" Экономиканың базалық білімін және кәсіпкерлік негіздерін қолдану" модулі бойынша оқу жұмыс бағдарламасы

БЕКІТЕМІН

Талдықорған жоғары политехникалық

колледжінің директоры, ф.-м.ғ.к.

____________ Мұқажанов Е.Б.

«____» ____________20____ ж.

Пән сипаттамасы: «Экономиканың базалық білімін және кәсіпкерлік негіздерін қолдану»

Оқу жұмыс бағдарламасы 2015 жылғы 25 тамызындғы № 4211бұйрығы бойынша «Мемлекеттік жалпыға міндетті жоғары білім беру стандартына» сәйкес әзірленді.

Пәннің сипаттамасы:

Кәсіптік қызметте экономиканың базалық білімдерін қолдану пәнінің мазмұны білім алушыларды қазіргі заманғы экономикалық жүйенің, нарықтық механизмдердің мүмкіншіліктері және кемшіліктері, сондай-ақ мемлекеттік реттеу әдістері, маңызды мәселелерді, жекелеген фирмалар және жалпы қоғам болып шешуге тура келетінін түсіндіреді. Берілген тақырыптардың барлық дидактикалық материалдарын әр түрлі мемлекеттердегі экономикалық сұрақтарды шешудегі салыстырмалы жағдайлар негізінде ашу керек, Қазақстан экономикасын заманауи тұрақтандыру мәселелерін сипаттау, осы мәселелерді шешу барысында мемлекет алдында тұратын қииындықтардың себептерін талдау. Тағы бір маңыздысы білім алушылардың өз пікірін айта білуге, қандай да бір экономикалық жағдайларды талдауға, өздерінің пікірлерін дәлелді түрде қорғай білуге талпындырады.

Курстың мақсаты: экономикалық ғылымдардың негізгі аспектісі болып болып табылатын экономикалық заңдар мен категориялардың экономиканы дамытудағы рөлін ашып көрсету.

Оқытылатын курстың міндеті:

• Жалпы нарықтық экономиканың жұмыс істеу кезінде микро және макро деңгейдегі принциптер мен заңдардың жалпы мәнін көрсету;

• Нарықтық экономиканың негізгі алынатын категорияларының мазмұнын ашу, оған жататын түсініктер тауар, ақша, нарық, сұраныс, ұсыныс, тепе-теңдік, тиімділік, бәсеке, монополия, инфляция, жұмыссыздық т.с.с.

Осы оқу жұмыс жоспары мемлекеттік жалпыға міндетті техникалық және кәсіптік білім беру стандартына және Мемлекеттік жалпыға міндетті орта білім беру стандартының негізіндегі ( ҚР үкіметінің 23.08.2012 ж № 1080 қаулысы).

Ұсынылған оқу материалының мазмұнын және ерекшеліктерін ала отырып, келесі оқу әдістері ұсынылады: ой-талқы, шағын топтарда жұмыс , рөлдік және іскерлік ойындар, нақты жағдайларда талдау.

Техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдары жұмыс оқу бағдарламаларын құруда төмендегідей құқылары бар:

• кәсіптік оқу бағдарламасын меңгеруге арналған циклдар мен пәндер үшін жалпы оқу уақытын сақтай отырып оқу уақытының көлемін. 25% өзгертуге;

• оқытудың әртүрлі технологияларын, түрін, ұйымдастыру әдістері мен оқу үрдісін бақылау түрлерін таңдауға;

• оқу уақытының жалпы сағат көлемін бөлімдер мен тақырыптарға бөлуге ( пәнді оқытуға бөлінген сағат көлемінен);

• оқу бағдарламасын оқуда оның ретін негіздеп өзгертуге.

Жұмыс берушілердің талаптары мен жергілікті жағдайларға, мамандығына байланысты, аймақтық компонентін енгізу арқылы, бөлімдер мен тақырыптар тізімін тереңдету жәнекеңейту мақсатында өзгертуге болады.

Бағдарлама техникалық және кәсіптік оқу орындарындағы экономикалық білім берудің талаптарын ескере отырып құрастырылған.

Қалыптастырылатын құзіреттілік:

Осы оқу жұмыс жоспарының мазмұнында білім алуына заманауи экономикалық жүйелердің құрылымы мен толықтай экономикалық кешенді түсінік бере алады. Қоғамдық және жеке фирмалардың маңызды мәселелерін шешуде, мемлекеттік реттеу әдістері мен заманауи нарықтық механизмдердің кемшіліктер мен мүмкіншіліктер ажырата алады.

Дидактикалық материалдың барлығы әр түрлі мемлекетте болып жатқан экономикалық мәселелерді салыстырмалы түрде, Қазақстандағы заманауи трансформациялық экономиканың мәселелерін көрсете отырып, мемлекеттің осы кездескен қиыншылықтардан қалай шыққандығын сараптап көрсетеді.

Осы пәнді оқып-үйрену үрдесінде білім алушылардың 16 тақырып бойынша теориялық білім игеруі қарастырылған.

Алынған теориялық білімдерді бекітетін тәжірибелік ( cеминарлық ) сабақтар білім алушылардың оқытылатын тақырыптар шеңберінде жобаларды басқарудың нақты мәселелерін шешудің дағдысын иемденуді қарастырады.

Осы пәнді оқып-үйренудің нәтижесінде білім алушылар келесілерді білуі қажет:

Білімі:

• экономикалық теория негіздері саласында білімді;

• экономикалық мәселелерін жеке қалыптастыру мен шешуді білу;

• іс-жүзінде экономикалық теорияның негізгі ережелерін қолдану дағдысын;

• кіші кәсіпорынды ұйымдастыру үшін заңдылық, нормалық және құқықтық актілерді білу;

• негізгі құралдардың қозғалысына байланысты, тауарлы – материалдық құндылықтарды жеке тұлғалармен, кәсіпорындармен есеп айырысқанда бірінші есептік құжаттарды толтыра білу;

• Қазақстан Республикасының Еңбек туралы заңы, ережелері мен еңбектіқорғау нормаларын қолдана білу.

• экономикалық теорияның болашақтағы даму бағыты мен жинақталған халықаралық тәжірибеде хабардарлықты таныту.

Білігі:

• өзінің қызметінің мақсатын қою, оны жүзеге асыру үшін шарттарын анықтау, оған жету үдірісін жоспарлау және ұйымдастыру;

• өзінің қызметін бағалау, нәтижелерін бағалау, рефлекция мен өзіндік бағасын жүзеге асыру;

• заманауи ақпараттық – коммуникациялық технологиялық және логикалық операцияларды қолдана отырып, ақпараттарды өңдеу.

Дағдысы:

• ұйымдармен және жеке тұлғалар мен есеп айырысқанда тауарлы – материалдық құндылықтар мен ақша құралдарының инвентаризациясын жүргізу;

• ақша құралдарының, жанармайдың, электр қуатының, материалдың дұрыс шағындануын бақылау;

• өнімнің (жұмыстың, қызметтің) баға қалыптасу калькуляциясын құра білу.

Сонымен қатар Қазақстандағы экономикалық реформалардың барысы мен өзекті мәселелері, нарықтың құрылуы, жекеменшік қатынастары, өндіріс құрылымы, экономиканың басқару жүйесінің жетілдіру жолдары, мемлекеттің « жасыл экономикаға » көшуі тақырыптарына рефераттар дайындау.

Білім алушылар төмендегі құзыретті меңгеру керек:

БҚ1. Негізгі экономикалық сұрақтарды, экономика теориясымен бизнес негіздерінің концептуалды нұсқаларын түсі.

Пәнді оқытудың жоспарланған нәтижелері.

БҚ2. Елдің әлеуметтік- экономикалық бағым бағыттарын анықтап білу, елдің қысқа және ұзақ мерзімді бағдарламаларын талдау.

БҚ3. Жекеменшік түрлерімен формаларын білу, олардың негізгі этаптарын, мазмұның, стратегиялық жоспарлау және бизнес-жоспарлау, өндірістің негізгі экономикалық көрсеткіштерін анықтау. Бизнес-жоспарын әзірлеу, алғашқы бухгалтерлік құжаттарды дайындау.

БҚ4. Әлемдік экономиканы даму тенденцияларын талдау, мемлекеттің « жасыл экономикаға » ауысуының негізгі мақсаттарын білу. Кәсіпкерлік іс-әрекеттің жетістікке жету және тәуелсіздік мүмкіндігін анықтау.

ЖҚ1. Экономикалық үдерістерді талдау әдістері мен амалдарын игеру.

ЖҚ2. Кіші кәсіпкерлікті ұйымдастыру бойынша заңнамаларды қолдана білу.

Пререквизиттер:

• экономикалық терминдердің мәнін, нарықтық экономиканың заңдылықтары мен қағидалары;

• өңдіру және тұтынудың экономикалық негіздері;

• ҚР кәсіпкерліктің құқықты-ұйымдастырушылық негіздерін;

• Елдің әлеуметтік-экономикалық басым бағыттарын;

• Жоспарлаудың негізгі этаптары мен мазмұны;

• Құнсыздану көздерін түсіну және оның салдары;

• Әлемдік экономиканың даму тенденциялары туралы;

• Ауыспалы кезенде макроэкономикалық тұрақтылықтың керектігі туралы;

• Мемлекеттің « жасыл экономикаға » ауысуының негізгі мақсаттары;

• Кәсіпкерліктің мақсаты, оны дамыту факторы және шаттары;

• Кіші кәсіпкерліктің артықшылығы;

• Қазақстандағы кәсіпкерлік іс-әрекеттің заманауы ұйымдастыру – құқықтың формалары.

меңгеруі керек:

• ағымдағы болжамды жоспарлар мен бизнес-жоспарлар құру;

• математикалық әдістер қолдана отырып, керекті экономикалық есептер жасау;

алған дағдырлары:

• қойылған мақсаттарды жүзеге асыруға кедергі болатын проблемаларды шешуге дайын болу;

• нақты жағдаят пайда болуына әсер ететін факторларды анықтау;

• ұлттық және әлемдік экономика жайлы БАҚ материалдарын, анықтама әдебиеттерді табуды және қолдануды;

• кәсіпкерлік туралы білімдерін қолдана отырып, жұмыссыздық кезінде өз орнын таба білуді;

• бизнесті ұйымдастыру;

• Қазақстанның экономикалық даму ерекшеліктерін талдауды;

• нарықтың экономиканың теорияларын бағалау және талдау;

• кәсіпкерлік іс-әрекеттің болжамды жетістіктерін анықтау факторлары;

• ұзақ және қысқа мерзімді бағдарламаларды талдау;

• кәсіпкерлік іс-әрекетте басқару рөлін анықтау;

• анықтама әдебиет және басқа ақпарат көздерімен жұмыс істеу;

• кәсіпкерлік идеяларды ойластыру;

• Қазақстан экономикасын оқуды әдістерді қолдану.

құзіретті:

• дағдарыс көзі және оның салдарын түсіну;

• Қазақстанның инфрақұрылымды жетілдіруге ат салысу;

• өз азаматтық айқындамасын көрсету;

• іс жүзіндегі мемлекеттік бағдарламалар талдауында ЖІӨ және ЖҰӨ есептерінің негізгі әдістерін білу;

• жаңа заманның ғаламдық проблемаларының экономикалық аспектілерін түсіндіру;

• қоғамды дамытудың әлеуметтік экономикалық жолдарын сипаттау;

• өз ісін таңдау әдістері, шешім қабылдау, өзін-өзі бақылау және өзін-өзі бағалау;

• «Жасыл экономиканың » негізгі теориясын тәжірибеде өндірістің негізгі экономикалық көрсеткіштерің анықтау;

• бизнес-жоспар әзірлемелерін алғашқы бухгалтерлік құжаттарды дайындауға қатысу;

• шаруашылықты тиімді жүргізу үшін жағдаяттарды дұрыс жиынтықтау,бағалау, болжамдау және пайда алу;

• бәсеке ортаға талдау жасау, нарықтық зерттеулер;

• кейбір тақырыптарды оқуда аталған әдістерді қолдану;

қойылған мақсатқа тәсілдер мен әдістерді таңдау.

Постреквизиттер: Осы пәнді меңгеру үшін төмендегі пәндерді меңгеру кезінде алынған білім, икемділік және дағды-машықтар қажет: «Экономикалық теория»; «Маркетинг негіздері», «Менеджмент негіздер», «Кәсіпорын экономикасы», «Салық және салық салу» пәндері бойынша. Пәнді меңгеру кезінде алынған білім-білік дағдылар және икемділік келешекте оқу тәжрибесінде, дипломдық жұмысты жазғанда және сонымен қатар әрқарай мамандығына сәйкес өндірістік сұрақтарды шешуде үлкен рөль атқарады. Оқытуға қажетті құралдар мен жабдықтар: оқулықтар, анықтамалар, есептер мен жаттығулар жинағы, нұсқаулар, нұсқау технологиялық карталар плакаттар карточкалар, оқыту бағдарламалары.

Оқытуға қажетті құралдар, жабдықтар

1. Ғабит Ж.Х. Микроэкономика – Астана, Фолиант, 2012.

2. Жолдасова Г.А «Экономика негіздері». Оқу құралы 3-басылым– Астана: Фолиант, 2011.

3. Экономика және кәсіпкерлік негіздері. Оқулық 3-бас толықт., өңд Хамитова Г. –Астана: Фолиант, 2016.

4. Р.Қ.Ниязбекова, Б.А.Рахметов, П.Т.Байнеева «Кәсіпорын экономикасы», Алматы: Экономика, 2008ж.

5. Сатыбалдыұлы С.,Байтанаева Б. «Маркетинг және менеджмент негіздері». Оқулық 2-басылым. – Астана: Фолиант, 2011.

6. Әліпбеков Н, Ералы Ж.Давлетова Р., Молдабекова Г. «Бизнесті ұйымдастыру».оқулық 3-басылым толықт.–Астана: Фолиант, 2016.

7. К.Ж.Оразалин «Кәсіпорын экономикасы» Алматы: ТОО «Издательство LEM», 2007.

8. А.Қ.Мейірбеков, Қ.Ә.Әлімбетов «Кәсіпорын экономикасы», Алматы: Экономика, 2003.

9. Түсіпбекова, Г.Теңізбаева «Кәсіпорын экономикасы», Астана: Фолиант, 2008.

10. Г.И.Әбдікерімова «Кәсіпорын экономикасы», Алматы: Экономика, 2008.

11. А.Д.Үмбетәлиев «Кәсіпорын экономикасы және кәсіпкерлік», Алматы: Экономика, 2009.

12. Айдарханова М.Х. Жұмашбекова С.К. Микроэкономика. Алматы, 2011.

13. Хамитова Г. Экономика және кәсіпкерләк негіздері – Фолиант, 2011.

14. Ходжаниязова Ж.Т. Нарықтық экономика негіздері – Фолиант, 2011.

15. Бекбосынова А. Салық жүйесінің негіздері - Фолиант, 2011.

16. Айдарханов М. Х. Макроэкономика оқу құралы, Фолиант, 2013.

17. Нұрпейс Е. Макроэкономика негідері, Фолиант, 2013.

18. Елшібаев Р.Қ. Кәсіпкерлік, Фолиант, 2014.

19. Мадханова К.А. Төлем жүйесі, 2013.

20. Темірбекова А.Б. Экономикалық теория негіздері. 2011.

Қосымша әдебиеттер.

1. Конституция Р.К , 1995.

2. Назарбаев Н.А. Казакстан – 2030 «Процветания, безопастность, и улучшения благосостояния всех казакстанцев».

3. Гептинг В. Основы рыночной экономики Москва 2011.

4. Чайжунусова Г.Ж. Основы экономики, Фолиант, 2011.

5. Шулейбаева С. Нарық экономика негіздерінен практикум, 2011.

6. Большая экономическая энциклопедия – Москва 2008.

7. Қазақстан – 2050 стратегиясы қалыптасқан мемлекет. Қ.Р. Президенті Елбасы

Н.Ә. Назарбаев, 2014.

8. Послания президента РК Н. Назарбаева народу Казахстана «НҰРЛЫ ЖОЛ – ПУТЬ

В БУДУЩЕЕ»

9. Послания президента народу Казахстана «Казахстанский путь – 2050: Единая цель

единые интересы, единое будущее»

10. Концепция проекта перехода РК к «Энергии будущего».

Оқу және анықтамалық құралдар:

1. Исабеков Б. Парасатты экономика дағдарыс пен серпіліс. 2013.

2. Мамедов О. Қазіргі экономика Ростов на-Дону: Феникс 2014.

3. Әлемдік классика Алматы Экономика 2008.

4. Үлкен экономикалық энциклопедия – Москва, 2008.

5. Электронды оқулықтар.

Оқытушының байланыс құралдары:

Жунисова Айгуль Сагиевна

Пән/модульдің коды және атауы

Модульдегі барлық сағат саны

Соның ішінде

1 курс

2 курс

3 курс

4 курс

1 семестр

2 семестр

3 семестр

4 семестр

5 семестр

6 семестр

7 семестр

8 семестр

1

2

3

4

5

6

7

8

9