Аллельді және аллельді емес гендердің өзара әрекеттесуі.

Пән: «Биология»

Күні:

Колледж: КГП на ПХВ «Өскемен жоғарғы медициналық колледжі.

Мұғалімнің аты-жөні: Құмарбекова Аяулым Құмарбекқызы

Қатысқандар:

Қатыспағандар:

Курс, топ:

Тақырып

3.3.8 Аллельді және аллельді емес гендердің өзара әрекеттесуі.

Оқыту нәтижесі

Міндеттерді шешу арқылы тұқым қуалаушылықтың негізгі заңдылықтарын түсіндіру.

Бағалау критерийі (өлшемдері)

Аллельді және аллельді емес гендердің өзара әрекеттесуін түсіндіру.

Үлгілік оқу бағдарламасының бағыты

Техника-технологиялық бағыттың «Биология» пәні бойынша техникалық және кәсіптік білімнің үлгілік оқу бағдарламасы.

Оқу-әдістемелік құрал жабдықтар, әдебиеттер

ОӘК «Биология», ОӘК «Молекулалық биология»

Негізгі әдебиеттер:

Биология Асанов Н

Biology. Textbook Эрметов Б

Қосымша әдебиеттер:

А.Р. Соловьева, Б.Т. Ибраимова.

Құрал жабдықтар

Интерактивті тақта, плакаттар, карточкалар.

Тілдік мақсаттар

Пәнге қатысты терминдер мен негізгі сөз тіркестері:

Гомозигота, гетеразигота, доминанттылық, рецессивтілік, комплементарлық, эпистаз, полимерия, көп аллельділік , фенотип, генотип, аллель, аллельді емес, ұрпақ, гомозигота доминанттылық, гомозигота рецессивтілік, будандастыру, пеннет тақташасы.

Пән аралық байланыс

Математика, Экология, география, медицина, ботаника, генетика

АКТ дағдылары

Интерактивті тақтада көрсетілген есепті шығару.

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңі

Уақыты

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар /Студенттің іс-әрекеті/тапсырманы орындау қадамдары/бағалау тәсілі

Сабақтың басы

Сабақтың ортасы

Жаңа сабақ

2 мин

5 мин

10мин

20 мин

10 мин

10 мин

20 мин

Ұйымдастыру кезеңі.

Амандасу. Сәлеметсіздерме студенттер!

Сабаққа даярлықты тексеру.

«Ой қозғау» әдісі бойынша студенттерге сұрақтар қою:

1. Мендельдің 1 заңдылығы қалай аталады?

2. Мендельдің 2 заңдылығы қалай аталады?

3. Мендельдің 3 заңдылығы қалай аталады?

Үй тапсырмасын тексеру: “Ия” “Жоқ” әдісі.

• Кроссинговер (ағылш. crossіng-over – айқасу) – гомологтық хромосомалардың ұқсас бөліктері арасындағы ажырау және қайта бірігу нәтижесінде болатын айқасу;

• кроссинговер Митоздың профазасында жүреді және әр түрлі гендердің аллельдерінің жаңа комбинацияларының түзілуіне әкеледі;

• конъюгациясы – гомологтық хромосомалардың уақытша жұптасып айқасуы;

• Мендель тәжірибелерінде көрсетілгендей, аллельді емес гендер бір-бірінен толық тәуелсіз болу үшін олар әр түрлі хромосомаларда орналасуы керек. Сонда ғана олар мейоз кезінде тәуелсіз ажырай алады;

• Ұқсас хромосомалардың арасында аллельді гендердің алмасуы жүрмейді.

Саралау: «Диалог және қолдау» тәсілі

ЕБҚ: дәрі қабылдауға уақыт беру (қант диабетіне байланысты мүгедектігі бар студент).

«Аллельді және аллельсіз гендерді өзара салыстыру» туралы оқытушы тарапынан дәріс оқылады.

«Визуалды дәріс» әдісі қолданылады.

Жазбаша материалдарды жазғызып, студенттерге электрондық материалдары телефондарына таратылады.

Оқытушы, Асанова Н.Г. «Биология» 10 сынып кітабын оқуға кеңес береді.

Саралау: «Диалог және қолдау» тәсілі

ЕБҚ: дәрі қабылдауға уақыт беру (қант диабетіне байланысты мүгедектігі бар студент).

Жаңа тақырыпты менгерту мақсатында студенттерге әр-түрлі тәсілдер арқылы тапсырмалар беріледі.

1-тапсырма. Жеке жұмыс. «Миға шабуыл» әдісі.

«Google Classroom» бағдарламасы арқылы тесттік тапсырманы жеке орындау.

Студенттерге телефондарына ссылка жиберіледі. https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSc6Jg6o-lKPeFSEbOna_sPs84NHlxqdEPnoZgyuncYIQe_HEw/viewform?usp=sf_link

Саралау: «Қорытынды» тәсілі.

ЕБҚ: дәрі қабылдауға уақыт беру (қант диабетіне байланысты мүгедектігі бар студент).

2-тапсырма. Жұптық жұмыс.

«Ойлан-жұптас-бөліс» әдісі.

Функционалдық сауаттылыққа байланысты «ЖҒС» бағытында құрастырылды.

Құбылыстарды ғылыми тұрғыдан түсіндіру құзіреттілігі қалыптасады.

Қосымша №1

Саралау: «Қорытынды» тәсілі.

ЕБҚ: дәрі қабылдауға уақыт беру (қант диабетіне байланысты мүгедектігі бар студент).

3-тапсырма. Жеке жұмыс.

«Кім жылдам» әдісі. Аллельді және аллельді емес гендерге байланысты есеп:

Аллельді гендерге есеп

Есеп№1.

Адамда Синофриз (қалың қастылық) белгісі қалыпты қастылыққа қарағанда доминантты. Шешесі қалыпты, бірақ өзі Синофризді ер адам, қалыпты қасты әйелге үйленді.

1. Әйелі мен ерінің генотипін анықтаңдар.

2. Бұл некеден туылған ұрпақтың нешеуі қалың қаспен, нешеуі қалыпты қаспен туу пайызын анықтаңыз?

Есеп№2.

Р: ♀ Аа ˣ ♂ Аа

1. Гаметаларын анықтаңыз;

2. Ұрпағының фенотипін және генотипін анықтап, пайыздық корсеткішін көрсетіңіз.

Аллельді емес гендерге есеп

Есеп №3.

♀ АаВВ ˣ ♂ АаВв

1. Гаметаларын анықтаңыз;

2. Ұрпағының фенотипін және генотипін анықтап, пайыздық корсеткішін көрсетіңіз.

Есеп №4.

Фенилкетонурия (гендік ауру, рецессивті ген), серптәрізді эритроциттік анемия(әдетте бұл гендер гомозигота кезінде ерте жастағы өлімге әкеледі, рецессивті ген). Қазіргі кезде медицинаның жетістіктері фенилаланиннің алмасуының бұзылуының ауыр зардаптарын болдырмауға мүмкіндік береді. Егер жанұядағы акесінде фенилкетонурия, ал анасында СЭА, екеуіде аталмыш паталогиялық екі жұбы бойынша гетерозиготалы болса, осы отбасында дүниеге келетін сау баланың туу мүмкіндігі қандай шамада болады?

1. Гаметаларды анықтаңыз

2. Дүниеге келетін сау баланың туу мүмкіндігі қанша пайызды құрайды?

Саралау: «Бағалау» тәсілі.

ЕБҚ: дәрі қабылдауға уақыт беру (қант диабетіне байланысты мүгедектігі бар студент).

1 слайд/

Студенттердің сабаққа деген қызығушылын ояту/Студенттер ауызша сұрақтарға жауап береді:

1. Мендельдің 1-заңы қалай аталады, ол заңы қалай пайда болғанын айтады;

2. Мендельдің 2-заңы қалай аталады, ол заңы қалай пайда болғанын айтады;

3. Мендельдің 3-заңы қалай аталады, ол заңы қалай пайда болғанын айтады.

/Қалыптастырушы бағалау:

Топ ішінде «Жапон әдісі» бойынша бағалау.

2-слайд/Қайталау, студенттер интерактивті тақтадан тапсырманы көріп, «Иә немесе Жоқ» деп жауабын бағалау парақшасына, алдын ала берілген, жазады (ар жауап 1 баллдан бағаланады)/ студенттер жұптаса өзара бағалайды «Көршіңмен алмас» әдісі.

3-слайд/ Оқытушыны мұқият тыңдайды, түсініксіз жерлеріне сұрақ қояды./Берілген тақырып бойынша, дәрісті дәптерлеріне жазады/ ҚБ: Мұғалімнің ауызша кері байланысы.

Слайд/Студ 1300 ₸ - Сатып алу

Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз

Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру

Ашық сабақ, ҚМЖ, көрнекілік, презентация жариялап табыс табыңыз!

Материалдарыңызды сатып, ақша табыңыз. (kaspi Gold, Halyk bank)

Соңғы бір жылда:

45 000 000 ₸

Авторлар тапқан ақша

Толығырақ

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

Тізімді көру

Материал іздеу

Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз

Барлығы 663 959 материал жиналған

Пән

• Жүктелуде...

Бағыт

• Жүктелуде...

Сынып

• Жүктелуде...

Іздеу

Ұқсас материалдар

Дайын ҚМЖ. Барлық пәндерден 2024-2025 оқу жылына, жаңа бұйрыққа сай жасалған

Сертификатталған тренер жасаған

01.01.2023

17 863

13 694

ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған.

Барлық пәндер

Барлық материалдар

Барлық сыныптар

Биология пәні бойынша барлық материалдарды көру

Аттестацияда (ПББ) 100% келетін
тақырыптармен дайындаймыз

Аттестацияда (ПББ) келетін тақырыптар бойынша жасалған тесттермен дайындалып, бізбен бірге тестілеуден оңай өтесіз

Өткен жылы бізбен дайындалған ұстаздар 50/50 жинап рекорд жасады

Толығырақ