11 сынып.Аналогты-сандық түрлендіргіштер.Байланыс Арналары

Сaбaқтың тaқырыбы: Аналогты-сандық түрлендіргіштер.Байланыс арналары

РЕСУРСТАР

Қосымша 1

1 тапсырма

Аналогтық сигнал – бұл физикалық процесс нәтижесінде пайда болатын, оның параметрлерін кез келген уақытта өлшеуге болатын сигнал.Аналогтық сигналдың техникалық анықтамасы мәліметтерді тасымалдауға арналған ГОСТ-те берілген:Аналогтық сигнал - берілген параметрлердің әрқайсысы уақыт функциясымен және мүмкін мәндердің үздіксіз жиынтығымен сипатталатын деректер сигналы.Аналогтық сигналдардың қасиеттері квантталған сигналдарға айтарлықтай қарама-қайшы:Аналогты сигналды кейбір деректерін жоғалтпай (үздіксіздігіне байланысты) таңдау мүмкін емес. Мысалы, бұл процесс өлшеуіш құрылғының мүмкіндіктерімен физикалық шектелген.

Енгізілген кедергіге жол берілмейді. Осыған қарамастан, егер сіз берілген сигналдың қасиеттері туралы, атап айтқанда оның өткізу қабілеттілігі туралы қосымша ақпаратты білсеңіз, жиілік сүзгісін пайдалана аласыз.

Цифрлық сигнал - бұл дискретті (цифрлық) мәндердің тізбегі ретінде ұсынылуы мүмкін сигнал. Біздің заманымызда екілік цифрлық сигналдар (биттік ағын) екілік электроникада кодтаудың және пайдаланудың қарапайымдылығына байланысты жиі кездеседі. Цифрлық сигналды аналогтық арналар (мысалы, электрлік немесе радиоарналар) арқылы беру үшін манипуляцияның (модуляцияның) әртүрлі түрлері қолданылады.

Цифрлық сигналдың қазіргі заманғы байланыс жүйелеріндегі басымдылығын анықтаған маңызды қасиеті оның қайталағышта регенерацияны аяқтау мүмкіндігі болып табылады (белгілі бір шекті сигнал-шуыл қатынасына дейін). Қайталағышқа аз шулы сигнал келгенде, ол сандық түрге айналады, ал қайталағыш сигналды қайта қалыптастырады, бұрмалануды толығымен жояды. Аналогтық сигналды тек оның үстіне салынған шумен бірге күшейтуге болады.

[1]

1.Суретте берілген сигнал түрін ажыратыңыз.

2.Сандық сигналдың ең негізгі ерекшелігін атаңыз.

3.Графиктегі сигналды сандық сигналға түрлендіру үшін кідіріс уақытын неше секунд етіп алған?

4.Кідіріс уақытын 2 миллисекундқа тең деп алып, осы сигналды сандық сигналға айналдырыңыз.

5.Аталған сигналдардың қайсы түрі қазіргі кезде кобірек пайдаланылады? Неліктен?

Қосымша 2

2 тапсырма

«Көктөбе» телемұнарасы (қаз. «Көктөбе» теледидар мұнарасы, бейресми атауы — Алматы телемұнарасы) — Қазақстан, Алматы қаласындағы телерадио хабарларын тарату мұнарасы, 1975-1983 жылдар аралығында салынған. Нысанның іске қосылуы: 1984 жылдың 1 маусымы. Мұнара Көктөбе тауының басынан төмен, қала орталығынан оңтүстік-шығысқа қарай орналасқан. Мұнараның биіктігі: 371,5 м Антенналарға арналған діңгек биіктігі: 114 м Мұнараның теңіз деңгейінен биіктігі: 1452 м (Көктөбе тауымен бірге). Құрылыс салмағы: 7 мың тонна. Сейсмикалық төзімділік: 10 балл.

1984 жылдың қазан айында мұнарада өрт шықты: антенналық панельдер бойынша радио сәулелену қуатын бөлуді есептеудегі қателіктер салдарынан теледидар таратқыштарының фидерлері өртенді.

2011 жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша екі жоғары жылдамдықты лифт орнатылды, оның біреуі іске қосылды. Дизайнерлер келушілерді апаттық эвакуациялау жүйесін қарастырмаған, нәтижесінде бақылау палубасы және тұтастай алғанда мұнара туристер үшін жабық. Сондай-ақ, мейрамхана әлі бос.

Мұнараның солтүстік-батыс қабырғасында «Союз Т-12» ғарыш кемесінің ұшырылымының құрметіне қаладағы ең үлкен мозаикалардың бірі, ұзындығы 20 метр, биіктігі 8 метр.Мозаиканың авторлары белгісіз. Мозаикалық кескін – спутниктер мен ғарышкерлер.

[2]

1.Мұнараның теңіз деңгейімен есептегендегі биіктігі қанша метрге тең?

2.Мұнара аналогты форматтағы сигнал таратады ма әлде сандық сигнал ма?

3.Телехабар таратқыш мұнаралардың биік болуы қаншалықты маңызды? Неліктен?

4.Менің үйдегі теледидар қабылдағышы антеннасының биіктігі 12 м. Телехабарды сенімді қабылдау үшін мен Көктөбе телеорталығынан қандай қашықтықта орналасуым керек?

5. Көктөбе телехабар таратқышынан таралатын сигналды арттыру үшін антенна биіктігін арттыру керек па?