Ашық сабақ

Бұйрығына 35-қосымша

Құмаш Нұрғалиев атындағы Колледж

Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарына арналған педагогтің сабақ жоспары

Халықты эвакуациялау және тарату.

Пәннің атауы Бастапқы әскери және технологиялық дайындық.

Дайындаған педагог Т. М. Егембердинов."____" __________2021 жыл

1. Жалпы мәліметтер Курс, 1 - топ-курс; 20-ТО-Каз-1,20-ОП-Каз-1

Сабақ түрі: Аралас сабақ.

2. Мақсаты мен міндеттері

Мақсаты:

1. Білім беру :

Оқытушыларды бейбіт уақытта және соғыс уақытында халықты эвакуациялаудың заманауи тәсілдерімен таныстыру.

2. Тәрбиелік: Оқушыларда әскери бағыттағ білімге оң көзқарас қалыптастыру, халықты түрлі қауіп қатерлерден қорғау.

3. Дамытушылық: Тіршілік қауіпсіздігін қамтамасыз ету және халықты қорғау тәсілдері саласында танымдық қызығушылық пен қабілеттілікті дамыту.

2.1 оқу сабағы процесінде білім алушылар меңгеретін кәсіби дағдылардың тізбесі: 1. Бейбіт уақыттағы эвакуацияның ерекшеліктері. 2.Соғыс кезіндегі эвакуацияның ерекшеліктері. 3. Эвакуациялық іс-шаралардың ерекшеліктері.

3.1. Оқу-әдістемелік жабдықтау,

Анықтамалық әдебиет.

3.2. Техникалық жабдықтар, Материалдар.

4. Сабақ барысы:

Халықты эвакуациялау және тарату.

Жоспары:

1. Эвакуациялық іс-шаралардың ерекшеліктері.

2. Бейбіт уақытта халықты эвакуациялау ерекшеліктері.

3. Соғыс уақытында халықты эвакуациялау ерекшеліктері.

4. Сабақ бойынша Рефлексия: келесі тапсырмаларды орындау: 1. Жоспардың әр тармағы үшін материалмен танысып, конспект жасаңыз, содан кейін бес жауап нұсқасы бар тақырыпқа 3 тест сұрағын тұжырымдаңыз.

2. Хабарламаларды дайындау: 1. Бейбіт уақытта эвакуациялау шараларын кім жүзеге асырады. 2.Эвакуацияны өткізуге арналған негізгі құжаттар. 3. Эвакуацияның мақсаты және халықты тарату.

6 үй тапсырмасы: бөлім _ _ _ _ _ жұп._____ стр._______.

Сабақ жоспарының осы тармақтары міндетті болып табылады. Оқытушы пәннің ерекшеліктері мен білім алушылардың қажеттіліктерін ескере отырып, қосымша элементтер енгізуге құқылы. 1. Эвакуациялық іс-шаралардың ерекшеліктері. Халықты эвакуациялау-халықты табиғи, техногендік және әскери сипаттағы ТЖ аймақтарынан ұйымдасқан түрде әкету (шығару) және оны бірінші кезектегі тіршілікті қамтамасыз ету жағдайлары бойынша алдын ала дайындалған қауіпсіз аудандарда ( ТЖ көзінің зақымдаушы факторлары әсер ететін аймақтардан тыс) орналастыру жөніндегі іс-шаралар кешені. Бейбіт уақытта эвакуациялауға кім жатады ? Техногендік авария немесе апат қаупі төнген және туындаған кезде халықты төтенше жағдайдың зақымдаушы факторларынан шұғыл қорғау жөніндегі негізгі шаралардың бірі оны адамдардың өмірі мен денсаулығына қауіп төндіретін аудандардан эвакуациялау болып табылады. Қауіпсіз аймаққа ауыстыруға жататын адамдардың санын жергілікті атқарушы билік органдары төтенше жағдайдың нақты жағдайынан, төтенше жағдайдың сипаты мен ауқымынан шығатын ГОЧС органдарының ұсынымдарын ескере отырып айқындайды. Эвакуация көбінесе басқа іс-шаралармен бірге жүзеге асырылады: * адамдарды қорғау құрылыстарында паналаумен; * жеке қорғаныс құралдарын қолдану арқылы; * медициналық профилактика және радиацияға қарсы, өртке қарсы және инженерлік жұмыстар жүргізу арқылы жүзеге асырылады. Эвакуациялауды ұйымдастыру және жүргізу ерекшеліктері төтенше жағдайдың туындау көзімен, зақымдаушы факторлармен, эвакуацияланатын халықтың санымен, эвакуациялық іс-шараларды орындау уақыты мен жеделдігімен айқындалады. Сондықтан эвакуация түрлерін бірқатар белгілермен анықтауға болады: * қауіптілік түрлері бойынша; * эвакуациялау тәсілдері бойынша; * қауіпсіз ауданның қашықтығы бойынша; * өткізу ұзақтығы бойынша; * өткізудің басталу уақыты бойынша. Қауіптілік түрлері бойынша эвакуация жүргізілуі мүмкін: * химиялық және радиоактивті зақымдану (ластану) аймақтарынан); * қатты қирау және Апатты су басу мүмкін аймақтардан. Эвакуациялау тәсілдері бойынша ол көліктің әртүрлі түрлерімен, жаяу жүру тәртібімен және құрамдастырылған тәсілмен жүргізілуі мүмкін. Бұл жағдайда біріктірілген әдіс төтенше жағдайлар аймағынан қысқа мерзімде эвакуациялауға мүмкіндік береді. Аралас тәсіл кезінде халықтың барынша ықтимал саны оның қалған бөлігін қолда бар көлікпен бір мезгілде әкетумен жаяу тәртіппен шығарылады. Эвакуацияның аралас әдісі бар көлік құралдары, ең алдымен, балалар мекемелерін, науқастарды, 10 жасқа дейінгі балалары бар әйелдерді, қарттар үйінде тұратын адамдарды әкету үшін қолданылады. Ықтимал төтенше жағдайлар аймақтарынан халықты алдын ала (алдын ала) эвакуациялау ықтимал қауіпті объектілерде аварияның туындау ықтималдығы жоғары екендігі туралы дұрыс деректер алынған кезде жүргізіледі. Алдын ала эвакуациялауды жүргізу үшін бірнеше ондаған минуттан бірнеше тәулікке дейінгі кезеңге техногендік аварияның туындауының қысқа мерзімді болжамы негіз болып табылады. Қауіпті зақымдау әсерлерімен төтенше жағдай туындаған жағдайда халықты шұғыл (шұғыл) эвакуациялау жүргізіледі. Халықты төтенше жағдай аймағынан әкету (шығару) алдын алу уақыты аз болған кезде және адамдарға зақымдаушы факторлардың әсер етуі жағдайында жүзеге асырылуы мүмкін. Халықты шұғыл эвакуациялау адамдардың өмірі мен денсаулығына қатер төндіретін, халықтың тыныс-тіршілігін қамтамасыз етудің қалыпты жағдайлары бұзылған жағдайда да жүргізілуі мүмкін. Бұл жағдайда эвакуациялау туралы шешім қабылдаудың өлшемі адамдардың өмірін қамтамасыз етудің қалыпты жағдайларын қалпына келтіру үшін қажетті уақыттың халықтың өмірі мен денсаулығына зиян келтірместен осы жағдайлар болмаған кезде өмір сүре алатын уақыттан асып кетуі болып табылады. Төтенше жағдайдың таралу ауқымына және оның зардаптарының қауіптілік сипатына байланысты жалпы эвакуация немесе ішінара жүргізілуі мүмкін. Жалпы эвакуация халықтың барлық санаттарын төтенше жағдай аймағынан шығаруды (әкетуді) көздейді. Ішінара эвакуациялау еңбекке жарамсыз халықты, мектеп жасына дейінгі балаларды, мектеп оқушыларын және бастауыш кәсіптік білім беру мекемелерінің оқушыларын төтенше жағдай аймағынан шығару қажет болған кезде жүзеге асырылады. Техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар аймақтарынан халықты эвакуациялау және оны қауіпсіз аудандарға уақытша орналастыру адам шығынының ауқымын және ел экономикасына залал мөлшерін азайтудың негізгі тәсілдерінің бірі болып қала береді. Эвакуациялау тәсілдері мен оны жүргізу мерзімдері төтенше жағдайдың ауқымына, қауіпті аймақта қалған халық санына, көліктің болуына және басқа да жергілікті жағдайларға байланысты. Халықты эвакуациялау қажеттілігі туралы шешім, сондай-ақ оны жоспарлаудың шынайылығы, эвакуациялық іс-шараларды ұйымдастыру мен жүзеге асырудың сапасы үшін жауапкершілік субъектілердің атқарушы билік органдарының басшыларына жүктеледі, эвакуацияланған халықты орналастыру жағдайға байланысты ерекше өкімге дейін қауіпсіз аудандарда жүргізіледі. Қысқа мерзімге орналастыру үшін қоғамдық мекемелер мен мекемелердің (клубтар, пансионаттар, демалыс үйлері, туристік базалар) ғимараттары мен үй-жайларын пайдалану көзделеді. Жазғы уақытта көшірілген халықты шатырлы қалашықтарға қысқа мерзімге орналастыруға болады. Қазақстан ТЖМ деректері бойынша қазіргі уақытта тжкж лауазымды тұлғалары мен басқару органдарының күш-жігері эвакуациялық іс-шараларды жоспарлау сапасын одан әрі жетілдіруге және эвакуациялық органдар мамандарының кәсіптік даярлық деңгейін арттыруға бағытталған. Эвакуацияланушыларды орналастыру орындарын анықтауға, оларды азық-түлікпен, сумен, бірінші кезекте қажетті заттармен, дәрі-дәрмектермен қамтамасыз етуге байланысты мәселелер шешіледі. Қазақстан ТЖМ-нің айтуынша , эвакуацияланушылардың бірінші кезекте тіршілігін қамтамасыз ету үшін қажетті ең аз қаражат қоры барлық жерде құрылған және оларды толықтыру мен жаңарту тәртібі жоспарланған. Айта кету керек, елде эвакуациялық шараларды қамтамасыз ету бойынша барлық іс-шараларға қарамастан, әр адам белгілі бір дәрежеде бұған және жеке жоспарға дайын болуы керек. Эвакуацияны алдын – ала дайындау керек, сонымен қатар оның ең қиын нұсқасына-жедел эвакуацияға дайын болған дұрыс. Төтенше эвакуация жағдайында жиналыстарға уақыт өте аз болады, бұл дайын емес адамға асығыс және дүрбелең тудыруы мүмкін. Мамандар эвакуация кезінде қажет нәрсенің бәрін алдын-ала дайындауға және белгілі бір жерде сақтауға кеңес береді. Құжаттар, ақша, құндылықтар оларды тез алып кету үшін белгілі бір тұрақты жерде сақталуы керек. Жеке заттар, жеке қорғаныс құралдары, қауіпсіз аймақта ұзақ уақыт болу үшін киім мен іш киімді рюкзакта сақтаған жөн, оның салмағы жаяу жүру кезінде адам көтере алатын артық болмауы керек. Әрқашан 2-3 күн ішінде дайын өнім пакеті болуы керек. Барлық заттар, өнімдер мен жеке қорғаныс құралдары оларды қабылдауға және жедел эвакуацияға дайындалуға көп уақыт кетпейтіндей етіп орналастырылуы керек. 6. Жаңа материалды бекіту. - Төтенше жағдай аймағынан халықты көшіру қашан және қандай мақсатта жүргізіледі? - Эвакуацияның қандай түрлері бар? - Қандай жағдайларда шұғыл эвакуация жүргізіледі? Оның ерекшеліктерін тізімдеңіз. - Төтенше жағдай ауданынан тұрғындарды эвакуациялауды кім шешеді? - Тұрғылықты ауданнан эвакуациялау қажеттілігі туындаған жағдайда қалай дайындалу керек? 7. Сабақты қорытындылау және бағалау. 8. Үй тапсырмасы: АӘД оқулығы стр