4 сынып Өсімдіктер қалай таралады? ашық сабақ

Білім беру ұйымының атауы

Пәні:

Бөлім:

Педагогтің аты-жөні:

Күні:

Сынып:

Қатысқандардың саны

Қатыспағандардың саны:

Сабақтың тақырыбы:

Өсімдік тұқымы қалай таралады?

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

4.2.1.4. тұқым таралу жолдарын сипаттау

4.1.2.1. зерттеу әдісі (бақылау мен эксперимент) таңдау себебін, оның артықшылығы мен кемшілігіне байланысты негіздеу;

Сабақтың мақсаты

Тұқымның таралу жолдарын сипаттау;

Зерттеу әдісі таңдау себебін,оның артықшылығы мен кемшілігіне байланысты негіздеу;

Құндылықтар

Табиғатты аялау; қорған болу

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақ

тың басы

5 минут

Өткен сабақты пысықтау

5 минут

Сабақтың ортасы

20 минут

Сергіту сәті

2 минут

Сабақты қорыту

8мин

Кері байланыс

5 минут

Амандасады

Ынтымақтастық атмосферасына қатысады;

Балалар,біздің өмірімізге өсімдіктер қалай әсер етеді, айтыңдаршы?

(Мақтау, мадақтау)

Балалар, өзімдіктің дамуы туралы жаңа ақпараттарды қалай түсінгендеріңді тексеру үшін сендерге ойын ала келдім;

Бұл ойын арқылы біз гүл өсіріп көрейік;

Қане, бар білімізді ортаға салайық:

«Гүлді өсіру» әдісі

(«Өсімдік қалай дамиды?» үй тапсырмасы)

1)Әлемдегі ең ірі тұқым? (Сейшель пальмасының тұқымы)

2) Сейшель пальмасының жемісі қанша кг болады? (13 – 18 кг)

3) Гүлі мен жемісі болмаса да құрғақ тұқым түзетін ағаштар? (Қарағай, жаңғақ)

4) Адам мен жануарлар өсімдіктің жемісі мен тұқымын қалай пайдаланады? (қорек ретінде)

5) Тұқымда қандай зат көп болады? (Қоректік зат)

6)Тозаңдану дегеніміз не? (тозаңның жатынға түсуі)

7)Өсімдіктің тозаңдануына не әсер етеді? (құс, жан – жануар,түрлі бунақденелер,жел, су)

Жарайсыңдар!

Балалар, бүгін біз өсімдік тұқымы қалай таралатындығы туралы жаңаша ақпараттар алып көрейік;

Функционалдық сауаттылыққа берілген тапсырма

Саралау - диалог

1. Тапсырма (жұптық жұмыс)

Берілген суреттерді пайдалана отырып, адам көмегімен шығатын және табиғи жолмен шығатын жемістерді ажыратып көрелік:

• Суреттерге қараңдар;

• Арнайы адам отырғызған және өз бетінше өсіп шығатын өсімдіктердің не айырмашылығы бар?

• Бақша,бау, егістіктерге өсімдіктерді отырғызады?

• Ал далада, орман мен таулы жерлерде өсімдіктер қалай өсіп шығады?

Иә, балалар, біз бүгінгі сабағымызда өсімдіктердің тұқымы қалай таратындығы туралы жаңаша ақпараттар алып, білім қоржынымызды толықтырамыз;

Сабақтың мақсаты:

Тұқымның таралу жолдарын сипаттау;

Зерттеу әдісі таңдау себебін,оның артықшылығы мен кемшілігіне байланысты негіздеу;

Балалар, білесіңдер ме?

Тұқымдардың пішіні мен массасының алуан түрлі болуына қарай олардың таралу жолары да әртүрлі. Қанатшасы бар, жеңіл өсінділері бар ұсақ, құрғақ тұқымдар жел арқылы таралады.

Мысалы: Бақбақ,тал, үйеңкі тұқымдары жүздеген шақырымға желмен ұшып бара алады. Кейбір дала өсімдіктері жемісі пісіп – жетілгенше қурап қалады. Жел оларды түбірімен жұлып алып,бір жерден екінші жерге домалатады. Мысалы, қаңбақ желмен ұшып жүріп, тұқымын осылай шашады.

Көптеген өсімдіктер су арқылы тарайды. Олардың сырты су сіңірмейтін түктермен, қатты қабықпен қапталады,іші ауаға толы қуыс болады;

Сондықтан олар суға шірімейді, алысқа ағып бара алды;

Оларға кокос пальмасы мен қандыағаш тұқымдары мысал бола алды;

Жануардың терісіне, адам киіміне жабысу арқылы таралатын тұқымдар да бар. Ошаған, түйежапырақ,бетеге осылай таралады.Өздігімен таралатын тұқымдарда бар. Мәселен: асбұршақ,үрмебұршақ;

2 – тапсырма

ЗЕРТТЕ (жеке жұмыс)

(Сыныпта кестедегі өсімдіктердің тұқымдары алып келінеді, сол бойынша балалар зерттеу жұмыстарын жасайды)

Әртүрлі тұқымдардың таралу жолын анықтап,кестені толтыр:

СЕРГІТУ СӘТІ

3 – тапсырма (топтық жұмыс)

Балалар, өсімдіктер өсіп, біздің дастарханымызға немесе бақшаға, орманға өсуі үшін ұзақ жол жүріп, процесстерден өтеді екен иә?!

Ендеше, қане, өз фантазияларымызға ерік беріп көрелік!

1 – топ

1. Қаңбақтың саяхаты;

2 – топ

2. Түйежапырақ менің аулама қалай келді?

3 – топ

3. Кокос пальмасының судағы саяхаты;

4. 4 - топ

5. Бақбақ ауылдан қалаға қалай жетті?

Осы тақырыптарды басшылыққа ала отырып,өсімдіктердің саяхатын сурет,сызба, әңгіме ретінде жеткізіп көріңдерші;

4 – тапсырма

1. Қанатшасы бар, жеңіл өсінділер қалай тарайды? (жел арқылы)

2. Жүздеген шақырымға ұшып бара алатын тұқымдар? (бақбақ, үйеңкі)

3. Сырты қатты, іші қуыс өсімдіктер қалай тарайды? (су арқылы)

4. Су арқылы тарайтын өсімдіктерді ата? (кокос пальмасы, қандыағаш)

5. Су арқылы ағатын тұқымдар неліктен шірімейді? (сырты су сіңірмейтін түктермен қапталады)

6. Өз бетінше қандай тұқымдар таралады? (асбұршақ, үрмебұршақ)

7. Бетеге қалай таралады? (жануарлардың терісіне, адам киіміне жабысу арқылы)

8. Тұқымдардың таралуына не әсер етеді? (олардың массасы мен пішінінің әртүрлі болуы)

Жарайсыңдар!

Үйге: Бір тұқымның өсу процесінің суретін салу;

«Күнделік» әдісі бойынша кері байланыс

Амандасады

Ынтымақтастық атмосферасына қатысады

Үй тапсырмасы бойынша сұрақтарға дұрыс жауап береді

Суреттегі жемістер мен өсімдіктерді топтарға бөледі

Сабақ мақсатымен танысады

Жаңа ақпаратты мұқият тыңдайды

Зерттеу жұмысына қатысады

Әртүрлі тұқымдарды салыстырады

Таралу жолдарын анықтайды

Сергіту сәтіне қатысады

Өз фантазияларын қолдана отырып, өсімдіктердің саяхатын сипаттайды

Тақырып бойынша сұрақтарға дұрыс жауап береді

Үйге тапсырма алады

Кері байланыс береді

Оқушылар «Білім шыңы» әдісі арқылы өзін – өзі бағалайды

Дескриптор:

Сұрақтарға дұрыс жауап береді;

ҚБ:
Тамаша!

Жарайсың!

Дескриптор:

Суреттерді топтастырады – 1 б

ӨСімдіктердің айырмашылығына тоқталады – 1 б

Жалпы – 2 б

ҚБ:
Дұрыс жауап!

Керемет!

Дескриптор:

Кестені дұрыс толтырады – 1 б

Әр тұқымның таралу жолын дұрыс көрсетеді – 1 б

Тұқымдарды дұрыс зерттейді – 1 б

Жалпы – 3 б

ҚБ:
Тамаша!

Керемет!

Дескриптор:

Өсімдіктің саяхатын сипаттайды – 1 б

Сурет, сызба қолданады – 1 б

Ерекше идея ұсынады – 1 б

Жалпы – 3 б

ҚБ:
Жарайсың!

Тамаша!

Дескриптор:

Сұрақтарға дұрыс жауап береді – 1 б

ӨЗ дәлелдерін келтіреді – 1 б

Жалпы – 2 б

ҚБ:
Жарайсың!

Слайд

Көрнекіліктер

«Гүлге су құй» презентациялық ойын

Оқулық

Слайд

Тұқымдар

Сызба

Семантикалық карта

Ақ парақ суреттер