Материалдар / Әкімшілік құқық негіздері
2023-2024 оқу жылына арналған

қысқа мерзімді сабақ жоспарларын

жүктеп алғыңыз келеді ма?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған

Әкімшілік құқық негіздері

Материал туралы қысқаша түсінік
оқытушыларға арналған лекция
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
26 Қараша 2018
4968
7 рет жүктелген
Бүгін алсаңыз 25% жеңілдік
беріледі
770 тг 578 тг
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
logo

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Күні:Тақырыбы: Әкімшілік құқық негіздері

Сабақтың мақсаты:1.Оқушылардыәкімшілік құқықтық мен таныстыру;
  • Білімдерін дамыту, ой өрістерін кеңейту;
  • Отанға патриоттық сезімдерің одаң ары дамыту.


Сабақ түрі: АраласСабақ жабдығы: Кесте.Сабақ барысы:I. Ұйымдастыру кезеңіII.Үй тапсырмасын тексеру: 1. Ауызша тапсырмалар. 2.Үйге берілетің сұрақтар. 3. Өздік тапсырма орындау. 4.Қорытынды ой айтқызу.III. Жаңа материалды оқыту: Лекция жоспары:1.Әкімшілік құқық түсінігі.
  • Әкімшілік құқықтың негізгі мақсаттары;
  • Әкімшілік-құқықтық қатынастар.
  • Әкімшілік қатынастарының ерекшеліктері.
  • Кесте жұмысы.
IV.Бекіту: 1.Ортақ ой тұжырымдама жасау.V.Қорытынды: Қорытынды шығару, бағалау. VI. Үй тапсырмасы:Әкімшілік тәтіпті бұзу.

















Тақырыбы: Әкімшілік құқық негіздеріӘкімшілік құқық түсінігі. Әкімшілік құқығы дегенімз-бұл басқару құқығы.Ол әкімшілік биліктің қалыптасуыжәне қызмет етуі барысында туындайтын қатнастарды реттеп отырады. Әкімшілік құқықтың зертейтін (шұғылданатын)мәселесі мемлекеттік басқару органдарын(атқарушы билікті)ұйымдастыру және олардың қызметі барысында қалыптасатын қоғамдық қатнастардың жиынтығы болып табылады. Әкімшілік құқығының нормалары атқарушы билік органдарын, сондай-ақ кәсіп орындарын,мекемелерді құру, қайта құру, тарату және олардың басқару органдарымен өзара қарым-қатынас тәртібін айқындайды. әкімшілік құқығының нормалары азаматтардың да көптеген құқықтарын;олардың мемлекеттік қызметке кіру және мемлекеттік қызметті өткеру тәртібін, мемлекеттік қызметшінің құқығы мен міндеттерін және олардың жауапкершілігін айқындайды. Әкімшілік құқықтың негізгі мақсаттары; Атқарушы биліктің жұмысты тиімді жасауына жағдайлар туғызу;Атқарушы биліктің демократиялық жолмен оңтайлы ұйымдастырылуын қамтамасыз ету;Азаматтардың,олардың бірлестіктерінің өз құқықтарын іске асыру ушін басқару саласында жағдайлар туғызу;Азаматтар мен қоғамды мемлекет аппараты қызметкерлерінің әкімшілдік өктемдігінен,қияпаттарынан,салақтығынан қорғауды қамтамасыз ету.Әкімшілік құқықтың жүйесі мен көздері. Әкімшілік құқықтың көздері мыналар;Қазақстан Республикасының Конституциясы.Конституциялық нормалар атқарушы билік органдарының қалыптасуы негіздері мен қызметін,құзыреттерін, олардың мемлекеттік басқа органдармен және өзара қарым-қатнастары негіздерін айқындайды; 2001жылы30 қаңтарда қабылданған Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы Кодексі; Қазақстан Республикасының заңдары; Президент актілері (жарлықтар, заңдық күші бар жарлықтар,өкімдер); Қазақстан РесбупликасыҮкіметінің қаулылары; Министрліктердің,агенттіктердің,ведомстволардыңнормативтік актілері(бұйрықтар,нұсқаулар және т.б.); Парламент палаталарының нормативтік қаулылары;Әкімшілік қатынастарының ерекшеліктері.Әкімшілік құқық – бұл қоғамдық қатынастардың ерекше тобын  реттеуге арналған ҚР құқықтық жүйесінің саласы.  Олардың басты ерекшелігі олар:Әкімшілік құқықтың пәні —  бұл мемлекеттік басқару сферасында   туындайтын, дамитын және тоқтатылатын  қоғамдық   қатынастар.Әкімшілік құқықтың пәніне мына қатынастарды   жатқызуға болады:1)  Атқарушы билік органдарының ұйымы байланысты;2) Басқаруда атқарушы билік органдарының  әкімшілік – биліктік өкілеттіліктерді жүзеге асыру  барысында және  азаматтармен, мемлекеттік және мемлекеттік емес  ұйымдармен өзара  әрекеттерінде  туындайтын;3) Әкімшілік құқық  бұзушылықтарды   істегені үшін  туындайтын;Әкімшілік құқық  үшін тән құқықтық реттеу әдістері:1) Билік әдісі – бағындыру, немесе  тура бұйыру  әдісі ( қатынастар әкімшілік құқықтың шегінде біреуінің екіншісіне бағынуына  тұрғызылады);2) Ұсыну  әдісі (басқару  субъектісінің ұсыныстары  егерде оны  басқару екінші  қатысушысы қабылдаған жағдайда  заңды күшке ие болады)3) Келісу әдісі (өзара  бағыныштылықта болмайтын  қатысушылар арасында)4) Теңдік  әдісі (мемлекеттік механизмнің  бір  деңгейінде  тұратын  субъектілер  әкімшілік келісімшарт түрінде  бірлескен әрекеттерді қабылдайды)Әкімшілік құқықтың жүйесі —  бұл салаларды құрайтын салашықтарға жиыстырылған топтар – құқықтық институттар бойынша  бөлінген  құқық нормаларының  ғылыми – ұйымдастырылған  жиынтығы – біртұтас  нормативті  құрылым.Әкімшілік құқықтың қайнар көздері – бұл басқару қатынастарының субъектілерінің  мінез – құлық ережелері көрсетілген  және бекітілген мемлекеттік билік   ресми түрде мақұлдаған нысандар.Құқықтың қайнар көзі болып табылуы үшін  әрбір осындай нысанда бірқатар мынадай белгілер болуы қажет:1) Субъектілердің  белгілі бір категориялары  орындау үшін  міндетті  бір немесе бірнеше мінез – құлық ережелері (құқық нормалары) болуы қажет.2) Осындай  болуы  үшін  мемлекеттік билік ресми түрде  мақұлдауы қажет.Әкімшілік құқықтың басқа құқық салаларымен  арақатынасы —  әкімшілік құқық бірыңғай жүйенің  құрамды бөлігі бола отырып құқық  салаларының барлығымен өте  тығыз байланысты.ҚР Әкімшілік құқық бұзушылық туралы Кодексінің 28 бабына сәйкес Әкімшілік құқық бұзушылық – бұл  мемлекеттік немесе қоғамдық тәртіпке, белгіленген басқару  тәртібіне  қол сұғатын, құқыққа қайшы, кінәлі әрекет немесе әрекетсіздігі, сол үшін заңнамада әкімшілік жауаптылық қарастырылған (мультимедиялық-презентация).Әкімшілік құқық бұзушылық ерікті мінез –құлық актісі – іс-қимыл болып табылады және мінез – құлықтың екі аспектісінен тұрады: әрекет немесе әрекетсіздік. Әрекет-бұл міндеттерді, заңды талаптарды белсенді о орындамау, сонымен қатар тиым салушылықты бұзу (мысалы, егінді улау немесе ауыл шаруашылық дақылдарын жою, көкнәр немесе сораны заңсыз егу және өсіру). Әрекетсіздік  -бұл міндеттемелерді бәсең орындамау, мысалы, мемлекеттік статистикалық байқауды жүргізуден бас тарту, өндіріс қалдықтарын көму бойынша және ағынды суларды төгудің талаптарын орындамау. Әкімшілік құқық бұзушылықты жасау әкімшілік жауаптылықтың, тұлғаға әкімшілік жаза  қолданудың  фактілік негізі болып табылады(нормативті негізі – құқық нормасы, соған сәйкес әкімшілік жауаптылық  белгіленеді және қолданылады).Әкімшілік құқық бұзушылықтың негізгі белгілері:1) қоғамдық қауіптілік —  бұл іс — әрекеттің қоғамның, мемлекеттің, азамататрдың мүдделеріне зиян келтіруі, мысалы, ұсақ бұзақылық, мас күйінде  көлік құралдарын басқару2) құқыққа қайшылық – құқық нормасын бұзатын іс-әрекеттерді жасауы3) кінәлілік – бұл ерікті, саналы іс — әрекет. Кінә тұлғаның істеген ісіне және оның салдарына психикалық қатысын білдіреді. Іс-әрекетті құқық бұзушылық деп  деп тану үшін оның  ерік-жігерлік және саналы көрініс екендігін анықтау қажет, яғни саналы ойлайтын адамның психикалық қызметінің нәтижесі екендігін анықтау қажет.4) жазаланушылық – бұл іс-әрекет әкімшілік құқық бұзушылық деп танылады, егерде оны істегені үшін заңнамада әкімшілік жауаптылық қарастырылған болса.5) жаппай өріс алуы  (массовость) — бұл егерде қандайда болмасын іс-әрекетті істеудің таралуы, жаппай өріс алуы  қоғамдық қатынастарға  қауіп төндірсе, заң шығарушы  осы қатынастарға қорғалатын мәртебе  беруге мәжбүр, заңнамалық түрде мінез-құлық ережесін  бекітуге және   оны бұзғаны үшін жауапкершілік белгілеуге  мәжбүр болады.Әкімшілік құқық бұзушылықтың құрамы — бұл әкімшілік жауапкершілікке тартатындай жеткілікті белгілердің (элементтердің) жиынтығы.

Кесте жұмысы.
СұрақтарАзаматтық құқық Әкімшілік құқық
Бізге қажеттілігі және маңызы?



Қандай салаларда жұмыс атқарат?





















































Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!
Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!