«Өскемен көпсалалы технология колледжі» КММ
«Өскемен көпсалалы технологиялық колледжі» КММ

БЕКІТУ
Директордың орынбасары
оқу-өндірістік жұмыстарға арналған
_____________Кекубаева Ш.Қ.

2022-2023 оқу жылы
Ашық сабақ
«Автокөлік құралдарына техникалық қызмет көрсету және жөндеу».
пәні бойынша
«Аккумулятор батареяларына ТҚК. Аккумулятор батареясын сақтау».
Тақырыбына

Мамандығы: 07161300 Автомобиль көлігіне қызмет көрсету, жөндеу және
пайдалану
Біліктілігі:

3W07161301_Автокөлікті_жөндеу_слесары

Курс:

I

Топ:

АСқ-22/3

Оқытушы: Нукиев Арнур Рахимбекулы

2022ж.

Сабақ жоспары
Пәні: Автокөлік құралдарына техникалық қызмет көрсету және жөндеу
Сабақтың тақырыбы: Аккумулятор батареяларына ТҚК. Аккумулятор батареясын
сақтау.
Сабақтың түрі : Біріктірілген
Сабақтың мақсаты: Оқушыларды аккумулятор батареяларына техникалық қызмет және
сақтау әдістерімен таныстыру.
Білімділік : өткен сабақты қайталау,автомобиль саласында қолданылатын аккумулятор
батареялары құрылысын оқып үйрену;
Дамытушылық: логикалық ойлануды,шығармашылық белсенділікті,өз ойын сауатты
жеткізе білуді,өздігінен жұмыс істей білуді дамыту. Белгілі бір практикалық дағдыларды
меңгеруге құштарлығын арттыру.
Сабақты ұйымдастыру : Аудиторияның сабаққа дайындығын тексеру (тақта, бор,
шүберек ) Оқушылардың сабаққа келмеу себебін анықтау.
Оқушылардың тақырып бойынша білімдерін тексеру:
1. Электр өрісі деген не?
2. Электр потенциалы деп нені айтамыз?
3. Электр кернеуі деген не?
4. Ион қалай пайда болады?
5. Электролит деп нені айтады?
6. Электр тізбегі деген не?
7. Электр қоректендіру көзіне қандай бұйымдар жатады?
8. Электр тұтынушыларға не жатады?
9. Электр қоректендіру көзінде қандай процесс жүреді?
10. Тұтынушыда қандай процесс жүреді?
11. Электр тоғы деген не?
12. Электр тоғы қалай бағытталады?
13. Тұрақты тоқ деп нені айтамыз?
14. Электр тізбегінде құрылғылар қандай түрлерде қосылады?
Жаңа материалды көрсету:
Жоспар:
1. Аккумулятор және олардың түрлері туралы жалпы мәліметтер
2. Ашық аккумулятор және оны сақтау әдістері
3. Жабық аккумулятор және оны сақтау әдістері
4. Қарапайым қорғасын аккумулятордың құрылысы
Сабаққа
қатысуды
тексеру
журналы
5 минут.

Сабақтың негізгі кезеңдері бойынша уақытты бөлу
Өткен
Өткен
Жаңа
Өтілген
Үй жұмысы
сабақтағы
материалды материалды материалды
оқушыларға қайталау
таныстыру
бекітуге
сұрақтар
арналған
жаттығу
10 мин.
10 мин.
50 мин.
10 мин.
5 минут.

Жаңа сабақ – 50 мин.
Әдістері: әңгіме, баяндау, көрнекі, техникалық құралдар, өткенмен байланыс т.б.
Аккумулятор (лат. accumulator — жинақтауыш) - химиялық реакция энергиясын
электр энергиясына айналдыратын аспап; ол электр және су энергиясын гальвани
батареяларының көмегімен жинайды. Ол жиналатын энергия түріне сәйкес электр
аккумуляторы, гидравликалық аккумулятор, пневматикалық аккумулятор, жылу
аккумуляторы, бу аккумуляторы және инерциялық аккумулятор болып бөлінеді.
Автомобильде қолданылатын аккумулятор батареяларының түрлері: қышқылды; сілтілі.
Аккумуляторлар құрылысы бойынша былай жіктелуі: ашық; жабық.
Ашық батареялардан электролиттің құрамын (тығыздығын) тексеріп, реттеп отыру
үшін арнайы қызмет көрсетіліп отырады
Жабық аккумулятор батареяларында мұндай қызмет көрсетілмейді, сондықтан олар
жабық болады.
Аккумулятордың қызметі электр энергиясын химиялық энергияға (зарядтау) және
керісінше, химиялық энергияны электр энергиясына (разрядтау) жүйелі түрде
айналдыруға негізделген.
Қарапайым қорғасын аккумулятор (сурет) электролит құйылған (тазартылған
судағы күкірт қышқылының ерітіндісі) пластмассадан жасалған банкадан және екі
қорғасын пластинадан тұрады. Электролиттен пластиналардың беті күкірт қышқылды
қорғасынмен, басқаша айтқанда, қорғасын сульфатымен жалатылған.
Аккумулятор батареясы (сурет) ішкі жағынан бөгеттермен бөлінген бактан (4)
тұрады. Әрбір бөлікке (банкада) бір аккумулятор орналастырылады. Бакты қышқылға
төзімді пластмассадан немесе эбониттен жасайды.
Қозғалтқыш
Дизел

Бензинді инжекторлы
қозғалтқыш

Қозғалтқыш көлемі
1,5 тен кіші
1,5-2,0
2,0-2,2
2,3-2,8
2,9-3,5
3,5-6,5
6,5 тен жоғары
1,6-дан төмен
1,6-2,0
2,0-2,4
2,5-3,0
3,0-3,5
3,5-тен жоғары

Сыйымдылығы
63-70
72-77
75-80
90-100
100-105
110-145
190-нан жоғары
44-50
55-60
63-75
77-80
90-100
100-ден жоғары

Өтілген материалды біріктіру:
1. Автомобильде қолданылатын аккумулятор батареяларының түрлері? қышқылды; сілтілі
2. Аккумулятор д.з не?- (лат. accumulator — жинақтауыш) - химиялық реакция энергиясын
электр энергиясына айналдыратын аспап
3. Аккумуляторлар құрылысы бойынша былай жіктелуі? - ашық; жабық.
4. Аккумулятордың қызметі ?- электр энергиясын химиялық энергияға (зарядтау) және
керісінше, химиялық энергияны электр энергиясына (разрядтау) жүйелі түрде
айналдыруға негізделген.
5. Кышкылды аккумулятор батареяларының негізгі ақаулары қандай?- өздігінен жоғары
разрядталуы, мерзімінен бүрын разрядталуы

6. Кышкыл денеге түскен кезде не істеу керек?- зақымданған жерді алдымен сумен, содан
сон 10% -дық мүсәтір спиртінің ерітіндісімен жуу керек.
Басқа пәндермен байланысы: материалтану, электротехника, физика, химия.
Үйге тапсырма : Копенов Б. Т. Көлік техникасын техникалық пайдалану негіздері : оқу
құралы / Б. Т. Копенов, А.Г. Акчурин, Т.Ж. Копенов.- Алматы: ҚазККА, 143-149 парақ
Дәріс беруші: Нукиев А.Р.