«Қазақ тілі» пәнінен ІІІ -тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары

ІІ-нұсқа

Тыңдалым.

Ұлыстың ұлы күні – Наурыз мерекесі

Жыл басы Наурыз мерекесі әлемге жылулық әкеледі. Табиғат ана құлпырып, жер-ана бусанып, жұмыр жер бетіндегі жанды нәрселердің бойына қан жүгіреді, ағаштар бүршік жара бастайды.

«Наурыз» сөзі парсы тілінен аударғанда «жаңа күн» деген мағына береді. Наурыз мейрамы – қазақ халқының көшпелі тұрмысының қуанышты кездерін бейнелейтін ұлық мереке. Қыс айларында мал-жанын шүберекке түйіп, көктемге әзер шыққан ел өрістегі малдың аузы көкке ілінгеннің құрметіне Ұлыстың ұлы күнін ат шаптырып, аударыспақ ойнап, жамбы атып, балуан күрестіріп, ұлан-асыр той жасап қарсы алатын болған.

Наурызды тойлаудың өзіндік дәстүрі бар. Дәстүр бойынша бұрын Наурыз мейрамын көрісуден бастап,  бүкіл ауыл-ел болып, әсіресе жастар жағы түгелдей таң шапағатын қарсы алудан,  тазаланған арықтарға су жіберуден, "Мал қалғанша атаңнан, тал қалсын!"- ата-бабамыз айтқандай арықтың жағасына ағаш отырғызып, гүл егу рәсімін өткізуден бастайтын. Қызықшылық одан ары халық ойындарымен, ән салып, би билеумен, ақындар айтысымен, көкпар, қазақша күреспен, ат жарысымен жалғасып кете беретін де, түнге қарай «Алтыбақан» айналасындағы тамашамен аяқталатын.  Бұл күнде күмбірлі күй тартылып қана қоймай, ренжіскендер кешірісіп, бітімге келетін. Бұл күнде тек жақсылықтар тіленіп, туыс-туған бір-бірін шақырысып: «Амансың ба? Ұлыс оң болсын! Ақ мол болсын! Қайда барса, жол болсын!»,  «Ұлыс бақты болсын! Төрт түлік ақты болсын! Ұлыс береке берсін! Бәле-жала жерге кірсін», - деп құшақтасып көріскен. Ағайындар бір-бірінің үйлеріне қонақ болып, жасаған Наурыз көжелерінен дәм татысқан.

(209 сөз)

http://niac.gov.kz/kz/

А ) Мәтінді бірінші рет тыңдап, төмендегі тапсырмаларды орындаңыз.

1-тапсырма . Тест сұрақтары (1 минут)

1.Тақырыпқа байланысты сөз тіркестерін табыңыз.

А) Әсем табиғат

В) Жыл басы

С) Ұлық мереке

Д) Ұлттық ойын

Е) Таза бұлақ

Ғ) Төрт түлік мал [1]

2. Наурыз сөзінің мағынасын ашыңыз .

А) Ашық аспан

В) Көңілді күн

С) Жаңа күн

Д) Сәтті күн [1]

Ә) Мәтінді екінші рет тыңдап, төмендегі тапсырмаларды орындаңыз.

2-тапсырма . Бос орынға қажетті сөз тіркестерін қойып айтыңыз (2 минут).

1. Дәстүр бойынша бұрын Наурыз мейрамын ......,  бүкіл ауыл-ел болып, әсіресе жастар жағы түгелдей таң шапағатын қарсы алудан,  тазаланған арықтарға ........, ағаш отырғызып, ...... рәсімін өткізуден бастайтын.

2. Бұл күнде күмбірлі ..... ...... қана қоймай, .......... ....., бітімге келетін.

3. Ағайындар бір-бірінің үйлеріне ......., жасаған ............ дәм татысқан. [1]

3 -тапсырма. Берілген сөздерді мағынасына қарай сәйкестендіріңіз (1 минут).

[1]

4-тапсырма. Кестеде берілген тілектің мағынасын бір сөйлеммен ашыңыз

(4 минут).

[1]

Оқылым

Мәтінді мұқият оқып, төмендегі тапсырмаларды орындаңыз.

Ғаламтор желісінің тарихы

Қазіргі кезде ғаламтормен тек қана компьютерлік желілер арқылы емес, сонымен қатар, байланыс спутниктері, радиосигналдар, кабельдік теледидар, телефон, ұялы байланыс, арнайы оптикалық-талшықтық желілер және электр желілері арқылы да байланысуға болады.

Негізінде ғаламтор тарихы компьютер пайда болған уақыттан басталды. 1957 жылы Кеңес Одағы Жердің жасанды серігін ұшырғаннан кейін, АҚШ Қорғаныс министрлігі ақпаратты тасымалдаудың сенімді жүйесі қажет деп шешті. АҚШ-тың алдыңғы қатарлы зерттеу жобаларының акентігі ARPA осы мақсатқа компьютерлік желі құруды ұсынды. Бұл желіні құру Лос –Анджелістегі Калифорния университетіне және Стэнфорд зерттеу орталығына тапсырылды. Компьютерлік желі ARPANET барлық жұмыстарды АҚШ Қорғаныс министрлігі қаржыландырып отырды.Желіні ғылымның әртүрлі салаларындағы ғалымдар қолдана бастады.

1971 жылы желі арқылы электронды хабарлама жіберуге мүмкіндік беретін алғашқы компьютерлік бағдарлама жасалып, ол әлемге кеңінен таралған. Бұл желіні негізінен , электронды хабарлама жіберу үшін пайдаланылды.

1973 жылы бұл желіге трансатлантикалық телефон сымы көмегімен Ұлыбритания және Норвегияның ұйымдары қосылып, желі халықаралық сипат алды.

1970-жылдардың соңында мәліметтерді тасымалдау стандарттары кеңінен тарай бастады, олар 1982-83-жылдары бір стандартқа келтірілді. 1983 жылдың 1 қыркүйегінде ARPANET желісі NCP протоколынан TCP/IP протоколына көшірілді, бұл протокол қазіргі кезге дейін желілерді біріктіру үшін қолданылуда. 1983 жылы «Интернет» термині ARPANET желісіне байланысты айтылатын болды.

(182 сөз)

https://kk.wikipedia.org/wiki/Интернет

5-тапсырма. Мәтін мазмұнына сәйкес келетін бір суретті таңдап, астына мәтін туралы бір сөйлемді өз ойыңызбен жазыңыз (2 минут)

[1]

6-тапсырма. Мәтінді оқып, қосымша ақпарат көздерінен алынған мәліметтерді кесте түрінде ұсыныңыз (3минут).

[2]

7-тапсырма. Берілген ақпараттарды ретімен қойыңыз (1 минут).

[1]

8-тапсырма. https://kk.wikipedia.org/wiki/Басты_бет

Берілген сайтты пайдаланып, «Төрт түліктің пайдасы » тақырыбындағы мәтіндегі қосымша ақпарат көздерінен алынған мәліметтерді диаграмма арқылы пайыздық үстемемен ұсыныңыз (6 минут).

[1]

Жазылым

9-тапсырма.«Күй - қазақ халқының ұлттық өнері, олар қуаныш пен қайғыны күй арқылы жеткізген» деген пікірмен келісесіз бе? Көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу себептерін нақтылап , эссе жазыңыз.(Сөз саны 85-100 сөз). Эссе жазуда ыңғайлас, қарсылықты, түсіндірмелі салалас құрмалас сөйлемдерді қолдаңыз (20 мин.).

[10]

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Айтылым

10-тапсырма.Ұсынылған тақырыптың бірін таңдап, жұпта сұхбат құрастырыңыздар. Сұхбаттасуда сөз бен сөйлем ішінде екпін түрлерін орынды қолданып айтыңыз. Әр оқушы 8-10 сөйлем айту керек.

Диалог құрастыруға берілген тақырыптар:

1. Қазақтың әншілік өнері

2. Егін егу – ата дәстүр

3. Мал өсірсең- қой өсір

[10]

Балл қою кестесі

Тыңдалым

Дағды	№	Жауап	Балл	Қосымша ақпарат		Жалпы балл
Тыңдалым	1	1. В,С	1			5
		2. С	1
	2	Ықтимал жауап Дәстүр бойынша бұрын Наурыз мейрамын көрісуден бастап,   тазаланған арықтарға су жіберуден, ағаш отырғызып, гүл егу рәсімін өткізуден бастайтын . Бұл күнде күмбірлі күй тартылып қана қоймай, ренжіскендер кешірісіп, бітімге келетін Ағайындар бір-бірінің үйлеріне қонақ болып, жасаған Наурыз көжелерінен дәм татысқан.	1	оқушы жауабы ескеріледі
	3	1 – Д 2 – С 3 – В 4 - А	338тг - Сатып алу Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру Материал жариялап тегін сертификат алыңыз! Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды Материал жариялау Сертификатты жүктеу Ресми байқаулар тізімі Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз! Тізімді көру Материал іздеу Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз Барлығы 663 959 материал жиналған Пән Бағыт Сынып Іздеу Ұқсас материалдар Дайын ҚМЖ. Барлық пәндерден 2022-2023 оқу жылына, жаңа бұйрыққа сай жасалған Сертификатталған тренер жасаған 01.01.2023 17 863 13 694 ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған Барлық пәндер Барлық материалдар Барлық сыныптар Қазақ тілі пәні бойынша барлық материалдарды көру Іс-шаралар кестесі Педагогтардың біліктілігін арттыру курстары Сайт Peaksoft веб-студиясында жасалған - Peaksoft.kz