6-9 сынып Қазақстан тарихы тест жауабымен

34-нұсқа

1. Қытай деректерінде алғаш «түрік» этнонимі жылы кездесті:

А) 552 ж.

В) 542 ж.

С) 642 ж.

Д) 442 ж.

Е)545 ж.

2.Түрік қағанаты мен қытай мемлекетінің бейбіт қарым- қатынас орнатқан жылы:

А) 552 жылы

В) 603 жылы

С) 545 жылы

Д) 581 жылы

Е) 542 жылы

3.VІ ғасырда Қазақстан мен Орталық Азияда құрылған ел

А) Түрік қағанаты

В) Қимақ мемлекеті

С) Қарлұқ қағанаты

Д) Түркеш қағанаты

Е) Оғыз мемлекеті

4.Түрік қағанатының қағандары:

А) Тон,Тардуш,Құтлық

В) Иштеми,Бумын,Мұқан

С) Білге,Сұлу,Оғұлшақ

Д) Сұлу,Шегу,Үшлік

Е) Үшлік,Қапаған,Білге

5. Түрік қағанаты оңтүстік-шығысында шектескен ел:

А) Қытаймен

В) Иранмен

С) Парсымен

Д) Соғдымен

Е) Византиямен

6.545 жылы Қытай елімен саяси байланыс жүргізген қолбасшы:

А) Бумын

В) Сұлу

С) Даян

Д) Үшлік

Е) Тон

7.Түрік қағанатында 545 жылы болған оқиға:

А) Мұқан қағаннның кезінде жужандар мүлдем бас көтерместей болып жеңілді

В) Түрік қағанаты баыс және шығыс болып екіге бөлінді

С) Солтүстік Кавказ бен Қара теңіздің солтүстік жағалауына дейін үстемдік ете бастады

Д) Түрік қағанатына Қытай елшілігінің келуі

Е) Түрік қағанатының өз ішінде соғыстар басталды

8.Түрік қағанаты оңтүстік-батысында шектескен ел:

А) Парсымен

В) Соғдымен

С) Қытаймен

Д) Византиямен

Е) Жужандармен

9.Түріктердің Ұлы Дала қожасына айналуына әкелген оқиға:

А) Жужандардың толық жеңілуі

В) Солтүстік Қазақстанды жаулап алуы

С) Соғдыларды жаулап алуы

Д) Бумынның «елхан» аталуы

Е) Иранды жаулап алуы

10.552 жылы Бумын қағанның «елхан» атағын алуға әсер еткен оқиға:

А) Жужан қағанының қызына үйленуі

В) Қытай әміршісінің қызына үйленуі

С) Алтайдың теріскейінің бағындыруы

Д) Жужан қағандығының талқандалуы

Е) Аварларды екінші рет жеңуі

11.Түріктердің Арал теңізіне жеткен мерзімі:

А) 551 ж.

В) 555 ж.

С) 554 ж.

Д) 553 ж.

Е) 552 ж.

12. «Менің темір қорытатын тұтқыным»,-деп түріктердің кәсібі туралы айтқан жужан қағаны:

А) Мұқан

В) Иштеми

С) Бумын

Д) Анағұй

Е) Қара-Еске

13.Осы оқиғадан кейін Бумын Түрік қағанатының билеушісі болды:

А) Жужандарды жеңген соң

В) Арабтарды жеңген соң

С) Қытайларды жеңген соң

Д) Ұйғыр қағанатын жеңген соң

Е) Енисей қырғыздарын жеңген соң

14.Мұқан,Иштеми қағандар билік құрған мемлекет:

А) Батыс Түрік қағанаты

В) Түрік қағанаты

С) Шығыс Түрік қағанаты

Д) Түркеш қағанаты

Е) Қарлұқ қағанаты

15.568 жылы сауда келісімін жасаған елдер:

А) Үндістан,Парсы

В) Византия, Түрік қағанаты

С) Киев Русі,Оғыз мемлкеті

Д) Түрік қағанаты,Бактрия

Е) Кушан.Түрік қағанаты

16.Қытай деректері бойынша авар (жужан) қағаны үшін темір өндіргендер:

А) қытайлықтар

В) қимақтар

С) қарлұқтар

Д) түріктер

Е) басмылдар

17.Түрік қағанатының екіге бөлінген мерзімі:

А) VІІ ғ. аяғында

В) V ғ. аяғында

С) VІІ ғ. басында

Д) V ғ. ортасында

Е) VІ ғ. ортасында

18. VІІ ғасырдың басында ұзақ уақытқа созылған тартыстан

тұралап,ыдыраған ел:

А) Шығыс түрік қағанаты

В) Батыс түрік қағанаты

С) Қимақ қағанаты

Д) Қарлұқ қағанаты

Е) Түрік қағанаты

19.Авар тайпаларының басқаша атауы:

А) Эфталиттер

В) Кушандар

С) Жужандар

Д) Түріктер

Е) Тохарлар

17.Бумынның «елхан» атағын алған жылы:

А) 581 ж.

В) 552 ж.

С) 603 ж.

Д) 500 ж.

Е) 546 ж.

20.VІ ғасырдың ІІ жартысында Түрік қағанаты саяси жаңынан ықпалын жүргізген мемлекеттер:

А) Иран,Орыс мемлекеті,Хазар

В) Қытай,Кушан,Хорезм

С) Қытай, Иран,Византия

Д) Византия,Хазар,Киев Русі

Е) Қытай, Иран,Жапония

35-нұсқа

1. Батыс Түрік қағанатының өмір сүрген мерзімі:

А) 552-603 ж.ж

В) 704-756 ж.ж

С) 603-704 ж.ж

Д) 682-744 ж.ж

Е) 503-704 ж.ж

2.Батыс Түрік қағанатының билеушілері:

А) Шегу,Тон

В) Мұқан,Қара-Еске

С) Үшлік,Қапаған

Д) Сұлу,Үшлік

Е) Білге,Күлтегін

3.Батыс Түрік қағанатының саяси беделін күшейіткен қағандар:

А) Елтеріс,Тон,Бумын

В) Шегу,Елтеріс,Тардуш

С) Шегу,Тон ,Тардуш

Д) Тон,Мұқан, Шегу

Е) Тардуш ,Бумын, Шегу

4. Батыс Түрік қағанатының негізін құраған тайпалардың бірі:

А) Байандур

В) Ажлар

С) Эймур

Д) Ланиқаз

Е) Нушеби

5.Шу өзенінің бойында орналасқан Батыс Түрік қағанатының астанасы
А) Суяб

В) Мыңбұлақ

С) Қызылаңғар

Д) Тараз

Е) Баласағұн

6.VІІ ғасырларда Батыс Түрік қағанытында болған қытай саяхатшысы:

А) Чжан Цянь

В) У-Ди

С) Ши-Хуанди

Д) Сыма- Цянь

Е) Сюань Цзан

7.Батыс түрік қағанатында «шад» лауазымын иеленді:

А) бағынышты халық

В) ерікті малшылар

С) ақсүйектер

Д) жылнамашылар

Е) егіншілер

8.VII ғасырда «Он оқ будун» жүйесін енгізген қағанат

А) Эфталиттер мемлекеті

В) Шығыс түрік қағанаты

С) Батыс түрік қағанаты

Д) Қарлұқ қағанаты

Е) Түргеш қағанаты

9.Батыс түрік қағанатында сот істерін атқарушы лауазымның бірі:

А) Тархан

В) Шад

С) Елтебер

Д) Сюбашы

Е) Атабек

10.Батыс Түрік қағанатында «тархан» сөзінің мағынасы

А) Құлдар

В) Салық жинаушылар

С) Сот істерін атқарушылар

Д) Қарапайым халақтар

Е) Мұралергер

11.627 жылы Тон қаған әскери көмек берген мемлекет:

А) Үндістан

В) Хазар

С) Қытай

Д) Византия

Е) Иран

12.VІІ ғасырдың басында Батыс Түрік қағантының одақтасы болған ел:

А) Иран

В) Қытай

С) Византия

Д) Бұхар

Е) Соғды

13.VІІ ғ.екінші жартысында Батыс Түрік қағанатын басып алды:

А) Киев Русі

В) Иран шахы

С) Тан империясы

Д) Самани әулеті

Е) Византия империясы

14.Батыс Түрік қағанатынның шекарасын батыста Тарым өзені мен Памир тауына дейін жеткізген қаған:

А) Тон

В) Дато

С) Елтеріс

Д) Тардуш

Е) Шегу

15.Батыс Түрік қағанатындағы «қара бұдын сөзінің мағынасы

А) Сот істерін атқарушылар

В) Қарапайым халық

С) Мұрагерлер

Д) Құлдар

Е) Салық жинаушылар

16.682 жылы қайта құрылған мемлекет:

А) Қарлұқ қағанаты

В) Шығыс түрік қағанаты

С) Батыс түрік қағанаты

Д) Қимақ қағанаты

Е) Түргеш қағанаты

17.Шығыс Түрік қағанатын қуатты мемлекетке айландырған қағандар:

А) Қара Еске,Сұлу,Елтеріс

В) Мұқан,Шегу,Тон

С) Қапаған,Құтлық,Білге

Д) Бумын,Иштеми,Тардұш

18.682 жылы Шығыс түріктерінің өз мемлекетін қалпына келтіруіне мүмкіндік берген жағдай :

А) Жужандарды талқандауы

В) Жетісу жеріне көшіп келуі

С) Қытайға қарсы соғысуы

Д) Түркештермен құдандалық арқылы келісімге келуі

Е) Арабтармен соғысу

19.Шығыс Түрік қағанатының билеушілері Білге мен Күлтегін тиімді шартқа қол жеткізген мемлекет:

А) Батыс Түрік қағанаты

В) Орыс мемлекеті

С) Қытай

Д) Иран

Е) Византия

20. « Құтлық Елтеріс төрт құбыласымен бірдей шайқасуға тура келді.Табғаш шежірелеріндедегі «бүлікші» деп бағалауының себебі де түсінікті де. Құтлық көшпелілердің соғыс тәсілін пайдаланып,қаша жүріп соғысып,күш-қуатын молайтты..... Астына ат тиген соң түркілер империясының ішінде құйындай ұйытқып, жайындай жүйіткіді.Ордос түбегіне Шығысқа қарай созылған Ұлы Қытай қорғанын бойлай шабуылға шығып,оның бойындағы барлық бекіністердің быт-шытын шығарды.Тұрақты армияның соққысына ұшырамай жалтара жүріп Қытайдың бес әскери округін талқандады.Қытай армиясы түркілердің үй-іші, бала-шағасы қоныстанған Цзунцайшань тауына аттанады.Ел-жұртты қырып-жоюға аттанған қалың әскердің алдынан қарсы шыққан Елтеріс қаған Синьчжоу деген жерде шайқасқа түседі.Өлім мен өмірдің тағдыры шешілетін қанды қырғында Елтеріс қағанның ер жүрек жасағы қытай әскерін жеңеді».

Мәтінде сипатталған оқиғаның мерзімін анықтаңыз:

А) VІІІ ғ.

В) V ғ.

С) VІІ ғ.

Д) VІ ғ.

Е) ІХ ғ.

36-нұсқа

1.Түргеш қағанатының құрылған мерзімі:

А) VІІІ ғ. басы

В) VІІ ғ. ортасы

С) VІ ғ. басы

Д) VІ ғ.ортасы

Е) VІІ ғ.басы

2.20 әкімшілік аймаққа бөлінген ерте орта ғасырлық мемлекет:

А) Қимақ

В) Түргеш

С) Батыс Түрік

Д) Шығыс Түрік

Е) Оғыз

3.Түргеш қағандығының тәуелсіздігі үшін үш жақты күрес жүргізген қаған::

А) Жыпыр

В) Сұлу

С) Құтшар

Д) Үшлік

Е) Шегу

4.Түргеш мемлекетінің қағандары:

А) Тон, Шегу

В) Күлтегін,Тоныкөк

С) Үшлік,Сұлу

Д) Бумын,Иштеми

Е) Қапаған,Білге

5.748 жылы Қытай империясы жаулап алған қала:

А) Жент

В) Ашнас

С) Жаңакент

Д) Суяб

Е) Сауран

6.751 жылы арабтарды қолдап,қытай әскеріне қарсы шыққан түркі тайпасы:

А) оғыздар

В) қыпшақтар

С) қарлұқтар

Д) керейлер

Е) қимақтар

7.737 жылы қарлұқтармен бірігіп,арабтарға ойсырата соққы берген Түркеш мемлекетінің қағаны:

А) Иштеми

В) Ешбар Елтеріс

С) Жыпыр

Д) Сұлу

Е) Үшлік

8.Түргеш қағанатының негізін қалаған:

А) Елтеріс

В) Үшлік

С) Сұлу

Д) Жыпыр

Е) Тұқарсан Құтжар

9.Түргештердің Күнгіт қаласы орналасқан өзен:

А) Шу

В) Талас

С) Сырдария

Д) Іле

Е) Арыс

10.Түргеш қағанаты бөлінген әкімшілік аймақ саны

А) 10

В)20

С) 30

Д) 40

Е) 5

11.VI ғасырда Батыс Түрік қағанатының құрамында болған тайпа:

А) Түргештер

В) Наймандар

С) Қарақытайлар

Д) Меркіттер

Е) Керейіттер

12.Түргеш қағандығына батыстан (оңтүстік батыс) қауіп төндірген мемлекет:

А) Шығыс Түрік қағанаты

В) Ұйғыр қағанаты

С) Қытай

Д) Иран

E) Араб

13.Соғдылардың Жетісуға қоныс аударуы саудаға байланысты болғанын айтқан ғалым

А) Ш.Ш.Уәлиханов

В) П.Г.Галузо

С) А.Левшин

Д) Н.И.Березин

Е) В.В.Бартольд

14.Жетісуда түргештердің билігі тоқтады

А) VІІ ғасырдың ортасында

В) VІІ ғасырдың басында

С) VІІІ ғасырдың ортасында

Д) VІІІ ғасырдың басында

Е) VІІ ғасырдың соңында

15. Түргеш қағандығының құлатқан тайпалар :

А) Шығыс түріктері

В) Батыс түріктері

С) Қарлұқ тайпалары

Д) Қимақ тайпалары

Е) Оғыз тайпалары

16.Түргештердің билік құрған уақыты

А) Екі жүз жылға жуық

В) Жарты ғасыр

С) Екі ғасырдан астам

Д) Жүз жылға жуық

Е) Бір ғасыр

17.Арабтар мен түргештер қытайларды Жетісудан біржола қуған кезең:

А) VІІ ғ. басы

В) VІІІ ғ. ортасы

С) VІІІ ғ.аяғы

Д) VІ ғ.аяғы

Е) VІ ғ.ортасы

18.Түргеш қағанатының орталығы болған қалалардың бірі:

А) Мыңбұлақ

В) Күнгіт

С) Баласағұн

Д) Сығанақ

Е) Испиджаб

19.Ерте орта ғасырларда Жетісу жерінде орналасқан:

А) Қыпшақ хандығы

В) Түргеш қағанаты

С) Қимақ қағанаты

Д) Оғыз мемлекеті

Е) Шығыс түрік қағанаты

20. VІ- VІІІ ғасырларда Жетісуға қоныстанған ел:

А) соғдылар

В) қидандар

С) ұйғырлар

Д) қырғыздар

Е) салжұқтар

37-нұсқа

1.Қарлұқ қағанаты өмір сүрген ғасырлар:

А) VІІ ғасырда

В) ІV ғасырда

С) VІІІ –Х ғ.ғ. аралығы

Д) -VІІІ ғ.ғ. аралығы

Е) Х-ХІІ ғ.ғ. аралығы

2.Қарлұқтардың билік құрған уақыты

А) Екі жүз жылға жуық

В) Жарты ғасыр

С) Екі ғасырдан астам

Д) Жүз жылға жуық

Е) Бір ғасыр

3.Жетісуда қарлұқтар билікке келді:

А) VІІ ғасырдың ортасында

В) VІІ ғасырдың басында

С) VІІІ ғасырдың ортасында

Д) VІІІ ғасырдың басында

Е) VІІ ғасырдың соңында

4.Жетісуда қарлұқтардың билікке келуіне себеп болған:

А) Жужандардың көмегі

В) Батыс түрік қағантының ыдырауы

С) Түргештердің әлсіреуі

Д) Қарахан мемлекетінің әлсіреуі

Е) Қимақтардың одақтасуы

5.Жетісу аймағында өмір сүрген ерте ортағасырлық мемлекет:

А) Қыпшақ

В) Қарахан

С) Оғыз

Д) Қимақ

Е) Қарлұқ

6.840 жылы өзін Қарлұқ мемлекетінің қағаны деп жариялаған Испиджаб

қаласының билеушісі:

А) Тұқарсан Құтжар

В) Оғұлшақ

С) Білге Күл Қадырхан

Д) Сатұқ Боғрахан

Е) Ибраһим ибн Насыр

7.Араб тарихшысы Әл-Марвази (ХІІ ғ.) хабарына қарағанда қарлұқтар құрамындағы тайпалардың саны:

А) Үш

В) Бес

С)Он бір

Д) Жеті

Е) Тоғыз

8.940 жылы Қарлұқ қағанатын талқандаған:

А) Оғыз жабғулары

В) Жетісу соғдылары

С) Араб шапқыншылығы

Д) Тан әулетінің әскері

Е) Қашғардың түрік билеушілері

9.Қарлұқ қағанатының орнына құрылған мемлекет:

А) Қидан

В) Қарахан

С) Қарақытай

Д) Қыпшақ

Е) Оғыз

10.Мерзімі жағынан ұзақ өмір сүрген ерте орта ғасырлық мемлекет:

А) Қарлұқ қағанаты

В) Шығыс түрік қағанаты

С) Батыс түрік қағанаты

Д) Қимақ қағанаты

Е) Түргеш қағанаты

11.Саманилер жаулап алған Қарлұқ қағанатының қалалары:

А) Шаш,Баласағұн

В) Суяб,Шаш

С) Испиджаб,Тараз

Д) Баласағұн,Суяб

Е) Испиджаб, Шаш

12. Түргеш қағандығының әлсірегенін пайдаланып,756 жылы билікті қолына алды:

А) Шығыс түріктері

В) Батыс түріктері

С) Қарлұқ тайпалары

Д) Қимақ тайпалары

Е) Оғыз тайпалары

13.VІІІ ғасырда қарлұқтар жаулап алған жер:

А) Еділ бойы

В) Сырдария бойы

С) Қашқария

Д) Мауараннахр

Е) Батыс Сібір

14.«Таншу» әулеттік хроникасы бойынша Қарлұқ қағанатына кіретін тайпа:

А) байандұр,қайлар

В) бұлақ,жікіл, ташлық

С) ланиқаз, түргеш

Д) эймур,имек

Е) ажлар,елбөрілі

15.Қарлұқ қағанатының ыдырау себебі:

А) Биліктің қыпшақ көсемдерінің қолына өтуі:

В) Түргештердің басқыншылық жорықтары

С) Жетісуда арабтардың билікке келуі

Д) Ішкі тартыс пен билік үшін күрес

Е) Қидандардың басып кіруі

16.Қарлұқтарға «ғазауат соғысын» жариялап, Испиджаб,Тараз қалаларын басып алған:

А) Ғазнауилер

В) Саманилер

С) Қараханиттер

Д) Аштарханилер

Е) Шайбанилер

17.Қарлұқтардың құрамында тоғыз тайпа болғандығын жазған араб тарихшысы:

А) әл- Масуди

В) әл- Бируни

С) әл-Жаһиз

Д) әл- Мақдиси

Е) әл- Марвази

18. Қарлұқтар Түргеш қағандығын құлатып билікті өз қолына алды:

А) 751

В) 756

С) 748

Д) 760

Е) 775

19.Қарлұқ қағанатының әкімшілік басқару орталығы

А) Суяб қаласы

В) Баласағұн қаласы

С) Испиджаб қаласы

Д) Шаш қаласы

Е) Тараз қаласы

20. Мәтіндегі қатені табыңыз:

«Билікті өз қолдарына алған қарлұқтар Енисей қырғыздарынан төнген қауіпті жоюды ойластырады.Олардың Тараз,Ташкент қалаларын жаулап алған кездерін жақсы білетін еді.Атлах түбегіндегі шайқасқа өздері де қатынасқан болатын.Сондықтан олардан қауіп болдырмау үшін 766-775 жылдары Қащқарияны жаулап алып,шығыстағы шекарасын кеңейтеді»:

А) Ұйғыр қағанаты

В) Шығыс түрік қағанаты

С) Түркеш қағанаты

Д) Қытай

Е) Самани

38-нұсқа

1.Оғыздардың Жетісудан Сырдария бойына ығысуына ықпал еткен негізгі себеп:

А) Қидан мемлекетінің құрылуы

В) Салжұқтаодың күшеюі

С) Киев Русінің қысымы

Д) Қимақ қағанатының құрылуы

Е) Қарлұқ қағанатының құрылуы

2.ХІ ғасырдың бас кезінде Хорезмді жаулап алған мемлекет:

А) Қыпшақ хандығы

В) Қарахан мемлекеті

С) Оғыз мемлекеті

Д) Қарақытай мемлекеті

Е) Қимақ қағанаты

3.Оғыздар әскери одақтас болған мемлекет:

А) Авар қағанаты

В) Таңғұт патшалығы

С) Сасанилік Иран

Д) Киев Русі

Е) Эфталит мемлекеті

4.965 жылы оғыздар Хазарларға қарсы әскери одақ құрды:

А) Иранмен

В) Парсылармен

С) Қытаймен

Д) Арабтармен

Е) Киев Русімен

5.М.Қашқаридің мәліметі бойынша Оғыздардағы тайпалар саны:

А) 12

В) 40

С) 30

Д) 34

Е) 24

6.ІХ ғ.соңы – ХІ ғ. ортасында Еуразияның саяси және әскери тарихында маңызды рөл атқарған ел:

А) Қыпшақ хандығы

В) Қарахан мемлкеті

С) Оғыз мемлекеті

Д) Түрік қағанаты

Е) Қарлұқ қағанаты

7.Оғыздардың құрамында 24 тайпа болғаны туралы жазған ғұлама:

А) М.Қашқари

В) Әл-Омари

С) Ж.Баласағұни

Д) Әл-Марвази

Е) Ибн Хәукал

8.Оғыздардың мал өнімдерін шикі зат көзі ретінде айырбас сауда жасаған көрші мемлекеті:

А) Қыпшақ

В) Қарахан

С) Қытай

Д)Үндістан

Е) Киев Русі

9.Янгикент қаласы орналасқан өзен бойы

А) Еділ

В) Есіл

С) Іле

Д) Шу

Е) Сырдария

10. « Оғызнама» дерегі бойынша жағбу өз жерін бөліп басқарған аймақ саны:

А) 11

В) 10

С) 12

Д) 13

Е) 14

11.965 жылы оғыздардың Киев кінәзі Святославпен әскери одақ құруының нәтижесі:

А)салжұқтармен соғысты

В) хазарларды жеңді

С) бұлғарларды жеңді

Д) печенектермен келісімге келді

Е) печенектермен соғысты

12. Оғыздардың 985 жылы Киев кінәзі Владимирмен әскери одақ құруының нәтижесі:

А)салжұқтармен соғысты

В) хазарларды жеңді

С) бұлғарларды жеңді

Д) печенектермен келісімге келді

13.Оғыз жағбуы Киев Русімен одақтасып Хазарларды талқандады:

А) 965 жылы

В) 985 жылы

С) 756 жылы

Д) 1041 жылы

Е) 840 жылы

14.985 жылы оғыз жабғуы Киев кінәзі Владимирмен одақтасып,соққы берген ел.

А) Чернигов кінәздігі

В) Қыпшақ хандығы

С) Еділ бұлғарлары

Д) Византия империясы

Е) Хазар қағанаты

15.ХІ ғасырдың басында біржола құлаған Сырдария бойындағы мемлекет:

А) Қыпшақ

В) Қимақ

С) Оғыз

Д)Түркеш

Е) Ұйғыр

16.Оғыздарды Сыр,Арал,Каспий бойынан ығыстарған тайпа:

А) Қарахандықтар

В) Түргештер

С) Қарлұқтар

Д) Қыпшақтар

Е) Қимақтар

17.Оғыздардың Жетісудан Сырдария бойына ығысуына ықпал еткен негізгі

себеп:

А) Қимақ қағанатының құрылуы

В) Салжұқтардың күшеюі

С) Қарлұқ қағанатының құрылуы

Д) Киев Русінің қысымы

E) Қидан мемлектінің құрылуы

18.Оғыз қалалары орналасқан аймақ:

А) Жайық пен Еділдің арасы

В) Жетісу

С) Тараз өңірі

Д) Ертіс пен Алакөл аралығы

Е) Сырдың орта және төменгі ағысы

19. Оғыздарда мұрагерлік жолмен билеушіге берілген лауазым:

А) Сюбашы

В) Күл-еркіндер

С) Инал

Д) Жағбу

Е) Атабектер

20. Мәтіндегі қатені табыңыз.

Оғыздарға алға қойған мақсаттарына қол жеткізуге бөгет болған

қағанат.

« Оғыз билеушілері сыртқы саясатында алдарына қойған басты екі мақсат

байқалады.Біріншіден,Қара теңіз,Дон өзенінінің бойындағы жақсы

жайылымды қолға қарату.Ал оған Қыпшақ қағанаты бөгет

жасады.Екіншіден,оғыздарды Маңғыстау мен Үстірт,Еділ бойынан

өтіп,Еуропаны Азияны байланыстыратын аса маңызды сауда жолдары

қызықтырды.Орыс қалаларымен сауда жасауды да ойластырды.Бұған

орыс мемлекеті де мүдделі болды».

А) Түркеш қағанаты

В) Хазар қағанаты

С) Қимақ қағанаты

Д) Печенек қағанаты

Е) Қарлұқ қағанаты

39-нұсқа

1.Сырдария бойындағы Оғыздарды Қыпшақтардың басып алған уақыты:

А) ІХ ғ.

В) Х ғ.

С) ХІ ғ.

Д) ХІІ ғ.

Е) ХІІІ ғ

2.«Ондағы шеберлер темірден ғажайып әдемі бұйымдар жасайды» деп әл-Идриси жазған елдер:

А) Қимақтар мен қарлұқтар

В) Наймандар мен керйіттер

С) Қарлұқтар мен соғдылар

Д) Соғдылар мен ұйғырлар

Е) Оғыздар мен қимақтар

3.Оғыз әскерлерінің басшысы:

А) Атабек

В) Инал

С) Жабғу

Д) Сюбашы

Е) Беклербек

4.Оғыз мемлекетінде жабғудың кеңесшілері:

А) Сюбашы

В) Беклербек

С) Уәзір

Д) Күл-еркін

Е) Атабек

5.«Түрік қол өнердің барлық түрін өзі істейді,қару,жебе,ертұрман,қорамсақ,найза жасайды»-деп жазған араб тарихшысы:

А) Әл-Жахиз

В) Әл-Идриси

С) Әл-Бируни

Д) Ибн-Хаукаль

Е) Махмұд Қашғари

6.Оғыздардың күз айларында Ұлытау баурайында көшіп жүргенін айтқан ғұлама:

А)Әл-Жахиз

В) Әл-Идриси

С) Әл-Бируни

Д) Ибн-Хаукаль

Е) Махмұд Қашғари

7.Оғыздардың отырықшылығын дәлелдейтін Сырдарияның төменгі ағысындағы қалалар:

А) Фараб,Сығанақ,Сауран

В) Жанкент ,Жент,Жуара

С) Яссы,Отырар,Баба-Ата

Д) Құйрықтөбе, Қарнақ,Сүткент

Е) Баба-Ата, Сығанақ, Сүткент

8.Сырдарияның орта ағысындағы Қарнақ,Сүткент,Фараб,Сығанақ,Сауран қалалары туралы жазған ғұлама:

А)Әл-Жахиз

В) Әл-Идриси

С) Әл-Бируни

Д) Ибн-Хаукаль

Е) Махмұд Қашғари

9.Әл-Идриси «Ондағы шеберлер темірден ғажайып,әдемі бұйымдар жасайды»-деп қай тайпалар туралы жазған:

А) Жікілдер мен Яғмалар

В) Бұлақтар мен Жікілдер

С) Түріктер мен Түргештер

Д) Оғыздар мен Қимақтар

Е) Қыпшақтар мен Қарлұқтар

10.Оғыздарда ақсүйек-феодалдардың күшеюіне байланысты шонжарлардың кеңесі аталды:

А) Қаңқаш

В) Бой

С) Көк

Д) Оба

Е) Ұлы құрылтай

11.Хғ. аяғы мен ХІ ғ. басында оғыз мемлекеті қай ханның тұсында әлсіреді:

А) Тұғырыл

В) Санжар сұлтан

С) Мелих шах

Д) Шахмәлік

Е) Әли хан

12.Оғыз мемлекетінің күшеюіне үлес қосқан:

А) Тұғырыл

В) Санжар сұлтан

С) Мелих шах

Д) Шахмәлік

Е)Әли хан

13.Оғыздарда рулық атақты тұқымдар,әулеттер аталды:

А)Қаңқаш

В) Бой

С) Көк

Д) Оба

Е) Ұрықтар

14.Махмұд Қашғаридің жазбасында Сырдарияның орта ағысындағы қалалар:

А)Қарнақ,Сүткент,Фараб,Сығанақ,

Сауран

В)Жанкент ,Жент,Жуара

С) Яссы,Отырар,Баба-Ата

Д) Құйрықтөбе, Қарнақ,Сүткент

Е) Баба-Ата, Түркістан, Сүткент

15.Әл-Марвазидың жазуы бойынша оғыздардағы тайпалар саны:

А) 24 тайпа

В)12 тайпа

С) 16 тайпа

Д) 22 тайпа

Е) 18 тайпа

16.Оғыздарда жабғу әйеліне берілген атақ:

А)Ұмай ана

В) Патшайым

С) Еланасы

Д) Ханша

Е) Қатын

17.Оғыздардағы тайпалық және рулық бөлімшелер атауы:

А) «күлеркін»,«жабғу»,«атабек»

В) «қаңқаш»,«инал»,«атабек»

С)«бой», «оба», «көк»

Д) «шад»,«түтік»,«ябғу»

Е) «үш оқ»,боз оқ»,«ұрық»

18.ХІ ғасырдың бас кезінде Хорезмді жаулап алған ел:

А) Оғыз мемлекеті

В) Қарлұқ қағанаты

С) Қарахан мемлекеті

Д) Қарақытай мемлекеті

Е) Қыпшақ хандығы

Оғыздар Сыр бойында қақтығысты:

А) Қыпшақтармен

В) Қангар-печенегтермен

С) Хазарлармен

Д) Еділ бұлғарларымен

Е) Хорезммен

Оғыздар туралы дерек қалдырғандардың қатарына жатпайды:

А)Әл-Жахиз

В) Әл-Идриси

С) Әл-Бируни

Д) Ибн-Хаукаль

Е) Гардизи

40-нұсқа

1.Қимақтарды Батыс Алтай,Тарбағатай мен Алакөл ойпаты аумағына қоныстанған жылдары:

А) 750-790 жж.

В) 766-840 жж.

С) 900-955 жж.

Д)790-900 жж.

Е)770-860 жж.

2.Қимақ қағанатының ыдырау себебі:

А) Өз ішінде ұлыстарға бөлініп кетуі

В) Қарақытайлардың билікке араласуы

С) Қарлұқтардың үздіксіз шабуылы:

Д) Қыпшақ тайпа көсемдерінің билікке таласы

Е) Шыңғыс хан әскерінің басып кіруі

3.Қазақстанның солтүстік шығыс,орталық аймағында ІХ ғ. соңы-ХІ ғ.басында өмір сүрген мемлекет:

А) Қарлұқ қағанаты

В) Қимақ қағанаты

С) Түрік қағанаты

Д) Оғыз мемлекеті

Е) Қарахан мемлекеті

4.Қимақтардың ІХ-Х ғасырларда ежелгі түрік жазуымен,қамыс қаламмен жазғандығын дәлелдейді:

А) шыны ыдыстағы жазулар

В) садақтағы жазулар

С) алтын сырғадағы жазулар

Д) ер-тұрмандағы жазулар

Е) қола айнадағы жазулар

5.ХІ ғасырда қимақтар туралы жазған парсы тарихшысы

А) Әл-Жаһиз

В) Гардизи

С) Ибн-Фадлан

Д) Әл-Масуди

Е) Әл-Марвази

6.Қимақтар VІІ ғасырдың басында мекендеді

А) Моңғолияның шығысын

В) Моңғолияның солтүстік батысын

С) Тарбағатай ,Алакөл аймағын

Д) Алтай менБалқаш аралығы

Е) Оңтүстік Қазақстанды

7.Орта ғасырда Қазақстанның солтүстік-шығыс,орталық аймағын алып

жатқан қағанат:

А) Қарақытай

В) Түркеш

С) Қимақ

Д) Оғыз

Е) Қарахан

8.Қимақтар ежелгі түрік жазуын пайдаланған уақыт:

А) ІХ-Х ғғ.

В) ХІІ-XІV ғғ.

С)VI -VIІІ ғғ.

Д) XIІІ -XV ғғ.

Е) VIІ -VIІІ ғ

9.Қимақ елінде тайпалардың ішіндегі ең атақтысы қыпшақтар екенін жазған тарихшы:

А) М.Қашқари

В) Әл-Идриси

С) Әл-Якуби

Д) Әл-Макдиси

Е) Гардизи

10.Парсы тарихшысы Гардизидің айтуынша Қимақ еліндегі тайпалардың ішіндегі ең атақтысы:

А) эймур

В) татар

С) ланиқаз

Д) қимақ

Е) баяндур

Әл-Идрисидің картасында көрсетілген қимақтардың екінші астанасы:

А) Имақия

В) Карантия

С) Жамлекес

Д) Күнгіт

Е) Суяб

12.Қимақ қағанаты туралы дерек қалдырған ғалымдар:

А) Гардизи,М.Қашқари

В) Әл-Омари,Рузбихан

С) Әл-Мағдиси,Ж.Баласағұни

Д) Әл-Фараби, Әл-Идриси

Е) Петахья,Рашид ад-дин

13.Гардизидің айтуы бойынша Қимақ қағанатындағы атақты тайпалар:

А) жалайырлар, наймандар

В) қимақтар,қыпшақтар

С) ұйғырлар,телелер

Д) керейлер,наймандар

Е) түргештер,телелер

14.Қимақтардың екінші астанасы Карантия орналасқан көлдің жағалауы:

А) Алакөл

В) Балқаш

С) Арал

Д) Зайсан

Е) Каспий

15.IX-X ғасырларда Қимақтардың қолданған жазуы:

А) Ежелгі Араб жазуы

В) Ежелгі Парсы жазуы

С) Ежелгі Орыс жазуы

Д) Ежелгі Қытай жазуы

Е)Ежелгі Түрік жазуы

16. X ғасырда қимақ шонжарлары қабылдай бастаған дін:

А) Христиан

В)Ислам

С) Будда

Д) Манихей

Е) Тәңіршілдік

17. Қимақтардың Алакөл жағалауындағы екінші астанасы:

А) Жамлекес

В) Қойлық

С) Имақия

Д)Карантия

Е) Баласағұн

18.X ғасырдың екінші жартысында қимақтардың жеріне шабуыл жасаған мемлекет:

А) Қарақытай мемлекеті

В) Тоғыз оғыздар

С)Қарахан мемлекеті

Д) Енисей қырғыздары

Е) Қыпшақ хандығы

19.Қимақтардың Моңғолияның солтүстік-батысынмекендеген уақыты:

А) VI ғасырдың басында

В)VII ғасырдың басында

С) VIIІ ғасырдың басында

Д)ІХ ғасырдың басында

Е)Х ғасырдың басында

20.Қимақ қағанатындағы лауазым иелерін атқарған қызметтерімен дұрыс сәйкестендіріңіз:

1.Жеке тайпа көсемдері; 2.Шонжарлар; 3.Қағант билеуші адам:

А.Қаған; Б.Шад-Түтік; С.Ябғу

А)1-Б;2-А; 3-С

В) 1-С;2-А; 3-Б

С) 1-А; 2-С; 3-Б

Д) 1-А; 2-Б; 3-С

Е) 1-Б,2-А; 3-С

41- нұсқа

1.Көне түркілердің ежелгі жазбалары:

А) «Қорқыт ата» кітабы

В) «Орхон- Енисей» жазба ескерткіштері

С) «Оғызнама»

Д) «Түркі тілдеріні сөздігі»

Е) «Есіктегі күміс табақша»

2.VІ-ІХ ғасырларда қалалық мәдениет ерекше дамыған өңір:

А) Орталық Қазақстан

В) Оңтүстік Қазақстан

С) Батыс Қазақстан

Д) СолтүстікҚазақстан

Е) Шығыс Қазақстан

3.«Күлтегін және Тоныкөк» жазулары:

А) көне сурет туындылары

В) ислам діні ескерткіштері

С) сардоба ғимараттары

Д) будда дінінің жәдігерлері

Е) көне түріктік әдеби шығармалар

4.Түріктердің жазба әдебиеті дүниеге келген уақыт:

А) VІІІ ғасыр

В) V ғасыр

С) VІ ғасыр

Д) Х ғасыр

Е) ХІ ғасыр

5.Отбасына шапағатын тигізеді деп түріктер табынған сенім:

А) Отқа

В) Көк бөріге

С) Суға

Д) Табиғатқа

Е) Ұмай анаға

6.VI-ІХ ғасырларда қазақ жерінде салынған сардоба:

А) Дың сардобасы

В) Боран сардобасы

С) Маңғыстау сардобасы

Д) Мырзарабат сардобасы

Е) Ақбешім сардобасы

7.Ислам дінін қабылдағанға дейін түріктердің қолданған жазуы:

А)грек

В) араб

С) руна

Д) иероглиф

Е) латын

8.Тараздан табылған теңгелер:

А) қимақтардікі

В) қарлұқтардікі

С) түргештердікі

Д) қыпшатардікі

Е) қидандардікі

9.Орта ғасырларда Жетісу жеріндегі қалалар:

А) Жент,Сарайшық,Ақсүмбе

В) Отырар,Басқамыр,Испиджаб

С) Талхир, Қойлық,Алмалық

Д) Сығанақ,Сарай Бату,Сарайшық

Е) Жанкент,Аяққамыр, Басқамыр

10.Көне түріктердің төл жазуы:

А) Руналық жазу

В) Соғды жазуы

С) Сына жазу

Д) Араб жазуы

Е) Ұйғыр жазуы

ІХ ғасырдың екінші жартысында салынған,сыртқы көрінісі жартылай сфера тәрізді бес күмбезден тұратын ғимарат:

А) Білеулі ғимараты

В) Ақыртас ғимараты

С) Якка сардобасы

Д) Баба-ата мешіті

Е) Дың ескерткіші

12.Көне түрік жазуындағы тас мүсіндердің атауы:

А) «бәдіз»

В) «балбал»

С) «дың»

Д)«бөрі»

Е) «балбық»

13.Ежелгі түріктер табынған құдіретті үш күштің бірі:

А) Тотемдік сенім

В) Жер-Су

С) Будда

Д) Пұттық наным

Е) Жаратушы Алла

14.VІІІ ғасырда түріктердің рухани мәдениетіндегі аса ірі жаңалық:

А) Жазба әдебиеті дүниеге келді

В) Қытай мәдениетінің ықпалы тарады

С) Араб жазуы айналымға енгізілді

Д) Айша-бибі ескерткіші салынды

Е) Кесенелер тұрғызыла бастады

15.Қазақстан тарихының ерте ортағасырлық кезеңінің хронологиясы:

А) Х-ХІІ ғ.ғ.

В) VІ-ІХ ғ.ғ.

С) ХV-ХVІІ ғ.ғ.

Д) ІІІ- VІІ ғ.ғ.

Е) ХVІ-ХVІІ ғ.ғ.

16. «Худуд әл-алам» дерегі бойынша 25 қала мен қонысы бар ерте орта ғасырлардағы мемлекет:

А) Түргеш қағанаты

В) Қарлұқ қағанаты

С) Қимақ қағанаты

Д) Оғыз мемлекеті

Е) Ұйғыр қағанаты

17.Орта ғасырларда Жетісу жеріндегі қала

А) Отырар

В) Жент

С) Жанкент

Д) Қойлық

Е) Сығанақ

17.VII ғасырдың аяғы және VIII ғасырдың басында Ақбешімде(Суяб) салынған діни құрылыс:

А) Ислам ғибадатханалары

В) Христиан ғибадатханалары

С) Будда ғибадатханалары

Д) Манихей ғибадатханалары

Е) Отқа табыну ғибадатханалары

18.Дың ескерткіштер көп сақталған жерлер:

А) Солтүстік Қазақстан,Алтай,Еділ,Жайық

В) Қаратау,Сырдария,Амудария

С) Ертіс,Зайсан,Жоңғар Алатауы

Д) Батыс Қазақстан,Сарыарқа,Талас,Шу

Е) Орталық Қазақстан ,Жетісу,Тарбағатай,Маңғыстау

19.Дың ескерткіштерінің басым болған кезі:

А) Қарлұқ,Қимақ қағанаттарының дәуірінде

В) Түрік,Батыс Түрік қағанаттарының дәуірінде

С) Шығыс Түрік,Түргеш қағанаттарының дәуірінде

Д) Қарахан,Оғыз қағанаттарының дәуірінде

Е) Қыпшақ,Қарақытай мемлекеттерінің дәуірінде

20.Ел аузындадағы аңызға қарағанда, бір сұлу қызға ғашық болған Алан-Хазар есімді жігіт қыздың көңілінен шығу үшін тастан сарай салып бермек болады. Сарайды тұрғызатын жер суға тапшы болағндықтан, ол Талас өзенінен су тасу үшін арық тартпақ болады. Бірақ белгісіз себептермен Алан-Хазар сарайы бітпей қалған.Оның бітпей қалғандығына қарамастан, бұл ғимаратты салушы-сәулетшінің ой-өрісі кең әрі батыл шешімді адам болғандығы аңғарылады.

Мәтінде сипатталған ғимаратты анықтаңыз:

А) Якка

В) Мырзарабат

С) Білеулі

Д) Ақыртас

Е) Баба-Ата

42-нұсқа

1.Қарахан мемлекетінің құрылуында басты рөл атқарған тайпа:

А) қимақтар

В) түргештер

С) ұйғырлар

Д) қарлұқтар

Е) оғыздар

2.Қарахан мемлекетінің құрылуына жол ашқан жағдай:

А) Арабтардың Атлах шайқасында жеңіске жетуі

В) Мұсаның Жетісудағы билікті қолға алуы

С) Қарлұқ қағанатының ыдырауы

Д) Түргеш қағанатының ыдырауы

Е) Сатұқ-Боғра ханның арабтарды Жетісудан ығыстыруы

3.Қарахан мемлекетінде ислам дінін алғаш қабылдаған билеуші:

А) Сатұқ Боғра- хан

В) Жанақ хан

С) Бұйрық хан

Д) Мұхаммед хан

Е) Шахмәлік

4.Қарахан мемлекеті ислам дінін мемлекеттік дін ретінде қабылдағанжыл:

А) 950 жылы

В) 955 жылы

С) 960 жылы

Д) 940 жылы

Е) 1040 жылы

5.Қарахан мемлекетінің Шығыс хандығының алып жатқан аумағы:

А) Сырдария бойы,Арал маңы

В) Алтай ,Ертіс бойы

С) Жетісу аймағы мен Шығыс Түркістан

Д) Балқаштың солтүстігі мен Ертіс

Е) Мәуереннахр мен Үстірт

6.Қарахан мемлекетінде билік иелері қатарына кіретін хан ұрпақтары

А) уәзірлер

В) тегіндер

С) наибтар

Д) нушебилер

Е) сарбаздар

7.Сатұқ Боғрахан негізін қалаған мемлекет:

А) Қарахан мемлекеті

В) Оғыз мемлекеті

С) Найман мемлекеті

Д) Қыпшақ хандығы

Е) Қарлұқ қағанаты

8.Қарахан мемлекетінің құрылуына жол ашқан саяси жағдай

А) Арабтардың Атлах шайқасында жеңіске жетуі

В) Мұса Боғраның ислам дінің таратуы

С) Қарлұқтардың арабтардан жеңілуі

Д) Сатұқ Боғраның Оғұлшақты жеңуі

Е) Түргештердің Қарахандықтарға қолдау көрсетуі

9.Қарахан мемлекетінің билеушілерінің қатарына жатпайтын хан:

А) Әли Арслан

В) Хасан Боғра

С) Сатұқ Боғра

Д) Күшлік

Е) Мұса

10.Қарахан мемлекетінің батыс бөлігін жаулап алған Хорезм шахы:

А) Әл-Арыслан

В) Текеш

С) Мұхаммед

Д) Базар Арыслан

Е) Мелих шах

11. Қарахан мемлекетінде жер иеленудің түрлері:

А) иқта,уақф

В) джагир,інжу

С) арбаби,лен

Д) мульк,хассе

Е) замин,харадж

12.Қарахан мемлекетінің негізін қалаған билеуші

А) Осман

В) Сатұқ Боғрахан

С) Ибраһим

Д) Мұса

Е) Оғұлшақ

13.Қарахан мемлекетінде 955 жылы билікті қолына алған хан:

А) Мұса

В) Оғұлшақ

С) Осман

Д) Сатұқ Боғра

Е) Базар Арыслан

14.Қарахан мемлекеті кезінде даңқы шыққан ақын:

А) А.Игүнеки

В) С.Бақырғани

С) Ж.Баласағұни

Д) А.Йассауи

Е) Арыстан баб

15.Қарахан мемлекеті Х ғасырда жаулап алды:

А) Ертіс бойындағы қалаларды

В) Еділ бойындағы қалаларды

С) Жетісу бойындағы қалаларды

Д) Сырдария бойындағы қалаларды

16. Үш ғасырға жуық өмір сүрген ортағасырлық мемлекет:

А) Оғыз

В) Түргеш

С) Қарахан

Д) Қарлұқ

Е) Қыпшақ

17.1141 жылы біріккен салжұқ-қарахан әскерін талқандаған мемлекет:

А) Қарлұқ қағанаты

В) Қашқария мемлекеті

С) Қимақ қағанаты

Д)Қыпшақ хандары

Е) Қарақытай мемлекеті

18.Қарахан мемлекетін құлатты:

А) Оғыз және Қарлұқ қағанаттары

В) Салжұқ және Керейір мемлекеттері

С) Қарлұқ және Қимақ қағанаттары

Д) Қимақ және Самани мемлекеттері

Е)Хорезм және Найман мемлекеттері

19.1141 ж.Қатуан даласында шайқасқа қатысқандар:

А) меркіттер, аварлар,наймандар

В) қарахандар,салжұқтар, қарақытайлар

С) саманилер,оғыздар,керейлер

Д) меркіттер, керейіттер,наймандар

Е) керейлер,саманилаер, наймандар

20.Қарахандықтардың астанасы:

А) Баласағұн

В) Алмалық

С) Суяб

Д) Сығанақ

Е) Бұхара

43-нұсқа

1.Сәулет өнерінде Айша Бибі кесенесінің алатын орны:

А) Қарахан сәулет өнерінің үлгісі

В) Қыпшақ хандығының ғажайып туындысы

С) Қазақ хандығының сәулет өнер туындысы

Д) Алтын Орда дәуірінен қалған қайталанбас құрылыс

Е) Сәулет өнерінің ерте ортағасырлық туындысы

2.ХІ-ХІІ ғ.ғ. жататын Тараз маңындағы ескерткіш:

А) Ақыртас кесенесі

В) Боран кесенесі

С) Алаша хан кесенесі

Д) Көккесене

Е) Айша бибі кесенесі

3.Қарахан дәуірінде салынған сәлет өнері ескерткіштері

А) Алаша хан күмбезі,Тектұрмас кесенесі

В) Жошы хан күмбезі Көккесене

С) АхметЙасауи ескерткіші,Дәуітбек кесенесі

Д) Шыңғыс хан ескерткіші,Рабиға сұлтан Бегім ескерткіші

Е) Айша бибі ескерткіші,Бабаджа қатын ескерткіші

4.Х-ХІІ ғасырлар аралығына жататын тарихи ескерткіштер:

А) Айша бибі,Бабаджа қатын кесенелері

В) Ақыртас,Білеулі ғимараттары

С) Дәуітбек,Алаша ханкесенелері

Д) Дың ескеткіштері,сардобаларкесенелері

Е) Көккесене,АхметЙасауи кесенелері

5.Батыс Қарахан мемлекетінің орталығы болған қала:

А) Жаркент

В) Үзгент

С) Баласағұн

Д) Ташкент

Е) Қашқар

6.Ислам дінін тарату мақсатында Мұсаның Хотан мен Мауараннахр қалаларын жаулап алғаны туралы жазылған еңбек.

А) «Құтты білік»

В) «Оғызнама»

С) «Диуани луғат ат түрік»

Д) «Тазкира и Боғрахан»

Е) «Кодекс куманикус»

7.Қарахан мемлекетін екі иелікке бөлген хан

А) Осман

В) Ибраһим ибн Насыр

С) Мұса

Д) Сатұқ Боғра хан

Е) Оғұлшақ

8.Қарахандықтардың қарақытайларға қарсы Қатуан шайқасы болған жыл:

А) 1141 жылы

В) 1125 жылы

С) 1143 жылы

Д) 1157 жылы

Е) 1155 жылы

9.Сатұқ Боғра хан өмір сүрген жылдар:

А) 915-955жж

В) 905-955жж

С) 910-955жж

Д) 925-965жж

Е) 920-960жж

10.Сатұқ Боғра ханға өзінің туысы Оғұлшақты жеңу кезінде қолдау берген ел:

А) Фатимилер

В) Аштарханилер

С) Шайбанилер

Д) Ғазнауилер

Е) Саманилер

11.Қарахан мемлекеті дербес екі иелікке бөлінген мерзім:

А)1040 ж.

В) 1041 ж.

С) 1141 ж.

Д) 960 ж.

Е) 1212 ж.

12.Қарахандардың астаналары:

А) Мауараннахр,Түркістан

В) Тараз,Талхир

С) Қашғар Самарқан

Д) Испиджаб,Сауран

Е) Тараз,Ташкент

13.Батыс Қарахан мемлекетінің орталығы болған қала:

А) Жаркент

В) Қашқар

С) Баласағұн

Д) Ташкент

Е) Самарқан

14.Қарахан мемлекетінің батыс хандығы билік жүргізген өңір:

А) Жетісу

В) Қашғар аймағы

С) Батыс Түркістан

Д) Мауараннахр

Е) Оңтүстік Қазақстан

15.Қарахан мемлекетінің негізін Сатұқ Боғра қалаған жыл:

А) 842ж

В) 840ж

С) 942ж

Д) 940ж

Е) 1040ж

16.Батыс Қарахан хандығының соңғы билеушісі

А) Текеш

В) Оғұлшақ

С) Мұхаммед

Д) Мұса

Е) Осман

17.Қарахандардың жылқы малына ерекше көңіл бөлетінін айтқан ғұлама:

А) Әбу Насыр әл-Фараби

В) Қожа Ахмет Йасауи

С) Әбу Райхан Әл-Бируни

Д) Жүсіп Баласағұни

Е) Махмұд Қашғари

18.Қарахан мемлекетіндегі ханның кеңесшісі:

А) уәзірлер

В) күл-еркіндер

С) бектер

Д) тегіндер

Е) ілік хандар

19.Қарахан мемлекетіндегі ханның ұрпақтары:

А) уәзірлер,күл-еркіндер,иқталар

В) бектер,тегіндер,ілік хандар,

С) шадтар,түтіктер,ябғулар

Д) иналдар,атабектер,жабғулар

Е) нөкерлер,ұрықтар,қаңқаштар

20.Мәтінде сипатталған тайпаларды анықтаңыз « Олар 1141 жылы Самарқан қаласына жақын жатқан Қатуан даласында болған шайқаста салжұқтар мен қарахан әскерлерін ойсырата жеңеді. Бұхара қаласын, Мауаранахрдың орта бөлігін толығымен жаулап алады. Мұнда ескеретін жағдай, олар Қарахан мемлекетінің ішкі басқару жүйесіне ешбір өзгеріс еңгізбеген»

А) Қыпшақтар

В) Наймандар

С) Хорезмдіктер

Д) Қарахандар

Е) Қарақытайлар

44-нұсқа

1.Ортағасырлық наймандардың орталығы Балықты қаласы орналасты

А) Сыр өзені бойында

В) Қобда өзені бойында

С) Орхон өзені бойында

Д) Алакөл жағасында

Е) Ертіс алабында

2.Шыңғысхан Жамұқаны жеңіп жалайырларды бағындыру кезінде одақтасты:

А) ұйғырлардың билеушісімен

В) қырғыз билеушісімен

С) меркіттердің ханымен

Д) керейіт ханымен

Е) наймандардың ханымен

4.Хатшыларын керейіт тайпасынан сайлаған мемлекет:

А) Қарақытай

В) Қыпшақ

С) Хорезм

Д) Қыпшақ

Е) Монғол

3.Найман мемлекетінің аты шыға бастаған кезең:

А) ХІІІ ғасырдың екінші жартысы

В) ХІІ ғасырдың екінші жартысы

С) ІХ ғасырдың басы

Д) ХІІІ ғасырдың ортасы

Е) Х ғасырдың басы

5.Керейіт тайпасы өмір сүрген өзен бойы:

А) Есіл

В) Әмудария

С) Орхон

Д) Енисей

Е) Ертіс

6.«Моңғолдың құпия шежіресі» дерегі бойынша моңғолдармен жақсы қарым-

қатынаста болған хандық:

А) Қарахан

В) Қарақытай

С) Қыпшақ

Д) Керейіт

Е) Қаңлы

7.Монғолиядағы Секиз өзенінің бойын мекендеген тайпа:

А) керейіт

В) татар

С) жалайыр

Д) найман

Е) қырғыз

8.ХІІІ ғасырдың басында Шыңғыс ханға қарсы шығу үшін құрылтайға

жиналған тайпалар:

А) қарақытай,қырғыз,қыпшақ

В) найман,меркіт,қырғыз

С) жалайыр,керей,қарлұқ

Д) меркіт,қырғыз,қимақ

E) найман,керей,оғыз

9.Дамыған орта ғасырда қазіргі Моңғолия жерінде мемлекет құрған қазақ тайпалары :

А) Қарахандар мен ұйғырлар

В) Оғыздар мен қарлұқтар

С) Керейіттер мен наймандар

Д) Түркештер мен үйсіндер

Е) Қыпшақтар мен қимақтар

10.ХІІ ғ. екінші жартысындағы Найман мемлекетінің орталығы:

А) Самарқан

В) Қарақорым

С) Балықты

Д) Үзгент

Е) Битөбе

11.Керейіт мемлекетінің астаналары:

А) Самарқан,Тараз

В) Битөбе, Қарақорым

С) Қашқар,Үргеніш

Д) Балықты ,Баласағұн

Е) Үзгент,Баласағұн

12.Маркус пен Құршақұз хандар кезінде күшейген мемлекет:

А) Керейіт

В) Қыпшақ

С) Найман

Д) Жалайыр

Е) Қарақытай

13.1203 жылы Керейіт хандығында орын алған тарихи оқиға:

А) Торы « Гурхан» атағын алды

В) Торы Керейіт билеушісі болып жарияланды

С) Шыңғыс хан Керейіт билеушісі Торыға хан лауазымын берді

Д) Шыңғыс хан керейіттерді өзіне бағындырды

Е) керейіттер моңғолдарға соққы берді

14. Найман,керейіт,жалайыр ұлыстарының ішкі істерін жүргізген адамдардың лауазымы:

А) Тәйжі

В) Гурхан

С) Ұлыс бегі

Д) Ноян

Е) Шерби

15.Жалайырлар туралы алғашқы деректер кездеседі:

А) Қытай деректерінде

В) Араб құжаттарында

С) Парсы жазбаларында

Д) Славян жылнамаларында

Е) Моңғол шежірелерінде

16.Жалайыр тайпасынан шыққан Тимучиннің бірде досы,кейде жауы болған:

А) Жамұқа

В) Мұқылай

С) Сартақ

Д) Айтөле

Е) Күшлік

17.Моңғол шежірелері бойынша Селенгі,Хилок өзендерінің бойында өмір сүрген тайпа:

А) Түргештер

В) Оғыздар

С) Жалайырлар

Д) Қарлұқтар

Е) Қыпшақтар

18. Шыңғыс ханға адал қызмет еткені үшін «күй үн чинсан тәйжі» деген атақ алған жалайыр тайпасының билеушісі:

А) Жамұқа

В) Мұқылай

С) Оғұлшақ

Д) Қадыр-Буке

Е) Күшлік

19.Наркеш Дайын билік құрған кезеңде дами бастаған мемлекет:

А) керейіт

В) жалайыр

С) қыпшақ

Д) найман

Е) қимақ

20.Наймандардың билеушісі Инанч хан қайтыс болған соң, Бұйрық ханмен таққа таласты:

А) Наркеш Дайын

В) Сарық

С) Күшлік

Д) Даян

Е) Құршақұз

45-нұсқа

1.Қидандардың Х ғасырда батысқа қарай жылжыған бір бөлігінің атауы

А) қарақытайлар

В) қарахандар

С) наймандар

Д) таңғұттар

Е) ұйғырлар

2.Мемлекеттерді хронологиялық реті бойынша орналастырыңыз

1. Қарахан 2. Хорезм 3.Қарақытай 4.Найман Күшліктің хандығы

А) 2.1.4.3

В) 2.3.1.4

С) 4.1.2.3

Д) 1.2.3.4

Е) 2.3.4.1

3.Қарақытай мемлекеті құлағанннан кейін билікті қолына алған:

А) Хорезм шахы әл-Арслан

В) Найман ханы Күшлік

С) Керей ханы Тұғырыл

Д) Алтын Орда ханы Өзбек

Е) Қимақ ханы Жанақ

4.Қарақытайлардың мемлекет басшысының лауазымы:

А) гуньмо

В) хан

С) қаған

Д) гурхан

Е) жағбу

5.Қарақытай мемлекетін құлатты:

А) Оғыз және Қарлұқ қағанаттары

В) Салжұқ және Керейір мемлекеттері

С) Қарлұқ және Қимақ қағанаттары

Д) Қимақ және Самани мемлекеттері

Е) Хорезм және Найман мемлекеттері

6.1141 жылы біріккен салжұқ-қарахан әскерін талқандаған мемлекет:

А) Қарлұқ қағанаты

В) Қашқария мемлекеті

С) Қимақ қағанаты

Д)Қыпшақ хандары

Е) Қарақытай мемлекеті

7.Қарақытай мен салжұқ-қарахан әскерлері арасында Қатуан даласында шайқас болған мерзім:

А) ХІІ ғасырда

В) ІХ ғасырда

С) ХІІІ ғасырда

Д) ХІ ғасырда

Е) Х ғасырда

8.Қарақытай мемлекеті өмір сүрген ғасырлар:

А) ІХ-Х ғ.ғ

В) Х-ХІІІ ғ.ғ

С) ІХ-ХІ ғ.ғ

Д) ХІІ-ХІІІ ғ.ғ

Е) ІХ-ХІІІ ғ.ғ

9.Қарақытай мемлекетіне қатысы жоқ мәліметті анықтаңыз

А) Қидан тайпасы

В) Ұлыстық жүйе

С) Жетісу

Д) Ғұз Ордасы

Е) Гурхан

10.1171-1172 жылдары қарақытайлардың Хорезм мемлекетіне қайта жорық жасауына себеп болды:

А) Қарақытай билеушісінің өлтірілуі

В) Көтерілістердің жиілеп кетуі

С) Халықаралық сауда жасауға рұқсат етпеуі

Д) Төлеуге тиісті алтын динардан бас тартуы

Е) Тұрғындардың ислам дінін қабылдамай қоюы

11.Қарақытайлардың Хорезм жеріне қайтадан жорыққа шыққан уақытын

анықтаңыз:

А) 1171-1172 ж.ж.

В) 1171-1173 ж.ж.

С) 1173-1174 ж.ж.

Д) 1170-1177 ж.ж.

Е) 1174-1175 ж.ж.

12.ХІІ ғасырда Жетісуға қоныс аударған тайпа:

А) Қыпшақтар

В) Соғдылар

С) Оғыздар

Д) Түркештар

Е) Қарақытайлар

13.ХІІ ғасырда қарахан жерін басып алған тайпа:

А) оғыздар

В) қидандар

С) моңғолдар

Д) қыпшақтар

Е) ұйғырлар

14.Ірі қала әкімдерінің Қарақытай билеушісіне жыл сайын төлеген жер салығы:

А) Қалан

В) Құшыр

С) Зекет

Д) Ихта

Е) Харадж

15.Қарақытай мемлекетінде әрбір үйден алынған салық мөлшері

А) бір динар

В) екі динар

С) үш динар

Д) төрт динар

Е)бес динар

16.1128-1213 жылдары Жетісу аймағында өмір сүрген мемлекеттік бірлестік:

А) Қарақытай

В) Жалайыр

С) Найман

Д) Қарахан

Е) Қыпшақ

17.Қарақытайлар басып алған Қарахандықтардың шығыс астанасы:

А) Баласағұн

В) Алмалық

С) Суяб

Д) Сығанақ

Е) Бұхара

18.Қарақытай атауын алған тайпалар:

А) қимақтар

В) оғыздар

С) қидандар

Д) ойраттар

Е) қыпшақтар

19.Қарақытай мемлекетінің билеушісі:

А) Күшлік

В) Елюй Даши

С) Бұйрық

Д) Наркеш Дайын

E) Инанч-білге

20.Қарақытайларда билік жүйесі мұрагерлікке қалды

А) Әйелдерге

В) Қолбасшыларға

С) Әскери адамдарға

Д) Тайпа көсемдеріне

Е) Қала билеушілеріне

46-нұсқа

1.Қыпшақ хандығы өмір сүрген ғасырлар:

А) ІХ ғ.-Х ғ.

В) VІІІғ.-Х ғ.ортасы

С)ХІІІ ғ.-Х Vғ.соңы

Д) ХІ ғ.-ХІІІ ғ. басы

Е) V ғ.-Х ғ.

2.ХІ ғасырда қимақ жерін басып алған тайпа:

А) оғыздар

В) қидандар

С) моңғолдар

Д) қыпшақтар

Е) ұйғырлар

3.ХІ ғасырда шығыста Алтай мен Ертістен бастап,батыста Днестрге дейін билік жүргізген мемлекет:

А) Қыпшақ

В) Найман

С) Қарахан

Д) Моғолстан

Е) Алтын Орда

4.ХІ ғ. қыпшақтардың әсерімен Сыр бойынан ығыстырылған тайпа

А) қарахандықтар

В) түргештер

С) наймандар

Д) қарлұқтар

Е) оғыздар

5.Қыпшақтардың этникалық құрамы қалыптаса бастады:

А) ХІV-ХV ғ.ғ.

В) ХІ ғ.

С) ІХ ғ.

Д) ХІІІ ғ.

Е) VІІ- VІІІ ғ.ғ.

6.Қыпшақ хандығындағы оң қанат және орналасқан қалалар:

А) Сарайшық,Сығанақ

В) Янгикент, Баласағұн

С) Испиджаб,Отырар

Д) Тараз,Талхир

Е) Үзгент,Самарқан

7.Қыпшақтар туралы мәлімет қалдырған:

А) Әл-Якуби

В) Макдиси

С) Идриси

Д) Әл-Омари

Е) Әл-Бируни

8.Қыпшақтар мен Хорезмдіктердің соғысының тоқталу себебі:

А) екі жақты келісімге келуі

В) моңғол жаулаушылығы

С) Хорезмнің басымдылығы

Д) қыпшақтардың жеңісі

Е) қыпшақтардың батысқа ығысуы

9.ХІ ғ.-ХІІІ ғ. басына дейінгі Еуразияның бүкіл далалық алқабында саяси үстемдікке ие болған тайпалар одағы:

А) Қимақтар

В) Моңғолдар

С) Қыпшақтар

Д) Түргештер

Е) Қидандар

10.Хандары тек елбөрілі руынан сайланған тайпа

А) жалайыр

В) қыпшақ

С) найман

Д) оғыз

Е) керей

11.Қыпшақтардың күшеюінен қауіптеніп өзіне тәуелді етуге ұмтылған

мемлекет:

А) Иран

В) Ресей

С) Қытай

Д) Хорезм

Е) Қарақытай

12.ХІІІ ғасырдың басында қыпшақтардың Сыр бойындағы қалаларын басып алған мемлекет:

А) Найман хандығы

В) Оғыз мемлекеті

С) Хорезм мемлекеті

Д) Қарақытай мемлекеті

Е) Қарахан мемлекеті

13.Қыпшақ хандығының сол қанатының орталығы орналасқан өзен:

А) Жайық

В) Тобыл

С) Есіл

Д) Ертіс

Е) Сырдария

14.Оғыздарды Сыр,Арал,Каспий бойынан ығыстарған тайпа:

А) Қарахандықтар

В) Түргештер

С) Қарлұқтар

Д) Қыпшақтар

Е) Қимақтар

15.«Қаңлылар қыпшақша сөйлейді екен»,- деп жазған саяхатшы

А) Плано Карпини

В) Әл-Омари

С) Әл-Марвази

Д) Петахья

Е) Г.Рубрук

16. Моңғол шапқыншылығы қарсаңында Қазақстанның көптеген аумағына иелік

еткен хандық:

А) Қарлұқ

В) Қимақ

С) Түркеш

Д) Оғыз

Е) Қыпшақ

17.Қыпшақтардың әскери басқару жүйесі бөлінді:

А) Батыс және Шығыс

В) Ұлы хандық және Кіші хандық

С) Оң қанат және Сол қанат

Д) Қара орда және Күз орда

Е) Үлкен және Кіші орда

18.Қыпшақтардың орыс деректеріндегі атауы:

А) Кундар

В) Кумандар

С) Салжұқтар

Д) Мамлүктер

Е) Половшылар

19.Қыпшақ мемлкетітінде «ялакуг» термині қатысты:

А) құлдарға

В) көшпенділерге

С) отырықшыларға

Д) саудагерлерге

Е) әскерлерге

20. Мәтінде сипатталған екі елді анықтаңыз:

«...олардың арасындағы жауласушылық мұнымен бітпейді.Отырар,Сығанақ,Арал теңізінің аумағы бұл екі ел үшін ұзақ жылдар бойына қақтығыс көзіне айналады.Билік үшін бәсекеге тек моңғолдар екі елді де жаулап алғаннан кейін ғана біржола тынады»:

А) Қыпшақ,Қарахан

В) Қыпшақ,Хорезм

С) Печенек,Оғыз

Д) Оғыз,Қыпшақ

Е) Қарахан,Қытай

47-нұсқа

1.Х-ХІІ ғасырларға жататын Орталық Қазақстан өңірінде орналасқан ортағасырлық қала:

А) Сығанақ

В) Сарайшық

С) Жанкент

Д) Басқамыр

Е Испиджаб

2.Сәулет өнерінде Айша Бибі кесенесінің алатын орны:

А) Қарахан сәулет өнерінің үлгісі

В) Қыпшақ хандығының ғажайып туындысы

С) Қазақ хандығының сәулет өнер туындысы

Д) Алтын Орда дәуірінен қалған қайталанбас құрылыс

Е) Сәулет өнерінің ерте ортағасырлық туындысы

3.Сырдария өзенінің төменгі ағысында орналасқан ортағасырлық қала:

А) Баршынкент

В) Сүткент

С) Испиджаб

Д) Тараз

Е) Алмалық

4.Әл Макдиси дерегі бойынша « дүкендері,мешіттер мен мата сататын базарлары көп,ірі қала саналған» ортағасырлық қала:

А) Сауран

В) Испиджаб

С) Қойлық

Д) Талғар

Е) Янгикент

5.Орта Азия мен Қазақстандағы су құбырлары жүргізілген ең көне моншалар орналасқан қала:

А) Сауран

В) Сарайшық

С) Талғар

Д) Тараз

Е) Қойлық

6.«Қыпшақ даласының айлағы» деп аталған ортағасырлық қала:

А) Испиджаб

В) Сығанақ

С) Қашғар

Д) Баласағұн

Е) Тараз

7.Сырдария бойында орналаспаған қала:

А) Отырар

В) Сығанақ

С) Сарайшық

Д) Жент

Е) Жаңакент

8.Х-ХІІ ғасырлардағы Сарайлы,Торайлы қалалары орналасты:

А) Сыр бойында

В) Талас өзенінің жағасында

С) Ертіс өзенінің жағасында

Д) Нұра өзенінің бойында

Е) Кеңгір өзенінің бойында

9.Дамыған орта ғасырларға жататын монша табылған ортағасырлық қалалар:

А) Басқамыр,Аяққамыр

В) Құлан,Мерке

С) Отырар,Тараз

Д) Алмалық,Талғар

Е) Жент,Баршынкент

10.Ортағасырдағы көлемі 10 гектарға жетпейтін қала:

А) Тараз

В) Испиджаб

С) Отырар

Д) Сауран

Е) Алмалық

11.Орта ғасырларда көлемі 30 гектардан асатын қалалар:

А) Алмалық,Ұлан,Мерке

В) Арасан,Тараз,Берукет

С) Созақ,Сарайлы,Жаркент,

Д) Отырар,Испиджаб,Сауран,

Е) Баласағұн,Сығанақ,Суяб

12.Ұлы Жібек жолындағы саудаға байланысты Иранға (Парсы еліне) қарсы одақ құрған елдер:

А) Түрік қағанаты мен Хазар билеушісі:

В) Қытай мен Үндістан

С) Түрік қағанаты мен Византия

Д) Қытай мен Византия

Е)Түргеш қағанаты мен Византия

13.568 жылы сауда келісімін жасаған елдер:

А) Үндістан,Парсы

В) Византия, Түрік қағанаты

С) Киев Русі,Оғыз мемлкеті

Д) Түрік қағанаты,Бактрия

Е) Кушан.Түрік қағанаты

14.751 жылы арабтарды қолдап,қытай әскеріне қарсы шыққан түркі тайпасы:

А) оғыздар

В) қыпшақтар

С) қарлұқтар

Д) керейлер

Е) қимақтар

15.Ғимаратқа сән беру үшін қолданылатын шағын көзе кірпіш атауы:

А) Фарн

В) Терракота

С) Эпитафия

Д) Ташнау

Е) Ғаныш

16.Қожа Ахмет Йасауи өмір сүрді:

А) ХІ ғасырда

В) ІХ ғасырда

С) Х ғасырда

Д) ХІІІғасырда

Е) ХІІ ғасырда

17.Қарахан мемлекеті кезінде даңқы шыққан ақын:

А) А.Игүнеки

В) С.Бақырғани

С) Ж.Баласағұни

Д) А.Йассауи

Е) Арыстан баб

18.Х-ХІІ ғасырлар аралығына жататын тарихи ескерткіштер:

А) Айша бибі,Бабаджа қатын кесенелері

В) Ақыртас,Білеулі ғимараттары

С) Дәуітбек,Алаша ханкесенелері

Д) Дың ескеткіштері,сардобаларкесенелері

Е) Көккесене,АхметЙасауи кесенелері

19. ХІ ғасырда өмір сүрген ойшыл- ғұламалар

А) С.Бақырғани,Шах Махмұд Шорас

В) Қ.Жалаири,М.Х.Дулати

С) Әл-Фараби,Әл-Бируни

Д) М.Қашғари,Ж.Баласағұни

Е) Әбілғазы,Қорқыт

20.«Сырдария бойында дәуірлеген қалалардың бірі.Өз атауын сақтап қалған қаланың қалдықтары Түркістан қаласыннан солтүстік-шығысқа қарай 25 шақырым жерде жатыр.Қала туралы алғашқы деректер Х ғасырдан белгілі.Х ғасырда өмір сүрген белгілі араб тарихшысы Макдиси қаланы былай деп сипаттаған: «.....- бірінен кейін бірі 7 қабырғамен қоршалған үлкен қала,оның рабаты бар,үлкен мешіт қаланың ішкі жағында орналасқан.Ол гүздер мен қыпшақтарға қарсы құрылған шекарадағы бекініс-қамал».

«XV ғасырдың бірінші жартысында Жошы ұрпағы билігі кезінде Сауран тіпті Ақ Орданың астанасы болған.Қалада 1320 жылы қайтыс болған Ақ Орданың ханы Сасы Бұқа жерленген. Оның ұлы Ерзен Сауран және басқа қалаларда мешіт,медресе,ханака салған.Астаналық рөлін Сауран кейінгі кездеде сақтап келген. XV ғасырдың 80-ші жылдары қаланы алғашқы қазақ хандарының бірі Жәнібек ханның ұлы Еренші сұлтан билеген. XVІ ғасырдағы Сауранды Рузбихан толық сипатталған».

Мәтін бойынша Сауран қаласының тұрғындарының басым бөлігінің ұстанған дінді анықтаңыз:

А) Манихей

В) Ислам

С) Христиан

Д) Буддизм

Е) Даосизм

21. « Х-ХІІ қала одан әрі гүлденген. Бұл туралы араб географы әл-Мақдиси былай деген. «Ол ірі бекіністі бақтары көп қала». Халқы тығыз орналасқан.Қала сыртына терең ор қазылған, төрт қақпасы және оның төңірегінде елді мекендер орын тепкен.Қаланың орталық бөлігіне кірер қақпа алдында үлкен өзен ағады. Өзеннің арғы бетіне өтетін өткелдер бар. Қалада базарлар мен мешіттер көп салынған.Моңғол шапқыншылығының және феодалдық тартыс-таластың кесірінен ХІІІ ғасырда қала құлдырады».

Мәтінде сипатталған қаланы анықтаңыз:

А) Талғар

В) Испиджаб

С) Түркістан

Д) Сауран

Е) Тараз

48-нұсқа

1.VII ғасырда будда монахы Сюань Цзанның жазбасында Ұлы Жібек жолы бойындағы ірі сауда орталығы ретінде сипатталған қала.

А) Сығанақ

В) Сауран

С) Сүткент

Д) Тараз

Е) Сарайшық

2.ХІ ғасырда атақты құлама Махмұд Қашғаридің еңбегінде Сайрам қаласы деп аталынған қаланың бұрынғы атауы

А) Испиджаб

В) Баласағұн

С) Отырар

Д) Сауран

Е) Сығанақ

3.714 жылы Испиджабқа жорық жасаған араб қолбасшысы

А) Насыр ибн Сейяр

В) Кутейба ибн Муслим

С) Зияд ибн Салих

Д) Махмұд ибн Газнауи

Е) Ануш тегін Атсыз

4.714 жылы Шашты басып алған араб қолбасшысы

А) Насыр ибн Сейяр

В) Кутейба ибн Муслим

С) Зияд ибн Салих

Д) Махмұд ибн Газнауи

Е) Ануш тегін Атсыз

5.Ұлы Жібек жолының Шығысқа шағатын басты қақпасы:

А) Үстірт

В) Торғай