13-15 ғасырдағы Қазақстанның мәдениеті

Білім беру ұйымының атауы

" Матай орта мектебі" КММ

Пәні:

Орта ғасырлардағы Қазақстан тарихы

Бөлім:

6.3 XIII - XV ғасырдың біріншіжартысындағы Қазақстан

Педагогтің аты-жөні:

Есбергенова Толқын Ерболқызы

Күні:

14.02.24 ж

Сынып: 6

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

XIII - XV ғасырлардағы Қазақстанның мәдениеті.

Зерттеу сұрағы: XIII - XV ғасырлардағы өнер мен әдебиет ортағасырлық қоғамды қалай бейнелейді?

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

6.2.2.1 күй, аңыз, шежіре, эпостық жырлардың тарихи дереккөзі ретіндегі маңыздылығын айқындау

Сабақтың мақсаты

Күй, аңыз, шежіре, эпостық жырлардың тарихи дереккөзі ретіндегі маңыздылығына баға береді.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

3 мин

Өткен білімді еске түсіру

5 мин

Сабақтың басы

5 мин

1.Сәлемдесу оқушыларды түгендеу

2.Психологиялық ахуал «додэкадр» әдісі арқылы

1.Амандас

2.Құшақта

3.Тілек айту

4.Шапалақта

5.Күлкі сыйла

6.Биле

3.Үй тапсырмасын сұрау

«Қарандаш» әдісі арқылы үй тапсырмасын сұраймын. Қарандаштан оқушылар таңдап алады, қай оқушының есімі шықса сол оқушы жауап береді

1.Ақ Орданың орнына келген хандық қалай аталады?

2.Моғолстанның астанасы?

3.Әбілхайыр хандығының астанасы?

4.Әбілқайыр хандығының әдебиеттегі атауы

5.Моғолстан билеушілері әулетінің негізін қалаушы

6.Әбілқайырдың ойраттарданжеңілген жылы

7. Әбілқайыр хан қай жылы қайтыс болды?

4. «Сиқырлы сандар» әдісі арқылы

жаңа тақырыпты суреттер мен сандар арқылы болжауға ұсынамын

17,2,7,12,18,8,25,38

5.Сабақтың тақырыбы мен мақсатымен таныстырамын.

6.«Садақ» әдісі арқылы топқа бірігуді ұсынамын.

1.Оқушылар,мұғалім мен амандасады

2. Оқушыларға « додэкадр» әдісі арқылы түскен белгіні жасайды

3.«Қарандаш» әдісі арқылы үй тапсырмасына жауап береді.

1.Әбілқайыр хандығы

2.Алмалық

3.Сығанақ

4. Көшпелі өзбектер

5. Тоғылық Темір.

6.1457ж.

7. 1468 жылы

4. Оқушылар суретке қарап сурет пен сандарға,қарап сабақтың тақырыбын болжайды.

5.Сабақтың тақырыбы мен мақсатымен танысады.

6.«Садақ» әдісіарқылы топқа бөлінеді.

Мадақтау,

Жарайсың!

Презентация

Өзін-өзі бағалау парағы

Слайд

Тақырыптық суреттер

Жаңа білім

6 минут

Сабақтың ортасы

8 мин.

Жұптық жұмыс

5 мин.

Жеке жұмыс

5 мин.

7. Жаңа сабаққа байланысты бейнероликті көруге ұсынамын. Оқушыларға «Ғылыми күнделікке» бейнероликтегі маңызды ақпаратты жазуды ұсынамын.

8. Топтық жұмыс бейнероликті көрген «TV шоу» әдісі арқылы QR- кодты сканерлеп әр топқа

жазылған сұрақтарға жауап береді

1-топ Аңыз

2- топ Шежіре

3- топ Күй

Аңыз тобының сұрақтары

1.Алтын орда жерінде қанша қала болған?

2.Моңғол басқыншылығы моңғолдар кезінде қазақ жеріне нелерін тарата алмады?

3. XIII-XVғасырларда қандай мәдени мұралар салынып бастады?

Шежіре тобының сұрақтары

1.Қаладағы адамдардың негізгі тіршілік көзі не болды?

2.Алтын ордадағы Сарайшық қаласында не орналасқан?

3. Қандай кесенелер туралы аталды ?

Күй тобының сұрақтары

1.Күмбездердің пішіні қандай болған?

2.Қай ханның тұсында ресми құжаттар түркі тілінде жүрді.

3.XIII-XV ғасырларда қандай кітаптар шыға бастады?

9.Жұптық жұмыс «Сәйкестендіру» әдісі

10. Сергіту сәті «Струп тест » сөздерді оқымай, тек түстерін айтып шығуды ұсынамын

11. Жеке жұмыс. «Ашық тест» орындамас бұрын кітаптағы 37 параграфты оқып алуды ұсынамын. «WORDWALL» платформасы арқылы түсіп қалған бос орындарды толтырып жазуды ұсынамын.

1. XIII-XV ғасыр басында көшпелілер арасында _______ діні сақталды.

2. Көшпелілерде _________ рухына сиыну сақталды.

3.Бату ханның тұсында барлық мемлекеттік құжаттар _________ тілінде жүргізілді.

4. XIII-XV ғасырдың басында Қазақстан аумағында ______мен әдебиеті дамыды.

5. Қодан жырау _________ мен __________ сұлтандарды белсенді түрде қолдады.

7.Жаңа сабаққа байланысты бейнероликті көреді. Оқушылар , ғылыми күнделікке бейнероликтегі маңызды ақпараттарды түртіп алады.

Аңыз тобының жауабы

1.300-ден аса

2.Мәдениетімен тілін тарата алмады

3. Мешіт пен кесенелер

Шежіре тобының жауабы

1.сауда

2.теңге сарайы

3.Жошы хан,Дәуітбек кесенесі, Алаша хан кесенесі, Көк кесенесі, Қожа Ахмет Яссауи кесенесі

Күй тобының жауабы

1.төтбұрышты,шар тәріздес, күмбезді болған

2.Бату ханның тұсында

3. діни кітаптар мен сөздіктер шыға бастады

9. Жұптық жұмыс «Сәйкестендіру» әдісі

10.«Струп тест » сөздерді оқымай, тек түстерін айтып шығады.

.

11.Кітаптағы 37 параграфты оқиды.«Ашық тест»тапсырмалырындағы түсіп қалған бос орындарды«WORDWALL» платформасы толықтырып жазады.

1.тәңіршілдік

2.ата- баба

3.қыпшақ

4. ғылым

5. Керей мен Жәнібек

8. Топтық жұмыс

Дескриптор

1.Алтын орда жерінде қанша қала болғанын айтады-1 балл;

2.Моңғол басқыншылығы моңғолдар кезінде қазақ жеріне нелерін тарата алмағанын айтады- 1 балл;

3. XIII-XVғасырларда қандай мәдени мұралар салынып бастағанын айтады 1- балл;

Дескриптор:

1.Қаладағы адамдардың негізгі тіршілік көзі не болғанын айтады-1 балл;

2.Алтын ордадағы Сарайшық қаласында не орналасқанын табады-1 балл;

3. Қандай кесенелер туралы аталғанын айтады-1балл;

Дескриптор:

1.Күмбездердің пішіні қандай болғанын айтады-1 балл;

2.Қай ханның тұсында  ресми құжаттар түркі тілінде жүргізілгенін айтады-1 балл;

3. XIII-XV ғасырларда  қандай кітаптар шыға бастағанын айтады-1 балл;           

Дескриптор:

• Кесененің атын табады-1 балл

• Орналасқан жерін сәйкестіндіреді – 1 балл

ҚБ: 2 балл

Дескриптор:

• XIII-XV ғасыр басында көшпелілер арасында қандай дін сақталғанын айтады- 1 балл;

• Көшпелілерде ненің рухына сиыну сақталғанын жазады-1балл;

• Бату ханның тұсында барлық мемлекеттік құжаттар қай тілде жүргізілгендігін айтады-1 балл;

• XIII-XV ғасырдың басында Қазақстан аумағында ненің дамығанын айтады-1 балл;

• Қодан жырау қай сұлтандарды белсенді түрде қолдағанынайтады-1 балл;

ҚБ:5 балл

https://youtu.be/592XKn8m7G4

ғылыми күнделік

Бекіту

Сабақтың соңы

8 мин

Сабақты бекітуге арналған тапсырманы ұсынамын.

1.XIII-XIV ғасырдардағы әдеби ескерткіштер мен халық ауыз әдебиетінің тілі

А)өзбек тілі

Ә)ұйғыр тілі

Б)ноғай тілі

В)қыпшақ тілі

Г)ноғай тілі

2. Қыпшақ тіліндегі жазба әдебиеттінің өркендеген кезеңі

А)XV-XVI ғасырлар

Ә) XIV-XV ғасырлар

Б)XIII-XIV ғасырлар

В)XVI-XVII ғасырлар

Г) XVII- XVIII ғасырлар

3. Әзірбайжан ақыны Низамидің шығыста кең тараған поэмасы

А)"Қыз Жібек"

Ә) "Мұхаббатнама"
Б)"Едіге батыр"

В)"Хұсрау мен Шырын"

Г)"Айман- Шолпан"

Кері байланыс

Оқушылар сабақтан алған әсерін, көңіл күйін өздері салып, тақтайшасына кері байланыс жазуды ұсынамын.

Үй тапсырмасы: XIII - XV ғасырлардағы Қазақстанның мәдениеті.

Сабақты қорытындылап,сұрақтарға жауап береді

1.қыпшақ тілі

2. XIII-XIV ғасырлар

3. "Хұсрау мен Шырын"

Оқушылар сабақтан алған әсерін, көңіл күйін өздері салып, тақтайшасына кері байланыс жазады.

Тест парағы