Ашық сабақ "Халықтың ұлттық және діни құрамы."

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

Мектеп: «Атамекен» жалпы орта мектебі

Күні: 10.10.2018ж

Мұғалімнің аты-жөні: Зеилбеков О. Б.

Сынып 9 «ә» «б»

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы:

Халықтың ұлттық және діни құрамы

Сабақ мақсаттары

Оқушылардың білім деңгейін, белсенділігін арттыру.

Халықтың ұлттық және діни құрамын түсіндіру

Тілдік мақсат

Экономикалық және әлеуметтік география ұғымы

Құндылықтарды дарыту

Ынтымақтастыққа балу

Пәнаралық байланыстар

Тарих, биология

АКТ қолдану дағдылары

Сын тұрғысынан ойлау

Бастапқы білім

Еңбек ресурстары, әлеуметтік және мамандық құрамы

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

2 минут

5 минут

І.Ұйымдастыру

1 Сәлемдесу

2 Сынып оқушыларына жағымды ахуал туғызу

3 Түгелдеу

4 Топқа бөлу.

Зат алмасу арқылы

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау

«Жедел жәрдем» әдісі бойынша топ тапқа сұрақтар беру.

• Елімізде еңбекке жарамды жастар, ерлер? әйелдер?

• Еліміздің халқының қанша пайызы және қанша млн адам еңбек ресурсы болып есептеледі?

• Ел халқы еңбек ресурсы бойынша қалай жіктеледі?

• Республикамызда ерлер мен әйелдер қанша пайызды құрайды?

• Еліміздің халқы қай салада көп жұмыс жасайды және оның себебі?

Сабақтың ортасы/ сабақтың негізгі бөлімі

10 минут

13 минут

Жаңа сабақ. Мағынаны тану.

Халықтың және діни құрамы Қазақстанның халқы — көптеген ұлттардың бірлестігі. Халық сезі көп мағынаны білдіреді (көп халық келді, халық айтады, қазақ халқы, біз Қазақстан халкымыз...).

Сондықтан, ғалымдар этнос, жеке халық (ұлт) түсінігін қолданады. Ал онымен байланыстының бәрін этникалық (ұлттық) деген терминмен атайды (мысалы, этникалық (ұлттық) аумақ). Әрбір ұлттың өз тарихы, тілі, мәдениеті, тарихи отаны болады. Ұлттың бір бөлігі өз елінен басқа жерде тұруы да мүмкін. Оны - диаспора (гр. - «шашылған») деп атайды.

Халықтардың шығу тегін, әркелкі орналасуын, мөдениеті мен тұрмыс жағдайын жеке ғылым - этнография немесе этнология зерттейді.

• Халықтың ұлттық (этникалық) құрамы.

 Қазақстан әлемдегі

көп ұлтты мемлекеттердің бірі. Онда тегі, тілі, мәдениеті әр түрлі, бірак тарихи тағдыры ортақ 130 ұлт пен ұлыстың өкілі (этностар) тұрады.

Олар:

• 1) еліміздің негізгі халқы қазақтар;

• 2) бұрынғы КСРО республикаларында тұратын адамдар тобы

(орыстар, украиндар, белорустар мен молдавандар);

• 3) алыс шет елдерде тұратын адамдар тобы (немістер, поляктар, еврейлер, корейлер, гректер).

Қазақтар - елдің байырғы тұрғындары және мемлекетті қалыптастырушы этнос, ал қалған халықтардың өкілдері Қазақстанға әр түрлі себептермен жәнө белгілі бір тарихи кезеңдерде көшіп келгендер. Осыған байланысты, республика халқының көп ұлтты (полиэтностық) құрамы - жаппай көші-қонның нәтижесі.

Тестпен жұмыс.

1 . Этнос дегеніміз...

А) илану Ә) тіл әулеті Б) халықтарды зерттейтін ғылым

В) жеке бір халық Г) конфессия

2. Мемлекеттен сырт жерде қоныстанған этностың бір бөлігі:

3. Қазақстанның ұлттық этникалық құрамы:

А) бір ұлтты ә) екі ұлтты б) бір текті в)дұрыс жауабы жоқ г) көп ұлтты

4. Халық саны жағынан екінші орындағы ұлт өкілдері

А) өзбек ә) Орыс б) неміс в) украин

5. Қазақтар қандай тіл тобына жатады

А) алтай ә) түркі б) славян в) үндіеуропа г)иран

6. Қазақстандағы ең ірі тіл әулеті

А) Үндіеуропа ә)Сино-тибет б) Солтүстік Кавказ в) Орал-юкагир г) Алтай

7. Қазақ халқының саны (млн адам):

А) шамамен 9.2 млн ә) шамамен 13.5 млн б) 4.5 млн-нан артық в) 16 млн-нан артық г) 19.5 млн

8. Қазақтардың негізгі бөлігі қандай дінді ұстанады?

А) шииттер ә) хариджиттер б) католиктер в) сүниттер г) протестанттар

9. Грек, молдован, белорус, орыс, украин ұлт өкілдері арасындағы негізгі діни ұстанымы?

А) католиктер ә) протестанттар б) буддистер в)православтар г) конфуцийлер

10. Шет елдерде тұратын қазақтар саны?

А) 8.5 млн адам ә) 16 млн б) 18 млн в) 13.5 млн г) 4,3 млн

11. Диаспора дегеніміз грек тілінде қандай мағына береді?

А) ұлттық ә) шашылған б) қазақ в) шет ел г) қандастар

1. В) жеке бір халық

2. Б) диаспора

3. Г) көп ұлтты

4. Ә) орыс

5. Ә) түркі

6. Г) алтай

7. Ә) 13.5

8. В) сүниттер

9. В) православтар

10. Г) 4.3 млн

11. Ә) шашылған

Сабақтың соңы

8 минут

2 минут

VІ. Топтық жұмыс.

«Миға шабуыл» әдісі бойынша сұрақтарға жауап.

I топ. Этнография ғылымы нені зерттейтінін еске түсіру.

II топ. Дүние жүзінде қандай әлемдік діндер таралған?

III топ. Қазақстан жеріне ислам діні қашан келген?

Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды, сұрақ.)

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсау-лық және қауіпсіз-дік техника-сының сақталуы

Миға шабуыл әдісі бойынша күрделі сұрақтар беру.

Бармақпен бағалау әдісі бойынша

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?