Әдептілік – имандылық негізі

Әдептілік - имандылық негізі

• 5Тақырыбы: «Әдептілік – имандылық негізі» 
  Мақсаты: 
  а) оқушыларды кішіпейілділікке, үлкендерді сыйлауға, көмектесуге үйрету, жақсы қасиеттерді бойына сіңіріп, жаман қасиеттерден жирену сезімін дамыту;
  ә) адам ойындағы ұнамды, ұнамсыз қылықтарды айыра отырып әдеп әліппесін бойына дарыту, тіл байлығын, таным белсенділігін арттыру;
  б) оқушыларды әдептілікке, имандылыққа, сыпайылыққа, адамгершілікке тәрбиелеу. 
  Көрнекілігі: слайд, нақыл сөздер, мақал – мәтелдер, плакат, маркерлер... т.б.
  тренинг барысы: 
  І. Ұйымдастыру кезеңі: 
  (Оқушылармен амандасып, тыныштық сәтін өткізу)
  Сыныпты түстер арқылы 3 топқа бөлу. «Әдептілік», «Адамгершілік», «Имандылық». 
  Бүгінгі заманда адам сегіз қырлы, бір сырлы болып өсуі керек. 
  «Әсемпаз болма әрнеге, 
  Өнерпаз болсаң әрқалан.
  Сен де бір кірпіш дүниеге 
  Кетігін тап та бар қалаң», - деп Абай атамыз айтқандай кішіге мейірімді, досына қайырымды, еңбексүйгіш, шыншыл да қамқор болсаң өсе келе ата – анаңның, Отаныңның мақтанышы боласың. Адам бойында жақсы, жаман қасиеттер болады екен. Міне осындағы ақылдылықты, адалдықты, қарапайымдылықты, кішіпейілділікті, имандылықты, шыншылдықты ата – аналарымыз, ұстаздарымыз үйретеді. 
  Бүгінгі сабағымызды бастамас бұрын әдептілік ережесін қабылдап алайық. 
  5 «Т» ережесі. 
  1. Тәртіп
  2. Талап 
  3. Тыныштық
  4. Тазалық 
  5. Татулық 
  Ата – анаңның тілегі – адам болып өскенің, 
  Адамдықтың тірегі – адал болып өскенің, 
  Әдептілік дегенің – әрқашанда керегің. 
  Әсемпаздық дегенің – әуре салған әлегің. 
  ІІ. Топтық жұмыстар: 
  1. «Әепті бала – арлы бала, 
  Әдепсіз бала – сорлы бала», - деген нақыл сөздің мәнін ашу. (5 минут) 
  І топ: Газет қорғау
  ІІ топ: Сурет салу 
  ІІІ топ: Эссе жазу.
  Әдеп әлеміне барар жол.
  Уайдин 
  әдемі сөз намыс 
  мінез сана
  инабат ізет 
  өмір сынағы парасат 
  асыл ой 
  иман 
  отаншылдық 
  сезім тәрбие 
  2. Жоба қорғау 
  І топ: Әдепті оқушы моделі
  ІІ топ: Адамгершілік 
  ІІІ топ: Имандылық 
  «Әдептілік әліппесі» 
  Н.Шакузадаұлы.
  ... Адам баласының бәрі бұл өмірде бақытты болсам дейді. Сол бақытқа жету үшін қолыннан келген бар мүмкіндігін істеп бағады. Бірақ, көбісі бақытқа апарар ең оңай жолды ұмытып жатады. Бұл жол – әдептілік жолы. Ал, әдептілік адамның ішкі жан дүниесі, оның интеллектіс, парасаты мен сезімі сыртқы келбетінен, көздерінен, бет – әлпетінен, сондай – ақ, тұлға – мүсіні мен мінез – құлқынан көрініс табады. 
  Әдеп арқылы жеке адамның адамдар арасындағы қадір – қасиеті арта түседі. Ол елге осылайша сыйлы болады. Мұндай әдепті адам істейтін ісіне, сөйлейтін сөзіне, қабылдайтын шешіміне баса назар аударады. 
  Адам – өз өміріне өзі қожа. Өйткені, ол өз тұрмыс тіршілігін өзі реттестіріп отыруға қабілетті. Ол өзінің осы бір қабілетін дұрыс пайдалана алған жағдайда ғана дегеніне жете алады. Бұл да әдептілікке байланысты. Себебі адамды әдептілік басқармаған жағдайжа әдептілікке жат нәрселер оны жаулап алады. Олай болса, адам әдеп нормаларын аттап кетпей, өзінің барлық іс – әрекеттерін осы қағидалармен бағамдай алғанда, мінез – құлқын әдеп ережелеріне сай ұстай алғанда, өзін – өзі әдептілік тұрғысынан қадағалай алғанда ғана бұл өмірдегі, тіршіліктегі діттеген арманына жете алады. 
  3. Жағдаяттарды шешу
  1. Сен өте асығыссың. Себебі, сабаққа үлгеруің қажет. Көшеде бала жетектеп келе жатқан қария кісіні қағып кеттің. Ол кісі құлап түсті, немересі қорыққанынан жылап жіберді. Сенің әрекетін. 
  2. Қонақтар шақырылған уақытта бәрі жиналды. Қонақтардың бәрі де бірін – бірі жатырқамай, тез әңгімелесіп кетті. 
  Әңгіме күнделікті қажетті заттардың қымбаттауы туралы айтылған кезде, осы үйдің ұлы самат та үлкендердің сөзіне араласып, өз ойын білдірді: - Иә, тіпті базардағы тамақ та қымбаттап кетіпті. Оны анам екеуміз базарға барғанда бірақ білдік. Тіпті, өрік – мейізді алмай – ақ қойса болмай ма? - десем, «Қонақтардан ұят болады, олар бізді жағдайы жоқ екен деп ойлап кетпей ме» - деді... Қонақтар бір – біріне қарады. 
  3. Есіктің қоңырауы соғылды. Сен барып қарасаң, қаладан келген туысқаның. Сенің анаң кетерінде саған ешкімге есік ашпа деп кетті. Сенің әрекетін. 
  Иә, балалар әдептілік дегеніміз имандылық, ал имандалық дегеніміз адамгершілік.