Күні:04.12.2017ж
Сабақ тақырыбы: Түрік қағанаты 552-603
жылдар
Сабақ мақсаты: Оқушыларға ерте феодалдық құрылыс
кезіндегі алғашқы мемлекеттер туралы түсінік қалыптастырып жүйелі
білім беру.Тарихи оқиғаларды жүйелеп,жіктеп айтуға үйрету,тарихи
оқиғаларды қорытындылауға дағдыландыру.
Сабақ типі: дәстүрлі емес
Сабақ әдісі:
сұрақ-жауап,әңгімелеу,тірек-сызбалар,кестемен жұмыс,сұхбат
т.б
Сабақ көрн:
карта,оқулық,тест,стикерлер,түрлі-түсті бояулар,кесте
т.б
Сабақтың жүру барысы.
Ұйымдастыру(Ынтымақтастық атмосферасын
қалыптастыру «жүректен-жүрекке»; топқа бөлу «стикер түсімен»
2-топқа бөлінеді)
Жаңа сабақ жоспары:
1.Түрік қағанатының құрылуы,жер
аумағы
2.Халқы
3.Шаруашылығы
4.Мәдениеті
5.Түрік қағанатының ыдырауы
Жаңа тақырып бойынша «Кластер» әдісімен
жұмыс(Топтарға тақырып бөлініп беріледі сол бойынша әр топ жұмыс
жүргізеді)
1-топ:Түрік империясының құрылуы және
дамуы
2-топ: Түрік империясының саяси және қоғамдық
ахуалы және империяның ыдырауы
Сергіту сәтін ұйымдастыру «Досының суретін
салу »
1.Алғаш Түрік қағанатын зеттеген
ғалымдар
№
|
Ғұламалар
|
Еңбектері
|
1
|
Рашид
ад-Дин
|
“Жылнамалар жинағы”
|
2
|
Ибн
Хордадбектің
|
“Жолдар мен мемлекеттер
кітабы”
|
3
|
Ата-Малик
Жувейни
|
“Әлем жаулаушысының
тарихы”
|
4
|
М.Қашғари
|
“Дивани лұғат
ат-түрік”
|
5
|
Ж.Баласағұн
|
“Құтадғу білік”
|
6
|
Ә.Баһадүр
|
“Түрік шежіресі”
|
. Кестемен жұмыс.
1-ші
топқа. Түрік қағанаты (552-603 ж)
Аумағы
|
Астанасы
|
Билеушілері
|
Қоғамдық
құрлысы
|
Этникалық
құрамы
|
Алтайдан бастап, батыста Каспий теңізіне
дейіңгі аралықты алып жатты
|
Суяб
|
Бумын
Қара-Еске
Мұқан
Тобо
Иштеми
|
Жоғарғы
билеуші:Қаған
|
Түрік қағанатының негізгі құрамы түркі
тілдес халықтардан тұрды. Олардың ішінде басым
көпшілігі теле
(тирек) тайпалары
құрады. Теле-түрік тайпаларының ортақ
атауы
|
2-топқа
Саяси
тарихы
|
Болған
оқиғалар
|
542 жылы
|
-«Түрік» этнонимі қытай жылнамаларында атала
бастады
|
545 жылы
|
-Түрік қолбасшысына, қытай елшісі келіп, көп
ұзамай екі
ел арасында қарым-қатынас
орнады
|
552 жылы
|
-Түріктер мемлекттік дәрежеге жетті, Жужан
қағандығын
талқандап Бумын
қаған«елхан» деген атақ
алды
|
552-554
жылдары
|
-Бумын қаған қаза болып оның інісі Қара-Еске
қаған болды,
Қара-Ескенің бастауымен түріктер Орхонның жоғарғы
жағында -Букрат
тауларында аварларды екінші рет
жеңді
-Қара-Ескенің інісі Мұқан қағанның тұсында
жужандар мүлде бас
көтере алмастай болып жеңілді. Осы кезден бастап
түріктер
Ұлы даланың Шығыстағы қожасына
айналды
|
570-580
жылдары
|
Түріктердің шығыстағы саяси ықпалы күшті
болды
|
-
Ашық тест
сұрақтары
-
1.Хитай мәнбәлири бойичә «............он
қәбилиниң» хақани аталди.
-
2. Түрк хақанлиғи өзиниң гүлләнгән дәвиридә (VI
әсирниң 70-жиллири)...........башлап йәрләргә егидарчилиқ
қилди.
-
3.Ипәк содиси түркийләр хақанлиғиға наһайити чоң
пайда әкәлди вә ипәк рәхтиниң асасий херидари
..................болди.
-
4. Түркийләр елидә аддий пухра «.........» дәп
атилип,алий дәрижилик топлар болса,йәни .........
«ақсүйәкләр»һөкүмрани топини тәшкил қилди.
Сабақты қорытындылау: «Сұрақ бізден-жауап
сізден»әдісі бойынша оқушылар сұрақ-тапсырмалар
дайындайды.
Бағалау: Фишкалар арқылы
Үйге тапсырма: «Түрік қағанаты» оқып
келу
Кері байланыс:Оқушылар стикерге бүгінгі сабақ
бойынша кері байланыс жазып қалдырады
№
|
Ғұламалар
|
Еңбектері
|
1
|
Рашид ад-Дин
|
|
2
|
Ибн
Хордадбектің
|
|
3
|
Ата-Малик Жувейни
|
|
4
|
М.Қашғари
|
|
5
|
Ж.Баласағұн
|
|
6
|
Ә.Баһадүр
|
|
№
|
Ғұламалар
|
Еңбектері
|
1
|
Рашид ад-Дин
|
|
2
|
Ибн
Хордадбектің
|
|
3
|
Ата-Малик Жувейни
|
|
4
|
М.Қашғари
|
|
5
|
Ж.Баласағұн
|
|
6
|
Ә.Баһадүр
|
|
1-топқа
Аумағы
|
Астанасы
|
Билеушілері
|
Қоғамдық
құрлысы
|
Этникалық
құрамы
|
|
|
|
|
|
2-топқа
Саяси
тарихы
|
Болған оқиғалар
|
542 жылы
|
|
545 жылы
|
|
552 жылы
|
|
552-554
жылдары
|
|
570-580
жылдары
|
|
-
Очуқ тест
соаллири
-
1.Хитай мәнбәлири бойичә «............он
қәбилиниң» хақани аталди.
-
2. Түрк хақанлиғи өзиниң гүлләнгән дәвиридә (VI
әсирниң 70-жиллири)...........башлап йәрләргә егидарчилиқ
қилди.
-
3.Ипәк содиси түркийләр хақанлиғиға наһайити чоң
пайда әкәлди вә ипәк рәхтиниң асасий херидари
..................болди.
-
4. Түркийләр елидә аддий пухра «.........» дәп
атилип,алий дәрижилик топлар болса,йәни .........
«ақсүйәкләр»һөкүмрани топини тәшкил қилди.