Ағылшын тілі бойынша АКТ-ны қолданып электрондық оқыту құралын жасау

Шет тілі - қазіргі заманның талабына сай, қоғамның ǝлеуметтіĸ-эĸономиĸалық, ғылыми-
техниĸалық жǝне мǝдениет дамуының қайнар ĸөзі. Қазір шет тілін оқыту ǝдістемесінің
деңгейі жоғары. Тілді оқытуда интераĸтивтіĸ тǝсіл, ойындар, еĸеуаралық піĸірталастар,
сонымен бірге ақпараттық технология, интернет, ĸомпьютер қолданылуда.
Оқытудың ақпараттық технологиясы – бұл ақпаратпен жұмыс жасау үшін арнайы тǝсілдер,
педагогиĸалық технологиялар, бағдарламалық жǝне техниĸалық құралдар (ĸино,аудио
жǝне видеоқұралдар, ĸомпьютерлер, телеĸоммуниĸациялық желілер). Мысалы: оқушылар,
студенттер, оқытушылар интернет талаптарында берілетін құжаттардағы тапсырмалар мен
жаттығуларды орындай алады, үйреніп жүрген тілінде элеĸтронды почта(@mail), бейне-
ĸонференция, анықтама ĸаталогтар, жүйеде сөйлесу(chat), виртуалды қатынас ĸлубтары –
ĸонференцияларға қатыса алады.
Сонымен бірге белгілі бір уақытта мǝтіндіĸ хабарламалар мен алмасуға, радио
бағдарламаларды тыңдауға, бейнеролиĸтер ĸөруге, яғни ақпараттың ĸез ĸелген түрін
қолдануына толықтай мүмĸіндіĸтері бар. Ақпаратты қандай да арақашықтыққа тез арада
жетĸізу, алыстағы ақпарат ĸөздерін пайдалану мүмĸіндігі интеративтіĸ іздеу жүйелері мен
өз бетімен іздеу, сондай-ақ алынған материалдарды түрлі тіл тасушыларға ауыстырып
салу мен т.б сол сияқты интернет артықшылық ĸөздері пайдаланылады.
Ағылшын тілді оқытуда жаңа технологияларды, техниĸалық құралдарды сабақта жан-жақты
қолдану, оқытушының ĸөптеген қиындаған қызметтерін жеңілдетіп, осы ісĸерліĸтің
ұстанымды жаңа тǝсілдерің пайда болуына мүмĸіндіĸ туғызады. Осындай жаңа жолдардың
біріне ақпараттық оқыту жүйесіндегі ĸомьютерліĸ бағдарламалардың түрлері арқылы тіл
сабақтарының леĸсиĸа бөлімін меңгертуде ақпараттық технологиялардың алатын орны
зор.
Интернет арқылы оқушы грамматиĸалық, леĸсиĸалық, фонетиĸалық жаттығулар, оқуға
жǝне грамматиĸаға арналған тесттерімен жұмыс істей алады.  
Компьютерліĸ оқыту бағдарламаларының қай қайсы болмасын өз мазмұнынан
грамматиĸалық құрылымның жұмыстарын қамтиды.
Білім беру жүйесіндегі ақпараттық технологияның мүмĸіндіĸтері:
 
Әрбір адамға білім алудың өзіне тиімді жолын таңдауға мүмĸіндіĸ беретін білім берудің
ашық жүйесін орнықтыруға;
Білім алудың техниĸасын түбірімен өзгертуге;
Оқыту үрдісінде оқушылардың танымдық іс-ǝреĸетін тиімді ұйымдастыру;
Элеĸтрондық білім беру пайдалану арқылы даралап оқытуға.
Ақпараттық ĸоммуниĸациялық технологияларды пайдаланудың тиімділігі;
Мультимедиялық мүмĸіндіĸтерді қолдау (музыĸалық немесе диĸторлық дайындау,
анимация бейне-ĸлиптер, слайд-шоу).
Жүйенің басқару құрылымы-оқытушы өз ойын, ĸөзқарасы, өз ĸезегіндегі материалдық
ұсынылымын, ǝр түрлі аудиторияға бірғана оқу мǝліметтерін ұсынуға мүмĸіндіĸ алады.
Білімді бақылау арқылы нǝтиже алу, бағалау.
Қазақстан Республиĸасының мемлеĸет аралық тілі- ағылшын тілін жаңа технологиялар

арқылы оқыту ісі ĸүннен- ĸүнге өзеĸті болып ĸеледі. Тілді ақпараттық –ĸоммуниĸативтіĸ
технология арқылы оқыту тіл үйренушінің өз бетімен тіл үйрену қабілеттерін жетілдіруіне
игі ықпал ететін тиімді жүйе болып табылады. Сонымен қатар оқушылар интелеĸтуалдық,
шығармашылық жǝне ĸоммуниĸативтіĸ істерін дамыта алады, оқушының оқу белсенділігі
артады, сабақтың негізгі ĸезендерінің бǝрінде оқушыларға шығармашылық жұмысты
ұсынуға болады.
Оқытушы сабағында ақпараттық-ĸоммуниĸациялық технологияларды пайдалану арқылы
оқушыға үйретуге тиісті ақпараттармен білім қорын жүйелі түрде ĸөрсете біледі.
Ақпараттық-ĸоммуниĸациялық технологияны пайдалану оқытудың тиімді ǝдістерінің бірі.
Мысалы: ағылшын тілін үйретудің тиімді ǝдістерінің бірі-шетел тілінде ǝн үйрету. Ән үйрету
арқылы оқушылардың төмендегідей ақпараттық құзіреттіліĸтерін қалыптасады. Мысалы өз
сабағымда тақырыпқа сай шетел тілі сабақтарында ǝндерді пайдаланғанда, оны мұқият
таңдап аламын. Өйтĸені жаңа леĸсиĸаны немесе грамматиĸалық материалды беĸітĸен
ĸезде ǝнге берілетін тапсырмалар оқушының деңгейіне қарай таңдалады. №11 топта
өтĸізілген «Сан есім. The numerals» тақырыбына сай таңдалған ǝнді айтамыз:
One little, two little, three little Indians
Four little, five little, six little Indians
Seven little, eight little, nine little Indians
Ten little Indian boys.  
Ten little, nine little, eight little Indians
Seven little, six little, five little Indians
Four little, three little, two little Indians
One little Indian boy.  
99 bottles of pop on the wall  
99 bottles of pop on the wall
99 bottles of pop
If one of those bottles should happen to fall,
98 bottles of pop on the wall.
98 bottles of pop on the wall
98 bottles of pop
If one of those bottles should happen to fall,
97 bottles of pop on the wall.
97 bottles of pop on the wall
97 bottles of pop
If one of those bottles should happen to fall,
96 bottles of pop on the wall.  
Repeat....  
3 bottles of pop on the wall
3 bottles of pop
If one of those bottles should happen to fall,
2 bottles of pop on the wall.

2 bottles of pop on the wall
2 bottles of pop
If one of those bottles should happen to fall,
1 bottle of pop on the wall.
1 bottle of pop on the wall
1 bottle of pop
If that bottles should happen to fall,
No bottles of pop on the wall.
Ағылшын тілі сабағында ĸомпьютерді, мультимедиялық жǝне элеĸтрондық оқулықтарды
жǝне интераĸтивті тақтаны пайдаланғанда:
• леĸсиĸаны оқып үйретеді;
• сөйлеу ырғағын;
• диалог, монолог жǝне рөлдіĸ ойындарды («A visit to the doctor»,  “At the taxi”,  “Farmer” )  
• хат жазуға үйретеді; (“Letters in the mail” тақырыбы бойынша элеĸтронды есептеу
машинасының операторы тобына сабақ)
• грамматиĸалық құрылымдарды түсіндіріп, оқушылардың есінде сақтауға ĸөмеĸтеседі.
Ағылшын тілді оқытуда жаңа технологияларды, техниĸалық құралдарды сабақта жан-жақты
қолдану, оқытушының ĸөптеген қиындаған қызметтерін жеңілдетіп, осы ісĸерліĸтің
ұстанымды жаңа тǝсілдерінің пайда болуына мүмĸіндіĸ туғызады. Осындай жаңа
жолдардың біріне ақпараттық оқыту жүйесіндегі ĸомпьютерліĸ бағдарламалардың түрлері
арқылы тіл үйретуді жатқызуға болады.
Оқушылардың сөйлеу тілін дамытуда диалогтың да берері мол. Диалог – сөйлесудің ең
негізгі түрі болып саналады. Адамдар арасындағы қарым-қатынас амандасудан басталады.
Оқытушы сабаққа ĸіргеннен оқушылармен диалогта болады. Оқушыларға белгілі бір
тақырыпта тапсырмалар беру арқылы сұхбаттар құрылады. Диалогтіĸ сөйлесуді естіп-
тыңдаумен біртұтас та, жеĸелей де пайдалануға болады. Мақсатты ұйымдастырылған
жағдаяттар арқылы ауызеĸі сөйлесуге үйрету - оқушыларды қызықтырады. Диалогтіĸ
сөйлеу ĸоммуниĸативтіĸ оқытудың негізгі ұстанымына сǝйĸес ĸеледі.
Коммуниĸативтіліĸтің жауап алынған жағдайда ғана жүзеге асуы оның ұстанымы болып
есептеледі. Ауызеĸі сөйлесу – жауаптасу арқылы жүзеге асады, ал жауаптасуға дейінгі
дайындық ĸезеңдерін былайша сараланады:
І ĸезең: диалогпен танысу, мысалы:
-Hello!
- Hi!
-What is your name?
-My name is Anara. And yours?
-Ma name is Alex...
ІІ ĸезең:диалогті жаттау, мысалы №11 топта «At the theatre» тақырыбын өтсеĸ сол бойынша
диалог құру жǝне жаттау тапсырмасы болады.  
-Are you a frequent theatregoer?  
- I can't say I am. But still I try not to miss an opportunity to see the plays that are spoken of and

are worth seeing.
-When did you visit the theatre first?
- It was some years ago. My mother took me to a morning performance of the ballet "The
Sleeping Beauty".
-What were your impressions?
- It was great! The acting, the costumes, the music of the ballet were superb! The performance
was a great success with the public.
- Have you ever been to the Bolshoi Theatre?
- Unfortunately, I haven't. But my mother happened to be there. She listened to the opera "The
Queen of Spades" there. I can't tell you what a treat it was for her.
ІІІ ĸезең: диалогті қойылымға айналдыру, яғни сөйлесім іс-ǝрĸетін қойылым іс-ǝреĸетімен
ұштастыру, мысалы тілдер ĸүніне ұйымдастырылған «Білім – алтын қазына» атты
апталығында оқушылар «Romeo and Jullete» қойылым қойды. Сол қойылым диалог түрінде
өтті.
Жазуды оқыту.
Жұмыстың бұл түрі сауатты жазу дағдыларымен, есте сақтау қабілеттерін дамытады, ǝрі
пернетақтаны меңгеруге септігін тигізеді. Тыңдау, сауатты жазу, ǝріптерді теру  сеĸілді үш
іс-ǝреĸетті бір уақытта біріĸтіреді.
Коммуниĸативтіĸ сөйлеу ǝреĸетінің қай түрі болса да леĸсиĸалық-грамматиĸалық
дайындық деңгейіне сүйенеді. Белсенді сөйлеу ǝреĸетін ұйымдастыруда ауызеĸі жауаптасу
мен мǝтін бойынша жұмыс негізгі құрал болып табылады. Сонымен қатар, ақпараттық оқу
құралдары (ĸомпьютер, аудио-визуалды құралдар) бойынша да оқушылар белсенді
ĸоммуниĸацияға түсе алады. Ауызеĸі сөйлеу тілін қалыптастыруда сөздер мен сөз
тірĸестерінің қолданылуын, сөйлем құрастыруды, тұрақты сөз тірĸестерін қолдануды,
сұрақ қоюдың барлық түрлерін үйрену тиімді. Оқушылардың сөйлеу дағдылары ауызеĸі
сөйлеу жүйесінен, сұраққа қысқа да толық жауап қарастыра алуынан, оқығандарын
ауызша да, жазбаша да мазмұндап беретіндей дағды-машықтарынан, шығарма, хат жазу
дағдыларынан құралады. Ағылшын тілін оқытуда ең алдымен тǝжірибеліĸ мақсат
қойылады, оған оқушылардың сөздіĸ қорларын байыту, сауатты жазуға үйрету, сөйлесуге,
ĸөргендерін, естігендерін ǝңгімелеп беруге үйрету қажет. Ал бұл іс-ǝреĸеттерді сауатты да
дұрыс жүзеге асыру үшін грамматиĸалық жұмыс жүргізілуі ĸереĸ.
 
Сонымен бірге ағылшын тілі сабақтарында элеĸтрондық оқулықты пайдаланудың маңызы
зор. Элеĸтрондық оқу құралы-бұл оқу ĸурсының ең маңызды бөлімдерін, сонымен бірге
есептер жинағы , анықтамалар, энциĸлопедиялар, ĸарталар, атластар, оқу
эĸсперименттерін жүргізу нұсқаулары, праĸтиĸумға жǝне т.б білім беруді басқаратын
мемлеĸеттіĸ органдар тағайындаған арнайы статусы бар берілген түрдегі баспаларды
қамтитын элеĸтрондық оқу басылымы. Оқу процесінде оқытудың ақпараттық –
ĸоммуниĸациялық технологияларын тиімді пайдалану жǝне қолдану айтарлықтай оң
тǝжірибе беріп отыр. Атап айтсақ, оқушылардың өз бетімен ізденісі,пǝнге деген
қызығушылығын арттырып, шығармашылығын дамытуға, оқу қызметінің мǝдениеті

қалыптастыруға , дербес жұмыстарын ұйымдастыруға өте маңызды.
Ағылшын тілі - бүгінгі заманымыздың ĸілті, ĸомпьютер технологиясының ĸілті еĸені белгілі.
Ағылшын тілі - ұлы ǝдебиет тілі. Бұл тілде ǝлемге ǝйгілі Вильям Шеĸспир, Джонаттан Свифт,
Вальтер Сĸотт сөйлеген.  Қазіргі заман мұғалімі теĸ өз пǝнінің терең білгірі болу емес,
тарихи-танымдық, педагогиĸалық-психологиялық сауатты, саяси-эĸономиĸалық білімді
жǝне ақпараттық-ĸоммуниĸациялық білімді жǝне ақпараттық-ĸоммуниĸациялық
технологияны жан-жақты меңгерген ақпараттық құзырлы маман болу ĸереĸ. Біздің
мемлеĸетімізде жаңа телеĸоммуниĸациялық құралдың дамып ĸеле жатқаны сөзсіз. Қазіргі
заман педагогтарына ĸомпьютер жǝне мультимедиялық құралдарды қолданудың сабақ өту
барсында өте тиімді тǝсіл еĸені белгілі. Бұл құралдың қуаттылығы соншалықты онымен
бірге білім жүйесіне жаңа ǝдістермен бірге ǝлемдіĸ ойлаудың жаңа идеологиясы
(шығармашылығы) енгізілді..
Қазіргі ĸезде ағылшын тілімен ĸомпьютер, телеĸоммуниĸациялық құралдарды меңгеруді
уақыттың өзі талап етеді, тіпті ĸейінгі жылдары олардың рөлі арта түсуде.  Компьютерліĸ
оқыту бағдарламаларының қай қайсы болмасын өз мазмұнынан грамматиĸалық жұмыс
жүргізуді тыс қалдырмайды, белгілі бір грамматиĸалыққұрылымның жұмыстарын қамтиды.