«Геометрия» пәнінен

тоқсандық жиынтық бағалаудың спецификациясы

9-сынып

Нұр-Сұлтан,2019

5

1. Тоқсандық жиынтық бағалаудың мақсаты

Тоқсандық жиынтық бағалаудың мақсаты білім алушылардың тоқсан барысында меңгерген білім, білік және дағдыларын анықтауға бағытталған.

Жиынтық бағалау күтілетін нәтижелер жетістігін және тоқсанға жоспарланған оқу мақсаттарына жеткендігін тексереді.

2. Тоқсандық жиынтық бағалаудың мазмұнын анықтайтын құжаттар

Негізгі орта білім беру деңгейінің 7-9-сыныптарына арналған «Геометрия» пәнінен үлгілік оқу бағдарламасы.

2. «Геометрия» пәні бойынша күтілетін нәтижелер

Білу:

• жазық фигуралардың негізгі түрлерінің қасиеттерін және белгілерін білу.

Түсіну:

• математиканың академиялық тілін түсіну;

• түрлі қолданбалы есептерді шешуде математикалық модельдерді пайдаланудың маңыздылығын түсіну;

• аксиома мен теорема сияқты математикалық категориялардың мағынасын түсіну; - жазықтықтағы геометриялық салулар мен өлшемдердің қағидаттарын түсіну.

Қолдану:

• практикалық есептерді шешуде математикалық білімін қолдану;

• математикалық есептерді шешу алгоритмдерін қолдану;

• мәнмәтінге сәйкес математикалық терминологияны қолдану;

• геометриялық есептерді шешуде жазық фигуралардың қасиеттерін қолдану; - түрлі қолданбалы есептерді шешуде математикалық модельдерді қолдану.

Талдау:

• геометриялық фигуралардың өзара орналасуын талдау;

• математикалық модельдер құрастыру үшін мәтіндік есептердің шарттарын талдау.

Жинақтау:

• математикалық есептерді шешудің алгоритмдерін жинақтау;

• аксиомалар мен теоремалар арқылы дәлелді пікірлерді жинақтау;

• геометриялық түрлендірулерді қолдана отырып, құрастыру есептерін шешу - тәсілдерін жинақтау. Бағалау:

• есептің мәнмәтініне қатысты есептеулер нәтижесін бағалау.

2. «Геометрия» пәні бойынша ойлау дағдыларының деңгейі

   Ойлау дағдыларының деңгейі	Сипаттама	Ұсынылатын тапсырмалар түрлері
   Білу және түсіну	Білу: вектор анықтамасын, коллинеар және тең векторлар, нөлдік және бірлік векторды, вектор ұзындығын, екі вектордың арасындағы бұрыштың анықтамасын, векторлардың скаляр көбейтіндісін; қозғалыс түрлері мен композициялары және олардың қасиеттерін; гомотетияның анықтамасы және қасиеттерін; ұқсас фигуралардың анықтамасын және қасиеттерін; шеңберге іштей сызылған бұрыштардың анықтамасын және оның қасиеттерін; шеңберге іштей және сырттай сызылған төртбұрыштардың қасиеттері мен белгілерін.	Деңгейді тексеру үшін көп таңдауы бар тапсырмалар (КТБ) және/немесе қысқа жауапты (ҚЖ) қажет ететін тапсырмаларды пайдалану ұсынылады
   Қолдану	Қолдану: векторларды қосу, векторды санға көбейту ережелерін, векторлардың коллинеарлық шартын, векторлардың скаляр көбейтіндісін; вектордың координаталарын, вектордың ұзындығын, координаталарымен берілген векторларға амалдарды, векторлардың скаляр көбейтіндісі және оның қасиеттерін, векторлар арасындағы бұрышты есептеуді; үшбұрыштардың ұқсастық белгілерін, тікбұрышты үшбұрыштардың ұқсастығын, үшбұрыш биссектрисасының қасиетін, ұқсас фигуралардың аудандары және ұқсастық коэффициенті арасындағы тәуелділік формуласын; косинустар теоремасын, синустар теоремасын; і штей сызылған үшбұрыштың ауданын – үшбұрыштың қабырғалары, ? – сырттай сызылған шеңбер радиусы) және сырттай сызылған көпбұрыштың ауданының (? = ? ∙ ?, мұндағы ? – іштей сызылған шеңбер радиусы, ? − көпбұрыштың жарты периметрi) формуларын; шеңберге іштей немесе сырттай сызылған үшбұрыштардың аудандарын пайдаланып шеңбердің радиусын табу формулаларын; доға ұзындығы, сектор мен сегмент аудандарының формулаларын;	Деңгейді тексеру үшін қысқа жауапты (ҚЖ) қажет ететін тапсырмаларды және/немесе толық жауапты (ТЖ) қажет ететін тапсырмаларды пайдалану ұсынылады
   	дөңгелектегі кесінділердің пропорционалдылығы туралы теоремаларды; шеңберге іштей және сырттай сызылған төртбұрыштардың қасиеттері мен белгілерін; дұрыс көпбұрышқа іштей және сырттай сызылған шеңберлердің радиустары арасындағы байланысты, дұрыс көпбұрыштың қабырғаларын, периметрін, ауданын және оған іштей және сырттай сызылған шеңберлердің радиустарын байланыстыратын формулаларды, үшбұрыш медианаларының қасиеттерін, дұрыс көрбұрыштардың симметрияларын; симметрия, параллель көшіру және бұру кезінде фигуралардың бейнелерін салу, жазықтықта түрлендіруді қолдана отырып есептер шығаруды, дұрыс көпбұрыштар салуды.
   Жоғары деңгей дағдылары (талдау, жинақтау, бағалау)	Есептің шарты бойынша құрылған математикалық модельдерді интерпретациялау. Есеп шығару кезінде қолданылатын математикалық әдісті талдау, дәлелдеу әдістері. Есепті шешу кезіндегі дәлелдеулерді теоремалардың көмегімен синтездеу. Табылған нәтижелерді бағалау және олардың дұрыстығын тексеру. Векторды екі коллинеар емес векторлар бойынша жіктеу; Есептерді векторлық әдіспен шешу. Векторды есептер шығаруда қолдану. Синустар және косинустар теоремаларын үшбұрыштарды шешуде және қолданбалы есептерді шығаруда қолдану;	Деңгейді тексеру үшін қысқа жауапты (ҚЖ) қажет ететін тапсырмаларды және/немесе толық жауапты (ТЖ) қажет ететін тапсырмаларды пайдалану ұсынылады

3. Тоқсандарға ойлау дағдыларының деңгейіне байланысты тексерілетін мақсаттарды бөлу

2. Жиынтық бағалауды өткізу ережесі

Жиынтық бағалауды орындауға ой салатын кез келген көрнекі материалдар: диаграммалар, схемалар, постерлер, плакаттар және карталар жабылған оқу кабинетінде өткізіледі. Жиынтық бағалау алдында нұсқаулық оқылады және білім алушыларға жұмысты орындауға қанша уақыт бөлінгендігі хабарланады.

Жұмысты орындау барысында білім алушыларға бір-бірімен сөйлесуге болмайды. Жұмысты орындар алдында білім алушылардың нұсқаулық бойынша сұрақтарды қою құқығы бар.

Білім алушылар өз бетімен жұмыс жасауға міндетті, бір біріне көмектесуге құқықтары жоқ. Жиынтық бағалау уақытында білім алушыларға қосымша ресурстар: оларға көмек болатын сөздік немесе анықтамалық құралдар (егер, спецификация бойынша ресурсқа рұқсат берілмесе) қолжетімді болмауы қажет.

Шешу жазбалары ұқыпты болуы қажет. Білім алушыларға дұрыс емес жауаптарды өшіргішпен өшіргеннің орнына сызып тастауға болады.

Жиынтық бағалауға берілген уақыт аяқталысымен, білім алушылар жұмысты уақытында аяқтап және қаламдарын\ қарандаштарын партаға қоюы қажет.

2. Модерация және балл қою

Барлық мұғалімдер балл қою кестесінің бірдей нұсқасын қолданады. Модерация үдерісінде бірыңғай балл қою кестесінен ауытқушылықты болдырмау үшін жұмыс үлгілерін балл қою кестесіне сәйкес тексеру қажет.

1-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ

1-тоқсанның жиынтық бағалауына шолу

Ұзақтығы – 40 минут

Балл саны – 20

Тапсырма түрлері:

ҚЖ – қысқа жауапты қажет ететін тапсырмалар; ТЖ – толық жауапты қажет ететін тапсырмалар.

Жиынтық бағалаудың құрылымы

Берілген нұсқа қысқа және толық жауапты сұрақтарды қамтитын 6 тапсырмадан тұрады.

Қысқа жауапты қажет ететін сұрақтарға білім алушылар есептелген мәні, сөздер немесе қысқа сөйлемдер түрінде жауап береді.

Толық жауапты қажет ететін сұрақтарда білім алушыдан максималды балл жинау үшін тапсырманың шешімін табудың әр қадамын анық көрсетуі талап етіледі. Білім алушының математикалық тәсілдерді таңдай алу және қолдана алу қабілеті бағаланады. Тапсырма бірнеше құрылымдық бөліктерден/сұрақтардан тұруы мүмкін.

1 тоқсандағы жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы

Бөлім	Тексерілетін мақсат	Ойлау дағдыларының деңгейі
Жазықтықтағы векторлар	9.1.4.5 Екі вектордың арасындағы бұрыштың анықтамасын білу	Білу және түсіну	1	1	ҚЖ	2	2	20
	9.1.4.4 Векторды екі коллинеар емес векторлар бойынша жіктеу	Қолдану	1	2	ТЖ	5	3
	9.1.4.2 Векторларды қосу, векторды санға көбейту ережелерін білу және қолдану	Қолдану	1	3	ҚЖ	3	2
	9.1.3.3 Координаталарымен берілген векторларға амалдар қолдану	Қолдану	1	4	ТЖ	5	3
	9.1.3.4 Векторлардың скаляр көбейтіндісін және оның қасиеттерін білу және қолдану	Қолдану	1	5	ТЖ	12	5
	9.1.4.7 Есептерді векторлық әдіспен шешу	Жоғары деңгей дағдылары	1	6	ТЖ	13	5
Барлығы:			6			40	20	20
Ескерту: * - өзгеріс енгізуге болатын бөлімдер

Тапсырма үлгілері және балл қою кестеcі 1-тоқсанға арналған жиынтық бағалаудың тапсырмалары

1. ABCD теңбүйірлі трапециясы суретте берілген және  А 30⁰. және векторларының арасындағы бұрышты табыңыз.

[2]

2. MNP үшбұрышының NP қабырғасын K нүктесі NK:KP=2:1 қатынаста бөліп жатыр.