Тақырыбы: «Жабайы аңдардың қысқы тіршілігі»Мақаты: Жабайы аңдар, яғни аю, қасқыр, түлкі, қоянның тіршілігі, олардың табиғаттағы рөлімен маңызды туралы түсінік беру; қоршаған ортаны сүюге, мейірімділікке тәрбиелеу.Сөз қорларын молайту, есте сақтау қабілетін дамыту.Өтілу әдісі: Сұрақ-жауап, әңгіме, саяхат,ойын.Көрнекілігі: Жабайы аңдардың суреттері, жұмсақ ойыншықтар, шыршалар, ағаштар, самалет бейнесі.Кейіпкер: Орман ханшайымы.Ұйымдастыру кезеңі: Қайырлы күнҚайырлы аспанҚайырлы жерҚайырлы таң бәрімізге!
Тәриеші: Қанша жыл мезгілі бар?Балалар: 4 жыл мезгілі барТәриеші: Қазір қандай жыл мезгілі?Балалар: «Қыс»Тәриеші: Қыс екенін қайдан білдіңдер?Балалар: Қар жауады, барлық жер аппақ болды. Күн суық болады. Жерге мұз қатады. Боран тұрады, аяз болады.
Тәрбиеші:Қыс мезгілі екен ғой,- қазір «қыс» мезгілі екенін білдік. «Қыс» туралы жалпы қысқаша әңгімелейміз. Бүгін «жабайы аңдардың қысқы тіршілігімен» танысамыз.Қане, балалар бәріміз тақтаға қарайықшы .Бұл суреттен қандай аңдарды көріп тұрсыңдар? Балалар: Аю, қасқыр, түлкі, қоян.Тәрбиеші: Дұрыс айтасыңдар. Енді осы аңдар туралы әңгімесейікші.
Аю: -өсімдіктермен қатар жануарлармен де қоректенеді. Сонымен бірге араның балын да жақсы көреді. Ол қысқы ұзақ ұйқы алдында шамадан тыс көп қоректеніп, денесіне май жинайды. Егер күзде аю дұрыс қоректенбесе, ол қыстың ортасында апаннан көтеріліп, орманнан қорек іздейді. Ол кезде барлық ұсақ жануарлар үшін және адам үшін де қауіпті.Аю өз апаның құлаған ағаштың тамырын қазып, сынған шырша бұталарымен көмкеріп жасайды.Апанның шатырын қармен таиғаттың өзі көмкереді.Аюдың баласын - қонжық дейді. Аю-өкіреді,ақырады.
Қасқыр – күшті, батыр, жыртқыш аң. Үлпілдеген құйрығы аяқтары ұзын. Қасқырдың терісі ашық, сұр түспен қара түске дейін болады.Қасқырдың баласы бөллтірік деп аталады.Ол кез келген жыртқыш аңдар сияқты , ауру және әлсіз жануарлармен қоректенеді, яғни табиғатты тазартады.Қасқыр ұлиды.
Түлкі - қасқырға ұқсайды, бірақ денесі қасқырдан кішілеу және құйрығы ұзын үлпілдек, ұшы ақ, аяқтары қысқалау болады. Мұрыны өте иісшіл, құлағы жақсы естиді, көзі қырағы.Ол қарды иіскелеп жүріп қар астындағы тышқанның әлсіз дыбыстарын естіп қояды. Түлкінің терісі бағалы, түсі- ашық сары түстен сұр қызыл түске дейін өзгереді.
Қоян- шөп қоректі жануар. Оның денесі секіруге икемді, құйрығы қысқа. Ұзын құлақтары дыбысты жақсы етиді. Қоян ағаштардың бұтақтарының қабығын және сәбізді кеміреді.Қоянның баласын- көжек дейді. Ол шыңғырып дыбыс шығарады.Қоянды үйде де ұстауға болады.Ал балалар қане бір серігіп алайықшы.
Тәрбиеші: Балалар енді осы аңдардың дауысын тыңдайықшы.
Сергіту сәті:Қоянның қимылын жассау.
Тәрбиеші: Ал балалар енді тұрмайық .Жаңа өздерің танысқан жабайы жануарларды көруге орманға барсақ қалай болады?Балалар: Барамыз.Тәриеші: Ендеше бәріміз орманға барайық. Орман алыс сондықтанда ұшаққа отырып бармасақ жете алмаймыз. Ал бәріміз ұшаққа отырайық.Ұшақтың дауысы: у-у-у.Тәриеші: Ал міне орманға да келдік.Балалар тыңдаңдаршы біреудің кележатқан дыбысы естіледі ғои , деимін (шыршалар арасынан «орман ханшаиымы» шығады)Орман ханшайымы: Бұл мен «Орман ханшайымымын» ғой.Балалар: СәлеметсізбеОрман ханшайымы: мен өзімді таныстыратын болсам. Мен орман ханшайымы мен орманды күзетемін, жануарларға қараймын. Еңдеше орманға қош келдіңдер!Орман ханшайымы: Балалар сендер қай жақтан келдіңдер.Балалар: балабақшадан Орман ханшайымы: Онда мен сендерге жұмбақ жасырайын , шешіп көріңдерші. Ал тыңдандар.Құстаи ұшады,Құлындаи жортады.Қойдан да қорқады, ол не? (Қоян)
Жазда қыдырады, Қыста тынығады, ол не? (Аю)
Хитрая плутовкаРыжая головкаПушистый хвот-красаКто это (Лиса) Косолапый и большой,Спит в берлоге он зимой (Медведь)
Дружу водить лишь с лисойЭтот зверь сердитый, злойОн зубами щелк да щелк.Очень страшный серый (Волк)
Комочек пухаДлинная ухаПрячет ловкоЛюбить морковку (Заяц)
Қырда жүрер ол жортып.Іні де жоқ бармайтын.Құйрығымен бұлтартыпҚандай аң ол алдайтын (Түлкі)
Орман ханшайымы: Жарайсыңдар, балалар. Ақылды, тапқыр балалар екенсіңдер. Балалар мен кетейін орманыма. Сендерге рахмет. Сау болыңдар!Балалар: Сау болыңыз!Тәрбиеші: Балалар орманды көрдік еңді балабақшамызға барайық.Тәриеші: Балалар отырып демдерінді басып алдыңдар шаршаған боларсыңдар. Ойын ойнасақ қалай қарайсыздар. Енді тақтаға қараңдаршы. Біз қазір «Не өзгерді?» деген ойынын ойнаймыз. Тақтаға жабайы аңдардың суреті ілінеді.Балалар көздерін жұмады.Осы кезде тәрбиеші аңдардың біреуінің суретін алып тастайды. Балалар көздерін ашып, мұқият қарап шығып, ненің суреті жоқ екенін табады.Осы ойынды бірнеше рет қайталаймыз. Ал, балалар бәріңе де рахмет, сабаққа жақсы қатыстыңдар. Осымен сабағымыз аяқталды.
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен жасалған
11 Ақпан 2019
772
0 рет жүктелген
