Материалдар / §15.Беттік ауданның көлемге қатынасының диффузия жылдамдығына әсері.

§15.Беттік ауданның көлемге қатынасының диффузия жылдамдығына әсері.

Материал туралы қысқаша түсінік

10.1.3.1 - беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасының мәнін есептеу.

Тезекбаева Карлыгаш Толешовна

Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ

01 Қараша 2024

619

10 рет жүктелген

Биология Сабақ жоспары 10 сынып

450 ₸

Бүгін алсаңыз
+23 бонус беріледі
Бұл не?

Бүгін алсаңыз +23 бонус беріледі Бұл не?

Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

10 сынып КГБ №17

ДӘІЖО___________

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
«» КММ
(білім беру ұйымының атауы)
Қысқа мерзімді (сабақ) жоспары
Беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасының диффузия жылдамдығына әсері. Эритроцит жасушасы беттік аудан мөлшерінің, көлемге қатынасының маңызы. §15.Беттік ауданның көлемге қатынасының диффузия жылдамдығына әсері.

(Сабақ тақырыбы)

Бөлім:	Заттардың тасымалдануы
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сыныбы: 10 «а»	Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:	Беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасының диффузия жылдамдығына әсері. Эритроцит жасушасы беттік аудан мөлшерінің, көлемге қатынасының маңызы. §15.Беттік ауданның көлемге қатынасының диффузия жылдамдығына әсері.
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты	10.1.3.1 - беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасының мәнін есептеу.
Сабақтың мақсаты:	беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасының мәнін есептейді;

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Бұрынғы білімін еске түсіру

Оқушылармен амандасу, түгендеу, сынып тәртібін қадағалау.

«Алдыңғы атаулар» әдісінде білім беруші бұрынғы білімін еске түсіру мақсатында тірек сөздерді ұсынады:

Ph,

температура,

субстрат концентрациясы, фермент,

ингибитор және активатор

Оқушылар амандасады, сынып тәртібін сақтайды.

«Алдыңғы атаулар» әдісінде берілген тірек сөздердің мағынасын айтады, мазмұнын сипаттайды,ой қозғайды, пікір алмасады.

Дескриптор:

-кілт сөздердің анықтамасын сипаттайды – 3 балл;

Интерактивті панель, презентация

Биология 10-сынып, Автор: Н.Г.Асанов, А.Р. Соловьева, Б.Т. Ибраимова. Алматы «Атамұра» баспасы 2019 ж

Оқушылардың назарын аудару

«Ерекше сурет» әдісі. Оқушылар суретке қарап сұраққа жауап беру, өз ойлары мен өз түсініктерін сипаттау.

Оқушының логикалық ойлау қабілеті дамиды.

Өз ойын, ой-пікірін білдіреді және дұрыс жауабын сипаттайды.

Дескриптор:

- Сурет бойынша өз түсініктерін сипаттайды – 2 балл;

Интерактивті панель, презентация

Сабақтың мақсатын таныстыру

10.1.3.1 - беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасының мәнін есептеу;

Жаңа сабақтың оқу мақсатын жазады.

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Интерактивті панель, презентация

Биология 10-сынып, Автор: Н.Г.Асанов, А.Р. Соловьева, Б.Т. Ибраимова. Алматы «Атамұра» баспасы 2019 ж

Жаңа тақырыпты таныстыру

«Инсерт» кесте әдісі.

Берілген мәтінді «Түртіп алу» әдісін пайдаланып, танысып шығу. INSERT - оқығанын түсінуге, өз ойына басшылық етуге, ойын білдіруге үйрететін ұтымды әдіс.

Оқушылар мәтінді оқиды.

Берілген мәтінді «Түртіп алу» әдісін пайдаланады, танысып шығады. Кестені толтырады. Бір-бірімен пікір алмасады. Ой қозғау жүзеге асады.

Дескриптор:

- мәтінді оқиды және өз түсінгенін сипаттайды -1 балл;

Интерактивті панель, презентация

Сабақтың ортасы

Оқушыларға бағыт бағдар беру

«Кинометафора» әдісі.

Мақсаты: Оқушының ой-өрісін, ойлау қабілетін дамыту.

Бір мәселе бойынша бейнесюжеттен үзінді көрсету арқылы баланың өз ойын, ой-пікірлерін білуге болады.

Оқушының логикалық ойлау қабілеті дамиды.

өз ойын, ой-пікірлерін білдіреді.

Дескриптор:

- бейнефильмнен өз түсінгенін сипаттайды -1 балл;

Интерактивті панель

бейнефильм

https://www.youtube.com/watch?v=224b8Wgy9HE

Практикалық тапсырмалар беру

Топтық жұмыс.

«Карусель» әдісі

Бір – бірімен бөліседі.

Теориялық материалмен өздерінің постерлерін ұштастыра отырып, «Карусель» әдісі арқылы әр топпен жұмыс жасату (әр топ өз материалдарымен басқа топтарды аралап түсініктеме береді.

1-топ. «Шардың беттік ауданы»

2-топ. «Эллипстің көлемге қатынасы»

3-топ «Беттік ауданды есептеу»

4-топ. «Дененің сызықтық өлшемі»

5-топ. «Диффузия жолы»

«Карусель» әдісі арқылы оқулықтағы ақпаратты топта талдайды, таныстырылымдарын ұсынады. Тақырыптардың байланыстары туралы сұрақтар құрастырып, оларға жауап іздейді, идеяларды жинақтайды.

Дескриптор:

- шардың беттік ауданын сипаттайды – 4 балл;

-эллипстің көлемге қатынасын түсіндіреді – 4 балл;

-жанды / жансыз денелердің беттік ауданын есептейді – 4 балл;

-жанды/ жансыз денелердің сызықтық өлшемін өлшейді – 4 балл;

- жанды/ жансыз денелердің диффузия жолын атайды – 4 балл;

Интерактивті панель, презентация

Биология 10-сынып, Автор: Н.Г.Асанов, А.Р. Соловьева, Б.Т. Ибраимова. Алматы «Атамұра» баспасы 2019 ж

Бағалау

Жеке жұмыс.

Қалыптастырушы бағалау тапсырмасы ҚМЖ қосымшасында орналасқан.

Білім алушылар ҚБ тапсырмаларын орындайды. Ой қозғау жүзеге асады.

Қалыптастырушы бағалау тапсырмасының дескрипторы ҚМЖ қосымшасында орналасқан.

Интерактивті панель, презентация

Жұмыс дәптері

https://wordwall.net/play/80725/743/820

Сабақтың соңы

Кері байланыс беру

Кері байланыс «4 себеп» әдісі арқылы. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, кері байланысын тыңдайды.

Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсатына жеткізетін тапсырмалар орындауына қарай, өз түсінгенін, пікірін, өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды.

Мұғалім оқушыларды

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағалайды. Жарайсың!

Жақсы!

Талпын!

Презентация

1.Мен түсіндім, себебі ...

2.Мен түсінбедім, себебі ...

3.Мен қолдана аламын, себебі ...

4.Маған тиімді болмады, себебі .../ұсыныс……..

Білімді игеруді жақсарту және оны тәжірибеге көшіру

Шығармашылық жұмыс.

Жасушаның беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасын анықтау.

Берілген тақырып бойынша тірек сызба жасайды.

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Биология 10-сынып, Автор: Н.Г.Асанов, А.Р. Соловьева, Б.Т. Ибраимова. Алматы «Атамұра» баспасы 2019 ж

ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ ЖОСПАРҒА ҚОСЫМША

«Ерекше сурет» әдісі.

Қай ет тез піседі? Айырмашылығы неде?

«V» - «Білемін»

«-» «мен үшін түсініксіз»

«+» - «мен үшін жаңа ақпарат»

«?» - «мені таңғалдырады»

Биологияда көлем мен беттік аудан қалай байланысты?

Егер текше жағы а тең болса, онда текше көлемі а³ тең болады, бір жақтың ауданы – тиісінше а², сәйкесінше алты жақтың ауданы (текше бетінің ауданы) - 6а².

Санаймыз:

а	1	2	3	4	5	6
S=6а²	6	24	54	96	150	216
V=а³	1	8	27	64	125	216
S/V	6	3	2	1,5	1,2	1

Біз не көреміз? Текше өлшемінің өсуімен (жасыл жол) оның бетінің ауданы (сары жол) біртіндеп өседі (6-дан 216-ға дейін). Және текше көлемі (көк жол) өседі (1-ден 216 - ға дейін). Барлығы өседі, бірақ көлем бетке қарағанда жылдам өседі. Бұны беттің көлемге қатынасын көрсететін қызыл сызық арқылы көз жеткізуге болады: ең кішкентай текшедегі көлемнің бір бірлігіне бетінің алты бірлігі, яғни ең үлкен текшеге тек біреу ғана сәйкес келеді.

Мұны қалай бағалауға болады? Көлемнің әрбір бірлігі-бұл бір "адам", ал беттің бірлігі-адам тыныс алатын терезе. Сонда

* 1 жағы бар текшеде бір адам тұрады және ол 6 терезе арқылы дем алады;

* 2 жағы бар текшеде 8 адам тұрады және олар 24 терезе арқылы дем алады);

* 3 жағы бар текшеде 27 адам тұрады және олар 54 терезе арқылы дем алады;

және т. б.; сіз адамдарға дем алу қиын және ауыр екенін байқайсыз ба?

Текшенің ауданы мен бетін есептей алмайтын балалар үшін бірдей

Енді 4 текшеден шаршы жасаңыз. 4 адам, 16 терезесі, әрқайсысына 4. Егер екінші қабат қойсаңыз, яғни 2×2×2 суперкубик жасау, онда адамдар 8, ал терезелер – 24, әрқайсысында 3 болады. Сізге адамдардың бөлмесін желдету қиын ба?

К-текшелер саны, С-сыртынан қалған Тараптар саны

Бұл тақырып күрделі және түсініксіз. Менің оқушыларымның көпшілігі оған тоғызыншы сыныпта да, он бірінші сыныпта да түсінбейді, ал жай ғана ережені есте сақтайды: организм неғұрлым көп болса, оның беті кішірейеді және керісінше. Бірақ әлі күнге дейін жаттап алу емес, тақырыпты мұқият түсіну керек, сондықтан сізге өзіңіздің жеке текшелеріңізді (сіз әлі күнге дейін барлық құпияда ойнайсыз) алып, барлығын өзіңіз санауды ұсынамыз. Көлем мен беттік аудан ара қатынасы ережесі біздің биологиялық шаруашылығымызда жиі қолданылады. Міне, бірнеше мысалдар бар.

Мегаворобье туралы ілім

Құс массасы-тығыздыққа көбейтілген көлем, ал қанаттар алаңы-бұл бет. Демек, құс өлшемінің ұлғаюымен оның салмағы (текше функциясы) қанаттар өлшеміне (шаршы функциясы) қарағанда тезірек өседі. Баяу өсіп келе жатқан қанаттарға, тез өсіп келе жатқан массаны көтеруге қиын болады.

Практикалық жұмыс: торғайды алып, оның ұзындығын 10 есе ұлғайтамыз. Бұл ретте құс салмағы 1000 есе (103), ал қанаттар алаңы – тек 100 есе (102) артады. Ұша алмайтын құстар, жыртқыштар үшін тиімдірек болады. Торғайды ұша алатындай ету үшін екінші қадам қажет: қанаттар алаңын тағы 10 есе ұлғайту.

Неге ірі жануарлар терлейді

Организммен өндірілетін жылу мөлшері жасушалардың санына, яғни көлемге байланысты. Қоршаған ортаға жылу дененің беті арқылы беріледі. Демек, дене мөлшерін жоғарылату арқылы жылуды өндіру (текше функциясы) жылу беруден (шаршы функция) қарағанда тезірек өседі.. Сондықтан ірі жануарларға суыту қиын, олардың қызып кету қаупі бар (және керісінше, ұсақ аңдар үшін үнемі ауырып қалуы қаупі бар).

Үлкен өлшемі бар піл өте айқын, өте үлкен бетке ие. Бірақ көлеміне қатысты оның беті өте аз. Артық жылудан құтылу үшін піл үлкен құлақты пайдаланады. Олар жақсы есту үшін емес (жақсы есту, мысалы, жыртқыштарда-оларда құлақтары кішкентай), ал жылу беретін дененің бетін ұлғайту үшін қажет.

Бұл жерде балалар:мынадай сұрақ қою мүмкін " неліктен піл оңтүстікте-Үндістан мен Африкада тұрады?". Жауап: Өкінішке орай, біздің салқын ендіктерде піл жеткілікті сіңіру таба алмады (және ол қыстың уақытында қайда жасырынады?) Мамонттар (пілдің туыстары, салқын жағдайда өмір сүрді) жылуды үнемдеді: олар құлақ пен жүннің қалыпты мөлшері (сүтқоректілерге сәйкес) болды.

Бұл суретті салған кезде әйел бірнеше рет піл – типтік бөтен адам деп шағымданды, тек оған қараңызшы! Шынында да, орысттар үшін пілдер -өте қарапайым аң, тіпті туған, бірақ бұл тек қана Корней Иванович Чуковскийдің талантының арқасында: "піл-щеголиха, стопудтық купчиха, және Жираф – телеграфпен шифрлаған маңызды граф". (Чуковский К. И. "Крокодил") Чуковскийден айырылған басқа елдердің тұрғындары пілдерді мүлдем басқаша қабылдайды: "оның тұмсықтары ағаштар секілді, құлақтары желкенді, ұзын хоботы көтеріледі, қорқынышты, Жыланды лақтыруға дайын, кішкентай көздері қабынған сияқты". (Скромби С. "бағалы жүктерді жеткізу: маман кеңестері»)

ҚАЛЫПТАСТЫРУШЫ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАР

Оқушының аты-жөні: _____________________________________________сыныбы___________

Беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасының диффузия жылдамдығына әсері туралы мәтінге негізделген сұрақтар:

Өмірмен байланысты сұрақ: Эритроцит жасушасының беттік аудан мөлшерінің, көлемге қатынасының диффузия жылдамдығына әсері қандай?
Көп таңдауы бар тапсырма: Диффузия жылдамдығына әсер ететін факторлардың қайсысы беттік аудан мөлшеріне байланысты?
a) Температура
b) Беттік ауданның көлемге қатынасы
c) Жасушаның түрі
d) Уақыт
Салыстыру тапсырмасы: Эритроцит жасушасының беттік аудан мөлшерін және көлемін басқа жасушалармен салыстырыңыз. Неліктен эритроцит жасушасы диффузия үшін тиімді?
Сәйкестендіру тапсырмасы: Төмендегі терминдерді сәйкес анықтамалармен сәйкестендіріңіз:
a) Беттік аудан
b) Көлем
c) Диффузия
d) Эритроцит
Шындық немесе жалған тапсырмасы: Беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасы диффузия жылдамдығына әсер етпейді. (Шындық/Жалған)
Дұрыс реттілікті анықтау тапсырмасы: Беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасы диффузия жылдамдығына әсер ету процесін дұрыс реттілікпен көрсетіңіз:
1) Жасуша беттік ауданын өлшеу
2) Диффузия жылдамдығын анықтау
3) Көлемді есептеу
4) Нәтижелерді салыстыру
Бір дұрыс жауабы бар тапсырмасы: Эритроцит жасушасының беттік аудан мөлшерінің, көлемге қатынасының ең тиімді нұсқасы қандай?
a) Кішкентай беттік аудан, үлкен көлем
b) Үлкен беттік аудан, кіші көлем
c) Орташа беттік аудан, орташа көлем
Биологиялық диктант тапсырмасы: Эритроциттің беттік аудан мөлшері мен көлемге қатынасының диффузия жылдамдығына әсері __.
Суреттегі бөлікті анықтау тапсырмасы: Эритроцит жасушасының суретінде беттік аудан мен көлемнің қатынасын көрсететін бөлікті анықтаңыз.
Көп таңдауы бар тапсырма: Беттік ауданның көлемге қатынасы қандай биологиялық процестерде маңызды роль атқарады?
a) Тыныс алу
b) Қоректену
c) Диффузия
d) Барлығы

Жауаптар кілті:

Эритроцит жасушасының беттік аудан мөлшерінің, көлемге қатынасының диффузия жылдамдығына әсері - бұл диффузияның тиімділігін арттырады.
b) Беттік ауданның көлемге қатынасы
Эритроцит жасушасы беттік ауданның үлкен қатынасына ие, сондықтан ол диффузия үшін тиімді.
a-1, b-2, c-3, d-4
Жалған
1) Жасуша беттік ауданын өлшеу, 3) Көлемді есептеу, 2) Диффузия жылдамдығын анықтау, 4) Нәтижелерді салыстыру
b) Үлкен беттік аудан, кіші көлем
Эритроциттің беттік аудан мөлшері мен көлемге қатынасының диффузия жылдамдығына әсері маңызды.
(Суретке байланысты)
d) Барлығы

ҚАЛЫПТАСТЫРУШЫ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАР

Оқушының аты-жөні: _____________________________________________сыныбы___________

1.Беттік ауданның көлемге қатынасын түсінігін қолдана отырып, неліктен ірі,белсенді ағзалар газ алмасу үшін, арнайы бетті қажет ететіндігіні түсіндіріңіз

..................................................................................................................................

[2]

шкала: 0.075 mm	A	B	C
Беттік аудан/ mm²	0.28	3.1	23
Көлем/ mm³	0.02	0.59	11.3
Беттік ауданының көлемге қатынасы	14:1	5:1	2:1

2)A, B немесе C ағзаларының ешқайсында тасымалдау жүйесі жоқ.

Неліктен ағзалар С ағзасына қарағанда, тасымалдау жүйсін қажет ететіндігін түсіндірініз?

.........................................................................................................................

[1]

3. Төменде берілген суретте сүтқоректілер және бір жасушалы организм көрсетілген. Сүтқоректілердің тасымалдау жүйесі жүрекпен басқарылатын қос айналмалы жүйе болып табылады, ал бір жасушалы организмдер арнайы тасымалдау жүйелерін қажет етпейді

Shape2

Сүтқоректі (мысық)

х 0.075

Біржасушалы (кебісше)

х 300

(а)Қос айналмалы қанайналу жүйесі деген түсінікті қалай түсінесіз?

.........................................................................................................................

[1]

(ә)Сүтқоректілерде қанайналу жүйесі бар, ал суретте көрсетілген бір жасушалы организмдерде жоқ, неліктен олар қанайналу жүйесін қажет етпейді, себептерді түсіндіріңіз.

Бірінші себеп......................................................................................................

.........................................................................................................................

Екінші себеп..........................................................................................................

.........................................................................................................................

[2]

[Барлығы 6 ]

ҚАЛЫПТАСТЫРУШЫ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАР

Оқушының аты-жөні: _____________________________________________сыныбы___________

Беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасын есептеу

Беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасы - бұл геометриялық фигураның беттік ауданының оның көлеміне қатынасы. Бұл қатынас фигураның пішіні мен өлшемдеріне байланысты өзгереді. Ол материалдардың қасиеттерін зерттеуде, химиялық реакцияларда және жылу алмасу процестерінде маңызды рөл атқарады. Мысалы, кіші бөлшектердің үлкен беттік аудан/көлем қатынасы оларды катализаторлар ретінде тиімді етеді.

Бос орындарды толтырыңыз:

Беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасы __ пішіні мен өлшемдеріне байланысты.
Бұл қатынас __ реакцияларда маңызды рөл атқарады.
Кіші бөлшектердің үлкен беттік аудан/көлем қатынасы оларды __ ретінде тиімді етеді.
Беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасы __ алмасу процестерінде маңызды.
Беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасы - бұл геометриялық фигураның __ ауданының оның көлеміне қатынасы.

Кілт сөздер: жылу, беттік, фигураның, химиялық, катализаторлар

Бірнеше таңдау сұрақтары:

Беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасы неге байланысты?
a) Тек фигураның пішініне
b) Тек фигураның өлшемдеріне
c) Фигураның пішіні мен өлшемдеріне
d) Фигураның түсіне

Беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасы қандай процестерде маңызды?
a) Тек химиялық реакцияларда
b) Тек жылу алмасу процестерінде
c) Химиялық реакциялар мен жылу алмасу процестерінде
d) Тек физикалық процестерде

Кіші бөлшектердің үлкен беттік аудан/көлем қатынасы оларды не ретінде тиімді етеді?
a) Изоляторлар
b) Катализаторлар
c) Тежегіштер
d) Өткізгіштер

Беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасы нені зерттеуде маңызды?
a) Материалдардың қасиеттерін
b) Планеталардың қозғалысын
c) Электр тогын
d) Дыбыс толқындарын

Беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасы қалай анықталады?
a) Көлемнің беттік ауданға қатынасы арқылы
b) Беттік ауданның көлемге қатынасы арқылы
c) Тек беттік ауданды өлшеу арқылы
d) Тек көлемді өлшеу арқылы

Ашық сұрақтар: Келесі сұрақтарға толық сөйлемдермен жауап беріңіз:

Беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасының маңыздылығын түсіндіріңіз және оның қолданылу аясын атаңыз.

Неліктен кіші бөлшектердің үлкен беттік аудан/көлем қатынасы оларды катализаторлар ретінде тиімді етеді?

Беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасы өмірдегі қандай құбылыстарға әсер етеді? Мысал келтіріңіз.

Жауаптар кілті:

Бос орындарды толтырыңыз:

фигураның
химиялық
катализаторлар
жылу
беттік

Бірнеше таңдау сұрақтары:

c) Фигураның пішіні мен өлшемдеріне
c) Химиялық реакциялар мен жылу алмасу процестерінде
b) Катализаторлар
a) Материалдардың қасиеттерін
b) Беттік ауданның көлемге қатынасы арқылы

Ашық сұрақтар:

Мысалы: Беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасы материалдардың физикалық және химиялық қасиеттерін анықтауда маңызды рөл атқарады. Бұл қатынас химиялық реакциялардың жылдамдығына, жылу алмасу процестеріне және материалдардың беріктігіне әсер етеді. Оны катализаторларды жасауда, наноматериалдарды өндіруде және биомедицинада қолданады.
Мысалы: Кіші бөлшектердің үлкен беттік аудан/көлем қатынасы оларға көбірек реакциялық бет береді. Бұл химиялық реакцияларға қатысатын молекулалардың көбірек жанасуына мүмкіндік береді, осылайша реакция жылдамдығын арттырады. Сондықтан, үлкен беттік аудан/көлем қатынасы бар кіші бөлшектер тиімді катализаторлар болып табылады.
Мысалы: Беттік аудан мөлшерінің көлемге қатынасы көптеген табиғи және технологиялық құбылыстарға әсер етеді. Мысалы, жапырақтардың үлкен беттік ауданы фотосинтез процесін тиімді етеді. Наноматериалдарда бұл қатынас олардың ерекше қасиеттерін анықтайды. Медицинада, дәрі-дәрмектердің кіші бөлшектері үлкен беттік аудан/көлем қатынасының арқасында тез сіңеді.

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!