§1.Жасушалық құрылымдар.

Бөлім:

«Жасушалық биология»

Педагогтің аты-жөні:

Күні:

Сыныбы: 9 «а,ә,б»

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

«Жасушаның негізгі компоненттерінің қызметтері. Жасуша құрылымдары: плазмалық мембрана, цитоплазма, ядро, эндоплазмалық тор, жасуша орталығы, рибосомалар, Гольджи аппараты мен лизосомалар, митохондрия, пластидтер, қозғалыс органоидтары, жасушаның қосындылары. Құрылыстары және атқаратын қызметтері. §1.Жасушалық құрылымдар.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

9.4.2.1 - өсімдік және жануар жасушаларының негізгі бөліктерінің құрылысы мен қызметтерін түсіндіру;

Сабақтың мақсаты:

өсімдік және жануар жасушаларының негізгі бөліктерінің құрылысы мен қызметтерін түсіндіреді;

Сабақ кезеңі

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Бұрынғы білімін еске түсіру

Оқушылармен амандасу, түгендеу, сынып тәртібін қадағалау.

8.4.2.1 өсімдік және жануар ұлпаларын жіктеу;

§2. Өсімдіктер мен жануарлардың ұлпаларын жіктеу.

«Бұрынғы атаулар» әдісі.

Өсімдік ұлпалары:

түзуші, негізгі, жабын,

тірек,өткізгіш,

бөліп шығарушы;

жануарлардың ұлпалары:

эпителий, дәнекер,

бұлшықет, жүйке;

дендриттер, аксон,

нейроглия.

Оқушылар амандасады, сынып тәртібін сақтайды.

«Бұрынғы атаулар» әдісінде берілген тірек сөздердің мағынасын айтады, мазмұнын сипаттайды,ой қозғайды, пікір алмасады.

Қосымша балл үшін дескриптор:

-кілт сөздердің анықтамасын сипаттайды - 3 балл;

Интерактивті панель, презентация

Оқушылардың назарын аудару

«Кіру билеті» әдісі бойынша оқу мақсатына сай сұрақ қойылады.

Жасуша дегеніміз не?

Жасушаны қандай құрылғымен көруге болады?

Жасушаның өлшем бірлігі қандай?

Жасушаның қандай құрылымдарын білесіңдер?

Кіру билетінде берілген сұрақтарға жауап береді, ой қозғау жүзеге асады.

Қосымша балл үшін дескриптор:

-сұрақтарға жауап береді- 2 балл;

Интерактивті панель, презентация

Сабақтың мақсатын таныстыру

9.4.2.1 - өсімдік және жануар жасушаларының негізгі бөліктерінің құрылысы мен қызметтерін түсіндіру;

Жаңа сабақтың оқу мақсатын жазады.

Кері байланыс:

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Интерактивті панель, презентация

Биология 9-сынып,Автор: Н.Г.Асанов, А.Р.Соловьева,Б.Т.Ибрагимова . «Атамұра» баспасы 2019ж

Сабақтың ортасы

Жаңа тақырыпты таныстыру

«Қазіргі атаулар» әдісі

Мұғалім сабақ басында жаңа тақырып бойынша тақтаға бірнеше атау (терминдер) жазып қойып (3-4 атау), оқушыларға олардың мағынасы, мазмұны және өзара қатынасы мен байланысы туралы ойлануын сұрайды.

Жасушалық құрылым, цитоплазма, плазмалық мембрана, ядро, эндоплаззмалық тор, рибосомалар, гольджи аппараты, лизосомалар, митохондриялар, жасуша орталығы, қозғалу органоидтері, жасуша қосындылары.

«Қазіргі атаулар» әдісінде берілген термин сөздердің мағынасы мен мазмұнын айтады. Бір-бірімен пікір алмасады, ой қозғау жүзеге асырылады.

Қосымша балл үшін дескриптор:

-кілт сөздердің анықтамасын сипаттайды - 3 балл;

Интерактивті панель, презентация

Биология 9-сынып,Автор: Н.Г.Асанов, А.Р.Соловьева,Б.Т.Ибрагимова . «Атамұра» баспасы 2019ж

41-бет

Оқушыларға бағыт бағдар беру

«Кинометафора» әдісі.

Мақсаты: Оқушының ой-өрісін, ойлау қабілетін дамыту.

Бір мәселе бойынша бейнесюжеттен үзінді көрсету арқылы баланың өз ойын, ой-пікірлерін білуге болады.

Оқушының логикалық ойлау қабілеті дамиды.

өз ойын, ой-пікірлерін білдіреді.

Қосымша балл үшін дескриптор:

-бейнефильмнен түсінгенін сипаттайды- 2 балл;

Интерактивті панель

бейнефильм

https://www.youtube.com/watch?v=X1_LEmB8ifA

Практикалық тапсырмалар беру.

Топтық жұмыс.

«Карусель» әдісі

Бір – бірімен бөліседі.

Теориялық материалмен өздерінің постерлерін ұштастыра отырып, «Карусель» әдісі арқылы әр топпен жұмыс жасату (әр топ өз материалдарымен басқа топтарды аралап түсініктеме береді.

Мұғалім жаңа тақырып бойынша қысқаша ақпарат береді, топтық жұмыс ұйымдастырады.

1-топка «Жасушалық құрылымдар, ядро, цитоплазма, ЭПТ, рибосома, мембрана»

2-топка «Гольджи жиынтығы, ерекшелігі, лизосома»

3-топка « Митохондрия, пластидтер, жасуша орталығы, қозғалыс органоидтары»

туралы , олардың айырмашылықтары мен ерекшеліктерін тауып, топта талдап, қорғауға нұсқау береді

«Карусель» әдісі арқылы оқулықтағы ақпаратты топта талдайды, таныстырылымдарын ұсынады. Тақырыптардың байланыстары туралы сұрақтар құрастырып, оларға жауап іздейді, идеяларды жинақтайды.

Оқушыларға оқулықты пайдалана отырып жасушаның құрылымдарын топта талдайды, постер жасап қорғайды.

1-топка «Жасушалық құрылымдар, ядро, цитоплазма, ЭПТ, рибосома, мембрана»

2-топка «Гольджи жиынтығы, ерекшелігі, лизосома »

«Венн диаграммасы» стратегиясы салыстырыңдар.

3-топка « Митохондрия, пластидтер, жасуша орталығы, қозғалыс органоидтары

«Кесте толтыру» әдісі арқылы оқушылар

органоидтардың өздеріне тән ерекшеліктеріне сипаттама береді.

Дескриптор:

- өсімдік және жануар жасушаларының негізгі бөліктерінің құрылысы мен қызметтерін сипаттайды- 5 балл;

- өсімдік және жануар жасушаларының негізгі бөліктерінің құрылысы мен қызметтерін салыстырады – 5 балл;

- өсімдік және жануар жасушаларының негізгі бөліктерінің құрылысы мен қызметтерін түсіндіреді– 5 балл;

Интерактивті панель, презентация

керекті құрал-жабдықтар: А3 формат қағаз, маркер.

Биология 9-сынып,Автор: Н.Г.Асанов, А.Р.Соловьева,Б.Т.Ибрагимова . «Атамұра» баспасы 2019ж

Бағалау

Білім алушыларға арналған

Жеке жұмыс:

Сабақ мазмұны бойынша ойын жазады, қандай білім алғанын тұжырымдайды. Берілген сұрақтарға жауап жазады.

Дескриптор:

- өсімдік және жануар жасушаларының негізгі бөліктерінің құрылысы мен қызметтерін анықтайды - 5 балл;

Интерактивті панель, презентация

Жұмыс дәптері

Биология 9-сынып,Автор: Н.Г.Асанов, А.Р.Соловьева,Б.Т.Ибрагимова . «Атамұра» баспасы 2019ж

Сабақтың соңы

Кері байланыс беру

«Биологиялық кері байланыс» әдісі. Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, кері байланысын тыңдайды.

Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсатына жеткізетін тапсырмалар орындауына қарай, өз түсінгенін, пікірін, өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды.

Кері байланыс:

«Мадақтау» әдісі

«Жарайсың!»

«Тамаша жауап»

т.б

Презентация

Бүгінгі тақырып бойынша түсінгенім......................

Бүгінгі тақырып бойынша маған ең қиын болған тұсы..............

Бүгінгі биология сабағы мен үшін.......................болды.

Келесі биология сабағында мен ............................ болып келемін.

Білімді игеруді жақсарту және оны тәжірибеге көшіру

Шығармашылық жұмыс.

Тірек сызба Модельдеу «Микрофотографияларды пайдаланып жасушаның сызықтық ұлғаюын есептеу».

Білім алушылар келесі тақырыптың тақырыбымен және тірек сызба сызады. Ой қозғау жүзеге асады.

«Бас бармақ» әдісі арқылы бағаланады.

«Керемет!» және т.б

Жұмыс дәптері

Биология 9-сынып,Автор: Н.Г.Асанов, А.Р.Соловьева,Б.Т.Ибрагимова . «Атамұра» баспасы 2019ж

Мембранасы жоқ

Бір мембраналы

Екі мембраналы

Органоидтар

Қызметі

1

Жасуша қабықшасы

А

Энергетикалық

2

Вакуоль

В

Қорғаныш

3

Митохондрия

C

Бұзушы-литикалық

4

Лизосома

D

Нәруызды синтездейді

5

Рибосома

E

Қысымды реттейді

Цитоплазма

әр түрлі органодтары бар жасушаның негізгі бөлігі

Лизосомалар

жасушаның энергетикалық стансасы – АТФ синтезін іске асырушы

Митохондрия

жасушаның асқорыту вакуолі

Ядро

хромосомалары бар жасушаның негізгі органоиды

Пластидтер

тек өсімдіктердің жасушасында кездесетін органоиды

Мембранасы жоқ

Бір мембраналы

Екі мембраналы

Жасуша орталығы, қозғалыс органоидтері, Рибосома, микротүтікшелер

Гольджи аппараты, ЭПТ, лизосома, вакуоль

Митохондриялар, пластидтер, ядро

Органоидтар

Қызметі

1

Жасуша қабықшасы

А

Энергетикалық

2

Вакуоль

В

Қорғаныш

3

Митохондрия

C

Бұзушы-литикалық

4

Лизосома

D

Нәруызды синтездейді

5

Рибосома

E

Қысымды реттейді