Ашық сабақ "Берел қорғандары" 5 сынып

Қысқа мерзімді жоспар

Мектеп: №6 Хромтау гимназиясы

Сабақ:Қазақстан тарихы

Тақырыбы: Берел қорғандары

Зерттеу сұрағы. Берел қорымынан табылған олжалар сақтардың мәдениетін қалай сипаттайды?

Күні:28.07.2017

Мұғалімнің аты-жөні:Сарсенбаева Айсауле Нағашыбайқызы

Сынып: 5

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар:

Осы сабаққа негізделген оқу мақсаттары:

5.2.2.1 – археологиялық ескерткіштерді сипаттау;

5.2.1.2 – ежелгі тайпалардың дүниетанымын анықтау.

Сабақ мақсаттары:

Барлық оқушылар:Археологиялық ескерткіш құрылысына жалпылама сипаттама айта алады.

Оқушылардың басым бөлігі: археологиялық ескерткіш туралы аса маңызды тарихи ақпараттар айта алады.

Кейбір оқушылар: Берел қорымын алдыңғы сабақта өткен ескерткіштермен ұқсастықтары мен айырмашылықтарын салыстырып, талдау жасай алады.

Оқыту деңгейі

Білу,түсіну,қолдану.

Бағалау критерийлері

1.Берел археологиялық ескерткішін сипаттайды.

2.Cуреттер,бейнежазбалар негізінде археологиялық ескерткіштерді салыстыра отырып ежелгі тайпалардың дүниетанымын анықтайды.

Тілдік мақсат:

Пәндік лексика және терминдер:тыңдалым,оқылым,айтылым дағдыларын қамтамасыз етуде антрополог,саркофаг, бальзамдау,тоң, кенатаф сөздерінің мағынасын анықтайды, дәптерге жазады.

Құндылықтар баулу

Тарихтың,мәдениет пен тілдің бір тұтастығы құндылықтарын қалыптастыру. Тарихи ескерткіштерге құрметпен қарау.

Пәнаралық байланыс

жаратылыстану, дүниетану

Алдыңғы оқу

Сақ ескерткіштері-Есік, Шілікті, Бесшатыр туралы жалпы түсініктері бар.

Сабақ барысы

Жоспарлаған уақыт есебі

Жоспарланған жаттығулар

Ресурстар

Сабақтың басы

10 минут

Ұйымдастыру кезеңі

І. "Мықты тірек" тренингімен оқушылар шеңбер бойымен иық тірестіріп тұрып оң жаққа бір қадам,сол жаққа бір қадам жылжиды.Не сезінгендіктерін сұрап,бір-біріне сабақ барысында өзара көмек көрсетіп тіреніш болайық деп өздерін ретке келтіру.

«Тірек сөздер» әдісі арқылы топқа бөлу.Оқушылар қима қағазға жазылған « Археологтар, Зерттеушілер, Тарихшылар»

І топ:Археологтар

ІІ топ:Зерттеушілер

ІІІ топ: Тарихшылар

II.Үй тапсырмасын сұрау үшін "Қалт етпей қағып ал,жауабын тауып ал!"ойынымен сұрақтар қою.

1.Бесшатыр қорымы қай жерде орналасқан?

2. Есік обасынан «Алтын адам»қай ғасырға жатады?

3.Қорған деп нені айтамыз?

4. Шілікті мен Бесшатыр неліктен «патша қорғандар» деп аталады?

5.Үшінші «Алтын адам» қай жерден табылды?

6.1969 ж К Ақышевтің жетекшілігімен зерттелеген ескерткіш:

7.Шілікті қорғанындағы обалар саны:

8.Үлкен Бесшатыр қорғанының биіктігі қанша?

Дескриптор:

-Сұрақтарға жеке жауап береді

-Алған білімдерін практика жүзінде қолдана алады.

Оқушылардың дұрыс жауаптарын медальдар арқылы ( алтын -толықтай түсінсе, күміс - түсінуге жақын,аздап білсе, қола -түсінбесе,өз - өзіне сенімді болмаса) мадақтау.

ІІ. Ой шақыру. АКТ мүмкіндіктерін пайдалана отырып тақырыптық бейнежазба арқылы жаңа тақырыпқа жалпы шолу.

Сұрақтар:

-Бейне жазбада не туралы айтылған?

-Қорым қай жерден табылған?

-Зерттеуді жүргізген кім?

-Қандай археологиялық бұйымдар табылған?

Дескриптор

Бейне жазба көру арқылы ескерткіш туралы түсінік қалыптасады.

Өз ойларын еркін жеткізе алады.

Қалыптастырушы бағалау. Оқушылардың дұрыс жауаптарын «Үш шапалақ» әдісімен бағалау.

Интербелсенді тақта-бейнежазба, оқулық,

тірек сөздер- Археологтар,

Зерттеушілер,

Тарихшылар, медальдар

(алтын, күміс, қола) суреттері,

доп

Сабақтың ортасы

25 минут

Тапсырма 1.Өкіл әдісі. (топтық жұмыс)

тақырыптың мазмұнын бірлесе игеру, қиын жерлерін талқылап, бір-біріне түсіндіру), Не үйрендік? Басқа топқа өкіл ретінде барғанда, мәтіннің өзі түсіндіретін бөлімін қалай түсіндіруге болатындығын талқылайды.Өз араларынан сайланған өкіл қалған екі топқа тақырыбын түсіндіреді.

Археологтар тобы - суретпен жұмыс. ( Берел қорымы )

Зерттеушілер тобы - З.Самашев.

Тарихшылар тобы - археологиялық ескерткіштің тоң қабаты.

Белгілеген уақыттан соң әрбір топ мұғалім берген тақырыпты қорғайды.

Дескриптор:

-Мәселені топта талқылайды, оқулық және қосымша деректермен жұмыстана алады.

-Ойларын нақты,жүйелі тұжырымдап бір-біріне жеткізе алады.

Қалыптастырушы бағалау. Оқушылардың дұрыс жауаптарын

«Бас бармақ» әдісімен бағалау.

түсіндім, түсінгенім аздық етеді,

Тапсырма 2. (Жұптық жұмыс)

Мәтінмен таныса отырып «Жас зерттеуші күнделігі» археологиялық ескерткіштердің салыстырмалы кестесін толтыр.

Дескриптор:

-Сұрақтарға кесте түрінде жауап береді.

-Мәтінді пайдалана отырып, ескерткіштерді өзара салыстырады.

-Ескерткіштердің ұқсастықтары мен айырмашылықтарын шығармашылық тарихи тұрғыда талдайды.

Қалыптастырушы бағалау.

Оқушылардың дұрыс жауаптарын үш шапалақ арқылы бағалау.

Тапсырма 3. (Жеке жұмыс)

1-топ: “Сурет сыры”

1.Берел қорымындағы жерлеу ерекшеліктерінен не байқадыңдар?

2.Осы жерлеу рәсімі бойынша сақ тайпаларының діни наным-сенімі қандай болған?

3.Қазіргі таңдағы жерлеу рәсімдері қандай?

2-топ:Берел қорғаны тақырыбы бойынша тезис әзірлеу. (конспектінің қысқаша тұжырымдалған негізгі қағидасы)

3-топ:Тақырыпта қамтылған элементтерді қатыстыра отырып 5 жолды өлең (синквейн) құрастыру.

Дескриптор:

1-топ: Археологиялық ескерткіштің ерекшелігін тұжырымдайды.

-Ежелгі тайпалардың дүниетанымын анықтайды.

-Алған білімдерін қазіргі өмірмен байланыстыра алады.

2-топ:-Мәтін құрылымын сақтай отырып,соған сәйкес жоспар құрады.

-Мәтіндегі сөздерді орынды қолданады.

3-топ:-Өлең жолдарымен алған білімді нақтылайды.

-Қысқаша тұжырымдық жазба жазады.

Қалыптастырушы бағалау.

Оқушылардың дұрыс жауаптарын (күн - толықтай түсінсе, ай -түсінуге жақын, аздап білсе, бұлт -түсінбесе, өз- өзіне сенімді болмаса) суреттермен бағалау.

Интербелсенді тақта, оқулық, қосымша деректер, суреттер, плакат, түрлі-түсті қағаздар, маркер, «Бас бармақ» суреті

«Жас зерттеуші» салыстырмалы кестесі

«Берел қорғаны», күн,ай,бұлт суреттері

Соңы

5минут

Шындық детекторы (жеке жұмыс)

1. Кенатаф деген бос мола.

2.Бұл қорымнан 30-дан аса оба табылды.

3.Археологиялық қазба жұмысын К.Ақышев жүргізді.

5.Берел обалары басқа обаларға қарағанда тереңірек қазылған.

6.Зерттеу жұмыстары 1979-1989 жылдары жүргізілді.

7. Берел қорымы б.з.б IV-III ғғ аралағына жатады.

8.Саркофаг - қима ағашты табыт.

9. Берелдіктер тоң қабатының қалыптасу жағдайын есептей білген.

Дескриптор

Алған білімдерін практика жүзінде қолдана алады.

Сұрақтарға нақты жауап бере алады.

Қалыптастырушы бағалау.

Оқушылардың дұрыс жауаптарын медальдар арқылы ( алтын -толықтай түсінсе, күміс-түсінуге жақын,аздап білсе, қола -түсінбесе,өз - өзіне сенімді болмаса) мадақтау.

Интер белсенді тақта, стикерлер, алтын, күміс, қола медаль суреттері

Рефлексия

5 минут

Кері байланыс: «Бәрі сенің қолыңда» әдісімен

сабақтың сәтті және сәтсіз өткен тұстары мен ұсыныстарын жазып,кері байланыс жасайды.

Парақ бетіне саусақтар

салынған суреті

Қосымша ақпарат: Интернет, АКТ,қосымша деректер

Саралау – Сіз қосымша көмек көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Сіз қабілеті жоғары оқушыларға тапсырманы күрделендіруді қалай жоспарлайсыз?

Бағалау – Оқушылардың үйренгенін тексеруді қалай жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау

Топтық, жеке жұмыстар арқылы өзара қолдау, көмек көрсету жүзеге асырылады.

Кейбір оқушылар:

-Топтағы ұйымдастыру жұмыстарын қолға алады. Өкіл әдісі бойынша тақырыпты өзге топтарға түсіндіру;

-«Жас зерттеуші күнделігі»тапсырмасында археологиялық ескерткіштерді салыстырып ежелгі тайпалардың дүниетанымын анықтау;

-Өз қабілеттерін жоғары деңгейде көрсете алады.

- Тақырып бойынша өзіндік тұжырым жасай алады, көзқарасын нақты жеткізеді.

Қабілеті орта оқушылар.

- «Сурет сыры» тапсырмасында Берел қорымындағы жерлеу ерекшеліктері,

сақ тайпаларының діни наным-сенімін анықтау;

-Берел қорғаны тақырыбы бойынша тезис әзірлеу(конспектінің қысқаша тұжырымдалған негізгі қағидасы);

-Орта деңгейдегі топтық жұмыстарға қатыса алады.

Барлық оқушылар:

-Жұптық,топтық жұмыстарға араласады.

- Оқушылардың білімін саралау мақсатында өткізілетін "Қалт етпей қағып ал, жауабын тауып ал!"ойынына араласады.

-Тақырыпта қамтылған элементтерді қатыстыра отырып 5 жолды өлең (синквейн)құрастырады.

"Шындық детекторы" ойыны бойынша сұрақтарға жауап береді.

Алтын, күміс, қола Денсаулық сақтау

медальдар арқылы марапаттау. технологиялары

«Бас бармақ», күн, ай, бұлт Сабақта сергіту

суреттерімен бағалау, үш белсенді жұмыс

шапалақ арқылы мадақтау. түрлерін қолдану.

Санитарлық -

гигиеналық

ережелерді,

техникалық-

қауіпсіздік

ережелерін сақтау.

Кері байланыс «Бәрі сенің қолыңда» .

тренингі бойыншы хабарлама

Бас бармақ - мен үшін маңызды және

қызықты болды.

Сұқ саусақ - осы сұрақ

бойынша мен

өзіме қажетті мәлімет алдым.

Ортаңғы саусақ - бұл маған қиынға

соқты...(маған ұнамады)...

Шылдырлы саусақ - менің психолог

иялық ортаны бағалауым.

Кішкене саусақ - мен үшін

Жеткіліксіз болды...

Қорытынды бағамдау.

Сабақ/оқу мақсаттары мен міндеттері орындалды ма?

Бүгін оқушылар не білді?

Сабақ қалай, қандай деңгейде өтті? Жоспарлаған шаралар тиімді болды ма?

Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе?

Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен?