Ашық сабақ "Геоэкологиядағы антропогендік түрткіжайттар".

Бөлім:

3.Табиғатты пайдалану.

3.2 Геоэкологиялық зерттеу негіздері.

Педагогтің аты-жөні:

Мейманкулова А.Ж.

Күні: 24.11.2023ж

№34 орта мектеп

Сыныбы:10 «А»

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Геоэкологиядағы антропогендік түрткіжайттар.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

10.3.2.6 табиғатқа әсер ететін антропогендік факторлардың азайту жолдарын ұсыну;

Сабақтың мақсаты:

Тақырыпқа байланысты негізгі ұғымдарды анықтайды;

Қоршаған орта сапасын сипаттайтын көрсеткіштерді зерделейді;

Әлемнің озық елдері үлгісінде, жергілікті компонетті қамти отырып, табиғатқа әсер етуді азайтуға бағытталған іс шараларды ұсынады;

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурс

тар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту

5 мин.

Оқушылармен сәлемдесу, сабаққа зейіндерін шоғырландыру, топқа бөліну. «Табиғат компоненттері» әдісі. Құрметті оқушылар, сәлеметсіздерме! Бүгінгі сабағымызды Табиғат Арудың суретіндегі қағаз жолақшаларын алып, сабаққа бағдарлану және ары қарай жұмыс жасау үшін топтарға бөлінуден бастаймыз. Қолыңызға алған қағаздағы табиғат бөлшегі географиялық қабықтың қай қабаты немесе ортасына жататынын естеріңізге түсіріп, өз топтарыңызыға барып жайғассаңыздар!

Тақтада жапсырылған табиғат ару бейнесінің айналасынан қағаз жолақшаларын алып, жазудағы табиғат компоненті қай географиялық қабық немесе ортаға тиесілі екенін тауып, өз орындарына барып жайғасып отырады;

Биосфера тобы

Жайқалған Гүл! Саф таза Ауа! Көк майса шөп! Жемісі мол Ағаш! Бұлбұл құс! Кең дала! Гидросфера тобы Ағыны қатты Өзен! Тұнық Көл! Мөлдіреген Тамшы! Таңғы шық! Қайнар бұлақ! Ұшан теңіз! Антропогендік орта тобы Қуатты су электр станциясы! Көп қабатты зәулім үй! Биік көпір! Дендрологиялық саябақ! Алып су бөгені! Асфальт жол!

Мұғалім тараптан мадақтау, сабаққа ынталан

дыру зейіндерін шоғырлан

дыру.

Сынып бөлмесінің парталары үш топқа лайықталып қойылған. Әр топта «Гидросфера» «Биосфера» «Антропендік орта» деп жазылған парақшалар қойылған Тақтада қолында қағаз жолақшаларына табиғат компоненттерінің аттары жазылған Табиғат бейнесіндегі сурет, табиғат аясындағы дыбыстарды беретін әуен https://yandex.kz/video/preview/12783558160590025680

Үй тапсырмасын тексеру мақсатында «Quizizz» платформасын пайдаланып сұрақтар орындату

Ноутбуктен «Quizizz»

платформасындағы сілтемеге өтіп тапсырмаларды орындайды.

1.Антропогендік түрткі жайттардың жіктелуін ата.(жаратылысы,уақыты,өзара әсер етуі бойынша)

2.Ландшафтық түрткі жайттарға нелер жатады (жасанды өзендер,көлдер,жер бедері,телімдер,каналдар)

3. Адамның әртүрлі техникалық қызметі түрлерінің әсерінен қоршаған ортаны өзгерту процесі (техногенез)

4.Қоршаған ортаның экологиялық қауіптілік деңгейінің қанша түрі бар (5)

5.Экологиялық шиеленісу байқалатын кіші ауданды аумақтарды тап (микро деңгейлі аудан)

Қалыптастырушы бағалау: Өз ойын дұрыс мағынада білдіріп, талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен ынталандыру.

Ноутбук

Слайд,

Видео

Жаңа сабаққа кіріспе

2 минут

Оқушылар сұрақтарға жауап беріп, өзара ұжымдық талқылау жасағаннан кейін мұғалім оқушыларға сабақтың тақырыбы, мақсатымен таныстырады.

«Кинометафора» әдісі

Бейне көрсетілім арқылы жаңа сабақ түсіндіріледі.

Әлемдік деңгейде ойлап, жергілікті деңгейде шешім қабылдай алу қабілеттері дамиды;

Қалыптастырушы бағалау: Өз ойын дұрыс мағынада білдіріп, талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен ынталандыру.

https://yandex.kz/video/preview/16714529725121096246

Сабақтың ортасы

Мағынаны ашу.

31 мин.

«Бәйге» әдісі бағалау

№1-Тапсырма: Жұптық жұмыс

«Тарсия әдісі»

Бағалау парағы үлестіріледі.

Жұптық жұмыс

«Тарсия әдісі» арқылы құрастырылған тапсырманы орындайды.

1. Антропогендік әсерді азайту үшін пайдаланылатын, қайта қалпына келетін энергия түрі?

2. Қоршаған ортаның сапасын бағалау үшін жүргізілетін, экологиялық ..........?

3. Көзге көрінбейтін ауаны ластаушылар?

4. Антропогендік түрткіжайттардың әсерінен ең көп ластануға ұшырайтын географиялық қабат?

5. Биосфераның жаңа, сана қабаты?

6. Экология ғылымының экожүйені зерттейтін саласы?

7. Географиялық қабықтың тіршілік қабаты?

8.Жер туралы қазіргі заманғы ғылыми білімдердің, бірнеше ғылыми мектептердің

негізін қалаған ғалым, қоғам қайраткері?

Дескриптор: Жалпы –3 балл.

Антропогендік әсерді азайту үшін пайдаланылатын, қайта қалпына келетін энергия түрін анықтайды;қоршаған ортаның сапасын бағалау үшін жүргізілетін, экологиялық көрсеткішті табады;

 Антропогендік түрткіжайттардың әсерінен ең көп ластануға ұшырайтын географиялық қабатты анықтайды;

 Жер туралы қазіргі заманғы ғылыми білімдердің, бірнеше ғылыми мектептердің негізін қалаған ғалымды анықтайды;

Ноутбук

Қима қағаздар

Слайд

№2-Тапсырма:

Топтық жұмыс

«Жас экологтар»

І-топ (постер)

Географиялық орта және қоршаған ортаның сапасын анықтайды.

Дескриптор:

Жалпы- 4 балл.

Қоршаған ортаның сапасын бағалау үшін жүргізілетін, экологиялық көрсеткішті табады;

Биосфераның жаңа, сана қабатын анықтайды;

Экология ғылымының экожүйені зерттейтін саласын анықтайды;

Географиялық қабықтың тіршілік қабатын анықтайды;

Жер туралы қазіргі заманғы ғылыми білімдердің, бірнеше ғылыми мектептердің

негізін қалаған ғалымды анықтайды;

ІІ-топ (презентация)

Рұқсат етілген шекті концентрация (РШК) нормативтерін зерделейді

Дескриптор:

Жалпы- 4 балл. Оқулық материалдары мен қосымша ресурстар арқылы РШК көрсеткіштері, РШК нормативтерімен танысады; ҚР ластаушы заттардың ШРК кестесін зерделейді; Шекті рұқсат етілген концентрация мен антропогендік факторлардың арасындағы байланыстарды зерделейді;

ІІІ-топ (жоба)

Антропогендік түрткіжайттардың табиғатқа әсерін азайтудың жолын ұсынады.

Дескриптор:

Жалпы- 4 балл.

Әлемдік озық тәжірибелердің үлгісіне сүйене отырып, жергілікті жердегі антропгендік факторларды жақсарту жолдарын ұсынады;

Жұмыс дәптерлеріне жазылған мәселенің шешімін не ауызша, не бейнелі түрде қорғайды;

Жергілікті жердегі антропогендік мәселені жақсарту жолдарын ұсынарда оқулықтағы 19-шы кестеге де сүйенеді;

https://ecogosfond.kz/wp-content/uploads/2023/06/Mamyr.pdf

Ноутбук,

Презентация,

Қағаз қималар

Жеке жұмыс.

№3-Тапсырма:

Кескін картамен жұмыс

Компьютер арқылы

^{Соңғы 5 жылда(2019-2023 жж.)Қазақстанның атмосфералық ауаның ластануының тұрақты жоғары деңгейі} байқалған облыстарын кескін картаға түсіреді.

Қарағанды, Астана, Алматы, Ақтөбе, Петропавл, Өскемен

Дескриптор:

Жалпы- 3 балл.

Шекті рұқсат етілген концентрациясы бойынша ҚР аймақтарын кескін картада бейнелейді; Тақырыпқа байланысты алған академиялық білімдерін картографиялық біліммен ұштастырады;

Ноутбук

Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия

7 мин.

«Бәйге» әдімен бағалау

Рефлексия «Инстаграмм» әдісі

Үйге тапсырма: Табиғатқа әсер етуді азайтуға бағытталған бір табиғи ресурс түрлеріне сипаттама беру.

Сабақтың өн бойына жинаған бәйге парағындағы балдарын санап, бағалау шкаласындағы өз есімдерінің тұсына белгілеу арқылы, өздерін бағалайды, сабаққа кері байланыс береді;

Сабақтан алған әсерлерін,Сабақта бәрі түсінікті болса,Әлі білгім келеді десе,Түсінбедім десе инстаграмм парақшасына коментарий қалдырады.

Сабақ ұнаса лайк басады.

Оқушылар сабақ соңындағы жинаған бәйге санына, сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бағаланады, мадақаталады. Мұғалімнің кері байланысы.