|
Оқу
бағдарламасына сәйкес оқу мақсаттары
|
6.1.2.1 әлеуметтік-мәдени,
ресми-іскери тақырыптарға байланысты диалог, монологтердегі
нұсқаулық, құттықтау хат,хабарландыру, өмірбаян, жаңалық, интервью)
көтерілген мәселені талдау;
6.4.3.1-неологизм,термин,диалект сөз, кәсіби сөздердің
қолданыс аясын түсіну және ажырата білу.
|
|
Сабақтың мақсаты:
|
әлеуметтік-мәдени,
ресми-іскери тақырыптарға байланысты диалог, монологтердегі
нұсқаулық, құттықтау хат,хабарландыру, өмірбаян, жаңалық, интервью)
көтерілген мәселені талдайды,
неологизм сөздердің қолданыс
аясын түсінеді, ажыратады.
|
|
Сабақтың ортасы
Мағынаны ашу.
|
Оқулықпен
жұмыс.
1-тапсырма .
Мәтінді оқып, стилін
(ауызекі сөйлеу, көркем сөйлеу)
ажыратыңдар.
ҮЛГІ:
Мәтін
көркем сөйлеу стилінде
жазылған.
-
Образды, көркемдік
мәні бар тіркестер: “Сар
даланың төрінде әсем қала бой түзеді”, “ Ерке есіл жағасында бой
көтерген”, “қайталанбайтын туындылар” сияқты образды тіркестер
қолданылған.
-
Метафора мен
эпитеттер: “Ару
Астана”,
“Арман мен қиял әлемі”, “Бейбіт
Астанамыз”
ӘТН.
Неологизмдер, негізінен,
мынадай жолдармен жасалады:
|
1.
|
сөздік қор мен сөздік
құрамдағы түбір сөздерге түрлі жұрнақтарды қосу арқылы: ұш-ақ,
зият-кер т.б.
|
|
2.
|
жалқы есімдерді жалпы есімге
айналдыру арқылы: абайтанушылар, еуропалықтар
т.б.
|
|
3.
|
екі сөзді біріктіру арқылы:
келіссөз, жолсерік, мұражай, шипажай, мүшелтой, төлқұжат
т.б.
|
Тіліміз мемлекеттік мәртебеге
ие болғалы бері жаңа қолданысқа ие болған сөздер күн санап көбейе
түсуде. Мысалы: сынып, ұлан, заңгер, әуежай, жәрдемақы, оралман,
зейнетақы, дереккөз т.б.
-
тапсырма . Қай жұп жылдам ? /таратпа
материалмен жұмыс/
Берілген сөздерден
неологизмдер, термин, диалект, кәсіби сөздердің жігін ажыратып,
кестеге белгілеңіздер
|
Сөздер
|
Неологизм
|
Кәсіби
сөздер
|
Термин
сөздер
|
Диалект
сөздер
|
|
Жемқорлық
|
+
|
|
|
|
|
Әңгелек
|
|
+
|
|
|
|
Омоним
|
|
|
+
|
|
|
Сым
|
|
|
|
+
|
|
Отбасы
|
+
|
|
|
|
|
пышуыр
|
|
+
|
|
|
|
азанда
|
|
|
|
+
|
|
Глобус
|
|
|
+
|
|
Неологизмдерді қатыстырып, сөйлем
құра.
ҮЛГІ:
Мемлекетімізде жемқор қызметкерлермен күрес
күшейтілді.
-
тапсырма. Берілген сұрақтарға жауап
бере отырып, шағын диалог
жазыңыздар. /сыныпты
екіге бөліп, тапсырмаларды ұсыну/
-
Егер
сәулетші болсаңдар, Астана қаласында қандай ғимараттар салар
едіңдер?
-
Оқылым
мәтініндегі Астана туралы ой толғанысқа қандай пікір қосар
едіңдер?
-
тапсырма. Емле ережелеріне
сүйеніп, пунктуациялық қателерді
түзетіңдер.
ҮЛГІ:
Елордамыз менің
шығармашылығыма жаңа тыныс, жаңа леп әкелді. Бас қала болғаннан
кейін, ақын ағаларымыз қоныс аударды. Әдеби ортаның жаңа әлемі
қалыптаса бастады. Қазақстан Жазушылар одағының филиалы ашылды.
Енді бас қаламыз экономиканың ғана орталығы емес, әдебиет пен
руханияттың да ордасына айналды. Көптеген жоғары оқу орындары бой
көтерді. Жан-жақтан таланты тас жаратын жастардың басы жиналды.
Қайтадан қыран құстай түлеуіме, ақын болып танылуыма осының әсері
тиді. Елордаға жас ақындар көптеп келген соң,
бір-бірімізбен шұрқырасып табыстық. Бір
өлең жазсақ, соны оқуға асықтық...
|
Дескрипторы:
-мәтін мазмұнын
түсінеді;
-мәтіннің стилін
анықтайды;
Дескриптор:
-
неологизм
сөздердің жасалу жолымен танысады.
Дескриптор:
-кестені
толықтарды;
-неологизм, термин, диалект сөз,
кәсіби сөздердің қолданыс аясын ажырата
біледі;
-неологизмдерді қатыстырып сөйлем
құрайды.
Дескриптор:
-сұрақтарға жауап береді;
-диалог жазады.
Дескрипторы:
-Мәтін үзіндісіндегі
пунктуациялық қателерді түзетіп, көшіріп
жазады.
|
Оқулық, жұмыс дәптері, таратпа материал,
слайд
|
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен жасалған
30 Қазан 2024
93
1 рет жүктелген
