Материалдар / 6-сынып ТЖБ 3- тоқсан қазақ тілі
2023-2024 оқу жылына арналған

қысқа мерзімді сабақ жоспарларын

жүктеп алғыңыз келеді ма?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған

6-сынып ТЖБ 3- тоқсан қазақ тілі

Материал туралы қысқаша түсінік
Қазақ тілі пәнінен 3 тоқсанға арналған ТЖБ тапсырмалары
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
10 Наурыз 2024
494
5 рет жүктелген
Бүгін алсаңыз 25% жеңілдік
беріледі
450 тг 338 тг
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
logo

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Тапсырмалар және балл қою кестесі үлгісі

«Қазақ тілі» пәнінен 3-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары

І нұсқа


Тыңдалым және айтылым

Тапсырма

1. Мәтінді мұқият тыңдап, мәтіннің мазмұнын түсініп, мәтіндегі ақпаратты шынайы өмірмен байланыстырыңыз.

2. Өз жұбыңызды мұқият тыңдауға тырысыңыз. Мәтін бойынша басты идеясын анықтауға белсенді қатысыңыз, жалпы және нақты сұрақтарға жауап беріңіз.

[10]

А мәтіні.

Қазақстанның өзен жүйесінің ерекшелігі

Қазақстан өзендерінің бірінші ерекшелігі жасы әр түрлі. Жазық бөлігінің өзен жүйелері ескі, өзінің даму сатысының соңғы кезеңінен өтуде. Сондықтан жазықтардағы өзендердің аңғарлары жақсы түзілген әрі кең болып кетеді. Бұл өзендерде тереңдік шаю әрекеті (эрозиясы) баяу, ал бүйірлік шаю күшті болады. Таулы аймақтардың өзендері геологиялық тарихы жағынан жас, өз дамуының бастапқы кезеңінен өтуде. Бұлардың бойлық қимасы тік, құламалы келеді, яғни қалыптасып бітпеген. Өзендердің тереңдік шаю әрекеті жылдам да, бүйірлік шаюы баяу.

Қазақстан өзендерінің екінші ерекшелігі оның әркелкі таралуы. Жазықтарда өзен жүйесінің (торының) жиілігі солтүстіктен оңтүстікке қарай кеми береді. Жауын-шашын көбірек түсетін орманды дала және дала зоналары өзенге бай. Республиканың солтүстігінде өзен жүйесінің жиілігі әрбір 100 км2-ге орта есеппен 4-6 км-ден, ал оңтүстік шөл зонасында 0,5 км-ден келеді. Қазақстанның биік таулы аймақтарында өзен көп. Алтай, Жетісу Алатауы және ТяньШань тауларына жауын-шашын мол түседі. Өзен жүйесінің жиілігі тау бөктерлерінде әрбір 100 км2-де 4-6 км-ге, таудың орта бөлігінде 10-12 км-ге, биік тауларда 16-18 км-ге дейін жетеді. (134 сөз)
Қазақстан өзендері — Уикипедия (wikipedia.org)

Ә мәтіні.

Қазақстан өзендері

Қазақстан аумағында ірілі-ұсақты 85 мың өзен бар. Олардың ішінде 7 өзеннің (ЕртісТобылЕсілЖайықСырдарияІлеШу) ұзындығы 1000 км-ден асады. 

Республиканың барлық өзендері Солтүстік Мұзды мұхит және ішкі тұйық көлдер алаптарына құяды. Екі алап арасындағы суайрықСауыр-Тарбағатай тау жүйесінің қырқасы мен СарыарқаТорғай үстірті арқылы өтіп, Оңтүстік Оралға тіреледі.

Солтүстік Мұзды мұхит алабы өзендерінің су ағыны тұрақты келеді. Бұл алқапқа жататын өзен Ертіс (Есіл және Тобыл салаларымен).

Республика өзендерінің едәуір бөлігі ішкі тұйық алапқа жатады. Ішкі тұйық алап ірі көлдерге құятын өзендер жүйесімен келесі сатыдағы кіші алапқа бөлінеді. Бұл көлдердің ірілері — Каспий, Арал теңіздері және Балқаш көлі. Ішкі тұйық алапқа ұсақ көлдерге құятын, құмға барып сіңіп кететін, сондай-ақ уақытша ағатын өзендер де жатады.

Каспий теңізі алабы Батыс Қазақстан өзендерін қамтиды. Оларға Жайық, Жем, Сағыз, Ойыл, Сары өзен, Қара өзен және т.б. жатады.

Балқаш-Алакөл көлдер жүйесіне Қазақстанның оңтүстік-шығысындағы өзендер кіреді. Олар: Қаратал, Лeпci, Ақсу, Іле, Тентек, Сарқан, Басқан және т.б.

(140сөз) https://isurak.kz/index.php?qa


Балл қою кестесі


Тыңдалым және айтылым

Балл

Грамматика мен лексиканы дұрыс қолдануы

Сұрақты түсіну мен толық жауап беру қабілеті

9-10


Грамматикалық және лексикалық құрылымдардың қолдану аяларын өте жақсы түсінеді.

Сөз саптауы дұрыс, анда-санда мардымсыз қателерді жібереді.

Тақырыпты жақсы түсінеді.

Мәтін мазмұны негізінде күтпеген сұрақтарға жауабы тез, өз ойын толық әрі орынды жеткізе алады.

7-8


Грамматикалық және лексикалық құрылымдардың қолдану аяларын жақсы түсінеді.

Сөз саптауы дұрыс, анда-санда қателер жібереді.

Тақырыпты жақсы түсінеді.

Күтпеген сұрақтарға жауабын ойланып, әрі орынды жеткізеді.

Талқылау кезінде өз ойын түсінікті жеткізе алады, бірақ кейде сырттан қолдауды қажет етеді.

5-6


Грамматикалық және лексикалық құрылымдарды қолдану аяларын орташа түсінеді.

Сөз саптауы дұрыс, қателері байқалғанмен, түсінуге кедергі тудырмайды.

Тақырыптың негізгі тараптарын түсінеді, бірақ күрделі сұрақтарды талдауда едәуір қиналады.

Күтпеген сұрақтарға жауап беруде қиналады.

Талқылау кезінде қолдауды қажет етеді, жауаптарын алдын ала дайындап келгендей көрінеді.

3-4


Грамматикалық және лексикалық құрылымдарды қолдану аяларын аздап түсінеді.

Сөз саптауы нақты емес, түсініспеушілікті тудырады.

Тақырыпты түсінуде ойы шашыраңқы.

Күтпеген сұрақтарға жауап беруде қиналады, ойын шашыраңқы жеткізеді.

Талқылау кезінде қолдаусыз өзін жақсы көрсете алмайды.

1-2


Грамматикалық және лексикалық құрылымдарды қолдану аясын аз түсінеді.

Түсініспеушілікті тудыратын, қайталанып келетін қателер жиі кездеседі.

Тақырыпты түсінуде ойы шашыраңқы.

Күтпеген сұрақтарға жауап беруде тақырыпты ашуды дамыта алмайды.

Талқылау кезінде аз қатысады.

















Оқылым

Тапсырма

Берілген тапсырманы орындаңыз.

[10]


А мәтіні.


Ертеде Мадан деген хан болыпты. Оның ақылы, тапқырлығы өзінің заманындағы көп хандардан артық екен. Ханның қырық уәзірі бар екен. Бір күні хан уәзірлерімен мәжілістес болып отырып:

  • Уәзірлерім! Сендер қырқың да асып туған ақылды, данышпан едіңдер. Мен сендерді бір жұмысқа жұмсаймын, сендер маған дүниедегі адамның жаманын, құстың жаманын және шөптің жаманын тауып әкеліңдер. Он бір ай уақыт беремін. Сол он бір ай ішінде тауып әкелмесеңдер, жазалы боласыңдар, - депті.

Хан бұйырған соң амал жоқ, уәзірлері өзара ақылдасып, іздеуге кіріседі.

Көп іздеп, аз шегіп, шеңгел деген шөпті тауып: «Өзі – тікен, арасынан жүрсе киім жыртады, мал жемейді екен, шөптің жаманы осы ғой», - деп шеңгелді алады. Қырғауыл деген құсты тауып: «Үстінде жүні жоқ, ұсқыны келіссіз, құстың жаманы осы екен», - деп қырғауылды атып алады. Енді адамның жаманын таба алмай, қырық уәзір келе жатса, таудың етегінде үстінде жыртық тоны, басында тымағы бар, ұсқынсыз бір адам бес-он қойды бағып жүр екен. Уәзірлер таңырқап: «Адамның жаманы, сірә, осы болар-ау», - деп тұрғанда, әлгі адам:

- Уа, мырзалар, неге таңырқайсыңдар? – депті.

Уәзірлер ханның сондай бір жұмысқа жұмсағанын, шөптің, құстың жаманын тауып, енді адамның жаманын таба алмай, ол адамның ұсқынын көріп таңданып, «Адам жаманы осы болар», - деп таңырқап тұрғандарын айтыпты. (194 сөз)

http://muslima.kz/

 


Ә мәтіні.


Даланың күнге күйіп апаты өткен,

Үстінен бұлт шықты қаптап көктен.

Қуанды шаруалар «Я, құдайлап»...

Жерді бір суарар деп қурап кеткен.


Жауар деп тұрды халық үміт етіп,

Тамбастан өте шықты құр желдетіп.

Теңізге барды да бұлт құя салды,

Далаға қурап тұрған жаумай кетіп.


Теңізге барынша құя салып,

Мақтанды мырзасынып тауға барып.

Тау айтты: «Сен мақтанып келіп тұрсын,

Мен тұрмын бұл ісіңе қайран қалып.


Егерде сол қадарлы жаусаң жерге,

Су берсең шөлдеп тұрған егіндерге.

Көк шығып, жер отайып, егін өсіп,

Қандай зор тиер еді пайдаң елге.


Не қайыр сенің қазір жауғаныңнан,

Сенсіз де су жетерлік теңіздерде.

Жиылып, кеңес тыңдап отырғандар!

Мұнда да ғибрат бер алсаңыздар.


Бұлттай жерге жаумай, суға жауған,

Қазақта іс етеді көп адамдар.

Жұмсамай тиісті орнына мал – өнерін,

Біреулер жүреді, оған не амал бар?

(124 сөз)

6-сынып. Алматы «Рауан» 1996, Қазақ әдебиеті.




А) Төмендегі көрсетілген сызба арқылы ауызекі сөйлеу этикеттері мен көркем сөйлеудің құрылымдық және жанрлық ерекшеліктерін мәтіндерден табыңыз.


Грамматикалық ерекшеліктері






Жанры






[4]


Ә) Берілген мәтіндерден есімдіктерді ажыратыңыздар.


Есімдіктер

Мысал

Жіктеу

Сендер

Сілтеу

Осы

Сұрау

Неге

Өздік

Өзінің

Белгісіздік

Біреулер

Жалпылау

Барынша

[6]



Балл қою кестесі


Оқылым

Сұрақ

Жауап

Балл

Қосымша ақпарат

1

Хабарлы, сұраулы, лепті, төл сөздер.

1

Оқушы жауабы ескеріледі

Одағай, хабарлы, толымды сөйлемдер.

1

Ертегі.

1

Өлең.

1

2

Жіктеу

1

Оқушы жауабы ескеріледі

Сілтеу

1

Сұрау

1

Өздік

1

Белгісіздік

1

Жалпылау

1

Барлығы

10




Жазылым

Берілген тапсырманы орындаңыз.

Ұсынылған тапсырма бойынша жазба жұмысын орындаңыз. Үстеудің мағыналық түрлерін ажыратып, синонимдік қатарларын түрлендіріп, жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай құрылымын сақтай отырып, 70-80 сөзден тұратын құттықтау құрастырып жазыңыз.


__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Балл қою кестесі


Жазылым

Балл саны

Сипаттамасы

9-10

Жазба жұмысының (құттықтау) құрылымын сақтаған.

Сөздерді байланыстыру барысында ойын еркін, әрі әсерлі етіп толық жеткізеді, қателерді жібермейді.

Үстеудің мағыналық түрлерін ажыратып, синонимдік қатарларын түрлендіріп, жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай құрылымын сақтай отырып жазған.

7-8

Жазба жұмысының (құттықтау) құрылымын сақтаған.

Сөздерді байланыстыру барысында ойын анық жеткізеді, жіберілген кейбір қателер сөздердің байланысында түсінуді қиындатпайды.

Үстеудің мағыналық түрлерін ажыратып, синонимдік қатарларын түрлендіріп, жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай құрылымын сақтай отырып жазған.

5-6

338тг - Сатып алу
Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!
Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!