Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

Оттекті органикалық қосылыстар.

Колледж: ТӨИжЖТ колледжі

Күні:

Оқытушының аты-жөні: Жакупбекова Гульнар Оразалиновна

Тобы: 11 топ

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Альдегидтер мен кетондар,гомологтық қатары, құрылысы,

изомерленуі. Альдегидтердің химиялық қасиеттері және

алынуы.

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

• Химия пәніне кіріспе. Мектеп миссиясы. «Интернационалдандыру», «Мәдениетаралық», «Мәдениетаралық білім» осы терминдердің химия пәнімен байланысын білу.

• альдегид, кетондардың құрылымдық формулаларын құру, оларды IUPAC бойынша атау;

• альдегид, кетон және карбон қышқылдарының құрылымдық формулаларын құрады және оларды IUPAC бойынша атау;

• Альдегидтердің физикалық қасиеттерін болжап, спирттердің қасиеттерімен салыстыра алу;

• Альдегидтердің химиялық қасиеттеріндегі реагенттерді анықтап, реакция теңдеуін құрастыру;

• Есептің берілгені бойынша зат құрамындағы элементтің массалық үлесін, реакция өнімінің көлемін, заттың формуласын табу.

Сабақ мақсаттары

Барлық білім алушылар:

• альдегид, кетондардың құрылымдық формулаларын құрады;

Көпшілік білім алушылар:

• альдегид, кетондардың құрылымдық формулаларын құрады және оларды IUPAC бойынша атайды;

Кейбір білім алуш

ылар:

• альдегид, кетон және карбон қышқылдарының құрылымдық формулаларын құрады және оларды IUPAC бойынша атайды;

• Альдегидтердің физикалық қасиеттерін болжап, спирттердің қасиеттерімен салыстыра алады;

• Альдегидтердің химиялық қасиеттеріндегі реагенттерді анықтап, реакция теңдеуін құрастырады;

• Есептің берілгені бойынша зат құрамындағы элементтің массалық үлесін, реакция өнімінің көлемін, заттың формуласын таба алады.

Бағалау критерийлері

• слайдқа қарап дұрыс тұжырым жасады;

• негізгі ұғымдар анықтамасын біледі;

• заттардың формуласына қарап, номенклатура бойынша аталуын

түсіндіреді;

• альдегидтер изомерлерінің формуласын құрастырып, оларды

IUPAC бойынша атайды;

• спирттер мен альдегидтердің физикалық қасиеттерін болжап,

салыстыра алады;

• Есептің берілгені бойынша зат құрамындағы элементтің массалық

үлесін, реакция өнімінің көлемін, заттың формуласын анықтай

алады.

Тілдік мақсаттар

Терминдерді дұрыс қолданып, өз ойын толық жеткезе алу

Құндылықтарды дарыту

Мәңгілік ел Жалпы әлемдік және аймақтық маселелерді шешудегі ұлттық қауіпсіздік пен біздің еліміздің жаһандык катысуы құндылығы тұрғысында

• құрмет

• ынтымақтастық

• өмір бойы білім алу

• «Интернационалдандыру»

• «Мәдениетаралық»

• Мәдениетаралық білім

құндылықтарын дарыту ынтымақтастыру атмосферасын құру, әңгіме-сұхбат жасау арқылы, топтық, жекелей, жұппен бірлесе отырып тапсырмаларды орындау барысындағы нақты іс-әрекеттер арқылы жүзеге асады.

Пәнаралық байланыстар

• биологиямен

• экологиямен

• географиямен

байланыстыру арқылы іске асады.

АКТ қолдану дағдылары

Презентация, бейнетаспалар, суреттер, сызбакестелер көрсетіледі.

Бастапқы білім

Атом құрылысы (2) (7.1В)

Химиялық реакциялардың мысалдары (7.2В)

Химиялық реакциялардың мысалдары (9.1С)

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

3 минут

Қалыпты ахуал, ынтымақтандыру атмосферасын құру.

Шеңбер түзе айнала дөңгелекке тұрып танысу сәтін ұйымдастыру. Біратомды қаныққан спирттердің аттарын атап, атаулары сол әріптен басталатын сын есім айту, солай сол жақта тұрған көршілесіне айтып жалғаса береді.

Спирт аттары қиындылар беріледі.

Сабақтың ортасы

15 минут

5 минут

5 минут

4 минут

7 минут

10 минут

4 минут

6 минут

7 минут

Жаңа сабақты түсіндіру кезеңі

Альдегидтер мен кетондардың құрылымы

Альдегидтер мен кетондар – көміртек атомымен қосбайланыспен байланысқан, оттек атомынан тұратын қосылыстар. Бұл құрылым карбонил тобы деп аталады.

Альдегидтер – құрамында карбонил тобы бар және оған байланысқан сутек атомы мен көмірсутекті топтан тұратын органикалық қосылыс.

Кетондар дегеніміз – карбонил тобы мен оған тіркелген екі көмірсутек тобынан тұратын органикалық қосылыс.

Альдегидтердің номенклатурасы

1. Карбониль тобындағы көміртек атомынан бастап ең ұзын көміртек тізбегін нөмірлейді.

2. Радикалдың орнын көрсетіп, оны атайды.

3. Көмірсутекті атайды.

4. Альдегид тобын –аль жалғауымен көрсетеді.

Альдегидтердің номенклатурасы бойынша білімдерін бекіту мақсатында тапсырма беріледі. Бірге талданады.

Кетондардың Номенклатурасы

Оқушыларға қосымша материал ретінде bilimland.kz сайтынан сілтемелер беріледі.

3. Карбонильді топқа қосылу реакциялары

1. HCN циансутек қышқылының қосылуы:

2. Спирттердің қосылуы (катализатор қышқыл немесе негіз қатысында):

Карбонилді қосылыстардың полимерлену реакциясы

Альдегидтер молекулаларының әрекеттесуінен циклді қосылыстар түзеді.

Карбонилді қосылыстардың конденсациялану реакциялары

1. Альдегидтер мен кетондардың тотықсыздану реакциялары

Альдегидтер Ni-катализаторы қатысында сутегімен әрекеттескенде біріншілік спирттер, ал кетондар екіншілік спирттер түзеді.

5. Альдегидтер және кетондардың тотығу реакциялары

а) күміс оксидінің аммиактағы ерітіндісімен тотыққанда «күміс айна» реакциясы жүреді:

2. R–CH=O + 2[Ag(NH₃)₂]OH  RCOOH + 2Ag + 4NH₃ + H₂O

б) мыс (II) гидроксидімен тотыққанда қызыл кірпіш түсті Cu₂O тұнбасы түзіледі:

3. R–CH=O + 2Cu(OH)₂  RCOOH + Cu₂O + 2H₂O

Жоғарыда айтылған реакциялар альдегидтік топтарға саплық реакция болып табылады.

4. Альдегидтер мен кетондардың алынуы:

1. Біріншілік спирттер тотыққанда альдегидтер, соңынан карбон қышқылы түзіледі.

Екіншілік спирттерді тотықтырып кетондар алады.

2. Алкиндерді гидраттап (Кучеров реакциясы)
   альдегид алады.

5. Альдегидтер және кетондардың қолданылуы

Метаналь (құмырсқа альдегиді) CH₂=O

 фенолформальдегидті смола алуда;

 несеп – формальдегидтік смола (карбамидтік) смола алуда;

 полиоксиметилен

Жүктеу

ЖИ арқылы жасау

ЖИ арқылы жасау

Бөлісу

1 - айлық

Материал тарифі

-96% жеңілдік

00

05

00

ҚМЖ

Ашық сабақ

Тәрбие сағаты

Презентация

БЖБ, ТЖБ тесттер

Көрнекіліктер

Балабақшаға арнарлған құжаттар

Мақала, Эссе

Дидактикалық ойындар

және тағы басқа 400 000 материал

Барлық 400 000 материалдарды шексіз
жүктеу мүмкіндігіне ие боласыз

1 990 ₸ 49 000₸

1 айға қосылу

Таңдау

Материалға шағымдану

Бұл материал сайт қолданушысы жариялаған. Материалдың ішінде жазылған барлық ақпаратқа жауапкершілікті жариялаған қолданушы жауап береді. Ұстаз тілегі тек ақпаратты таратуға қолдау көрсетеді. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзған болса немесе басқа да себептермен сайттан өшіру керек деп ойласаңыз осында жазыңыз

Жариялаған:

Жакупбекова Гульнар Оразалиновна

10 Ақпан 2022

1820

Шағым жылдам қаралу үшін барынша толық ақпарат жіберіңіз

Шағымды қалдыру

Альдегидтер мен кетондар

Тақырып бойынша 11 материал табылды

Альдегидтер мен кетондар

Материал туралы қысқаша түсінік

Сабақ жоспары: Карбонильді қосылыстар. Альдегидтер мен кетондар. Колледждің 1 курс білім алушыларына арналған сабақ, жоспарда Блум таксономиясы бойынша тапсырмалар бар, бағалау 100 балдық жүйемен, әр тапсырмаға дескрипторлар жазылған.

Материалды жүктеу

Материалдың қысқаша нұсқасы

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Оттекті органикалық қосылыстар.					Колледж: ТӨИжЖТ колледжі
Күні:					Оқытушының аты-жөні: Жакупбекова Гульнар Оразалиновна
Тобы: 11 топ					Қатысқандар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақ тақырыбы		Альдегидтер мен кетондар,гомологтық қатары, құрылысы, изомерленуі. Альдегидтердің химиялық қасиеттері және алынуы.
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)		Химия пәніне кіріспе. Мектеп миссиясы. «Интернационалдандыру», «Мәдениетаралық», «Мәдениетаралық білім» осы терминдердің химия пәнімен байланысын білу. альдегид, кетондардың құрылымдық формулаларын құру, оларды IUPAC бойынша атау; альдегид, кетон және карбон қышқылдарының құрылымдық формулаларын құрады және оларды IUPAC бойынша атау; Альдегидтердің физикалық қасиеттерін болжап, спирттердің қасиеттерімен салыстыра алу; Альдегидтердің химиялық қасиеттеріндегі реагенттерді анықтап, реакция теңдеуін құрастыру; Есептің берілгені бойынша зат құрамындағы элементтің массалық үлесін, реакция өнімінің көлемін, заттың формуласын табу.
Сабақ мақсаттары		Барлық білім алушылар: альдегид, кетондардың құрылымдық формулаларын құрады; Көпшілік білім алушылар: альдегид, кетондардың құрылымдық формулаларын құрады және оларды IUPAC бойынша атайды; Кейбір білім алуш ылар: альдегид, кетон және карбон қышқылдарының құрылымдық формулаларын құрады және оларды IUPAC бойынша атайды; Альдегидтердің физикалық қасиеттерін болжап, спирттердің қасиеттерімен салыстыра алады; Альдегидтердің химиялық қасиеттеріндегі реагенттерді анықтап, реакция теңдеуін құрастырады; Есептің берілгені бойынша зат құрамындағы элементтің массалық үлесін, реакция өнімінің көлемін, заттың формуласын таба алады.
Бағалау критерийлері		слайдқа қарап дұрыс тұжырым жасады; негізгі ұғымдар анықтамасын біледі; заттардың формуласына қарап, номенклатура бойынша аталуын түсіндіреді; альдегидтер изомерлерінің формуласын құрастырып, оларды IUPAC бойынша атайды; спирттер мен альдегидтердің физикалық қасиеттерін болжап, салыстыра алады; Есептің берілгені бойынша зат құрамындағы элементтің массалық үлесін, реакция өнімінің көлемін, заттың формуласын анықтай алады.
Тілдік мақсаттар		Терминдерді дұрыс қолданып, өз ойын толық жеткезе алу
Құндылықтарды дарыту		Мәңгілік ел Жалпы әлемдік және аймақтық маселелерді шешудегі ұлттық қауіпсіздік пен біздің еліміздің жаһандык катысуы құндылығы тұрғысында құрмет ынтымақтастық өмір бойы білім алу «Интернационалдандыру» «Мәдениетаралық» Мәдениетаралық білім құндылықтарын дарыту ынтымақтастыру атмосферасын құру, әңгіме-сұхбат жасау арқылы, топтық, жекелей, жұппен бірлесе отырып тапсырмаларды орындау барысындағы нақты іс-әрекеттер арқылы жүзеге асады.
Пәнаралық байланыстар		биологиямен экологиямен географиямен байланыстыру арқылы іске асады.
АКТ қолдану дағдылары		Презентация, бейнетаспалар, суреттер, сызбакестелер көрсетіледі.
Бастапқы білім		Атом құрылысы (2) (7.1В) Химиялық реакциялардың мысалдары (7.2В) Химиялық реакциялардың мысалдары (9.1С)
Сабақ барысы
Сабақтың жоспарланған кезеңдері	Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет						Ресурстар
Сабақтың басы 3 минут	Қалыпты ахуал, ынтымақтандыру атмосферасын құру. Шеңбер түзе айнала дөңгелекке тұрып танысу сәтін ұйымдастыру. Біратомды қаныққан спирттердің аттарын атап, атаулары сол әріптен басталатын сын есім айту, солай сол жақта тұрған көршілесіне айтып жалғаса береді.						Спирт аттары қиындылар беріледі.
Сабақтың ортасы 15 минут 5 минут 5 минут 4 минут 7 минут 10 минут 4 минут 6 минут 7 минут	Жаңа сабақты түсіндіру кезеңі Альдегидтер мен кетондардың құрылымы Альдегидтер мен кетондар – көміртек атомымен қосбайланыспен байланысқан, оттек атомынан тұратын қосылыстар. Бұл құрылым карбонил тобы деп аталады. Альдегидтер – құрамында карбонил тобы бар және оған байланысқан сутек атомы мен көмірсутекті топтан тұратын органикалық қосылыс. Кетондар дегеніміз – карбонил тобы мен оған тіркелген екі көмірсутек тобынан тұратын органикалық қосылыс. Альдегидтердің номенклатурасы Карбониль тобындағы көміртек атомынан бастап ең ұзын көміртек тізбегін нөмірлейді. Радикалдың орнын көрсетіп, оны атайды. Көмірсутекті атайды. Альдегид тобын –аль жалғауымен көрсетеді. Альдегидтердің номенклатурасы бойынша білімдерін бекіту мақсатында тапсырма беріледі. Бірге талданады. Кетондардың Номенклатурасы Оқушыларға қосымша материал ретінде bilimland.kz сайтынан сілтемелер беріледі. 3. Карбонильді топқа қосылу реакциялары HCN циансутек қышқылының қосылуы: Спирттердің қосылуы (катализатор қышқыл немесе негіз қатысында): Карбонилді қосылыстардың полимерлену реакциясы Альдегидтер молекулаларының әрекеттесуінен циклді қосылыстар түзеді. Карбонилді қосылыстардың конденсациялану реакциялары Альдегидтер мен кетондардың тотықсыздану реакциялары Альдегидтер Ni-катализаторы қатысында сутегімен әрекеттескенде біріншілік спирттер, ал кетондар екіншілік спирттер түзеді. 5. Альдегидтер және кетондардың тотығу реакциялары а) күміс оксидінің аммиактағы ерітіндісімен тотыққанда «күміс айна» реакциясы жүреді: R–CH=O + 2[Ag(NH3)2]OH  RCOOH + 2Ag + 4NH3 + H2O б) мыс (II) гидроксидімен тотыққанда қызыл кірпіш түсті Cu2O тұнбасы түзіледі: R–CH=O + 2Cu(OH)2  RCOOH + Cu2O + 2H2O Жоғарыда айтылған реакциялар альдегидтік топтарға саплық реакция болып табылады. 4. Альдегидтер мен кетондардың алынуы: Біріншілік спирттер тотыққанда альдегидтер, соңынан карбон қышқылы түзіледі. Екіншілік спирттерді тотықтырып кетондар алады. Алкиндерді гидраттап (Кучеров реакциясы) альдегид алады. 5. Альдегидтер және кетондардың қолданылуы Метаналь (құмырсқа альдегиді) CH2=O  фенолформальдегидті смола алуда;  несеп – формальдегидтік смола (карбамидтік) смола алуда;  полиоксиметилен Материалды жүктеу Жүктеу Сақтау Бөлісу ЖИ арқылы жасау Файл форматы: docx Химия Сабақ жоспары Басқа 10.02.2022 1820 Жүктеу Сақтау ЖИ арқылы жасау Жариялаған: Жакупбекова Гульнар Оразалиновна Бұл материалды қолданушы жариялаған. Ustaz Tilegi ақпаратты жеткізуші ғана болып табылады. Жарияланған материалдың мазмұны мен авторлық құқық толықтай автордың жауапкершілігінде. Егер материал авторлық құқықты бұзады немесе сайттан алынуы тиіс деп есептесеңіз, шағым қалдыра аласыз Қазақстандағы ең үлкен материалдар базасынан іздеу Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде керек материалды іздеп, жүктеп алып сабағыңызға қолдана аласыз Іздеу Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз! Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі. Толығырақ Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз! Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз! Жариялау Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз! Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз! Жариялау Министірлікпен келісілген курстар тізімі Химия пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Тарих пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Биология пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Ағылшын тілі пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ География пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Информатика пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Мектепке дейінгі білім беру бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ «Қазақ тілі» жəне «Қазақ əдебиеті» бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Дене шынықтыру пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Білім алушылардың білім сапасын арттыру мақсатында сабақта цифрлық технологияларды қолдану 80/108 сағат Толығырақ Инклюзивті білім беру жүйесінде ерекше білім беру қажеттілігі бар білім алушыға психологиялық-педагогикалық қолдау көрсету бойынша педагогтердің кәсіби және пәндік құзыреттіліктерін дамыту 80/108 сағат Толығырақ