2 бөлім
Сабақтың ортасы	"Өмір менеджменті" блогымен таныстырамын және алған білімдерін практикалық бекітуге көшемін. 2-тапсырма күн сайын өз-өзінің тиімділігі саясатын қалыптастыруға бағытталған: Егер оқушылар әсерлерімен бөлісуді, талдауды үйренбесе, тапсырмада кейбір қиындықтар туындауы мүмкін. Сыныптағы атмосфераға байланысты осы тапсырманың кейбір жауаптарының құрылымын беру ұсынылады: кей жерде бұл ресми түрде өтеді, ал кей жерлерде терең әрі толықтай өтеді. Сабақ «Өмірлік мақсат» 3-тапсырмасымен аяқталады. «Тайм-менеджмент» ұғымы өмірде мақсаттардың дұрыс тұжырымдалуын болжайды. Дұрыс мақсат қоюды үйрену үшін осы жаттығуды орындау ұсынылады. Сізге мақсаттардың дәлдігін, шынайылығын анықтау, мақсаттарға қол жеткізу үшін мүмкіндіктердің бар болуын қарау қажет. Тапсырма орындалған соң парақтарды тастамаңыз: ол парақтар сізге бағдарды қазіргі жағдаймен салыстыру үшін қажет болады. Бұл жаттығу құндылықтар мен басымдықтарды жақсы анықтайды, өз мақсаттарына жетуге мүмкіндік береді. Оқушыларға бұл тізім келесі сабақта және қарапайым өмірде қажет болатынын хабарлаңыз.			Оқушылар тапсырмаларды орындайды және мұғалімнің сұрақтарына жауап береді
Сабақтың соңы	Бүгінгі жаңа сабақта не білдіңіздер?			Оқушылар кері байланыс береді

Бекітемін

Бөлім		Кәсіпкердің өзін-өзі алға жылжытуы
Педагогтың аты жөні		Шыманова Гульмира Кудайбергеновна
Күні		12.03.2024ж
Сынып: 11 ә		Қатысқан оқушы саны:	Қатыспаған оқушы саны:
Сабақтың тақырыбы		Эмоционалдық интеллект
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.3.10.1 эмоционалды интеллект мәні мен мағынасын түсінеді;
Сабақтың мақсаты:		Эмоционалды интеллект мәні мен мағынасын түсінеді
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі	Педагогтің әрекеті			Оқушының әрекеті	Бағалау	Ресурстар
Басы	Оқушылармен амандасамын және бүгінгі сабақта жаңа сабақ тақырыбын талқылайтынын хабарлаймын. Эмоционалды интеллект (Emotional Quotient немесе EQ) – бұл адамның эмоцияларын білдіру және басқару, сонымен қатар басқа адамдардың эмоцияларын, сезімдерін, ниеттері мен тілектерін түсіну дағдылары мен қабілеттерінің жиынтығы. 1990 жылы америкалық психологтар Джон Майер мен Питер Саловей «Эмоционалды интеллект» атты мақала жариялады және алғаш рет эмоционалды интеллект (EI,emotional intelligence) ұғымын енгізді. Олардың идеяларына сәйкес, эмоционалды интеллект әлеуметтік интеллекттің бір бөлігі ретінде қарастырылады, ол өз эмоцияларын және басқа адамдардың эмоцияларын байқауға, оларды ажырата білуге және осы ақпаратты ойлау мен әрекетті басқару үшін пайдалануға мүмкіндік береді. 1995 жылы эмоционалды интеллект ұғымы америкалық жазушы, журналист Дэниэл Гоулманның «Emotional Intelligence» кітабының арқасында кең таралды, ол әлемдегі ең танымал бестселлер болды. Гоулманның көзқарасы бойынша эмоционалды интеллект - адамды жақсы немесе бақытты ететін нәрсе емес, бұл эмоцияларды тану (мен өзімді қалай сезінемін, басқа адамдардар қалай сезінеді), эмоцияның себептерін түсіну, түрлі эмоцияларды сезіну, эмпатия тудыру жөніндегі ұғым.			Оқушылар мұғалімнің сұрағына жауап береді: «Эмоционалды интеллект туралы білім кәсіпкерлерге қалай пайдалы болатынын ойланыңыз».	Мадақ тау	Кәсіпкерлік және бизнес не гіздері. 11-сы ныпқа арналған оқулық. 2 бөлім
Сабақтың ортасы	Мұғалім оқушыларға 2 тапсырманы береді. 2-тапсырма — өзін-өзі диагностикалау мысалдарының бірі. Бес баллдық шкаланы пайдалана отырып, оқушылар өздерінде төменде көрсетілген қабілеттердің әрқайсысының қай шама- да бар екенін бағалайды. Баға қоймай тұрып, осы қасиеттері айқындалған нақты жағдайларды еске түсіру қажет. Нәтижесі алынып, мағынасы талқыланған соң, қай қасиетті пысықтау қажеттігін түсіну маңызды және «НЕ?" деген сұрақты «ҚАЛАЙ?" деген сұраққа айналдыру да аса маңызды мәселе. Ол үшін оқушы мына сұраққа жауап беруі қажет: ол өз нәтижелерін жақсарту үшін не істейді? Келесі 3-тапсырма «сананы» дамытуға арналған. Бұл оқушының өзін тек менталдық деңгейде ғана емес,сонымен қатар денелік деңгейде сезіну процесіне бағытталған медитативті жаттығулардың бірі. Бұл жаттығу өз жағдайын теңдестіру, міндеттерге назар аудару, сананы басқару, оның ішінде эмоциялық қабілетін дамытуға бағытталған. «Құлақтарыңды қолдарыңмен жабыңдар, қоршаған жағдайға көңіл қойыңдар, барлық детальдарды көруге тырысыңдар. Айналаның көрінісі «жарқын» болған кезде, сіз бұрын назар аудармаған заттарыңызды байқайсыз. Содан кейін көздеріңізді жұмып, дыбыстарға көңіл бөліңіз. Әдеттегі жағдайда біз өз айналамызда 1,5 метрден аспайтын аймақты санамызбен шоламыз. Біз «тыңдау» қасиетімізді күшейте отырып, табиғи және механикалық нюанстарды байқай бастаймыз. Көздеріңді жұмыңдар, құлақтарыңды да жабыңдар. Өз денеңіздің қоршаған ортамен қалай әрекет ететінін сезініңіз — мысалы, аяқ киіміңізді шешсеңіз, жел соққанын немесе шөптің жанасқанын сезесіз». 4-тапсырма «бейімделуді» дамыту үшін пайдалы, «эмоциялар карточкасы» деген қарапайым жаттығуды жасауға болады. «Ашу-ыза», «қуаныш», «қайғы», «қызығушылық», «абыржу», «ойланғыштық», «батылдық», «сенімсіздік», «есінен тану» деген жазулары бар карточкаларды мұғалім алдын ала дайындайды (қызықтыру үшін басқа эмоцияларды қалауыңыз бойынша қосуға болады). Содан кейін екі адам шығып әрқайсысы кезекпен карточка таңдап алады да, кезекпен көңіл күйді анықтайды. Бұл өзінің эмоциялық күйін «пысықтаудың» қарапайым тәсілі. Бұл ретте келіссөзші ретінде сіздің тиімділігіңіз бірнеше есе артады. Нәтижесінде біз өз денемізді, мимикамызды басқару дағдыларын тағы да пысықтап, өз санамызды босатамыз. Осындай жаттығуларды орындай отырып сіз соңғы бірнеше жылмен салыстырғанда өзіңіздің шынайы мақсаттарыңызға жақындай түсесіз, себебі сіз табысты бизнесменнің немесе басшының ең басты ісімен — «жасампаздық стратегиясымен» айналысасыз. Бұл тапсырмалар аздаған түсініктемесі бар қарапайым ұсыныстар формасында, сол сияқты нақты жаттығулар түрінде берілуі мүмкін — мұнда оқытушы топтық динамикаға және уақыт ресурстарына бейімделеді.			Оқушылар тапсырмаларды орындайды және мұғалімнің сұрақтарына жауап береді
Сабақтың соңы	Осы сабақты қорытындылаушы тапсырма — «Эмоциялық баланс» жаттығуы. Өзіңіз үшін маңызды жеке немесе іскерлік қатынастарды таңдаңыз. Жеке қарым-қатынастар үшін бірнеше күннен бір аптаға дейінгі кезеңді еске түсіру жеткілікті, іскерлік кезең үшін көбірек — бір-екі айлық кезеңді алған жөн. Парақты тік сызықпен екіге бөліңіз, сол бағанды «+», оң жақты «-» деп белгілеңіз. Сіздің ойыңызша, сіздің шотыңыздың жағдайын жақсартқан барлық іс-әрекеттеріңізді сол бағанға жазыңыз (сіздің серіктесіңіздің көңіл күйін жақсартқан іс-әрекеттер), оң жаққа — оны нашарлатқан жағдайларды жазыңыз. Берілген кезеңде осы қатынастарда сіз өзіңіздің эмоциялық баланс жағдайыңызға қалай әсер кеткеніңізді қараңыз. Сіз оны жақсарта алдыңыз ба немесе бұрынғы деңгейде ұстап қала алдыңыз ба? Немесе оң бағанадағы іс-әрекеттер саны артуда ма? Егер сіз сол бағанада тамаша іс-әрекеттері толып жатқан адамдар санатына жататын болсаңыз, сіз осы жағдайда балансты бұзбайсыз ба, осы жөнінде ойланып көріңіз. Серіктестеріңізге тым көп беріп, есесіне тым аз сұрамайсыз ба? Екі жағдайда да тепе-теңдікті азды-көпті тепе-тең күйде ұстап тұруға көмектесетін іс-қимыл жоспарын жасау қажет. Мұндай талдауды ең болмаса айына бір рет ең маңызды фигуралар мен «шоттар» үшін және бірнеше айда бір рет — өзіңіз үшін маңызды адамдар үшін жүргізіп отырған дұрыс. Бүгінгі жаңа сабақта не білдіңіздер?			Оқушылар кері байланыс береді

Бекітемін:

Бөлім		Кәсіпкердің өзін-өзі алға жылжытуы
Педагогтың аты жөні		Шыманова Гульмира Кудайбергеновна
Күні		27.02.2024ж
Сынып: 11 ә		Қатысқан оқушы саны:	Қатыспаған оқушы саны:
Сабақтың тақырыбы		Нетворкинг (кәсіби жүйелер)
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.3.8.1 адамдармен сенімді және ұзақ мерзімді қатынастың маңызы және өзара көмектесу қажеттігін түсінеді; 11.3.8.2 өз мәселесін шешу үшін екі жақты іс-әрекеттің кәсіби потенциалын пайдалану мүмкіндігін өз көзқарасымен суреттейді
Сабақтың мақсаты:		Кәсіби байланыстарды орнату және кеңейту үшін нетворкинг ережелерін пайдалануды үйретеді. Өз міндеттерін шешу үшін кәсіби өзара іс-қимыл әлеуетін пайдалану мүмкіндігі туралы жеке көзқарасын сипаттауға көмектеседі
Құндылықтарды дарыту		Ынтымақтастық,еңбекқорлық,жауапкершілік
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі	Педагогтің әрекеті			Оқушының әрекеті	Бағалау	Ресурстар
Басы	Оқушылармен амандасамын және бүгінгі сабақта "Нетворкинг (кәсіби желілер)" тақырыбын талдайтындығын хабарлаймын. Пайдалы байланыстарды қалыптастырмай, мансапта жоғарылау мүмкін емес екені бәріне белгілі. Мұны үйренген соң, табысқа жету үшін бұл қатынастарды ұдайы жалғастырып отыру қажет.			Оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді	Мадақ тау	Кәсіпкерлік және бизнес не гіздері. 11-сы ныпқа арналған оқулық. 2 бөлім
Сабақтың ортасы	Жаңа тақырыппен және теориялық блокпен танысқаннан кейін балалардың 1-тапсырманы орындауларын мұғалім сұрайды. Бұл шығармашылық пен креативтілікке берілетін тапсырма. Мұғалім мұнда оқушылардың нақты міндетті шешуде стандартты емес көзқарастарын іске асыруға мүмкіндік беру қажет. 2- тапсырмамен біз алдыңғы сабақтарды, атап айтқанда сабақтың басында құрылған тақырыптарды нақтылауымыз қажет. Егер сабақтың бас кезінде олар өздеріне «мықты» блоггерді тап немесе ақылды бағдарламашыны ұста деп нұсқау бере алса, онда осы жаттығуда біз оларды «ол кім бола алар еді» деген сұрақ туралы ойландырамыз. Егер ол туралы ештеңе білмесе, тым болмағанда бұл тақырыпты ашық көздерден оқып-зерттей бастайды. Олардың барлық қолжетімді ресурстарды: интернет, телефонмен қоңырау шалу, көшеге шығу және фокус топтан сауалнама алуды пайдалануына мүмкіндік беріңіз, бастысы нәтиже күтілетін уақытты нақты белгілеу қажет. 3 және 5-тапсырмалар. Осы екі тапсырмамен біз нетворкинг бойынша жоспарды іс жүзінде құрамыз, себебі бұл іс-әрекеттер сабақта ұсынылған ең бірінші тапсырманы толық нақтылайды. Біз кез келген ойды бекітуді, сосын оны дереу іске асыру жоспарына айналдыруды үйретеміз — бұл да кәсіпкерлікте, сол сияқты жалдамалы еңбекте де пайдалы әрі сұранысқа ие дағдылардың бірі.			Оқушылар тапсырмаларды орындайды және мұғалімнің сұрақтарына жауап береді
Сабақтың соңы	4-тапсырма оқушыларға кімнің қатты әсер ететінін және олардың мақсаттарын қолдайтын-қолдамайтынын көрнекі түрде көрсетеді. Мұндай талдау оқушылардың қоршаған ортасын немесе өз мақсаттарын қайта қарауларына көмектеседі, олар «жақын» қарым-қатынаста «орташа» қарым-қатынаста және «алыс» қарым-қатынаста кімнің бар екенін анықтайды. Оқушылардың өз орталарын кеңейткісі келуі немесе жаңа орта құрғысы келуі мүмкін. Не адамдардың жақындығы мен алыстығын қайта қараулары мүмкін. Рефлексия «Шабадан, ет тартқыш, себет» Шабадан – болашақта қажет болатын ақпараттар Ет тартқыш - ақпаратты өңдеудемін Себет – барлығын себетке тастаймын Сабақта алынған ақпараттарды қалай қолданатыныңды таңда			Оқушылар кері байланыс береді

Бекітемін

Бөлім		Кәсіпкердің өзін-өзі алға жылжытуы
Педагогтың аты жөні		Шыманова Гульмира Кудайбергеновна
Күні		20.02.2024ж
Сынып: 11 ә		Қатысқан оқушы саны:	Қатыспаған оқушы саны:
Сабақтың тақырыбы		Түйіндеме және түйіндеме құру тәжірибесі
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.3.7.1 өз түйіндемесін құру дағдыларын қолданады; 11.3.7.2 оқу-ойын жағдайында жұмысқа орналасуда өзін өзі дамыту дағдыларын қолданады
Сабақтың мақсаты:		Оқушыларға әртүрлі позицияларға және әртүрлі мақсаттарға жеке түйіндеме жазу дағдысын үйретеді.
Құндылықтарды дарыту		Ынтымақтастық,еңбекқорлық,жауапкершілік
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі	Педагогтің әрекеті			Оқушының әрекеті	Бағалау	Ресурстар
Басы	Оқушылармен амандасады және бүгінгі сабақта түйіндемені құрастыру тәжірибесі талданады деп хабарлаймын. Сабақтың негізгі ойларының бірі-кез-келген жағдайда қолдануға болатын бір әмбебап түйіндеме жоқ екенін түсіндіру. Қаншалықты қарапайым нәрсе болып көрінгенімен, Қазақстанның қазіргі жұмыскерлерінің бір қиындығы — сауатты түйіндеме жаза алмау. Бос орындар мен үміткерлерді іздеумен айналысатын жұртшылыққа танымал HR порталда құжатты түсінікті түрге келтіру бойынша ұсыныстар ұсынатын тіпті ақылы қосымша қызметтер бар. Біз осы және келесі сабақтарда қарапайым сауатты мәтін құра білуге, сонымен бірге өз түйіндемесінің прототипін құруға мүмкіндік береміз. Сабақтың ең басты ойларының бірі — кез келген жағдайда пайдалануға болатын бір де бір әмбебап түйіндеме болмайды. Әрбір бөлек бос орынға арнап ізденушіге қойылатын талаптарға басты назар аудартылатын жеке түйіндеме құру маңызды.			Оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді	Мадақ тау	Кәсіпкерлік және бизнес не гіздері. 11-сы ныпқа арналған оқулық. 2 бөлім
Сабақтың ортасы	Оқушыларды түйіндеме принциптері туралы ақпарат блогымен таныстырамын. Әрбір қағиданы мұғалім оқушылармен бірге талқылайды. Бұдан әрі түйіндеменің формасы мен құрылымына өтуге болады. Содан кейін оқушылардың 1-тапсырманы орындауларын сұраймын 2-тапсырма. Бұл жерде пікірталасты өткізу үшін алаң беріледі, сонымен қатар өтірік пен асыра мақтау арасындағы шегара, мысалы, түйіндемеде берілетін жеке қасиеттер — бұл ішкі моральдық ұстаным мәселесі екеніне назар аударған жөн.Мұғалімге бұл жерде бейтарап болу маңызды, оқушылар өз пікірлерімен және осы мәселе бойынша шарттармен өздері танысып, тыңдаулары қажет.			Оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді: түйіндемені қалай дұрыс жазу керек? 1-тапсырма оқушылар сыныпта ауызша талқылайды. Бұл сабақтың негізгі идеясын жақсы түсінуге көмектеседі - әр түрлі позициялар үшін бір түйіндеме жасауға болмайды. Оқушылар 2-тапсырманы орындау кезінде оқулықтағы сұрақтарға жауап береді
Сабақтың соңы	Рефлексия «Шабадан, ет тартқыш, себет» Шабадан – болашақта қажет болатын ақпараттар Ет тартқыш - ақпаратты өңдеудемін Себет – барлығын себетке тастаймын Сабақта алынған ақпараттарды қалай қолданатыныңды таңда			Оқушылар кері байланыс береді

Бекітемін

Бөлім		Кәсіпкердің өзін-өзі алға жылжытуы
Педагогтың аты жөні		Шыманова Гульмира Кудайбергеновна
Күні		13.02.2024ж
Сынып: 11 ә		Қатысқан оқушы саны:	Қатыспаған оқушы саны:
Сабақтың тақырыбы		Өзін-өзі алға жылжыту
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.3.6.1 өзін-өзі алға жылжыту мәні мен оның құрамын және жеке брендингті түсінеді; 11.3.6.2 құзыреттілік пен біліктіліктің айырмашылығын анықтайды
Сабақтың мақсаты:		Оқушылардың өзін-өзі алға жылжыту және жеке брендинг ұғымының мәні мен мағынасын түсінулеріне көмектеседі. Құзыреттілік пен біліктілік арасындағы айырмашылыққа сипаттама береді.
Құндылықтарды дарыту		Ынтымақтастық,еңбекқорлық,жауапкершілік
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі	Педагогтің әрекеті			Оқушының әрекеті	Бағалау	Ресурстар
Басы	Мұғалім оқушылармен амандасады және бүгінгі сабақта жеке тұлғаны нарықта алға жылжытуға болатын актив ретінде қарастырады. Кіріспе сұрақтың көмегімен тақырыпты өзектендіруге болады: «Сыныпта кім-кімде белгілі бір қызметтерді алу үшін өзі сенетін нақты бір адамға хабарласқан жағдайлар болды?». Осыдан кейін туындаушы сұрақтарды қоюға болады: «Сіз ол туралы қайдан білдіңіз?», «Сіз басқаларға қарағанда оған неге сенім білдірдіңіз?». Балаларды кейде адамның аты-жөні баға мен қашықтыққа қарағанда маңыздырақ болады деген түсінікке жтелеуге болады. Адамдардың кардиохирургке үздік дәрігер болғандықтан операцияға алыс жерлерден келетіні туралы мысал келтіруге болады.			Оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді	Мадақ тау	Кәсіпкерлік және бизнес не гіздері. 11-сы ныпқа арналған оқулық. 2 бөлім
Сабақтың ортасы	Мұғалім оқушыларға әрі қарай теория блогын және құзыреттер мен біліктіліктерді айырмашылығын түсіндіруі тиіс. Құзыреттілік — маманның өмірлік әс-әрекеттердің қандай да бір саласында қажетті 1) білімі, 2) білігі мен дағдысы, 3) тәжірибесі, 4) жеке қасиеттерінің болуы. Мейрамхана бизнесі саласынан клиенттердің нақты мейрамханаға емес, әйгілі нақты бас аспаздың тағамдарының дәмін тату үшін келетін, егер мейрамхана ауысса, клиенттер екіншісіне аспаздың соңынан келетін жағдайларын мысал ретінде келтіруге болады. Әйелдердің басым көпшілігі жақсы стилист/косметолог/ шаштараздың (өзіңіз таңдап алыңыз) — алтынға татитынын растайды. Әдетте клиенттерге мастердің қайда ауысқаны бәрібір, олар салоннан салонға мастер жұмысын ауыстырған сайын онымен бірге көшіп жүреді. 1-тапсырма қажетті құзыреттердің бар-жоқтығы тұрғысында өз-өзіне назар аудартуға бағытталған. Кәсіби құзыреттерден басқа, нарықта тиімді жұмыс істеу үшін әлеуметтік пайдалы дағдыларды, біліктіліктерді меңгеру қажеттігін де көрсету маңызды. Еңбек нарығының өзінде жұмыс беруші үміткерлерге ресурс ретінде қарайды, ол неғұрлым тиімдірек болған сайын соғұрлым тартым- ды болып көрінеді. Құзыреттің барлық 4 түрін жазып шығу керек: (1) білім, 2) білік пен дағды, 3) тәжірибе, 4) жеке қасиеттер) және оларды екі бағанға бөлу керек — сіздің меңгергендеріңіз және дамытқыңыз ке- летіндері. Екінші бағандағы әрбір құзырет үшін оларды дамыту тәсілдерін ойластыру керек. Мұнда белгілі бір саладағы тәжірибе, ментор (тәлімгер) іздеу және оны жүргізу, қандай да бір жұмысты орындау, қандай да бір жаттығулар, оқу және зерделеу және т.б. болуы мүмкін. Тәсілдер пассивті шараларға қарағанда активті шараларды болжамдауын қадағалаңыз. Мысалы, кітап оқу — «5 жобаны қорғауға» қарағанда, пассивті әрекет. Оған қоса құзыретті «болу» үшін өзін-өзі алға жылжыту мен дамытуды да қолға алу керек. Одан әрі балалардың келесі блокпен танысуларын сұраңыз. Өзін-өзі алға жылжыту мен дамыту— құндылығы бойынша бағалану үшін өз құзыреттілігі мен біліктілігін ашық куәландыру және осының арқасында үміткерлерді іріктеген кезде, лауазымға тағайындалған кезде және т.б. басымдықтарға ие болуға болады және біз өзін-өзі дамыту туралы айтқан уақытта өзін-өзі таныстыруды айналып өте алмаймыз, ол — бастамашы өзінің оған әсерін қолдау немесе күшейту мақсатында мақсатты тұлғаға көрсететін әсерді басқару. Өзін-өзі таныстырудың басты тиімділігі, ол: 1) басқа адамдардан қажетті ресурстарды алу 2) жеке МЕН-нің образын құрастыру. 3) әлеуметтік байланыстарды үйлестіру. Содан кейін ережеге көшеміз. Бұл дағдының бар-жоғын қалай тексеруге болады, мұны қарапайым жаттығудан көруге болады — нақты бір адамға өзі сол ортаға түскісі келетін бейтаныс адамдардың жаңа қауымдастығы алдында бір минут ішінде өзін-өзі таныстыруға мүмкіндік беріңіз. Біршама уақыт дайындыққа және ойластыруға кетеді — бұл уақыт жоғалту (бір минут басталып кетті…), екіншісі сыртқы көріністерге — мимикаға, қимыл- қозғалысқа — оның қаншалықты сенімді шыққанын қарастыруға кетеді, үшіншісі — мәтіннің мазмұнына: адамды өз компаниясына алу үшін маңызды не айтылды деген мәселеге кетеді. Өзін-өзі таныстыру жаттығуы адамның тұтас жеке басының қасиеттерін сипаттауға (мен осындаймын, мен сондаймын, мен мынаны істей алам) жұмсауға болмайды, бұл — қате түсінік. Қателерін талқылаған соң өз таныстыруларын өз жетістіктерін шағын оқиға арқылы ашып көрсетуге бағытталған форматта қайта жасасын. 2-тапсырма өзін-өзі алға жылжытуға, ажыратып тануға бағытталған, онда екі оқиға көрсетіледі: «Математикада бастысы — жылдамдық», — дейді математика оқытушысы және схеманы тақтаға сала бастайды. Қатты басып жібергендіктен боры тайып кетеді. Түсіп кеткен борды көз ілеспес жылдамдықпен шап беріп ұстап алып, оқытушы тағы да былай дейді: «Көрдіңдер ме! Жылдамдық және тек қана жылдамдық, балалар!» «Психологке креативтілік қажет», — дейді психология оқытушысы және тақтаға бұрылады. Ол бордың жоқ екенін байқайды. Аз-кем ойланған соң, оқытушы шүберекті алып, ылғал шүберекпен схема салады. Мұнда жоғарыда зерттелген қағидалармен салыстыру қажет: 1-қағида. Біздің әрбір қимылымызда адамды өзін-өзі таныстыру мағынасы жатады. 2-қағида. «Кездейсоқ» сигналдар қасақана сигналдарға қарағанда, маңыздырақ болуы мүмкін. Егер өз мүмкіндіктеріңізді нақты іс-қимылдармен растай алмасаң, онда ең бомағанда оларды өз әрекеттеріңмен жоққа шығарма. Өзін-өзі ұсынудың өзін-өзі мақтаудан ерекшелігі — бастамашы өзі туралы айтып қана қоймай, оны нақты іс-әрекеттермен немесе дәлелді деректерме, нақты істердің куәландыруларымен бекітеді. Оқушылар бұдан не үйренеді — көп нұсқалар болуы мүмкін. Біз бірінші жағдайда өзін-өзі мақтау да және өз сөзін іс-әрекетпен растай алмау да кездесті деп болжамдаймыз (жылдамдық борды құлатпай ұстап алуда емес, сөзді жылдам жазуда көрінуі қажет еді, оның өзі де кездейсоқ болды), екінші жағдайда өзін-өзі таныстыру болды. 3-тапсырманы қарастыра отырып, біз ақпаратты өзін-өзі ұсынып дамыту техникасымен салыстыруға тиіспіз. Жоғары білім (техникалық) туралы дипломды және маркетинг бойынша оқыту курстарынан өткендігі туралы анықтаманы ұсынған соң сауда өкілі лауазымынан үміткер өз сөзін былай деп толықтырады: «Мен сіздің фирмаларыңызда өзімнің жеке мақсаттарымды да іске асыру үшін жұмыс істегім келеді. Мен сауда өкілі болып жұмыс істей жүріп маркетинг саласына маманданғым келеді және бірнеше жылдан кейін маркетинг бойынша танымал маман болғым келеді. Маған бұрынғы фирмадағы жалақымнан 20% жоғары, яғни 400-450 доллар жалақы төлесеңіздер болады. Оған қоса, менің сату көлемінен қосымша сыйақы алғым келеді». Төмендегілерді қамтитын өзін-өзі алға жылжыту техникасына сүйене отырып: — өз мүмкіндіктерін шынайы көрсету, — сертификат, диплом, ресми пікірлер, патенттер, баспа жұмыстарын, бұйымдарын және басқаларын ұсыну, — график, есептеулер, схемалар ұсыну, — өзінің жеке мақсаттарын ашып көрсету, — өз сұраныстары мен шарттарын қалыптастыру, соңғысы жағдайды анағұрлым барынша ашып көрсетеді деуге болады, себебі мәтінде ынталандыруы, тілегі және оны іске асыру шарттары нақты аталған. Біздің тілегіміз — бұл техниканы жұмыс берушінің пайдасына орайластырып пайдаланған жөн болар еді, яғни «жұмыс беруші оны осындай шарттармен жұмысқа алса, қандай пайда көре алады» деген мәселе туралы бір-екі сөйлем қосу керек еді. Оқушылардың назарын жеке брендинг шеңберіндегі қалаулы имиджге аудару үшін біз өзіне ұнайтын жеке тұлғаны таңдап алу қажет болатын тапсырма ұсынамыз. «Бұл тұлғаның имиджі маған несімен ұнайды?» деген сұраққа әртүрлі тұрғыдан 5 жауап ұсына отырып оқушылар өзіне ұнайтын қасиеттерді ажырата білу процесіне өтеді. Біз келесі тапсырмада жеке имиджді құруға бағытталған 15 шараны қалыптастыру арқылы осындай имиджге қалай қол жеткізуге болатынын түсінуге мүмкіндік береміз. Біз Да́ннинг — Крю́гер әсерін не үшін естеріңізге салдық? Ол қарапайым! Біз оқушыларымыздың өзін-өзі ұсынуы осы әсерге ұқсас болмауын қалаймыз. Кей адамдар шынайы өмірде өздерін маман ретінде ұсынған кезде мақтауларын тым асырып жібереді. Бұл олардың құзыреттілігіне деген сенімсіздік туғызады. Олай болмауы үшін, Даннинг-Крюгер әсерінен тиімді сақтандыруға мүмкіндік беретін қағидаларды пысықтау бойынша тапсырманы орындау қажет.			Оқушылар оқулықтағы тапсырмаларды орындайды және мұғалімнің сұрақтарына жауап береді
Сабақтың соңы	Рефлексия «Шабадан, ет тартқыш, себет» Шабадан – болашақта қажет болатын ақпараттар Ет тартқыш - ақпаратты өңдеудемін Себет – барлығын себетке тастаймын Сабақта алынған ақпараттарды қалай қолданатыныңды таңда			Оқушылар кері байланыс береді

Бекітемін

Бөлім

Кәсіпкердің өзін-өзі алға жылжытуы

Педагогтың аты жөні

Шыманова Гульмира Кудайбергеновна

Күні

06.02.2024 ж

Сынып: 11 а

Қатысқан оқушы саны:

Қатыспаған оқушы саны:

Сабақтың тақырыбы

Жеке бюджетті басқару

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

11.3.5.1 жеке бюджетті басқарудың негізін түсінеді;

11.3.5.2 жеке бюджетті басқару құралдарын қолданады

Сабақтың мақсаты:

Оқушыларда қаржыны жоспарлауға және бюджетті құруға позитивті қатынас қалыптастырады.
Жеке қаржыны жүргізу қағидаттарымен танысады
Қаржы сценарийлерімен танысады.
Қаржы мақсаттарын қою дағдысын дамытуға және оған қалай қол жеткізуге болатынын түсінеді.

Құндылықтарды дарыту

Ынтымақтастық,еңбекқорлық,жауапкершілік

Сабақ барысы

Сабақтың кезеңі

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Оқушыларға бүгін жеке қаржы, қаржылық жоспарлау және бюджет туралы түсіндіретінімді хабарлаймын. Күнделікті өмірде қаржылық жоспарлау мен жеке бюджет бізге не үшін қажет екенін түсіну үшін олардың әрқайсысын талдаймыз.

Сонымен, жеке қаржы — бұл қысқа мерзімді немесе ұзақ мерзімді қаржылық мақсаттарға қол жеткізуге болатын ақша қаражатының барлық түрлері.

Оқушылардың жеке қаражатыңың үлкен бөлігі — ата-анасы күнделікті жұмсауға беретін ақша екендігінен бастаймыз.

Оқушылардың қаржы көздері әртүрлі болуы да мүмкін:

1.ата-анасы белгілі бір сома береді

2.ата-анасы сұраған кезде ақша береді

3.сатып алғаннан кейінгі қайтарым ақшаны өзінде қалдырады

4.ақшаны басқа туыстары береді

5.өзі табады

6.ата-анасының алдында есеп берместен, үйдегі ақшаны өзі алады

Егер оқушылардың жалғыз қаржыландыру көзі — ата-анасы беретін тіркелген сома болса, әлбетте, бюджетті олар құрасырып және басқара алады.

Дегенмен, оқушыда бірнеше қаржыландыру көздері бар деп елестетіп көрейік.

Оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді

Мадақ тау

Кәсіпкерлік және бизнес не гіздері. 11-сы ныпқа арналған оқулық. 2 бөлім

Сабақтың ортасы

1-тапсырманы таныстырамын (Тарату материалы 1):

Жоғары сынып оқушысы Нұрланның оқиғасы.

Нұрлан — 11-сынып оқушысы. Әр ай сайын ата-анасы Нұрланға белгіленген ақша сомасын (20 000 тг) түскі асқа, автобуста жол жүруге, ұсақ-түйек сатып алуға: шоколад, шырын, сағыз, және т. б. береді.

Күн сайын Нұрлан достарымен дүкенге кіріп, шырын мен шоколад сатып алады, кейде достарына да сатып алады.

Тіркелген сомадан басқа Нұрлан кейде киноға, достарының туған күндеріне сыйлыққа ақша сұрайды.

Бұл сома айына шамамен 10 000-нан 20 000 теңгеге дейін. Нұрлан аптасына 3 рет ағылшын тілі сабағына қатысады. Әрбір сабақтан кейін ол бәліш немесе тоқаш пен сүйікті журналын сатып алады.

Өкінішке орай, Нұрланға ата-анасы күнделікті шығындарға бөліп беретін сома үнемі жетпейді және ол ай сайын қосымша сома сұрауға мәжбүр болады.

Нұрланның ата-анасы отбасылық бюджетті жүргізеді және ұлының тағы да ақша сұрайтыны оларды қынжылтады, себебі олардың барлық шығындарын есептеп, ұзақ мерзімді қаржылық мақсаттарға бөлінген қаражаттан ақша бөлуге тура келеді.

Бұл жағдайдың «артықшылықтары» және «кемшіліктері» қандай?

Бұл жағдайдағы «артықшылықтар»:

• Нұрланның ата-анасы бюджет жүргізеді — бұл олардың шығындарға белгіленген соманы бөліп отырғанынан түсінікті

• Нұрланның ата-анасы қаржылық жоспарлау дегеннің не екенін біледі — оларда ұзақ мерзімді қаржылық мақсаттар бар.

«Кемшіліктер»:

• Отбасы Нұрланның күнделікті шығындарына байланысты алға қойылған қаржылық мақсаттарын үнемі кейінге ысырады (автомобиль сатып алу кейінге қалдырылды).

Бюджет — белгілі бір мерзімге арналған кірістер мен шығыстардың жиынтығы.

2. Қатысушылардың ұсыныстарын тыңдап, талқылаудың қорытындысын жасау керек. Төменде Нұрлан мен оның отбасына берілетін ұсыныстар берілген:

• Бюджет құру және оның орындалуын бақылау.

• Күнделікті шығындарды, әсіресе жоспарланбаған шығындарды қадағалау.

• «Ақша тонаушылармен» күрес стратегиясын қабылдау, яғни отбасының өмір сүру сапасына зиян келтірмей өмір сүре ала- тын сатып алулармен күрес стратегиясы. (Бұл — адамдардың шынайы қажеттілігі туралы жоспарламай және ойланбастан кенеттен жасайтын шығындары).

Нұрланның ата-анасына:

• Нұрланға ақшаның «аспаннан түспейтінін», ауыр еңбекпен келетінін түсіндіру, оған ерекше тапсырманы орындауды тапсыру (түскі асты әзірлеу, үйді толық жинап-жуып шығу).

«Қол сұғылмайтын қор» деп аталатын қор құру және оны отбасы бір ай ішінде күтпеген шығыстарға жұмсайтын белгілі бір сомаға дейін үнемі толықтырып отыру. Бұл сырқаттанып қалу, үй техникасының ақауларын жөндеу, жедел жөндеу жұмыстары және т. б. сияқты жоспарланбаған оқиғаларға байланысты шығындарды жабу мақсатында жұмсалатын отбасының жеке жинағы.

• Жиынтық табысты жиынтық шығыстармен салыстыра отырып (қордағы жарналарды қоса алғанда), Нұрлан қосымша сұраған соманы осы сомадан алып тастай отырып, отбасы ай сайын кейінге қалдыра алатын соманы бөлу.

• Қаржылық мақсаттар қою және оларды жинақ мүмкіндіктерімен және қол жеткізу мерзімдерімен сәйкестендіру.

• Қаржылық мақсаттарды олардың басымдылығы мен қол жеткізу уақыты тұрғысынан кезең-кезеңімен қайта қарау.

2-тапсырма: Бюджет құрылымы.

Содан кейін мұғалім келесідей жалғастырады:

• Біз мұнда тек Нұрлан мен оның отбасына НЕ істеу керек екендігі жөнінде ұсыныстар бердік.

• Бірақ енді мұны ҚАЛАЙ істеу керектігі туралы сөйлесу керек. Сонымен, бюджет дегеніміз не?

Қатысушылардың болжамды анықтамаларын тыңдап, төмендегілерді айтуға болады:

• Бюджет — бұл жиынтық кірістер мен шығыстардың жоспары.

Бюджет — отбасының табысы мен шығысы шындығында қалай болатынын біз жоспарлаған қаражат, бюджеттің қаншалықты сақталуы біздің өзімізге байланысты.

3-4 тапсырма. Бюджеттің орындалуы табысты болуы үшін белгілі бір ережелерді орындау қажет. Бірақ бұл туралы кейінірек айтылады, ал қазір оқушылар екі топқа бөлінеді. Бір топ бюджеттің кіріс жоспарын ұсынатын бөлігі қандай баптардан тұратынын ұсынуы тиіс. Кірістің мынадай түрлері туралы ойлануы тиіс:

• тұрақты және тұрақсыз,

• мерзімді,

• маусымдық,

• уақытша.

Өзінің әлеуетті табыстарының әртүрлі көздері туралы оқушылар естеріне түсірсін.

Екінші топ өзінің барлық шығыстарының қандай түрлерге бөлінетінін ұсынуға тиіс. Сондай-ақ, белгілі бір төлемдердің кезеңділігін, әртүрлі уақытта түрлі сатып алулар қажеттілігін, кейбір шығындар мен т. б. маусымдылығын ескеру қажет.

Бұл жаттығуға 10 минут және топтардың жұмыс нәтижелерін көрсетуге 3 минут беріңіз.

Келесі сұрақтарды қоямын:

• Табыс және шығыс бөліктеріндегі баптарды жазу қиын болды ма?

• Біз оған қанша уақыт жұмсадық? Мұғалім келесіні айтуы тиіс:

• Баптарға тиісті соманы енгізу көп уақыт алмайды.

Егер топтар бюджеттің барлық болжамды баптарын ұсынбаса, жетіспейтіндерін өз бетіңізше толықтырыңыз.

Содан кейін мұғалім келесіні айтуы тиіс:

• Сіздермен бірге кіріс пен шығыс бөліктерін құрған соң, оларды бір кестеге біріктірейік. Бұл кірістер мен шығыстар жоспарын, яғни бюджетті жасау үшін үлгі нысаны болады.

2-таратпа материалын таратыңыз.

Бюджет
Кірістер:	Сома
Ата-анаңыз белгілі бір сома береді
Ата-анаңыз сұраған кезде ақша береді
Зат сатып алған соң қайтарған ақша өзімде қалады
Ақшаны басқа туыстарыңыз береді
Өзім табамын
Барлығы
Шығыстар	Сома
Міндетті шығындар:
Тамақтану
Көлік шығындары
Басқасы
Барлығы
Ойын-сауық шығыстары
1 Достарымның туған күніне сыйлық алу үшін жұмсалатын ақша
2 Киноға, театрға және т. б. бару.
Барлығы
Жалпы шығыстар
Жинақ

Келесі сұрақтарды қоямын:

• Бізге бюджетті құру не береді?

• Кестеде кірістер мен шығыстар санаттарын толтыру қиын ба? Жауаптарды тыңдап, қатысушылармен бірге мұғалім келесі қорытындыларды жасайды:

1. Бюджет — пайдалы құрал:

• кірістерді шығыстармен салыстыру;

• шығындар мен жинақтарға қатысты саналы шешімдер қабылдау;

• қаржылық жағдайды бақылауды жүзеге асыру;

• жинақ тәртібін арттыру.

2. Егер сіз бюджетті сақтасаңыз, онда бұл қаржылық мақсаттарға қол жеткізуге көмектеседі.

3. Бюджетті құру — күрделі операция емес. Ол экономика мен математиканы ерекше білуді талап етпейді. Кез келген сауатты адам үй бюджетін жүргізе алады.

4. Тек оның пайдасына сену және бастау керек. Бір айдан кейін бюджеттің ақшаны тиімді басқаруға көмектесетініне көзіңіз жетеді, атап айтқанда: болашақ шығыстарды, жинақтарды жоспарлау және қаржылық мақсаттарға қол жеткізу.

Біз өмірде ірі шығындарға байланысты кез келген оқиғаларды қаржылық мақсаттар деп атайтын боламыз.

Біз күнделікті тамақтануға және басқа да ұсақ қажеттіліктерге жұмсалатын шығыстарды қаржылық мақсаттар деп есептемейміз. Мақсаттар әртүрлі болуы мүмкін — маңызды қажеттіліктерді қанағаттандырудан бастап автомобиль сатып алғанға дейін. Кейбірі қысқа мерзімді және тез қол жеткізіледі, басқасы — ұзақ мерзімді болуы мүмкін.

Біз кірістер мен шығыстарды қалай жоспарлауды білеміз, бірақ біз негізінен бір ай, жарты жыл, бір жылдық қысқа мерзімді кезең туралы айттық. Егер жоспар бір жылдан астам мерзімде болса, онда бюджетте міндетті түрде ұзақ мерзімді қаржылық мақсаттар пайда болады.

Қаржылық мақсаттарды жоспарлау үшін келесі кесте пайдалы болатынын айту қажет.

3-таратпа материалын таратамын.

Мақсат (ақша не үшінжиналады)	Қажетті сома	Мерзімі	Қалай жиналуы мүмкін

• Осы кестеге сіздің қаржылық мақсаттарды жазып шығайық.

• Қаржылық мақсаттарды жоспарлау үшін сізге қандай ақпарат қажет?

Оқушылардың жауаптарын тыңдап, олармен бірге келесі қорытындыны жасаймыз

Қаржылық мақсаттарды қою үшін мыналарды білу қажет:

• қандай сома қажет,

• қай мерзімге,

• бұл сома тұрақты жинақ ақша арқылы жинақталған ба немесе ақшаны қарызға, кредитке алу керек пе?

• Сіз барлық бағандарды толтыра аласыз ба?

Оқушылар соңғысынан басқа барлық бағандарды толтыра алады. Егер олар кірістер мен шығыстарды жоспарласа, онда жинақтардың мүмкіндіктерін білер еді.

Назар аударту

• Әр мақсатқа қол жеткізу үшін ай сайын қанша қаражат бөле алатыныңызды бағалау үшін, өзіңіздің жиынтық табысыңыздан барлық шығындарды алып тастаған кезде қандай сома қалатынын нақты білу керек.

• Бюджетті жүргізу кезінде кез келген адам, әдетте, өзінің әдеттегі шығындарының кем дегенде 10%-ын үнемдеуі мүмкін, өйткені шығындарды жоспарламаса, сөзсіз пайда болатын артық шығындар (ақшаны тонаушылар) туындайды.

• Бұл қағазға жазылған мақсаттар, бірақ олар шындыққа айналуы үшін белгілі бір ережелерді ұстану қажет. Бүгін біз кейбір ережелерді атадық.

Оқушылар оқулықтан тапсырмаларды орындайды.

1-тапсырманы орындау кезінде оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді:

• Бұл оқиға туралы не ойлайсыз?

•Нұрланның және/немесе оның отбасының проблемасы неде?

• Бұл жағдай үйреншікті ме?

Жауаптарды тыңдап, келесі қорытындыларды жасау ұсынылады. Нұрланда келесі факторларға байланысты проблемалар бар:

• Нұрлан өзі ақша таппайды, сондықтан ақшаның құндылығын білмейді;

•Нұрлан келесі айда өзінде қандай шығындар болатынын білмейді;

•Нұрланда шығындар жоспары жоқ және өз шығындарын бақыламайды.

•Нұрлан кездейсоқ сатып алуларға ұқыпсыз қарайды, жоспарланбаған және қажет емес шығындарға көп ақша жұмсауы мүмкін.

Оқушылар отбасы мәселелерін талқылағаннан кейін, мына сұрақтарға жауап береді:

•Бюджет дегеніміз не?

•Нұрлан мен оның отбасына қандай кеңес беруге болады?

3, 4, 5 -тапсырмаларды орындау кезінде оқушылар жеке бюджет және қаржылық мақсаттар кестесін толтырады, сондай-ақ мұғалімнің сұрақтарына жауап береді

Сабақтың соңы

Көңіл-күй мен эмоционалды сезім рефлексиясы:

Партадағы көршіңе арналған сөйлемді таңда:

- Жарайсың,

- Мен сабақтағы жұмысыңа ризамын,

- Өзіңді бүгінгі сабақта одан да жақсы көрсетуіңе болар еді

Оқушылар кері байланыс береді

Бекітемін

Бөлім		Кәсіпкердің өзін-өзі алға жылжытуы
Педагогтың аты жөні		Шыманова Гульмира Кудайбергеновна
Күні		30.01.2024 ж
Сынып: 11 ә		Қатысқан оқушы саны:	Қатыспаған оқушы саны:
Сабақтың тақырыбы		Қор нарығы
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.3.4.1 қор нарығының жұмыс механизмін біледі; 11.3.4.2 қор нарығына экономикалық циклдардың әсерін біледі; 11.3.4.3 құнды қағаз түрлерінің айырмашылығын анықтайды
Сабақтың мақсаты:		Қор нарығының жұмыс механизмін біледі. Бағалы қағаздардың түрлері арасындағы айырмашылықты анықтай алады. Бағалы қағаздар саудасы қалай болатынын біледі. Қор нарықтарының қандай түрлері бар екенін біледі. Ең ірі биржалар туралы біледі
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі	Педагогтің әрекеті			Оқушының әрекеті	Бағалау	Ресурстар
Басы	Оқушылармен амандасып, бұл сабақта қор нарығының мәні бағалы қағаздардың сауда орны ретінде түсіндіремін. Балалар қор нарығы дегеніміз не, оның функциялары қандай, оның қатысушылары кім және қор нарығында қалай табыс табуға болатынын біледі. Сабақ теориялық сипатта өтеді. Сабақтың басында жеке активтер мен пассивтер, «Бай және кедей әке» кітабы, Кийосаки мен Баффеттің өмірбаяндары туралы тоқсанның алғашқы сабақтарын еске түсірулерін сұраймын. Бұл оқушыларға жаңа материалды жақсы қабылдауға және оны өткендермен байланыстыруға, сондай-ақ қор нарықтары мен бағалы қағаздарды зерттеу мақсатын түсінуге көмектеседі, сонда сабақ іш пыстырмайды және теориясы шамадан тыс болмайды, өйткені балалар мұның барлығын не үшін білу керектігін түсінеді. Содан кейін, олар мұны жеке активтерді қалыптастыру кезінде пайдалана алады.			Оқушылар тоқсанның алғашқы сабақтарын, яғни жеке активтер мен пассивтер, бай және кедей әке, Кийосаки мен Баффеттің өмірбаянын еске түсіреді.	Мадақ тау	Кәсіпкерлік және бизнес не гіздері. 11-сы ныпқа арналған оқулық. 2 бөлім
Сабақтың ортасы	Бұдан әрі теориялық бөлімді түсіндіремін. Әр блоктан кейін оқушылармен өздері үшін не алғанын, жаңа білімді қалай пайдалануды жоспарлағанын талқылаймыз. Биржаның қалай жұмыс істейтініне, оған қалай кіруге болатынына және биржадан қалай табыс табуға болатынына толығырақ тоқталамын. Балаларға басты рөлде Леонардо Дикаприо ойнайтын «Уолл-стриттегі қасқыр» фильмін (https://yandex.kz/video/preview/?filmId) көруге кеңес беремін.. Осы фильмде биржада қалай ақша табуға болатыны көрсетілген. 1-тапсырма: сыныпта талқылаймыз. Жауабы: АҚШ-та таң атып, сауда-саттық басталғанда, бүкіл әлемде күн батып, барлық негізгі оқиғалар өтіп кетеді, бұл бағалы қағаздарға әсерін талдау және оларды сатып алу немесе сату туралы шешім қабылдау үшін саяси, экономикалық, әлеуметтік және өзге де факторларды бағалау тұрғысынан неғұрлым ыңғайлы позиция береді. 2-тапсырма. Тапсырманы үй тапсырмасы ретінде орындауға болады.			Оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді: биржа қалай жұмыс істейді, оған қалай жетуге болады және оны қалай табуға болады?
Сабақтың соңы	Көңіл-күй мен эмоционалды сезім рефлексиясы: Партадағы көршіңе арналған сөйлемді таңда: - Жарайсың, - Мен сабақтағы жұмысыңа ризамын, - Өзіңді бүгінгі сабақта одан да жақсы көрсетуіңе болар еді			Оқушылар кері байланыс береді

Бекітемін

Бөлім		Кәсіпкердің өзін-өзі алға жылжытуы
Педагогтың аты жөні		Шыманова Гульмира Кудайбергеновна
Күні		23.01.2024ж
Сынып: 11 ә		Қатысқан оқушы саны:	Қатыспаған оқушы саны:
Сабақтың тақырыбы		Дүниежүзілік ақша бірліктері, электронды ақшалар
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.3.3.1 әлемдік ақша бірліктерінің жүйесін сипаттайды; 11.3.3.2 қолма қол және қолма-қол ақшасыз есеп айырысуды ажыратады
Сабақтың мақсаты:		Ақшаның мәні мен функциялары туралы біледі. Ақша айырбастауды және оның түрлерін түсіну. Кэшбектің не екенін біледі. Қолма-қол ақшамен және ақшасыз есеп айырысуды ажырата алады
Құндылықтарды дарыту		Ынтымақтастық,еңбекқорлық,жауапкершілік
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі	Педагогтің әрекеті			Оқушының әрекеті	Бағалау	Ресурстар
Басы	Сабақта ақшаның мәнін және олардың рөлін қарастыра отырып, күн сайын пайдаланатын қағаз ақша номиналдарынан ақша түсінігін ажырату маңыздылығын түсіндіремін. Ақша — бұл бағалы және төлем құралы ретінде қабылданады. Ол ұлу бақалшығынан жасалуы да мүмкін. Ал «валюта» терминін (мемлекеттің негізгі ақша бірлігі ретінде) қарастыра отырып, біз оны «ақша» ұғымынан ажыратуымыз керек. Сондай-ақ, біз қолма-қол ақшасыз есеп айырысуды қалай пайдалану және валюталарды айырбастауды қалай жүргізу керектігін, кэшбек деген не және ол қалай жұмыс істейтінін білеміз.			Оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді: олар үшін ақша деген не. Олардың өміріндегі ақша рөлі қандай? Олар қандай қызметті орындайды?	Мадақ тау	Кәсіпкерлік және бизнес не гіздері. 11-сы ныпқа арналған оқулық. 2 бөлім
Сабақтың ортасы	Талқылаудан кейін «Ақшаның адам өміріндегі рөлі» блоктарымен танысып, балалардың жаңа білгендерін талқылау.Қандай жаңа қызметтер болды? Валюта және әлемдік ақша туралы бөліммен таныстырамын.. Бұдан әрі валюта айырбастау мен валюта бағамына көшуге болады. Содан кейін Қазақстанның теңгесі — Қазақстан Республикасының ұлттық валютасы екенін және Қазақстан Республикасы Президентінің 1993 ж. 15 қарашадағы жарлығы бойынша айналысқа енгізілгенін айтып өтуге болады. Теңге бірінші айналымға кірген күні 1 доллар 4,75 теңге болып бекітілгенін және бүгінгі күнгі теңге бағамының АҚШ долларына шаққандағы бағамын сұраймын. Жауабы: бұл шын мәнінде қазіргі заманғы дилемма және осы мәселе бойынша пікірталастар көп. Электрондық ақша —дәстүрлі ақша сияқты төлем құралы, тек электрондық түрде ғана, мысалы чектер немесе сыйлық сертификаттары және т.б. Электрондық ақшаның қолма-қол емес ақша қаражаттан ең басты айырмашылығы — электрондық ақшаны қандай да бір ұйым эмиссиялай алады, ал әдеттегі қолма-қол және қолма-қол емес ақшаны, әдетте, мЭлектрондық ақша әрқашан шифрланған түрде сақталады және олардың эмитентінің электрондық қолтаңбасымен қорғалған. Электрондық ақшаны банк карталарымен жиі шатастырады, бұл электрондық ақшаның нақты анықтамасының жоқтығына және ақшаны электрондық ақшаға жатқызуға болатын анықтаудың нақты критерийлерінің жоқтығына байланысты. Сондай-ақ, түрлі мемлекеттерде ақша түрлі критерий бойынша электронды болып жататынын атап өту қажет. Экономикалық критерий: электрондық ақша — көп мақсатты төлем құралы және олар тек өз эмитенттерінің ғана емес, сондай-ақ басқа да кәсіпорындардың «төлем құралы» ретінде қабылданады. Мысалы, егер мәмілені жасау кезінде электронды ақшаны пайдалана отырып, тауар немесе қызмет сатып алуға болатын жағдайды алсақ, алдын ала төленген микропроцессорлық карточкаларды, көлік, телекоммуникациялық компанияларды және басқаларды алып қарауға болады. Электрондық ақша дәстүрлі ақшаның, сондай-ақ банк карталары сияқты төлем құралдарының қасиеттеріне ие болады: қолма-қол ақшамен банк жүйесі болмаған кезде есеп айырысуларды жүргізу мүмкіндігі ұқсас, ал төлем құралдарымен — олардың қандай да бір кредиттік ұйымдарында ашылған шоттар арқылы есеп айырысуларды жүргізу мүмкіндігі ұқсас. Электрондық ақшаның бұрыннан үйренген ақша банкноттарынан айырмашылығы — өте жоғары дәрежеде қорғалған ақша: оларды ұрлау немесе қолдан жасау мүмкін емес.Ақша иесінің электронды әмиянының паролін бұзған жағдайда ғана ұрлап алуға болады. Осы мәселе бойынша барлық пікірлер тең болады. 3-тапсырма: валютаны алтын емес, АҚШ доллары сияқты басқа валюталармен қамтамасыз етудің артықшылықтарын немесе/ және кемшіліктерін талқылаңыздар. Қандайтәуекелдербар? Қосымшадолларшығаружәнеәрбірқағазақшаныңқұнсыздануыжергіліктівалютаалтынменемес, АҚШдолларыменқамтамасызетілгенелдергеқалайәсеретеді? Жауабы: мұндавалютағатәуелділікмәселесідәлсолматериалдарданбасыпшығарылатынқатардағыақшасияқты. Соныменқатар, басқаелдергеқарағанда, АҚШ-таүкіметелдегіақшасанынаешқандайәсеретпейді. АҚШФедералдықрезервтікжүйесіжекетұлғаларғатиесіліжәнеоларжаңаАҚШдолларынбасыпшығаратынстаноктықамтиды, алАҚШүкіметіжекетұлғаларданқарызалады. Тиісінше, қалғанәлемосыжекетұлғаларғатәуелді, өйткеніақшамассасынәржолыұлғайтаотырып, оларәрбірдоллардыңқұндылығынжояды, албұлАҚШ-тыңбасқаелдералдындағысыртқықарыздарыныңдақұнсыздануынаалыпкеледі. Шынмәнінде, елдіңқарызалушыларыемлекеттік орталық банк эмиссиялайды.бергенақшасынаназырақақшаалады. Үшіншіәлемелдерітуралытіптіайтудыңқажетіжоқ, әлсізэкономикаменнеғұрлымкүштівалюталарғапаритеттікАҚШдолларынанкейінішкіақшаныңқұнсыздануынаалыпкеледі, осылайшаоларғасыртқыэкономикалықсауданыжүргізуқиындағанүстінеқиындайтүседі, өйткенібірнешеесекөптөлеугетуракеледі.			Оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді: валюта мен ақшаның айырмашылығы неде? Олар қолма-қол ақшасыз төлемді қайда (мысалы, өз стартапында) пайдалана алады? Кешбектің қандай мысалдарын олар білуі мүмкін?
Сабақтың соңы	Бүгінгі сабақта не білдіңіздер?			Оқушылар кері байланыс береді

Бекітемін

Бөлім		Кәсіпкердің өзін-өзі алға жылжытуы
Педагогтың аты жөні		Шыманова Гульмира Кудайбергеновна
Күні		16.01.2024ж
Сынып: 11 а		Қатысқан оқушы саны:	Қатыспаған оқушы саны:
Сабақтың тақырыбы		Жинақтаулар, кредиттер және депозиттер
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.3.2.2 депозиттер мен кредиттің мәнін түсінеді; 11.3.2.3 кредиттік және депозиттік мөлшерлемеге әсер етуші факторы ретіндегі инфляция түсінігі; 11.3.2.4 депозиттік және кредиттік пайызды есептеуде дағдыларды қолданады
Сабақтың мақсаты:
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі	Педагогтің әрекеті			Оқушының әрекеті	Бағалау	Ресурстар
Басы	Ұйымдастыру кезеңі Оқушыларға бұл сабақта несиелер мен депозиттерді зерттеуді жалғастыратындарын хабарлаймын. Балаларды теориямен таныстырмас бұрын сабақ тақырыбы бойынша бірнеше сұрақ қоямын?			Амандасу, құрал-жабдықтарын әзірлеу Оқушылар сұрақтарға жауап береді: «Қалай ойлайсыз, несие (кредит) дегеніміз не? Бұл термин қандай сөзден шыққан? Сіздің отбасыңызға немесе таныстарыңызға кредит алуға тура келді ме? Қандай мақсаттар үшін? Қандай жағдайларда кредит алу тиімді?	Мадақтау	Кәсіпкерлік және бизнес не гіздері. 11-сы ныпқа арналған оқулық. 2 бөлім
Сабақтың ортасы	Несие туралы теориялық бөліммен таныстырамын. Содан кейін 1-тапсырма орындауға беремін.Оқушылардан өмірден мысалдар келтіруін сұраймын, егер олар жауап беруге қиналса, өз мысалдарымды келтіремін. Бұдан әрі бизнес-несиелер туралы блогпен танысуға болады. Мүмкін оқушылар мысал ретінде өз стартаптарына кредит алатынын елестетіп көрер, сонда осы мысал үлгісімен артықшылықтары мен кемшіліктерін талқылауға болады. Сонымен қатар, кредит активке айналатын үлгіні талдау да қызықты болар еді, балалардың осы жөнінде ойланып, сыныпта ауызша талқылауларын сұрауға болады. Бұдан әрі 2-тапсырманы орындауды ұсынуға болады, онда кредит беру тарихы көрсетілген. Оқып шыққаннан кейін, егер уақыт қалса, сыныпта балалардың несие берудің мәні тура- лы түсініктерін талқылауға болады. Оның мәні бұрыңғысымен салыстырғанда сақталған ба? Бұл құбылыс қазіргі әлемдегі адамдардың өмірі мен экономикаға қалай әсер етті?			Оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді: несие берудің мәні неде, қандай несие түрлері бар, кредит берудің қағидаттары қандай? Қандай жағдайда несие актив, ал қандай жағдайда пассив болады? Оқушылардың өздерінің мысал келтіруі маңызды, олар өз стартапын үлгі етіп ала алады.
Сабақтың соңы	Бүгінгі жаңа сабақта не білдіңіздер?			Оқушылар кері байланыс береді

Бекітемін

Бөлім		Кәсіпкердің өзін-өзі алға жылжытуы
Педагогтың аты жөні		Шыманова Гульмира Кудайбергеновна
Күні		09.01.2024ж
Сынып: 11 ә		Қатысқан оқушы саны:	Қатыспаған оқушы саны:
Сабақтың тақырыбы		Жеке адамның активтері мен пассивтері
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.3.1.1 актив және пассив, бюджеттің мәнін түсінеді; 11.3.1.2 кірістер мен шығындарды ажырата біледі
Сабақтың мақсаты:		Қаржылық активтер мен пассивтердің не екенін түсінеді, олардың негізгі айырмашылықтары неде және осы білімнің көмегімен қаржылық тәуелсіздікті қалай иеленуге болатынын түсінеді.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі	Педагогтің әрекеті			Оқушының әрекеті	Бағалау	Ресурстар
Басы	Ұйымдастыру кезеңі Оқушылармен амандасамын, үшінші тоқсан өзін-өзі жылжытуға арналғанын және бүгінгі сабақта ақша ағындары, активтер мен міндеттемелер, несиелер мен депозиттер, өзін-өзі таныстыру туралы сөйлесетінінімізді хабарлаймын.			Амандасу, құрал-жабдықтарын әзірлеу		Кәсіпкерлік және бизнес не гіздері. 11-сы ныпқа арналған оқулық. 1 бөлім
Сабақтың ортасы	Ақша ағындарына арналған блокпен таныстырады. Біз бұл жерде ақша ағындары теориясының шебері Роберт Кийосакиді айтпай кете алмаймыз. Оның кітаптарын, әсіресе «Бай әке, кедей әке» кітабын оқып шығуды дүкендерде толып тұрған осы кітаптардың аудио нұсқасын тыңдауды ұсынуға болады. Содан кейін келесі сұрақты қоямын: егер олар бір сәтте байып кетсе, бірінші кезекте нені және неге оны сатып алар еді. Жауаптарын тыңдап болған соң және егер сатып алған заттардың ішінде инвестициялау (бизнес сатып алу, бизнесті дамыту, бағалы қағаздарға салым жасау және т.б.) жоқ болса, онда олар таяу арада қайтадан кедей болатынын мұғалім ескертеді. Біздің сатып алатын барлық заттарымызды 2 түрге бөлуге болатынын көрсету өте маңызды: ол активтер және пассивтер. Активтер дегеніміз — ақшаның түсімін қамтамасыз ететіндер, ал пассивтер — ақшаны жұмсайтын заттар. Мысалы, мынадай заттарды тізбектеп шығуға болады: қымбат машина — салық, айыппұл төлеуді, жөндеуді, сақтауды, қызмет көрсетуді, дөңгелектерін ауыстыруды және т.б. талап етеді, үлкен үй — жылуға, суға, салықтарға төлем жасауды және т.б. талап етеді, бірақ, егер машинаны тасымалдауға немесе жалға беруге пайдаланса, үйді — жалдауға немесе үйдің бір бөлігін жалдауға берсе немесе тұтас үйді офиске жалға берсе осы заттардың бәрінен актив жасауға болады. Бізге мұның бәрінен бас тартуға тиіспіз дегенді білдірмейді, бірақ сіз пассив сатып алсаңыз, өзіңізді артық шығындардан да қорғауыңызға болады деген сөз.Олардың қазірде қандай активтері мен пассивтері бар екенін мұғалім сұрайды. Егер олар жауап беруге қиналса, мұғалім мысал келтіреді немесе олардың отбасының активтері мен пассивтерінен мысал келтірулерін сұрайды. Немесе өз нұсқасын ойлап тапсын. Ал активтерді қалай арттыруға және олардың пассивтерін қалай қысқартуға болады? Талқылаудан кейін өмірбаянды оқуды ұсыныңыз және балалардың қандай тұжырым жасағанын талқылаңыздар. Роберттың мінез-құлқында қандай жаңалық болды? Балалар қалай ойлайды, Роберт табысқа қалай қол жеткізді? Содан кейін 2-тапсырманы орындауға болады. Ол бюджеттеу проблемасының мөлшерін түсінуге бағытталған: балалар өздерінің соңғы айдағы барлық шығындарын (кем дегенде 10) жазады және оларды активтерге не пассивтерге жатқызады. Балалардың кейбіреулерін өмірінде тек пассивтер бар екені таң қалдыруы мүмкін. Біз айтып отырған мәселе де осы деп баса көрсету қажет. Өздерінің өмір сүру стильдерін, нені тиімді пайдалануға болатынын қайта қарауға мүмкіндік беруге болады. Сыныпта талқылап болған соң, мұғалім балалардың жауаптарын тыңдайды. Бұл жерде оқушы активтер мен пассивтерді ажыратуды үйренуі, кем дегенде ақша ағындарын есептеуі маңызды. Ең тамаша сәт пассивтердің активтерге айналуын ұғынулары болмақ. Шын мәнінде біз үйреншікті заттарды монетизациялау туралы айтамыз. Оларға қиялдауға мүмкіндік беру керек — ол жаңа идеялардың көрінісі болуы мүмкін. Үйдегі пассивтерден актив жасаудың бірінші тәсілі — сіздің гардеробыңыз. Сіздің көңіліңізде көптеген сұрақтар немесе сенімсіздік туындауы мүмкін, бірақ мұның қалай жұмыс істейтініне қараңыз. Егер сізде қандай да бір себептермен өзіңіз кимей жүрген, шаң басып жатқан көйлек бар болса, оны жалға беруге болады. Қашанда бізге интернеттегі Google көмекке келеді. Енді есептеп көріңіздер, жақсы көйлекті сатқаныңыз үшін бірнеше мың теңге табуға болады, ал бұл түк жоқтан қарағанда әлдеқайда жақсы нәтиже. Ал егер ондай көйлектер бірнешеу болса, онда тіпті жақсы. Мұнда, ең бастысы — мәні. Ол көйлек шкафта әлі де бірнеше жыл шаң басып жатар еді, қазір табыс әкеле бастады. Әрине, миллиондап емес, онымен пәтерге ақша жинай алмайсыз, бірақ осылайша бірінші пассивті табысты жасауға болады және бұл алдағы үлкен істің алды. Әр үйде болатын және қазір пассив болып тұрған, бірақ оп-оңай актив бола алатын екінші зат — велосипед. Иә, дәл сол — велосипед! Ол гаражда шаң басып жатқан шығар, желі де шығып кеткен болуы мүмкін, бірақ бұл әлеуетті актив. Жазда көбісі велосипед айдағысы келеді және қазір велопрокат өте сәнді болды. Cізге ОLХ-тан велосипед тепкісі келетін адам- дарды іздеп, өзіңіз оны жалға берудің қажеті жоқ. Сіз велосипедті велопрокатпен айналысатын жетекші компаниялардың біріне ұсына аласыз. Мұнда сізге келіссөздер жүргізу шеберлігіңіз көмектеседі. Қалай келіссеңіз, солай болады. Күніне бірнеше жүз теңге табу сіздің қарттығыңызды қамтамасыз етпейді, әрине, бірақ бұл — басы және осының өзі нәпақа. Инвестиция — құнды қағаздардан, бизнес құрудан немесе жылжымайтын мүлік сатып алудан басталады деп ойламаңыз. Өмір бойы қолайлы сәтті күтіп отырғанша, қолыңызда бар нәрсемен істі қазір бастау керек. Ал бизнес пен пәтерлерге сіз одан кейін жетесіз. Мұқият болыңыздар! Активтерді құру принциптері бірдей, тек құралдар мен көлемдер ғана өзгереді, бірақ шағын нәрседен бастап үйренсеңіз, үлкен істі де игеріп кету оңай болады. Біз ақша табуға болатын екі қарапайым нәрсеге мысал келтірдік, бірақ мен олардың әлдеқайда көп екеніне сенімдімін, тек іздеу керек.			Оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді: егер олар бір сәтте бай болып кетсе, алдымен не сатып алар еді және неге? Оқушылар активтер мен пассивтер туралы блокты оқып шығады Оқушылардың жауаптарын тақтаға жазып алу керек. Балалар Роберттің өмір-тарихын оқып шығып, бай әке мен кедей әкенің арасындағы айырмашылық физикалық тұрғыдан емес, бар болғаны олардың өмірге деген көзқарасына байланысты деген тұжырым жасаулары тиіс. Бірінші әкеге жеткілікті болған нәрсе, екіншісі үшін мотивация болды. Бай болып тумаса да, баю жолын табуға болады. Балалар біздің бәріміздің де қателіктер жіберетініміз туралы және көп адамдар тағы да жаңа қателіктер жібермеу үшін бір нәрсе істеуден қорқатыны туралы да тұжырым жасаулары тиіс. Бірақ әрбір қатеден қорытынды жасау, сабақ алу маңызды Оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді
Сабақтың соңы	Бүгінгі жаңа сабақта не білдіңіздер?			Оқушылар кері байланыс береді

Бекітемін

Пәні:

Кәсіпкерлік және бизнес негіздері

Бөлім

Стартап акселератор (2)

Педагогтың аты жөні

Шыманова Гүлмира Құдайбергенқызы

Күні

26.12.2023ж

Сынып:11 ә

Қатысқан оқушы саны:

Қатыспаған оқушы саны:

Сабақтың тақырыбы

Жобаның аяқталуы және оның нәтижелерін талдау – бизнес-жобалардың питчингі

Оқубағдарламасынасәйкесоқытумақсаттары

11.2.6.1 стартап жобаның инвестициялық тартымдылығын түсінеді;

11.2.6.2 инвесторлардың назарын аудару үшін шешендік өнер (питчинг) дағдыларын қолданады

Сабақтың мақсаты:

Әлеуетті инвестор алдында өз жобасын таныстыру үшін питчтер құру.
Стартап-жобаның инвестициялық тартымдылығын түсіну.
Болжамды инвесторлардың назарын аударту үшін шешендік шеберлік (питчинг) дағдыларын қолдану

Сабақ барысы

Сабақтың кезеңі

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

2минут

Ұйымдастыру кезеңі

Амандасу, сабаққа назарын аудару

Амандасу, құрал-жабдықтарын әзірлеу

Сабақтың ортасы Тақырыпты ашу

Бүгінгі сабақта "Жобаны аяқтау және оның нәтижелерін талдау — бизнес - жобалардың питчингі" тақырыбын талдайтындығын хабарлаймын..Оқушылардан соңғы екі тоқсанда не білгендерін есте түсірулерін сұраймын. (команда құру қағидаларымен танысып, өз стартапының командасын құрды; өз стартаптарының негізгі құндылығынқалыптастыруды, бизнес-жоспар құруды және бизнес-модель құрылымын әзірлеуді үйренді; тұтынушылармен қарым-қатынас стратегиясын қалыптастыруды және пайда арналарын таңдауды үйренді; бизнес-ресурстармен танысты; өз стартаптары үшін бизнес-серіктестерді анықтады; сонымен қатар олардың шығындарының құрылымын қалыптастырды). Бұл сабақта питчинг деген не және оның құрылымы қандай екенін еске түсіру керек. Инвесторды тарту үшін сізге сәтті питч жасап, жобаны таныстыру қажет

Кәсіпкерлік және бизнес негіздері. 11-сыныпқа арналған оқулық. 1- бөлім/ Е. С. Дүйсенханов, С. А. Щеглов, Д. Ханин, Н. Е. Жұлдызбаев. — Алматы: Көкжиек-Горизонт, 2020., 109-115 бет

Оқулықпен жұмыс

Оқушылардан питчинг құрылымын атап берулерін сұраймын. Олар жауап берген соң, Pillowz.kz стартапының негізін қалаушының кеңестерін оқып шығамыз.

Оқушылар питчтерін бағалау үшін мұғалім Беркус әдісінің канвасын пайдалана алады. Инвестициялық тартымдылықты бағалаудың бұл әдісі оқушылар бір-бірінің жобаларын бағалайтын келесі сабақта толық қолданылады.

Оқушылардың өз питчі үшін алатын ең жоғары балы — 100. Мұғалім балдарды өзі қоя алады немесе әрбір жоба үшін кесте сала алады:

Тартымды идея (максимум-20)
Сапалыжәнетиімдіменеджмент(максимум-20)
Кәсіби команда (максимум-10)
Инновациялық (максимум-10)
Дайын прототип (максимум-20)
Ақша ағыны (максимум-20)

питчтен кейін басқа командалардың мүшелері өз балдарын оң бағанға қоюлары тиіс. Мұғалім орташа мәнді есептеп, команданың әр тармақ үшін балын шығара алады.

Оқушылардың сыныптастарының стартаптарын қаржыландыру үшін жоба іздеп жүрген инвесторлар тарабынан объективті әрі әділ бағалауларын сұраймын.

Оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді

Оқулықтағы 1-тапсырма оқушыларға екі тоқсан ішінде алған барлық білімін өзектендіруге көмектеседі.

Оқушылар питчтерін бағалау үшін мұғалім Беркус әдісінің канвасын пайдалана алады.

Мадақтау, өзін-өзі бағалау, өзара бағалау

Әдістемелік құрал: Кәсіпкерлік және бизнес негіздері. 11-сыныпқа арналған /Е. С. Дүйсенханов, Н.Е. Жұлдызбаев, С. А. Щеглов — Алматы: Көкжиек-Горизонт, 2020. —297 бет.

Оқулық, тақта немесе

А4 форматтағы қағаз парағы, маркерлер

Сабақтың соңы

Қорытындысын сыныпта талқылаймыз. Командалардың бір- бірімен кері байланыс жасауларын сұраймын.

Сұраққа жауап береді

Кері байланыс

«Комплимент» жаттығуы

Сабақты әсерлі аяқтау үшін «Комплимент» жаттығуларының бір нұсқасын қолданамыз. (Комплимент-мақтау, іскерлік қасиеттерге мақтау, сезімге мақтау)

Оқушылар бір-бірінің сабаққа қосқан үлесін бағалайды және бір-біріне және мұғалімдерге сабақ үшін алғыс айтады.

Бекітемін

Бөлім		Стартап акселератор (2
Педагогтың аты жөні		Шыманова Гульмира Кудайбергеновна
Күні		19.12.2023ж
Сынып: 11 а		Қатысқан оқушы саны:	Қатыспаған оқушы саны:
Сабақтың тақырыбы		Шығындар құрылымы
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.2.5.1 шығын құрылымын түсінеді; 11.2.5.2 стартап жобасында шығыс пен кіріс құрылымын талдайды
Сабақтың мақсаты:		Шығыстардың құрылымын түсіну. Стартап шығындарын қалай азайтуға болатынын білу. «Шығынсыздық нүктесі» деген ұғымды білу.
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі	Педагогтің әрекеті			Оқушының әрекеті	Бағалау	Ресурстар
Басы	Оқушылармен амандасып, осы сабақта стартап шығындары туралы білімін тереңдетіп, кеңейтіп, шығындарды есептеуді үйреніп, өзінің стартапы үшін шығынсыздық нүктесін анықтауды үйренетіндерін хабарлаймын.			Оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді	Мадақ тау	Кәсіпкерлік және бизнес не гіздері. 11-сы ныпқа арналған оқулық. 2 бөлім
Сабақтың ортасы	Теориялық бөліммен таныстырамын. Тағы бір рет негізгі ұғымдарды қайталап өтіп, оқушылармен бірге олардың өз стартаптарының тұрақты шығындарына нені, ал уақытша шығындарына нені жатқызатындарын талқылаймыз. Содан кейін Pillowz.kz стартапының шығынсыздық нүктесін және шығындар құрылымын талқылауға болады. Бұдан әрі командаға бірігуді және тапсырмаларды орындауды ұсынамыз. 1-тапсырмада оқушыларға деректерді бірден кестеге енгізуді ұсынған жөн, осылайша талдау ыңғайлы болады. Қазір MVP — ресурстардың минималды саны, серіктестер және стартапты іске қосу және бірінші сауда басталуы үшін балалар жасайтын негізгі қызметтер туралы айтылып жатқанын нақтылаймын.. Қорытындысын сыныпта талқылаймыз. Командалардың бір- бірімен кері байланыс жасауларын сұраймын. 2-тапсырма. Сіздің стартапыңыздың бизнес-моделіне тән ең негізгі және маңызды шығындарды анықтаңыздар. Қорытындысын сыныпта талқылауды ұсынамын. Командалар бір-бірімен кері байланыс жасайды. 3-тапсырма. Бір команданың жауабын тұтас сыныппен ауызша талқылап көріңіздер. Өз стартапыңыздың шығынсыздық нүктесін табыңыз (сіздің стартапыңыз шығынға батпай, табыс тауып отыруы үшін бір айда қанша көлемде өнім немесе қызмет сатуыңыз керек). Бірінші тоқсанда танысқан стартаптың кіріс арналарын естеріңізге түсіріңіздер.			Оқушылар шығындар құрылымын талдайды және мұғалімнің сұрақтарына жауап береді
Сабақтың соңы	Көңіл-күй мен эмоционалды сезім рефлексиясы: Партадағы көршіңе арналған сөйлемді таңда: - Жарайсың, - Мен сабақтағы жұмысыңа ризамын, - Өзіңді бүгінгі сабақта одан да жақсы көрсетуіңе болар еді			Оқушылар кері байланыс береді

Бекітемін

Бөлім		Стартап акселератор (2)
Педагогтың аты жөні		Шыманова Гульмира Кудайбергеновна
Күні		12.12.2023ж
Сынып: 11 а		Қатысқан оқушы саны:	Қатыспаған оқушы саны:
Сабақтың тақырыбы		Кәсіпкерлік қызметтегі салықтар
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.2.4.1 салық және оның мемлекет үшін маңызын сипаттайды; 11.2.4.2 салық режимдерінің ерекшеліктерін ажырата біледі
Сабақтың мақсаты:		Қазақстанның салық режимдерін білу, олардың мемлекет үшін маңызын түсіну. АСР құрылымын түсіну. Олардың түріне байланысты табыс салығын есептеуді үйрену.
Құндылықтарды дарыту		Ынтымақтастық,еңбекқорлық,жауапкершілік
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі	Педагогтің әрекеті			Оқушының әрекеті	Бағалау	Ресурстар
Басы	Оқушылармен амандасып, осы сабақта салық туралы жаңа маңызды тақырыпты бастайтынын хабарлаймын Бизнесті ашқан кезде — салық салу режимін дұрыс таңдау қажеттігіне, оның заңды болуына және осы тәртіппен салықты аз төлеуге болатынына оқушылардың назарын аударамын.. Сондықтан бұл мәселені жақсы білуі және бухгалтерге жүктей салмай, ерінбей жеке өзі қарауы қажеттігі маңызды, себебі осы білімге стартаптың табысы да тәуелді болады.			Оқушылар келесі сұраққа жауап береді: «Мемлекет үшін салық неге қажет деп ойлайсыздар?».		Кәсіпкерлік және бизнес не гіздері. 11-сы ныпқа арналған оқулық. 1 бөлім
Сабақтың ортасы	Теориялық бөліммен танысқаннан кейін оқушылар командаға бірігіп бірінші тапсырманы орындайды. Содан кейін міндетті түрде командалардың біреуінің нәтижелерді ұсынуын және кері байланыс жасауын, түсініксіз сәттерді түсіндіріп, балалардың бәрінің тақырыпты түсінген-түсінбегенін мұғалім анықтайды. Шешімдер мен формулаларды тағы да бір рет қайталаймын.Есеп айырысудан қорқудың қажеті жоқ екенін, олардың бәрі — айқын әрі түсінікті екенін айтамын. Есептер қателерді түзетуге болатын интерактивті тақтада немесе кәдімгі тақтада ұсынылғаны жөн. Ауызша әр қадам түсіндіріледі.Содан кейін ЖТС бойынша теорияға көшемін. Егер уақыт қалса, ЖТС бойынша есептеулерді оқушылар шығарып талқылайды. Оқушылар стартаптың барлық қызметкерлерін, олардың ЖТС және ЖТС есепке алатын кесте жасайды. Толтыратын кестелерді алдын ала дайындауға болады.			Оқушылар тапсырмаларды орындайды және мұғалімнің сұрақтарына жауап береді		Әдістемелік құрал: Кәсіпкерлік және бизнес негіздері. 11-сыныпқа арналған /Е. С. Дүйсенханов, Н.Е. Жұлдызбаев, С. А. Щеглов — Алматы: Көкжиек-Горизонт, 2020. — бет.
Сабақтың соңы	Рефлексия «Шабадан, ет тартқыш, себет» Шабадан – болашақта қажет болатын ақпараттар Ет тартқыш - ақпаратты өңдеудемін Себет – барлығын себетке тастаймын Сабақта алынған ақпараттарды қалай қолданатыныңды таңда			Оқушылар кері байланыс береді

Бекітемін

Бөлім		Стартап акселератор (2)
Педагогтың аты жөні		Шыманова Гульмира Кудайбергеновна
Күні		05.12.2023ж
Сынып: 11 а		Қатысқан оқушы саны:	Қатыспаған оқушы саны:
Сабақтың тақырыбы		Бизнестегі маңызды қызмет
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.2.3.1 операциялық қызметтің мәнін түсінеді; 11.2.3.2 өз стартапында операциялық қызметті анықтау үшін дағдыны қолданады.
Сабақтың мақсаты:		Операциялық қызметтің не екенін және оны қалай ұйымдастыру керектігін түсіну. Істер тізімін жасай алу. Мақсат қоя алу. Өз стартапына операциялық қызмет дағдысын қолдану.
Құндылықтарды дарыту		Ынтымақтастық,еңбекқорлық,жауапкершілік
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі	Педагогтің әрекеті			Оқушының әрекеті	Бағалау	Ресурстар
Басы	Оқушылармен амандасып, «Бизнестегі маңызды қызмет» атты жаңа тақырыпты оқуға кірісетіндерін хабарлаймын. Оқушыларға, осыған дейін айтып өткендей, бизнесте маңызды серіктестер болатынын, маңызды ресурстар болатынын, бірақ маңызды қызметтерсіз мұның барлығы жұмыс істемейтінін айтамын. Оқушылардан маңызды қызмет дегеніміз не деп сұраймын. . Содан кейін оқулықтағы материалмен танысуды ұсынамын.. Содан кейін балалардың қайсысы істер тізімін құрағанын, олар мұны не үшін жасағанын немесе бұл тізім оларға қалай көмектесетінін сұраймын Б			Оқушылар келесі сұрақтарға жауап береді: Сіздің ойыңызша, негізгі қызмет деген не? Оқу, спорт, жеке қарым-қатынас, хобби, саяхат және т.б. мақсаттарыңызды қалай анықтайсыз, мақсат қойылғаннан кейін не істейсіз?		Кәсіпкерлік және бизнес негіздері. 11-сы ныпқа арналған оқулық. 1 бөлім/ Е. С. Дүйсенханов Щеглов, Д. Ханин, Н. Е. Жұлдызбаев
Сабақтың ортасы	Талқылаудан кейін бизнесте де барлығы дәл солай екенін айтамын, яғни нақты, айқын мақсатсыз және мақсатқа жету үшін жасалатын істердің нақты тізімінсіз тиянақты нәтижеге қол жеткізу мүмкін емес. Балалар мақсатты анықтауға және алға қоюға мүмкіндік беретін оқулық материалындағы тармақтарды пайдалана алады, сондай- ақ оқулықта мақсаттарды жазатын үлгі берілген. Стартап әртүрлі қызмет түрлерін және бағыттарды біріктіретінін түсіндіріңіз, сондықтан мақсаттарды бағыттар бойынша бөлу және әрбір мақсат үшін бөлек тізім жазу, содан кейін мақсаттарды жауапты адамдар арасында бөлу өте маңызды. Мысалда көрсетілгендей, стартаптың істер тізімі 100 тармақтан тұрады. Бұл аз емес. Мұның бәрін есте сақтау өте қиын. Істер тізімімен танысқаннан кейін оқушыларға командаларға бірігуді, өз мақсаттарын анықтауды және үлгілік тізімге сүйене отырып, әрбір мақсат үшін істер тізімін жазып шығуды ұсынамын. Балаларға екінші тоқсанда алған барлық алдыңғы білімін еске түсіріп, оларды мақсат қою және әрбір мақсат бойынша істер тізімін жасау үшін қолданулары қажет екенін айтамын. Балаларға тізім құру немесе мақсат қою қиын болса, оқушылар мұғалімге сұрақ қоя алады. Мақсат дәл, нақты, түсінікті, шынайы, абстрактілі емес, қарапайым сөздерден құрылған болуы қажеттігін, сонда істер тізімін де құру жеңіл болатынын түсіну маңызды екеніне балалардың назарын аудартуға болады.			Оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді Істер тізімімен танысқаннан кейін оқушылар командаларға бірігеді, өз мақсаттарын анықтайды және үлгі тізімге сүйене отырып, әр мақсат үшін істер тізімін жаза бастайды. Мақсат дәл, нақты, түсінікті, шынайы, абстрактілі емес, қарапайым сөздерден құрылған болуы қажеттігін, сонда істер тізімін де құру жеңіл болатынын түсіну маңызды		Әдістемелік құрал: Кәсіпкерлік және бизнес негіздері. 11-сыныпқа арналған /Е. С. Дүйсенханов, Н.Е. Жұлдызбаев, С. А. Щеглов — Алматы: Көкжиек-Горизонт, 2020. —297 бет. Оқулық, А4 форматтағы қағаз парағы, маркерлер Оқулық, істер тізімінің үлгісі
Сабақтың соңы	Оқушылар сабақтан тыс үй тапсырмасы ретінде тізімді құруды жалғастырады. Рефлексия «Шабадан, ет тартқыш, себет» Шабадан – болашақта қажет болатын ақпараттар Ет тартқыш - ақпаратты өңдеудемін Себет – барлығын себетке тастаймын Сабақта алынған ақпараттарды қалай қолданатыныңды таңда			Оқушылар кері байланыс береді

Бекітемін

Бөлім		Стартап акселератор (2)
Педагогтың аты жөні		Шыманова Гульмира Кудайбергеновна
Күні		28.11.2023ж
Сынып: 11 ә		Қатысқан оқушы саны:	Қатыспаған оқушы саны:
Сабақтың тақырыбы		Кәсіпкерлік қызметтегі серіктестік
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.2.2.1 стартап үшін аутсорс пен серіктестіктің мәні мен мағынасын түсінеді; 11.2.2.2 серіктестіктің қағидаларын сипаттайды; 11.2.2.3 Өз жобасы үшін серіктестер тізімін құру үшін дағдыларын қолданады
Сабақтың мақсаты:		Стартапқа арналған аутсорсингтің және серіктестіктің маңызын, мәнін түсіну. Аутсорсингтің қандай артықшылықтары мен кемшіліктері бар екенін білу. Қандай серіктестік түрлері болатынын білу. Фриланс дегеніміз кім және фрилансермен жұмыс істеудің артықшылықтары мен кемшіліктері туралы білу. Өз жобасы үшін серіктестерді қалыптастыру дағдыларын қолдана білу.
Құндылықтарды дарыту		Ынтымақтастық,еңбекқорлық,жауапкершілік
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі	Педагогтің әрекеті			Оқушының әрекеті	Бағалау	Ресурстар
Басы	Ұйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу. Сабаққа дайындығына назар аудару Бүгін біз «Кәсіпкерлік қызметтегі серіктестік» атты тақырыпты аяқтаймыз. Өткен сабақтарда оқушылар өз стартаптарыңыздың барлық серіктестерін анықтады. Бірақ олардың барлығы қызмет үшін бірдей маңызға ие емес. Ал егер сіздің нан өнімдерін пісіруге арналған негізгі ингредиенттерді жеткізуші, яғни сіздің негізгі серіктесіңіз кетсе, онда онсыз сіздің бизнесіңіз тоқтайды және сіз өз өніміңізді жасай алмайсыз.Серіктестермен қарым-қатынас тиімді болу үшін олармен қарым-қатынас жасай білу керек. Бұл туралы біз бүгінгі сабақта сөйлесеміз.			Сабаққа қажетті құралдарын дайындайды.		Кәсіпкерлік және бизнес негіздері. 11-сын. арн. оқулық. 1- бөлім/ 109-115 бет
Сабақтың ортасы	"Серіктестік қатынастарды құру" блогымен танысамыз және серіктестік ережелерін атап өтуді сұраймын. Теориялық блокты және оқушылардың сұрақтарын талқылағаннанкейін практикалық тапсырмаларды орындауға көшеміз. Бірінші тапсырманы серіктес таңдау алдында өзіңізге қою керек сұрақтарды мұқият оқығаннан кейін ғана орындауды ұсынамын. Енді балалардан интернетті пайдаланып өз қаласындағы әлеуетті серіктестерін табуды сұраймын.. Олардан серіктес бола алатын 3 үміткерді бөліп көрсетсін. Өз таңдауын дәлелдей отырып, өз серіктестері мен үміткерлерін топтар арасында ауызша талқылауын сұраймын. Егер уақыт қалса, серіктестік туралы қосымша ақпаратты беруге болады. Оқушылар нақты бизнес бастамайынша, олардың стартапы үшін сыни болуы мүмкін даулы жағдайды елестетулері қиын болуы мүмкін. Оларға мысал көрсету үшін, серіктестердің арасындағы қақтығыстардың кең таралған сценарийін өз мысалыммен келтіреміз			Оқушылар мұғалімнің келесі сұрақтарына жауап береді: неге әрбір ережені сақтау маңызды? Сіз досыңызбен немесе туысыңызбен болған сәтсіз әріптестіктің қандай мысалдарын айта аласыз? Мысалдар келтіріңіз. Мүмкін, сәтті мысалдар бар шығар? Неге олармен сәтті болды деп ойлайсыз? Қандай шарттар сақталған? Енді өз серіктестеріңіздің тізімін тексеріп, кестедегі критерийлерді ескере отырып, сізге қажет болатын 5 серіктестерді таңдап алыңыз.		Әдістемелік құрал: Кәсіпкерлік және бизнес негіздері. 11-сыныпқа арналған /Е. С. Дүйсенханов, Н.Е. Жұлдызбаев, С. А. Щеглов — Алматы: Көкжиек-Горизонт, 2020. —297 бет. Оқулық, тақта немесе А4 форматтағы қағаз парағы, маркерлер
Сабақтың соңы	Егер 2-тапсырманы орындағаннан кейін уақыт қалса, оқушылар еркін түрде қатысушылардың құқығын жүзеге асыру туралы шарт жасай алады. Шартта мыналар көрсетілуі тиіс: - Серіктестердің қайсысы нені атқарады және қандай салаларға жауап береді. - Бөліну және дауларды, оның ішінде дедлокты шешу қағидасы. - Егер біреуі өз міндеттемелерін орындамаса, үлестер қалай қайта бөлінеді. Қызмет ұсынушы (аутсорсинг) қаржылық тұрақсыз немесе банкротқа ұшырауы мүмкін; Келісім шарттарын орындау кезінде аутсорсердің тиімділігі, егер ол басқа клиенттермен кәсіби тұрғыдан тиімді және қызықты келісімдер жасаса, төмендеуі мүмкін; Кері байланыс. Бүгінгі сабақта жаңа не білдіңіздер?			Оқушылар қатысушылардың құқықтарын жүзеге асыру туралы еркін нысанда шарт жасай алады Оқушыдар кері байланыс жасайды		Оқулық, А4 форматтағы қағаз парағы, маркерлер Atameken Akademy білім беру онлайн-платформасының материалдары, бейнесабақтар (atameken.co).

Бекітемін

Бөлім		Стартап акселератор (2)
Педагогтың аты жөні		Шыманова Гульмира Кудайбергеновна
Күні		21.11.2023ж
Сынып: 11 а		Қатысқан оқушы саны:	Қатыспаған оқушы саны:
Сабақтың тақырыбы		Кәсіпкерлік қызметтегі серіктестік
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.2.2.1 стартап үшін аутсорс пен серіктестіктің мәні мен мағынасын түсінеді; 11.2.2.2 серіктестіктің қағидаларын сипаттайды; 11.2.2.3 Өз жобасы үшін серіктестер тізімін құру үшін дағдыларын қолданады
Сабақтың мақсаты:		Стартапқа арналған аутсорсингтің және серіктестіктің маңызын, мәнін түсіну. Аутсорсингтің қандай артықшылықтары мен кемшіліктері бар екенін білу. Қандай серіктестік түрлері болатынын білу. Фриланс дегеніміз кім және фрилансермен жұмыс істеудің артықшылықтары мен кемшіліктері туралы білу. Өз жобасы үшін серіктестерді қалыптастыру дағдыларын қолдана білу.
Сабақтағы құндылықтар		Ынтымақтастық,еңбекқорлық,жауапкершілік
Сабақ барысы
Сабақтың кезеңі	Педагогтің әрекеті			Оқушының әрекеті	Бағалау	Ресурстар
Басы	Ұйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу. Сабаққа дайындығына назар аудару Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы «Кәсіпкерлік қызметтегі серіктестік» Стартап қызметі шешімді талап ететін әртүрлі міндеттерден тұрады. Ол міндеттерді сіз әрдайым өзіңіз шеше алмайсыз — сіздің оған уақытыңыз немесе құзыретіңіз жетіспеуі мүмкін — бір адамның барлық салада кәсіпқой болуы мүмкін емес қой: біздің бәріміздің қолымыздан басқаға қарағанда бір іс жақсы келеді. Сондықтан қызметкерлердің немесе серіктестердің еңбек ресурстарын пайдалану қажеттілігі туындайды.			Сабаққа қажетті құралдарын дайындайды. Оқушылар келесі сұрақтарға жауап береді: Қалай ойлайсыз, сіздің серіктес кім бола алады? Қандай қызмет түрін өзіңіз орындай алмайсыз? Аутсорсинг дегеніміз не?		Кәсіпкерлік және бизнес негіздері. 11-сын. арн. оқулық. 1- бөлім/ 109-115 бет
Сабақтың ортасы	Аутсорсинг туралы блокты оқушыларға түсіндіремін. Әрі қарай серіктестік және оның принциптері бойынша теориялық блокпен таныстырамын.Балалардан серіктестік қажет пе деп сұраңыз, қажет болса, не үшін? Жоба үшін одан қандай пайда табуға болады? «Фриланс» блогында оқушылардан фрилансермен жұмыс істеуге дайындалатын пункттерге назар аударуды мұғалім сұрайды. Балалардан фрилансерлер алғылары келе ме, жоқ па деп мұғалім сұрайды. Олардың өз жауаптарын негіздеулерін және неге иә немесе жоқ екенін мұғалім сұрайды. Бұдан әрі оқушылар топтарға бөлініп, жұмысты топтарда жалғастырады. Тапсырма бизнестің адами ресурстары мен стартаптардағы пайда арналары туралы алдыңғы сабақтарда алынған білімді қайталауға, бекітуге және кеңейтуге бағытталған. Оқушылар адам ресурстарына арналған сабақты еске түсірулері керек. Олардың стартап қызметкерлері тізіміне тек өздері ғана емес, сонымен қатар көптеген қосымша мамандар да кіретініне оқушылар назар аударуы тиіс. Егер жоба үшін веб-сайт қажет болса, олар оны өздері жасайды ма әлде маман жалдай ма? Егер олардың кеңсесі болса, олар өздері қоңырауларға жауап бере алады ма? Кеңсені өздері жинап, тазалайды ма? Маркетингтік зерттеулерді өздері жүргізеді ма? Егер олар бір затты өндірсе, оларға материалдарды немесе шикізатты және т. б. сатып алуға тура келеді. Оқушылар кесте түрінде жауап бере алады. Тапсырманы орындау қиын болған командаларға көмектесіп, егер қандай да бір тармақ түсініксіз болса, оны сыныпта жалпылама мұғалім түсіндіреді. Өз шешімін негізге ала отырып, оқушылар оқулықтан алынған материалға сүйенуі тиіс. Олар келесі себептерді атауы мүмкін: - тәуелсіз серіктестер жұмыстарды жақсы және арзан орындайды; - бұл қызмет түрі олардың стартапы үшін бәсекелестік жағынан маңызды болып табылмайды және оны аутсорсингке беру оның негізгі құзыреттілігіне қауіп төндірмейді; - бұл сатып алу қалауы және/немесе технологияларды өзгерту өзгертумен байланысты тәуекел қаупін төмендетеді,; - бұл шешім қабылдаудың ұйымдастырушылық икемділігі мен жеделдігін арттырады, жаңа тауарларды әзірлеу мен нарыққа шығару уақытын қысқартады, үйлестіруге кеткен шығындарды төмендетеді; - бұл олардың стартапына негізгі бизнеске көңіл бөлуге мүмкіндік береді.			Оқушылардан келесі сұрақтарға жауап береді: аутсорсингке мамандар тартасыздар ма? Аутсорсингте мамандар қажет пе? Жоба үшін одан қандай пайда табуға болады? Балалар мұны өз командаларымен орындай алады.		Әдістемелік құрал: Кәсіпкерлік және бизнес негіздері. 11-сыныпқа арналған /Е. С. Дүйсенханов, Н.Е. Жұлдызбаев, С. А. Щеглов — Алматы: Көкжиек-Горизонт, 2020. —297 бет. Оқулық, тақта немесе А4 форматтағы қағаз парағы, маркерлер
Сабақтың соңы	Егер сабақта уақыт мүмкіндік берсе, келесі материалмен аутсорсинг тәуекелдеріне арналған бөлікті мұғалім түсіндіре алады. Материалды айтпас бұрын, мұғалім оқушылардан аутсорсингке қандай қауіп төнуі мүмкін екенін сұрай алады. Аутсорсингпен байланысты болатын тәуекелдер мен мүмкіндіктер компанияның жобаларды басқару саласында болатын дағдылармен де байланысты, өйткені аутсорсингтік жоба нәтижесінде бизнес-жүйенің құрылымын өзгерту оны іске асырудың әрбір кезеңінде шешімдерді мұқият дайындауды талап етеді. Егер уақыт қалса, мұғалім пікірталас өткізеді, кері байланыс береді.			Оқушылар кері байланыс беріп: аутсорсинг қандай қауіп-қатерлерге әкелуі мүмкін?,- деген сұраққа жауап береді		Оқулық, А4 форматтағы қағаз парағы, маркерлер Atameken Akademy білім беру онлайн-платформасының материалдары, бейнесабақтар (atameken.co).

Бекітемін

Бөлім:

Педагогтің аты-жөні: Шыманова Г.Қ

Пәні

Кәсіпкерлік және бизнес негіздері

сабақ

№ 10

Күні:

14.11.2023 ж

Сынып: 11 ә

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Бизнес ресурстар және ресурстарды басқару

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

11.2.1.1 Стартаптарда ресурстардың мәні мен маңызын түсінеді;

11.2.1.2 адами, қаржылық, материалдық, интеллектуалды, бизнес ресурстарды ажыратады

Сабақтың мақсаты

Материалдық ресурстар дегеніміз не, материалдық ресурстардың қандай түрлері бар екенін білу.
Материалдық ресурстармен қамтамасыз етуді талдауды үйрену.

Сабақтың барысы

Сабақтың

кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Ұйымдастыру кезеңі. Амандасу, сабаққа дайындығына назар аудару.

Бүгін біз бизнес-ресурстарды және оларды басқаруды зерделеуді жалғастырамыз. Бүгінгі сабақта материалдық ресурстарды, олардың қандай болатынын, оларды қайдан алуға болатынын, қажетті және қалаулы материалдық ресурстарды қалай анықтауға бірге талқылаймыз.

Оқушылардан оқулықтағы сұрақтарға ауызша жауап беруін сұраймын:

Қандай да бір материалдық ресурстың қажеттілігі туралы шешім қабылдай отырып, сізге басқа да сұрақтарға жауап беруге тура келеді:

— Сіздің компанияңыздың орналасқан орны бизнесіңіз үшін маңызды ма? Қандай қалада? Ауылда немесе қалада ма?

— Оған кеңсе қажет пе? Оны қайда орналастырған жөн? Сіздің кеңседе не болуы керек?

— Сіз шығын материалдарын қайдан аласыз? Шикізатты ше?

— Сіз негізгі жұмысты қайда жүзеге асырасыз? Сіз зауытты қаланың (клиенттердің) жанында немесе керісінше шикізат базасына жақын орналастыра аласыз — сізге оның ресурсқа, серіктестерге және тұтынушыларға қатысты жағдайын ойластыру қажет.

— Сізге қойма керек пе? Ол қайда орналасады?

Оқушылар мұғаліммен амандасады және сұрақтарға жауап береді
Оқушылар материалдық ресурстардың түрлерімен, қалаулы және міндетті ресурстардың мысалдарымен танысады.

Оқушылар олардың стартаптарында қандай ресурстар міндетті және қандай қалаулы болатынын айтады.

Кәсіпкерлік және бизнес негіздері. 11-сыныпқа арналған оқулық. 1- бөлім/ Е. С. Дүйсенханов, С. А. Щеглов, Д. Ханин, Н. Е. Жұлдызбаев. — Алматы: Көкжиек-Горизонт, 2020., 31 бет

Ортасы

Оқушыларға «Материалдық ресурстармен қамтамасыз етілуді талдау» блогымен танысуды ұсынамыз.Оқушылардың ауызша сұрақтарға жауап берулерін сұраймын. Сонымен қатар, оқушылардан кеңсені жалға ала ма, әлде оны сатып алуға ақша жұмсай ма деп сұраймыз.

Әрі қарай оқушыларды Pillowz.kz стартапының материалдық ресурстарымен таныстырамыз, стартап тәжірибесі оларға қалай пайдалы болатынын талқылайды, олар материалдық ресурстармен қамтамасыз ету мәселелерін шешудің қандай тәсілдері туралы білгенін сұраймын..

Оқушылар өз таңдауын негіздеуі керек.

Оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді: оқушылар кеңсені не басқа нәрсені жалға ала ма, әлде оны сатып алуға ақша жұмсай ма?

Содан кейін оқушылар командалармен тапсырма орындауға көшеді.

Өзін-өзі бағалау, мадақтау т.б

Оқулық, тақта немесе маркерлерге қоса алдын ала дайындалған ватман плакаттар, стикерлер.

Соңы

Материалдық ресурс	Міндеттінемесе қалаулы	Сатып алу немесе жалға алу	Қайдан алуға болады
энергетикалық
өндірістік
шикізат
Пайда арналары

Оқушылар кестені толтырады

Рефлексия

Оқушылар өз біліктерін мақсатқа сәйкестендіреді:

• Мен ... қиналдым.

• Мен ... түсінбедім.

• Мен ... білдім, үйрендім.

Кері байланыс береді

Кері байланыс

Бекітемін

Бөлім:

Педагогтің аты-жөні: Шыманова Г.Қ

Пәні

Кәсіпкерлік және бизнес негіздері

сабақ

№ 9

Күні:

07.11.2023 ж

Сынып: 11 а

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Бизнес ресурстар және ресурстарды басқару

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

11.2.1.1 Стартаптарда ресурстардың мәні мен маңызын түсінеді;

11.2.1.2 адами, қаржылық, материалдық, интеллектуалды, бизнес ресурстарды ажыратады

Сабақтың мақсаты

Материалдық ресурстар дегеніміз не, материалдық ресурстардың қандай түрлері бар екенін білу.
Материалдық ресурстармен қамтамасыз етуді талдауды үйрену.

Сабақтың барысы

Сабақтың

кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Ұйымдастыру кезеңі

Біз бизнес-акселератордың жаңа блогын, бизнес-ресурстарды және оларды басқаруды үйренеміз. . Бес сабақ ішінде біз қажетті ресурстарды анықтауды, оларды сатып алуды және пайдаланып пайда табуды, клиентке әсер етуді үйренеміз.

Оқушылар ресурстар түрлері мен, қажетті және міндетті ресурстардың мысалдарымен танысады. Оқушылар стар -тапта қандай ресурстар мін- детті болатынын, ал қайсысы қажетіне қарай қалаулы бола тыны туралы айтады. Интел лектуалдық ресурстардың басқалардан айырмашылығы неде?

Ортасы

Бүгін "Зияткерлік меншік түрлері" блогымен танысымыз.

Pillowz.kz стартапының интеллектуалдық ресурстарын дамыту үлгісін оқушылар талқылайды. Жобаның негізін қалаушыда қандай интеллектуалдық ресурстар, қандай білім болды?

Ол нені білмеді, бірақ қажетті қандай дағдылар мен біліктілікті оқып-үйренді? Ең бастысы, ол өзінің стартапына қажетті интеллектуалдық ресурстарды қалай сатып алды?

2-тапсырма стартапты іске қосу кезеңдері бойынша зияткерлік ресурстарды бөлуге бағытталған. Оқушылар ресурстарды бірден кестеге жазады, содан кейін бұл кестені класқа ұсынып, әрбір келесі тапсырманы орындау арқылы толықтырады.

1) табысты БСҰ құру үшін қандай зияткерлік ресурстар қажет

2) қандай интеллектуалдық ресурстар дистрибуция арналарын талап етеді.

3) қандай интеллектуалдық ресурстар клиенттермен қарым- қатынасты талап етеді

4) қандай интеллектуалдық ресурстар пайда арналарын талап етеді

Кесте мысалы

Стартап	Интеллектуал дық ресурс	Қайдан сатып алуға болады	Жауапты
БСҰ әзірлеу
Дистрибуция арнасы
Клиенттермен қарым- қатынас жасау
Пайда арналары

Оқушылар осы мәселені Интернетте зерттей алады.

Оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді:

Сіз қандай түрлер туралы білдіңіз? Сіздің стартапыңыз қандай зияткерлік меншік шығарады? Зияткерлік меншікті қалай қорғауды жоспарлап отырсыз?

Әрі қарай,топтарда (командаларда) сабақтың практикалық бөлігіне өтіңіз. 1-тапсырмада оқушылар стартапқа қандай зияткерлік ресурстар қажет болатындығын анықтайды

Өзін-өзі бағалау, мадақтау т.б

Оқулық, тақта немесе маркерлерге қоса алдын ала дайындалған ватман плакаттар, стикерлер.

Соңы

Кесте толтыруға тапсырма беру

Оқушылар тапсырманы орындайды

Рефлексия

Оқушылар өз біліктерін мақсатқа сәйкестендіреді:

• Мен ... қиналдым.

• Мен ... түсінбедім.

• Мен ... білдім, үйрендім.

Кері байланыс береді

Кері байланыс

Бөлім:		Педагогтің аты-жөні: Шыманова Г.Қ
Пәні		Кәсіпкерлік және бизнес негіздері
сабақ		№ 8
Күні:		24.10.2023 ж
Сынып: 11 ә		Қатысушылар саны:		Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы		Стартаптардағы пайда арналары
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.1.7.1 AB - тест, пайда түсімі арналарының мәнін түсінеді; 11.1.7.2 кіріс құрылымын талдайды; 11.1.7.3 оқу-ойын жағдайында AB-тестіні талдау мақсатында қолданады
Сабақтың мақсаты		Клиенттерді ұстап қалу тәсілдерін меңгереді. Сатып алушылық және тұтынушылық бейілділікті (адалдықты) зерттейді. Клиенттен көбірек пайда табуды үйренеді. Сату сүзгісін клиентті ұстап қалу және одан түсетін пайданы арттыру үшін кеңейте отырып құрады.
Құндылықтарды дарыту		ТӘУЕЛСІЗДІК ЖӘНЕ ОТАНШЫЛДЫҚ отандық және әлемдік мәдениетті танудың құралы ретінде оқуға деген тұрақты қызығушылық; Отанын қорғауға дайын болу, халық пен мемлекеттің егемендігі мен қадір-қасиетін дәлелді түрде қорғай білу.
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі/ уақыт	Педагогтің әрекеті		Оқушының әрекеті		Бағалау	Ресурстар
Басы	Ұйымдастыру кезеңі. Оқушылармен амандасу. Сабаққа дайындығына назар аудару « Тәуелсіздік және отаншылдық» тақырыбында ой қозғау. Оқушылар арасында шағын әңгіме қозғау. Бүгінгі сабақта біз сіздермен бірге клиентті қалай ұстап тұруға болатынын, сондай-ақ оны көбірек төлеуге қалай мәжбүрлеуге болатынын үйренетінеміз. -Клиенттерді қалай ұстап қалуға болады? - Клиентті тағы бір рет келуге, өзіңіз туралы басқаларға айтып беруіне қалай итермелеуге болады, одан қандай қосымшатабыс алуға болады?		Оқушылар мұғаліммен амандасады және сұрақтарға жауап береді «Тәуелсіздік және отаншылдық» тақырыбында ой қозғайды..			Кәсіпкерлік және бизнес негіздері. 11-сыныпқа арналған оқулық. 1- бөлім/ Е. С. Дүйсенханов, С. А. Щеглов, Д. Ханин, Н. Е. Жұлдызбаев. — Алматы: Көкжиек-Горизонт, 2020., 31 бет
Ортасы	Талқылаудан кейін «Клиентті қалай ұстап қалуға болады?» блогын түсіндіремін. Оқулықтың статистикалық материалынан басқа, келесі зерттеу нәтижелерін ұсынамын: Алғашқы әсер күші.Компанияның оң әсер қалдыруы үшін біршама мүмкіндіктер бар, бірақ ең маңызды сәт-бірінші сатып алу/алғашқы өзара іс-қимыл тәжірибесі. Сауалнама нәтижесі клиенттердің оң көзқарасын туғызу үшін қандай уақыт қолайлы екенін көрсетеді: 1. Бірінші сатып алу кезінде немесе компанияға бірінші рет хабарласқан кезде (алғашқы әсер) — 48 %. 2. Клиенттің қиындықтарын шешкен кезде қызметкерлер клиенттің күткенінен асып түскен жағдайда — 40 %. 3. Компанияға хабарласқанға дейін (имидждің әсері, «сарафандық радио» әсері) — 11 %. 4. Клиент бәсекелестерге хабарласқысы келгенде — 1%. Сатып алушының бейілділігі қалай көрінеді? Қанағаттандырылған сатып алушылар әдетте өздеріне ұнаған компания туралы басқа адамдарға кеңес беруге асығады. Оларға клиентті ұстап қалу және оған қосымша қызмет көрсету тәсілдерін талқылау үшін жеткілікті уақыт беру қажет. Командалардың қиялын шектемеу қажет. Кез келген идеялар құнды. Әрбір топ үшін дайындамаларды клиенттерді ұстап қалу үшін сүзгі үлгілерін алдын ала жасап әкелуге болады.		Оқушылартұтыну және сатып алу бейілділігі арасындағы айырмашылық неде екенін түсінуі керек Оқушылар «Клиенттен қалай көбірек табыс табуға болады?» блогымен танысады. Оқушылар Қазақстандық Pillowz.kz стартапының кеңейтілген сату сүзгісі мен үлгісін толық талдайды.Сосын командалық жұмысқа кіріседі.Блокты зерттеу қорытындысы бойынша оқушылар өз командаларымен 1-тапсырма бойынша жұмыс жасайды		Өзін-өзі бағалау, мадақтау т.б	Оқулық, тақта немесе маркерлерге қоса алдын ала дайындалған ватман плакаттар, стикерлер.
Соңы	1.«Бейілділік» дегеніміз не? Неге клиенттер компанияға қатысты адал болуы маңызды? 2. Сатып алушылық пен тұтынушылық бейілділік арасында қандай айырмашылық бар?		Оқушылар сұрақтарға жауап береді
Рефлексия	Оқушылар өз біліктерін мақсатқа сәйкестендіреді: • Мен ... қиналдым. • Мен ... түсінбедім. • Мен ... білдім, үйрендім.		Кері байланыс береді		Кері байланыс

Бекітемін

Бөлім:		Педагогтің аты-жөні: Шыманова Г.Қ
Пәні		Кәсіпкерлік және бизнес негіздері
сабақ		№ 7
Күні:		17.10.2023 ж
Сынып: 11 ә		Қатысушылар саны:		Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы		Тұтынушылық және сатып алушылық бейілділік
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.1.6.1.Тұтынушылық және сатып алушылық бейілділік» түсінігін ажырату. 11.1.6.2.Коммуникация каналдары арқылы тұтынушылармен өзара қатынас стратегиясын құру.
Сабақтың мақсаты		• Клиенттерді тарту әдістерін меңгереді. • Сауда сүзгісін құруды үйренеді. • Бір клиентті тарту құнын есептеуді үйренеді.
Құндылықтарды дарыту		ТӘУЕЛСІЗДІК ЖӘНЕ ОТАНШЫЛДЫҚ мемлекеттің тарихи және мәдени мұрасын, дәстүрлерін, мерекелерін құндылық ретінде бағалау; мемлекеттік тілді жетік меңгеруге және оны белсенді қолдануға ұмтылу;
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі/ уақыт	Педагогтің әрекеті		Оқушының әрекеті		Бағалау	Ресурстар
Басы	Мұғалім оқушылармен амандасады. «Тәуелсіздік және отаншылдық» тақырыбында ой қозғау. Оқушыларды фотоколлаж туындыларымен таныстыру. енді олар өз клиентінің мүдделерін білетіндерін, олардың стартаптарының қандай проблемаларды шешетіндерін, олардың қандай байланыс арналары өз нарығының әртүрлі сегменттеріне әсер ететін білетінін хабарлайды. Ендігі екі сабақта олар клиентті қалай қызықтыруға және ұстап тұруға болатынын, сонымен қатар клиенттің көбірек ақша төлеуі үшін не істеу керектігін үйренеді. Бұл сабақ клиенттерді тарту мәселесіне және сату сүзгісін (воронкасын) талдауға арналған. Оқушылардан клиенттерді қалай тартуға болады? Клиентті өнім туралы білуге және оны сатып алу туралы шешім қабылдауға итермелеу үшін не істеу керек? деп сұрақтар қоюға болады		Оқушылар мұғаліммен амандасады және сұрақтарға жауап береді Оқушылар фотоколлаж туындыларымен танысады..			Кәсіпкерлік және бизнес негіздері. 11-сыныпқа арналған оқулық. 1- бөлім/ Е. С. Дүйсенханов, С. А. Щеглов, Д. Ханин, Н. Е. Жұлдызбаев. — Алматы: Көкжиек-Горизонт, 2020., 31 бет
Ортасы	Талқылаудан кейін мұғалім «Клиентті қалай қызықтыруға болады?» блогын түсіндіреді. Бұл блокта оқушылар сату сүзгісін талдау және оның көрсеткіштерін жақсарту — сатудың маркетингтік жоспарын құрудағы маңызды кезең екенін түсінуі тиіс. Әрине, бұл міндет өте күрделі. Сату сүзгісінің әртүрлі деңгейінің тиімділік көрсеткіштерін талдау маңызды. Басты деңгей әдісі Мұғалім оқушыларға сату сүзгісінің негізгі деңгейімен жұмыс бизнестің табыстылығына қалай әсер ететінін көрсететін мысал ұсына алады. Мысалы, фирма терезе жасау бизнесімен айналысады және бір күндері қоңыраулардың ең аз (2 % аз) пайызы мәміле жасауға әкелетінін байқайды. Бизнес — сүзгінің барлық деңгейлерін толық талдаудан кейін өлшем жасау деңгейінде пайызы анағұрлым жоғары екені белгілі болды. Сонымен, фирма әрбір екінші өлшем жасау терезе орнату шартына әкелетінін анықтады. Мұның бәрі біріншіден шебердің клиенттің үйіне баратынына және нақты терезе ойығы, ылғалдық деңгейі, шу деңгейі үшін нақты ұсыныс беретініне, яғни оның клиентпен жеке жұмыс істейтініне байланысты еді. Екіншіден, өлшем жасаушының сауда жасауға икемділігі болса, онда ол клиенттің кейбір қарсылықтарын үйлестіре алады. Мысалы, егер клиент бағасын қымбатсынса, жақтаудың түсі ұнамаса және тағы- тағылары. Өлшем жасаушы клиентке комапанияда өтіп жатқан акциялар туралы және оның өтетін мерзімдері туралы айтып бере алады. Нәтижесінде фирма «сайт — қоңырау» кезеңінде өзінің мақсаты — терез сату емес, өлшем жүргізу екенін анықтады. Бұл түсінік қоңырауларды мәмілеге айналдыру бойынша компания жұмысының барлық тактикасын өзгертті. Ол сату жүйесінде бәрін дерлік өзгертті. Қоңырауларға арналған скрипттерден бастап, өлшеуді сатқаны үшін пайыз төленетін менеджерлерге ақы төлеу жүйесіне дейін. Сату сүзгісін талдаудың осы мысалынан қандай қорытынды жасауға болады? Қандай да бір кезеңде клиенттерді тарту пайызы төмен болса, өз стратегияңызда нені ауыстыруға болады? Қандай да бір кезеңде клиенттер азая бастағанын байқасаңыз, өзіңіздің маркетингтік жоспарыңызда нені өзгертер едіңіз? Ол қандай кезең болуы мүмкін?		Оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді		Өзін-өзі бағалау, мадақтау т.б	Оқулық, тақта немесе маркерлерге қоса алдын ала дайындалған ватман плакаттар, стикерлер.
Соңы	Блокты зерттеу қорытындысы бойынша оқушыларға өз командаларында жұмыс істейді. Мұғалім олардан өз бизнесі үшін қолайлы сату сүзгісін жасауды сұрап және көрсеткіштер үшін жақын мәндерді қоя алады. Ең бастысы, оқушылар бизнестің сандық деректерін негізге ала отырып, сүзгімен жұмыс істеу әдісін анықтауды үйренуі керек. Бірінші тапсырманы негізге ала отырып, әрбір деңгейдегі тиімділік көрсеткіштерін анықтай отырып, оқушылар олардың қайсысы шешуші екенін түсінеді. Олардың негізгі деңгейдегі көрсеткішті жақсарту жөніндегі идеялары әртүрлі болуы мүмкін. Олар неғұрлым ерекше және стандартты емес шешімдер ұсынса — соғұрлым жақсы. Сату сүзгілерін талқылау және құрастыру үшін жеткілікті уақыт беріледі. Әрбір топ үшін дайындамаларды — сүзгі үлгілерін алдын ала жасауға болады. Рефлексия «Шабадан, ет тартқыш, себет» Шабадан – болашақта қажет болатын ақпараттар Ет тартқыш - ақпаратты өңдеудемін Себет – барлығын себетке тастаймын Сабақта алынған ақпараттарды қалай қолданатыныңды таңда		Оқушылар өз бизнесіне сәйкес келетін сату сүзгісін жасайды және көрсеткіштердің жақын мәндерін қояды. Оқушылар сұрақтарға жауап береді
Рефлексия	Оқушылар өз біліктерін мақсатқа сәйкестендіреді: • Мен ... қиналдым. • Мен ... түсінбедім. • Мен ... білдім, үйрендім.		Кері байланыс береді		Кері байланыс

Бөлім:		Педагогтің аты-жөні: Шыманова Г.Қ
Пәні		Кәсіпкерлік және бизнес негіздері
сабақ		№ 6
Күні:		10.10.2022 ж
Сынып: 11 ә		Қатысушылар саны:		Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы		Стартап-жобалардағы коммуникация арналары
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.1.5.1 тұтынушыға құндылық «қалай» (қандай арналар нәтижесінде) жеткізіледі? - деген сұраққа жауап береді; 11.1.5.2 қандай да бір коммуникация арналарын таңдау қандай пайда әкелетінін түсіндіреді
Сабақтың мақсаты		Коммуникация арналарының онлайн және офлайн түрлерін ажыратады. Стартапты дамытуға арналған коммуникацияның офлайн арналарын пайдалана біледі. Комуникацияның ең көп таралған офлайн арналарымен танысады. Тұтынушыларға қатысты офлайн коммуникация арналарын таңдайды
Құндылықтарды дарыту		ТӘУЕЛСІЗДІК ЖӘНЕ ОТАНШЫЛДЫҚ мемлекеттің тарихи және мәдени мұрасын, дәстүрлерін, мерекелерін құндылық ретінде бағалау; мемлекеттік тілді жетік меңгеруге және оны белсенді қолдануға ұмтылу;
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі/ уақыт	Педагогтің әрекеті		Оқушының әрекеті		Бағалау	Ресурстар
Басы	Оқушылармен амандасып, психологиялық ахуал тудырады. «Тәуелсіздік және отаншылдық» тақырыбында ой қозғау. Оқушылар арасында шағын пікірталас жүргізу. алдыңғы сабақтарда нарық көлемін талдағандарын, тұтынушыларды сегменттегендерін және әлеуетті клиенттердің аватарларын суреттегенін естеріне саламыз.. Енді пайдаланушыларға сату үшін оларға БСҰ жеткізу керек. Мұны қалай істеуге болады? Оқушылар бұл туралы не ойлайтынын сұраймыз. Олар мәселенің шешімін қалай елестетеді? Тұтынушыға ақпарат берудің барлық түрлері коммуникация арнасы деп аталатынын және ақпаратты беру түріне қарай офлайн және онлайн-арналар деп бөлуге болатынын мұғалім айтады.		Оқушылар мұғалімнің сұрағына жауап береді. Оқушылар шағын пікірталас жүргізеді. Оқушылар коммуникацияның әртүрлі түрлерін атайды: Интернет- жарнама, билбордтар, жарнама парақшалары, радиоға жарнама беру және басқалары.		Өзін-өзі бағалау, мадақтау	Оқулық
Ортасы	Әрі қарайоқушылармен ең көп таралған офлайн байланыс арналарын ғана талдаймыз: 1. Дүкен немесе компанияның кеңсесі. 2. Журналдағы немесе газеттегі мақала. 3. Визиткалар. 4. Стикерлер немесе стикерлер. 5. Радиодағы жарнама. 6. Кездесулер мен семинарлар өткізу. 7. Тауарларды брендтеу. 8. Қоңыраулар. 9. Афишалар. 10. Сауда көрмелеріне, жәрмеңкелер мен фестивальдерге қатысу. Оқушыларға «Офлайн және онлайн» блогымен өз беттерінше танысуларын ұсынамыз. Сосын «Рахмет», Эйр Астана сервисі, «Рахат» кондитерлік фабрикасы немесе басқа да отандық компаниялар пайдаланатын офлайн және онлайн коммуникация арналарының үлгілеріне мысал келтірулерін сұраймыз. Оқушылардан олардың стартаптары пайдаланушыларға өнімнің қандай типін — физикалық (заттай) немесе виртуалды түрін ұсынатынын мұғалім сұрайды. Олардың өз клиенттерінің аватарларын еске түсірулерін сұрау қажет. Олар қандай коммуникация арналарын пайдаланады? Ары қарай офлайн коммуникациясының ең көп таралған арналарына арналған блокты таныстыруға көшу қажет. Сосын оқушылардан олар өз стартаптарын алға бастыру үшін осы арналардың қайсысын пайдалана алатынын сұраймыз. Неліктен? Бұл арналар олардың клиенттерінің мүдделерін ескереді? Олар басқа қандай арналарды пайдалана алады? Олардың пікірінше қандай арналар қаржы бойынша ең аз шығынды қажет етеді? Қайсысы — ең тиімдісі? Олар неге олай ойлайды? Талқылаудан кейін оқушылар мұғаліммен бірге Pillowz.kz стар- тапын алға бастыру мысалын талдайды. Оқушылар қандай жаңа коммуникация арналарымен танысты? Олар өз жобасын, тіпті ол виртуалды болса да алға бастыру кезінде осы тәжірибені қалай пайдалана алады? Оқушылар қалай ойлайды, офлайн-арнасының тиімділігі неде?		Оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді Оқушылар ең көп таралған офлайн байланыс арналарын талдап, офлайн және онлайн байланыс арналарына мысалдар келтіреді. Оқушылар Pillowz.kz. стартапты жылжыту мысалын талқылайды
Соңы	Талқылаудан кейін балалар оқулықтағы 1-тапсырманы орындайды. Толтыруға арналған кесте үлгілерін алдын ала дайындап, топтық жұмыс үшін командаларға бөліп беруге болады. Рефлексия «Шабадан, ет тартқыш, себет» Шабадан – болашақта қажет болатын ақпараттар Ет тартқыш - ақпаратты өңдеудемін Себет – барлығын себетке тастаймын Сабақта алынған ақпараттарды қалай қолданатыныңды таңда		Оқушылар 1-тапсырманы орындайды және сұрақтарға жауап береді
Рефлексия	Оқушылар өз біліктерін мақсатқа сәйкестендіреді: • Мен ... қиналдым. • Мен ... түсінбедім. • Мен ... білдім, үйрендім.		Кері байланыс береді		Кері байланыс

Бекітемін

Бөлім:		Педагогтің аты-жөні:
Пәні		Кәсіпкерлік және бизнес негіздері
сабақ		№ 5
Күні:		03.10.2023 ж
Сынып: 11 ә		Қатысушылар саны:		Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы		Стартап-жобалардағы маркетинг
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.1.4.1 стартап жоба үшін маркетингтің мәнін түсінеді; 11.1.4.2 тұтынушылар сегменттерін мен олардың қажеттіліктерін, нарық сыйымдылығын талдайды 11.1.4.3 өміршеңдігі ең төмен өнімнің (MVP) қағидаларын түсінеді; 11.1.4.4 өз стартапында ең аз мөлшерде өнімді сату туралы шешім қабылдайды
Сабақтың мақсаты		Стартап жоба үшін маркетингтің мәнін түсінеді Өміршеңдігі ең төмен өнімнің қағидааларын түсінеді
Құндылықтарды дарыту		ТӘУЕЛСІЗДІК ЖӘНЕ ОТАНШЫЛДЫҚ халықпен/ мемлекетпен бірлікті және өз мемлекетінің дамуы үшін жеке жауапкершілікті түсіну; ұлттық және мәдени бірегейлікті түсіну;
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі/ уақыт	Педагогтің әрекеті		Оқушының әрекеті		Бағалау	Ресурстар
Басы	Мұғалім оқушылармен сәлемдесіп, тәуелсіздік және отаншылдық» тақырыбында ой қозғау. Сабақтың тақырыбын хабарлайды және 10-сыныпта олар маркетинг негіздерін талдағанын еске салады. Мұғалім 10-сыныптың "Әрекеттегі маркетинг" бөлімін қайталау үшін сұрақтар қояды. Әрі қарай, өнімнің мақсатты аудиториясын қалай анықтау керектігін және тұтынушыларды қалай сегменттеу керектігін қайталайды.		Оқушылар 10-сыныптың «Әрекеттегі маркетинг" бөлімінің тақырыптарын қайталайды Оқушылар ой қозғайды, ойларын айтады.			Кәсіпкерлік және бизнес негіздері. 11-сыныпқа арналған оқулық. 1- бөлім/ Е. С. Дүйсенханов, С. А. Щеглов, Д. Ханин, Н. Е. Жұлдызбаев. — Алматы: Көкжиек-Горизонт, 2020., 31 бет
Ортасы	Содан кейін, осы тоқсанның 11-сыныбында үш сабақ ішінде оқушылар маркетингтік стратегия туралы білімдерін тереңдетіп, толықтырады және өнімді жылжыту кезінде қолдана алатын өнімді жылжыту үшін маркетингтік қызметтің әртүрлі құрамдас бөліктерін талдайды. Бірінші сабақта оқушылар өздерінің бірегей сауда ұсыныстарының неден тұратынын анықтайды, екінші сабақта олар өздерінің әлеуетті клиенті кім екенін, оның нені ұнататынын, оны қайдан табуға болатынын анықтайды, қорытысында, осы тақырып бойынша соңғы сабақта оқушылар қанша клиентке бағдарлана алатынын анықтайды және өз жобаларының келесі даму сатысына өтеді — нақты адамдардан кері байланыс алу үшін оларға көрсете алатын жобаның прототипін жасайды. Мұғалім Филип Котлердің анықтамасы бойынша 3.0 маркетинг туралы ақпарат блогын түсіндіреді. Мұғалім оқушылардан "қазақстандық компаниялар, мысалы BI-Group, қандай жалпыадамзаттық құндылықтарды қолдайтынын біле ме?" деп сұрай алады. Одан әрі оқушылардан: «Сіз не сататыныңызды ойлап таптыңыз ба? Бірақ неге дәл сіздің тауарыңыз өтімді болуы тиіс? Оның ерекшелігі неде?» депсұрақ қойса болады. Талқылаудан кейін оқушыларға «Бірегей сауда ұсынысы» блогын түсіндіріп, оны құрудың әртүрлі механизмдерімен таныстырады. Аудиторияға байланысты айырмашылықты көрсететін қазақстандық компаниялардың әртүрлі БСҰ берілген көрнекі материалды мұғалімнің алдын ала өз бетінше дайындап әкелуіне болады, не материалдың оқылуына қарай (өзі немесе тақтаға оқушыны шақырып) тақтаға кесте сызуына болады. Бұдан әрі мұғалім «БСҰ мысалы» блогына ауысады. Мұғалім Pillowz.kz стартапының тұтынушыларының әртүрлі топтарына арналған әртүрлі БСҰ оқып, оны оқушылармен талқылай ала- ды. БСҰ тұтынушылар сегментіне қарай қалай өзгереді? Әр ұсыныстың ерекшелігі неде? Осыған дейін қолданылған басқа шешімдерге қарағанда олардың шешімдері несімен артық? Оқушыларға қай БСҰ ұнады? Оқушылар БСҰ оқып шығып, оның құрылымы мен мазмұны туралы қандай тұжырымдар жасады? Сегментке қарай БСҰ құру механизмдерін оқып, талқылаған соң оқушыларға топ-топпен, егер уақыт болса, сыныпта оқулықтың 1-тапсырмасын орындауды ұсынады.		Оқушылар №1 тапсырманы орындайды		Өзін-өзі бағалау, мадақтау т.б	Оқулық, тақта немесе маркерлерге қоса алдын ала дайындалған ватман плакаттар, стикерлер. Қашықтықтан және өздігінен зерттеу үшін «11 сынып, 8-сабақ. Стартап-жобалардағы маркетинг» бейнесабағы: https://youtu.be/ TWJTPHVkAE8
Соңы	Егер уақыт қалса, оқушылар № 2 тапсырманы орындауы керек. Оқушылар өз өнімдерін жарнамалайтын плакат жасауы керек. Мұғалім алдын-ала ватман парағын, стикерлерді, түрлі-түсті маркерлерді, фотосуреттерді және т. б. дайындауы керек. Оқушыларға №3 тапсырма үйге беріледі Егер уақыт қалса, мұғалім пікірталас өткізеді, кері байланыс береді Рефлексия «Шабадан, ет тартқыш, себет» Шабадан – болашақта қажет болатын ақпараттар Ет тартқыш - ақпаратты өңдеудемін Себет – барлығын себетке тастаймын Сабақта алынған ақпараттарды қалай қолданатыныңды таңда		Оқушылар сұрақтарға жауап береді. Оқушылар №2 тапсырманы орындайды. Оқушылар өз өнімдерін жарнамалайтын плакат жасауы керек. Тапсырманы орындау үшін олар ватман парағын, стикерлерді, түрлі-түсті маркерлерді, фотосуреттерді және т. б. пайдаланады. Плакат 1-тапсырмада тұжырымдалған оқушылардың жобасындағы БСҰ көрсетуі керек.			https://youtu.be/ TWJTPHVkAE8 Atameken Akademy білім беру онлайн-платформасының материалдары, бейнесабақтар (atameken.co).
Рефлексия	Оқушылар өз біліктерін мақсатқа сәйкестендіреді: • Мен ... қиналдым. • Мен ... түсінбедім. • Мен ... білдім, үйрендім.		Кері байланыс береді		Кері байланыс

Бөлім:		Педагогтің аты-жөні:
Пәні		Кәсіпкерлік және бизнес негіздері
сабақ		№ 4
Күні:		26.09.2023 ж
Сынып: 11 ә		Қатысушылар саны:		Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы		Канва бизнес-моделі, маңызды құндылықтарды анықтау. Бизнес-жоспар құрылымы
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.1.3.1 бизнес модель түсінігін суреттейді; 11.1.3.2 Канва бизнес моделінің және бизнес-жоспардың құрылымын түсінеді; 11.1.3.3 оқу-ойын жағдайында өз стартап идеялары үшін маңызды құндылықтарды қалыптастыру дағдыларын қолданады
Сабақтың мақсаты		Бизнес-жоспар түсінігі мен құрылымын сипаттай алады. Бизнес-жоспарды құруды үйренеді. Бизнестің табыстары мен шығындарының құрылымын талдай- ды. Бизнес-жоспар мен бизнес-модель канвасын үйлестіруді үйренеді.
Құндылықтарды дарыту		ЕҢБЕКҚОРЛЫҚ ЖӘНЕ КӘСІБИ БІЛІКТІЛІК еңбек әдебі мен сапа стандарттарын түсіну; дамуға және оқуға үнемі ұмтылу;
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі/ уақыт	Педагогтің әрекеті		Оқушының әрекеті		Бағалау	Ресурстар
Басы	Мұғалім оқушылармен сәлемдесіп және бизнес-жоспар құру тұжырымдамасымен және принциптерімен түсіндіреді. Мұғалім оқушыларға «Бизнес-жоспар» бөлімін түсіндіреді. Мәтінді оқу алдында мұғалім оқушылардан олардың ойы бойынша бизнес-жоспар не үшін қажет екенін сұрайды. Сонан соң олар өз жауаптарын оқулықтағы ақпаратпен салыстырады.		Оқушылар: бизнес-жоспар не үшін қажет? деген сұраққа жауап береді			Кәсіпкерлік және бизнес негіздері. 11-сыныпқа арналған оқулық. 1- бөлім/ Е. С. Дүйсенханов, С. А. Щеглов, Д. Ханин, Н. Е. Жұлдызбаев. — Алматы: Көкжиек-Горизонт, 2020., 31 бет
Ортасы	Оқушылар жасайтын келесі қорытынды — ол бизнес-жоспар құру алғашқыда қиын болып көрінуі мүмкін күрделі үдеріс емес екенін түсіну қажет. Мұғалім оқушыларға бизнес-жоспардың көптеген тармақтарын бизнес-модель канвасын толтырғанда, қарастырып қойғанын түсіндіруі тиіс. Көрнекілік үшін мұғалім оқушылармен бірге бизнес-жоспар мен бизнес-модель канвасы арасындағы ұқсастық кестесін талқылайды Мұғалім оқушылармен бірге бизнес-жоспар құрылымын егжей- тегжейлі талдай бастайды. 1) Жобаның түйіндемесі, 2) Кәсіпорынның (компанияның) сипаттамасы, 3) Өнімнің (қызметтің) сипаттамасы, 4) Ұйымдастыру жоспары, 5) Өндірістік-технологиялық процесс, 6) Маркетингтік бөлім 7) Қаржылық жоспар 8) Әлеуметтік бөлім 9) Экологиялық бөлім. Сабақ соңында мұғалім командаларды жинап, оқушылардың бизнес-модельдерінің канвасы бизнес-жоспармен қалай сәйкес келетінін көруге тапсырма береді. Бизнес-жоспардың қандай бөлімін олар қазірдің өзінде толтыра алады? Көрнекілік үшін оқушылар бизнес-жоспар сызбасын жасап, бизнес-модельді жасау кезінде талдаған позицияларды толтыра алады. Мұғалім бизнес жоспар үлгісін алдын ала басып шығарып және оны оқушыларға бере алады. Бірінші бағанда бизнес-жоспар тармақтарының атаулары көрсетілген. Екінші бағанды оқушылар өз бетінше толтырылуы тиіс (бизнес-модельдің канвасында бар тармақтарды ғана). Бизнес-жоспар толтыру үлгісінің мысалы: 1. Жобаның түйіндемесі • жобаның сипаттамасы • жобаның мақсаттары мен міндеттері • жобаны іске асыру орны • жобаның құны, қаржыландыру көздері 2. Кәсіпорынның сипаттамасы • жобаның бастамашысы 3. Қызмет сипаттамасы • Өнімнің сипаттамасы 4. Ұйымдастыру жоспары • қызметкерлер бойынша жоспар 5. Өндірістік-технологиялық үдеріс • технологиясы • негізгі жабдықтың сипаттамасы 6. Маркетингтік бөлім • нарықты талдау • SWOT — талдау • бәсекелестік • баға белгілеу стратегиясы • іске асыру жоспары 7. Қаржы жоспары • пайда мен шығындар туралы есептің болжамы • ақшалай қаражат қозғалысының болжамы • дисконттау әдістерінің көмегімен талдау 8. Әлеуметтік бөлім 9. Экологиялық бөлім		Оқушылар бизнес-жоспардың құрылымын талдайды		Өзін-өзі бағалау, мадақтау т.б	Оқулық, ватман немесе А4 парағы, түрлі-түсті маркерлер
Соңы	Мұғалім оқушыларға қазір өз жобалары үшін бүкіл бизнес-жоспар құрудың қажеті жоқ екенін түсіндіреді – әзірге бұл үшін жеткілікті білім жоқ. Бірақ екі тоқсан ішінде белгілі бір бөлімдерді оқып, практикалық тапсырмалар жасай отырып, оқушылар бизнес-жоспардың көп бөлігін толтыра алады. Бизнес-акселератор бөлімі аяқталғаннан кейін олар өз жобасының толық бизнес-жоспарын жасай алады.		.
Рефлексия	Оқушылар өз біліктерін мақсатқа сәйкестендіреді: • Мен ... қиналдым. • Мен ... түсінбедім. • Мен ... білдім, үйрендім.		Кері байланыс береді		Кері байланыс

Бекітемін

Бөлім:		Педагогтің аты-жөні: Шыманова Г.Қ
Пәні		Кәсіпкерлік және бизнес негіздері
сабақ		№ 3
Күні:		19.09.2023ж
Сынып: 11 ә		Қатысушылар саны:		Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы		Канва бизнес-моделі, маңызды құндылықтарды анықтау. Бизнес-жоспар құрылымы
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.1.3.1 бизнес модель түсінігін суреттейді; 11.1.3.2 Канва бизнес моделінің және бизнес-жоспардың құрылымын түсінеді; 11.1.3.3 оқу-ойын жағдайында өз стартап идеялары үшін маңызды құндылықтарды қалыптастыру дағдыларын қолданады
Сабақтың мақсаты		Өз стартапы үшін бизнес-модель канвасын құруды үйренеді.
Құндылықтарды дарыту		ЕҢБЕКҚОРЛЫҚ ЖӘНЕ КӘСІБИ БІЛІКТІЛІК еңбек әдебі мен сапа стандарттарын түсіну; дамуға және оқуға үнемі ұмтылу;
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі/ уақыт	Педагогтің әрекеті		Оқушының әрекеті		Бағалау	Ресурстар
Басы	Ұйымдастыру. «Еңбекқорлық және кәсіби біліктілік» тақырыбында ой қозғау. Оқушылар арасында шағын пікірталас жүргізу. Оқушылармен сәлемдесіп және осы сабақта олар өздерінің стартаптары үшін бизнес-модель құрылымын өз бетінше жасайтындығын түсіндіру.Оқушыларға өткен сабақта талқылаған Pillowz.kz стартап мысалында бизнес-модельдің канвасы деген не екенін еске түсіру.Оқушыларды өз стартаптарымен жұмыс істеу үшін командалармен жиналуын сұрау.		Оқушылар ой қозғайды, ойларын айтады. бизнес-модельдің әр тармағын А4 жеке парақтарында толтырып, содан кейін оларды бір канваға қосу үшін толтырады			Кәсіпкерлік және бизнес негіздері. 11-сыныпқа арналған оқулық. 1- бөлім/ Е. С. Дүйсенханов, С. А. Щеглов, Д. Ханин, Н. Е. Жұлдызбаев. — Алматы: Көкжиек-Горизонт, 2020., 31 бет
Ортасы	Мұғалім оқушылардың жұмысына араласпай, тек оларды бағыттап отыруы және егер оларда сұрақтар туындаса, оларға көмектесуі тиіс. Мүмкіндігінше, мұғалім барлық оқушылардың талқылауға қатысуын қадағалауы және үнсіз отырған оқушылардың сөз сөйлеуін және командалық жұмысқа қатысуын ынталандырып отыруы тиіс. Мұғалім барлық командалардың презентацияларын тыңдап шығуы үшін, әр команданың қорғау уақытын есептеуі қажет. Әр команданың презентациясынан кейін мұғалім сыныптың басқа оқушыларынан сұрақтарыңыз бар ма деп сұрайды. Егер сұрақболмаса, мұғалім бизнес-модельдің канвасының кейбір тұстарын анықтайтын сұрақ қою керек.		Оқушылар 1 тапсырманы орындауға кіріседі. Оқушылар өз командасымен жиналып, өз стартапымен жұмыс істей бастайды. Бизнес-модель канвасының шаблонын толтырып, оған стартаптың деректерін енгізеді. Командада барлық шешімдерді бірге талқылайды. Түсінікті болу үшін оқушылар ватман қағаз парағын қолдана алады. 1-тапсырманы орындағаннан кейін оқушылар 2-тапсырманы орындауға кіріседі, яғни сынып алдында өз бизнес-моделінің канвасын ұсынады. Ол үшін олар өз бизнес-модельдерінің канвасын тақтаға скотчпен жабыстырып ілуі қажет.		Өзін-өзі бағалау, мадақтау т.б	Оқулық, ватман немесе А4 парағы, түрлі-түсті маркерлер, скотч, тақта
Соңы	Барлық презентациялардан кейін мұғалім оқушыларға үй тапсырмасын береді. Өткен сабақтарда оқушылар өз бизнес-жобасы үшін ментор тапты. Сыныптастар мен мұғалімдер сұрақтарынан кейін өз бизнес-моделінің канвасын түзете отырып, оқушылар оны өз менторына көрсетіп, одан кері байланыс алуы керек. Ментормен жұмыс істеудің дәлелі ретінде оқушылар мұғалімге сұхбат / сөйлесудің аудио жазбасын/ кездесудегі фотосуреттерді немесе атқарылған жұмыстың басқа да дәлелдерін ұсынуы тиіс.		Оқушылар үй тапсырмасын жазып, мұғалімнің сұрақтарына жауап береді. Ментормен қарым-қатынас жасағаннан кейін оқушылар оның кеңестері мен ұсынымдарын негізге ала отырып, өз бизнес-моделінің канвасын түзетуі тиіс.
Рефлексия	Оқушылар өз біліктерін мақсатқа сәйкестендіреді: • Мен ... қиналдым. • Мен ... түсінбедім. • Мен ... білдім, үйрендім.		Кері байланыс береді		Кері байланыс

Бекітемін

Бөлім:		Педагогтің аты-жөні: Шыманова Г.Қ
Пәні		Кәсіпкерлік және бизнес негіздері
сабақ		№ 2
Күні:		12.09.2022 ж
Сынып: 11 ә		Қатысушылар саны:		Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы		Команда құру және кәсіпкерлік қызметтегі командалар рөлі
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.1.2.1 команда мүшелері арасындағы рөлдерді анықтайды; 11.1.2.2 оқу-ойын жағдайында командаға қажетті адамдарды тарту үшін шешендік өнер дағдыларын қолданады
Сабақтың мақсаты		Команда мүшелері арасында рөлдерді бөлу. Оқу-ойын жағдайларында командаға қажетті адамдарды тарту үшін шешендік шеберлік дағдыларын қолдананады.
Құндылықтарды дарыту		ЕҢБЕКҚОРЛЫҚ ЖӘНЕ КӘСІБИ БІЛІКТІЛІК өзін-өзі ұйымдастыру, міндеттерге басымдық беру, жұмыс уақытын жоспарлау;
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі/ уақыт	Педагогтің әрекеті		Оқушының әрекеті		Бағалау	Ресурстар
Басы	Мұғалім оқушылармен амандасып және осы сабақта олар өздерінің стартап–командасын құрудың алғашқы қадамынан бастайтынын түсіндіреді. «Еңбекқорлық және кәсіби біліктілік» тақырыбында ой қозғау. Оқушылар мақал-мәтел, өлең шумақтарын айту. Мұғалім оқушылардың назарына стартаптың басым бөлігі дұрыс бизнес-команданың жоқтығынан күйрейтіндігі жөнінде статистикалық мәліметтер ұсынады. Блоктың соңында мұғалім келесідей сұрақ қоя алады: «Неге, сіздің пікіріңізше, бизнесте команданың болуы маңызды?».		Оқушылар құндылық туралы мақал-мәтел, өлең шумақтарын айтады.Оқушылар «Жетістікке жету жолындағы команданың маңыздылығы» блогын оқиды. Бұл блокта оқушылар команда құру стартапты құрудағы маңызды кезең екенін түсінуі керек. Оқушылар: «Бизнесте команда құру неге маңызды?» екенін өз мысалдарында түсіндіруге тырысуы керек.			Кәсіпкерлік және бизнес негіздері. 11-сыныпқа арналған оқулық. 1- бөлім/ Е. С. Дүйсенханов, С. А. Щеглов, Д. Ханин, Н. Е. Жұлдызбаев. — Алматы: Көкжиек-Горизонт, 2020., 14-21 бет
Ортасы	Одан әрі мұғалім «Команданы қалай жинау керек?», «Командада кім болу керек?», «Стартапқа кімді тарту керек?» блоктарын түсіндіреді. Бұл блокта мұғалім табысты команда — бұл адамдардың рухы бойынша бір-біріне жақын адамдардан құралмайтындығын атап өтеді. Команданың әрбір қатысушысы ондағы өз рөлін түсінуі және нақты көрсетілген міндеттер шеңберін шешуі тиіс, мысалы, қаржыландыру, іске асыру, техникалық қамтамасыз ету, маркетинг, жылжыту және т.б. мәселелері. Командада ағымдағы қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді міндеттер мен мақсаттарды бірдей түсіну маңызды. Барлығында «Біз кімбіз және қайда барамыз?» деген бірыңғай және бір мағыналы түсінік болуы тиіс. Көшбасшының негізгі міндеті-байланыстырушы буын ретінде әрекет ету және шешімдерді шоғырландыру. Ыңғайлы болу үшін хакердің, хипстердің және хастлердің функ- цияларын тақтаға жазуға болады немесе плакатты алдын ала дайындауға болады. Мұғалім «Тиімді команданың мақсаттары» блогын түсіндіреді. Оның алдында мұғалім келесі жұмысты орындай алады. Оқулықтағы ақпаратты оқудан бұрын ол оқушыларға сұрақ қояды: «Олардың пікірінше, қай команда тиімді болады?». Олардың жауаптары тақтаға жазылады. Сабақтың соңында мұғалім оқушылардың білімінің қалай өзгергенін тексеру үшін осы сұраққа орала алады. Мұғалім оқушыларға команда құру туралы қосымша ақпарат бере алады. Мұғалім оқушыларға «Командадағы ментордың рөлі» блогын түсіндіреді. Оқушылар ментордың шын мәнінде стартаптың табысына елеулі әсер ете алатын команданың бесінші мүшесі екенін түсіну қажет. Материалды бекіту ретінде мұғалім өткен сабақта жеңіске жеткен жобалар үшін кім әлеуетті тәлімгер бола алатындығын сұрай алады. Барлық оқушылар өз идеяларын ұсынады. Мұғалім ол идеяларды тақтаға жазып алады. Бұл жазбалар оқушыларға келесі сабақта командаларға бөлінген кезде пайдалы болады.		Оқушылар сұрақтарға жауап береді Материалды бекіту үшін оқушылар 1- тапсырманы орындайды. Бұл оқушыларды стартап жұмысына қажетті минималды команда — MVT (Minimum Viable Team) ұғымымен таныстырады. Оқушылар алған бөлімдерін қандай рөлге өздері сәйкес келетінін түсіну үшін қолданулары керек. Бұл оларға келесі сабақта командаға бөлінген кезде көмектеседі. Оқушылар тәлімгер ретінде кімді тартуға болатын өз ойларын ұсынады.		Сабақ барысында өзін-өзі бағалауды және өзара бағалауды ұйымдастыру	Әдістемелік құрал: Кәсіпкерлік және бизнес негіздері. 11-сыныпқа арналған /Е. С. Дүйсенханов, Н.Е. Жұлдызбаев, С. А. Щеглов — Алматы: Көкжиек-Горизонт, 2020. —297 бет. Оқулық 15-17 беттер., «3Н+сторителлер» қызметтері жазылған плакат
Соңы	Сабақтың соңында мұғалім үйге №2 тапсырма береді: мәтінді оқып, мәтіннен кейінгі сұрақтарға жауап беру керек. Тапсырма алынған материалды жалпылауға көмектеседі.		Оқушылар сұрақтарға жауап береді
Рефлексия	Оқушылар өз біліктерін мақсатқа сәйкестендіреді: • Мен ... қиналдым. • Мен ... түсінбедім. • Мен ... білдім, үйрендім.		Кері байланыс береді		Кері байланыс

Бекітемін

Бөлім:		Педагогтің аты-жөні: Шыманова Г.Қ
Пәні		Кәсіпкерлік және бизнес негіздері
сабақ		№ 1
Күні:		05.09.2023 ж
Сынып: 11 а		Қатысушылар саны:		Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы		Питчинг.
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары		11.1.1.1 кәсіпкер (стартапер) үшін питчингтің мәні мен мағынасын түсінеді; 11.1.1.2 оқу-ойын жағдайында өз идеяларын іске асыру үшін питчинг дағдыларын қолданады
Сабақтың мақсаты		11.1.1.1 кәсіпкер (стартапер) үшін питчингтің мәні мен мағынасын түсінеді; 11.1.1.2 оқу-ойын жағдайында өз идеяларын іске асыру үшін питчинг дағдыларын қолданады
Құндылықтарды дарыту		ЕҢБЕКҚОРЛЫҚ ЖӘНЕ КӘСІБИ БІЛІКТІЛІК өзін-өзі ұйымдастыру, міндеттерге басымдық беру, жұмыс уақытын жоспарлау;
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі/ уақыт	Педагогтің әрекеті		Оқушының әрекеті		Бағалау	Ресурстар
Басы	Ұйымдастыру кезеңі. Еңбекқорлық және кәсіби біліктілік» тақырыбында ой қозғау. Оқушыларды фотоколлаж туындыларымен таныстыру. Оқушылармен сәлемдесіп, осыжәнекелесітоқсандардаолардыңоқустартапакселераторынан өтетінінтүсіндіру. Алғашқы сабақта оқушыларға питчингтің не екенін білу үшінпитчмысалдарынкөрсету.Келесісабақтаоқушыларсыныпалдындаөз питчтерінұсынуытиіс.Сосыноларжобакөшбасшыларыболатынжеңімпаздардыанықтапжәнебизнес-идеяменбірлесіпжұмысістейтінпікірлестердіөз сыныптастарыарасынантаңдайалады.		Сабаққа қажетті құралдарды дайындайды. «Еңбекқорлық және кәсіби біліктілік» тақырыбында ой қозғап, сұрақтарға жауап береді. Бұлстартапакселераторшеңберіндеоларөздерініңжобасынжасап,оныжүзегеасырыпкөреді. Келесісабақтаоқушыларсыныпалдындаөз питчтерінұсынуытиіс.
Ортасы	Оқушыларға «шешендікшеберліктіңмаңызы»блогыноқыту және шешендік шеберліктің және табысқа жету үшін өзіне деген сенімділіктіңмаңызынталқылау. Оқушыларғакелесіэксперименттуралықосымшаайтыпбереді. Содан кейін сұрақ қою:«Эксперимент мәнін қалай түсіндіңіздер?», «Өзіңізүшінқандайқорытындыжасайаласыздар?» Оқушылармен бірге Брайан Трейси формуласын талдайды.ҚосымшаБрайанТрейсидегенкімекенінжәненегеолтабыспсихологиясы саласындағысарапшыболыпсаналатынынайту. Питчингдегеннеекендігінайтаотырып,мұғалімөзхабарынкелесіақпаратпен толықтыраалады. Питч—бұлөзіңізді,командаңыздынежобаңыздықысқашапрезентациялау, алпитчинг—бұлпитчтыұсынумақсатындаұйымдастырылғаніс-шара,үдеріс. Сатусаласына«питчинг»терминібейсболданкелді.Қатысушылардыңкішігірім таныстырусериялары—питчингтернемесепитч-сессиялар—стартаперлер конкурстарыныңәдеттегіформатынаайналды.		Эксперимент мәнін қалай түсіндіңіздер?», Өзіңізүшінқандайқорытындыжасайаласыздар?		Мадақтау	Оқулық
Соңы	Қорытындыдасыныптытөрттопқабөліп,олардыңәрқайсынапитч құрудатәжірибежинайалатынтапсырмаберіледі: «Мәселе-шешім»схемасыбойыншапитчсценарийіүшінқысқашаоқиға жазу. Оқушыларөзпрезентациясынақосаалатынүшслайдтыойлаптабунемесе суретінсалу. Оқушыларөздерініңпитчтеріменбіргежүретінүшиллюстрациянысипаттау немесеинтернеттеніздептабу Өзжобасыныңидеясынбірсөйлемменсипаттау.Оқушыларосындай ұсыныстардыңүшнұсқасынұсынсын.Соданкейінсіз,олартабыстыма,неліктентабыстыболғаныноқушыларменталқылайаласыз.		Тапсырма: 1.«Мәселе-шешім»схемасыбойыншапитчсценарийіүшінқысқашаоқиға жазу. 2.. Өзпрезентациясынақосаалатынүшслайдтыойлаптабунемесе суретінсалу. Өздерініңпитчтеріменбіргежүретінүшиллюстрациянысипаттау немесеинтернеттеніздептабу Өзжобасыныңидеясынбірсөйлемменсипаттау.
Рефлексия	Оқушылар өз біліктерін мақсатқа сәйкестендіреді: • Мен ... қиналдым. • Мен ... түсінбедім. • Мен ... білдім, үйрендім.

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!