Сабақтың
тақырыбы:
|
Оттегі химиялық
элемент және жай зат. Оттектің қасиеттері. Алынуы және
қолданылуы.
|
Сабақтың
мақсаты:
|
|
Білімділік:
|
Оқушыларға оттек және оның
алынуы мен қолданылуы, физикалық және химиялық қасиеттері жайлы
түсінік беру.
|
Дамытушылық:
|
Оқушының ой-өрісін кеңейту,
танымдық белсенділігін арттыру, өзіндік ізденісін
ұйымдастыру.
|
Тәрбиелік:
|
Оқушыларды ізденімпаздыққа,
ұйымшылдыққа тәрбиелеу.
|
Сабақтың
әдісі:
|
Сұрақ-жауап, топпен
жұмыс.
|
Сабақтың
көрнекілігі:
|
Интерактивті тақта,
бейнефильм, периодтық кесте, суреттер, үлестірме
қағаздар.
|
Сабақтың
барысы:
|
1)Ұйымдастыру
кезеңі.
2)Үй тапсырмасын
тексеру.
3)Жаңа сабақты өз
бетімен игеру.
4)Жаңа сабақты
бекіту.
5)Бағалау.
6)Үйге
тапсырма.
|
Ұйымдастыру
кезеңі:
1)Оқушылармен
амандасу, түгендеу, сабаққа
дайындау.
2)Оқушыларды
конвертте салынған химиялық теңдеулердің қиықтарын құрастыру
жолымен 3 топқа бөлу.
2K +
CL2 →
2KCL І
топ
2Ba +
O2 →
2BaO ІІ
топ
2Ag +
S →
Ag2S ІІІ
топ
3)Психологиялық дайындық.
«Кім көп біледі?» ойыны. Оқушылар дөңгелене тұрып, бірінен кейін
бірі химиялық элементтердің атын айтады. Мүдірген, элементті
қайталап айтқан оқушы шеңберден шыға береді. Соңында қалған оқушы
жеңімпаз болады, сабаққа сәттілік
тілейді.
|
3-мин
|
Үй тапсырмасын
тексеру:
-
Интерактивті тақта арқылы
оқушылар тест жазады және дұрыс жауап арқылы өз-өздерін
тексереді.
|
3-мин
|
1) Элементтің
реттік номерінің физикалық
мәні
А)Ядра заряды
және жалпы электрондар
саны.
Ә)Ядро заряды
және нейтрондар саны.
Б)Ядро заряды
және энергетикалық деңгейлер
саны.
В)Ядро заряды
және атомдық масса.
Дұрыс жауап –
А
2) Атом неліктен
бейтарап болып келеді?
А)Электрондар мен
нейтрондар саны бірдей.
Ә)Протондар және
электрондар саны бірдей.
Б)Нейтрондар және
протондар саны бірдей.
В)Энергетикалық
деңгейлер саны бірдей.
Дұрыс жауап -
Ә
3) Изотоптардың
ерекшелігі неде?
А)Протон
санымен
Ә)Электрон
санымен
Б)Нейтрон
санымен
В)Энергетикалық
деңгейлер санымен
Дұрыс жауап -
Б
4)Элементтер
қандай белгілеріне байланысты бір топқа
біріктіріледі?
А)Протондар саны
бойынша
Ә)Нейтрондар саны
бойынша
Б)Электрондар
саны бойынша
В)Валентті
электрондар саны бойынша
Дұрыс жауап -
В
5) Атомдардың
периодтарда қандай сипаттамасы
тұрақты?
А)Протон
саны
Ә)Нейтрон
саны
Б)Энергетикалық
деңгейлер саны
В)Электрон
саны
Дұрыс жауап -
Б
|
-
Мына элементтерге сәйкес тек
атауында бір әріппен ерекшеленетін элементті сызбамен көрсетеді
және дұрыс жауап арқылы өз-өздерін
тексереді.
|
2-мин
|
Bh
|
T
h
|
Радий-Родий
|
Cs
|
Ce
|
Барий-Борий
|
Br
|
Cr
|
Бром-Хром
|
Ba
|
Bh
|
Борий-Торий
|
Ra
|
Rh
|
Цезий-Церий
|
Ga
|
TI
|
Галлий-Таллий
|
-
Ой
шақыру.
Химиялық
реакциялар қандай типтерге
бөлінеді?
қ
Химиялық
реакциялар
осылу
айырылу
орынбасу
алмасу
|
1-мин
|
Жаңа
сабақ:
Мұғалім сызба
нұсқа бойынша жалпы түсінік
береді.
Бейне роликтер
көрсетеді.
|
3-мин
|
Жаңа сабақты өз
бетімен игеру:
Топтарға тақырыптар бөлініп
беріледі. Тақырыпты өздері оқиды, қажет ақпаратты бірлесіп слайдқа
немесе постерге түсіреді. Барлық оқушы топпен жұмыс жасайды.
Ынтымақтастық
қалыптасады.
|
8-мин
|
І
топ
|
Оттекке жалпы сипаттама.
Алынуы, қолданылуы
|
ІІ
топ
|
Оттектің физикалық
қасиеті
|
ІІІ
топ
|
Оттектің химиялық
қасиеті
|
БІЛІМ
(бейнеролик)
|
1)Ауада оттектің
құрамы қандай?
2)Оттектің
химиялық элементі қандай жай заттар
түзеді?
3)Өнеркәсіпте
оттекті қандай жолмен
алады?
4)Зертханада қандай
заттардан алуға болады?
|
6-мин
|
ТҮСІНУ
(слайд)
|
1)Қандай заттар
оксидтер деп аталады?
2)Оттек қандай
түсті баллондарда
сақталады?
3)Мына заттар
тізбегінен оксидтердің формулаларын теріп
жазыңдар.
NaCO3
,
H2SO4
,
Al2O3
, KCl,
P2O5
,
CaSO4
, FeO,
HNO3
, MgO ,
H2O ,
K2SO4
, CuO ,
N2O5
,
NaNO3
|
3-мин
|
ҚОЛДАНУ
(слайд)
|
1)Көп нүктенің
орнына тиісті элемент таңбасын
қойыңдар.
а)
2H2O → .... +
O2
ә) .... +
5O2
→
2P2O5
б) .... + .... →
2Al2O3
Жауабы:
а)
2H2O →
2H2 +
O2
ә) 4P
+
5O2
→
2P2O5
б) Al
+
3O2 →
2Al2O3
2)Оксидтерді алу
реакция теңдеулерін жазып,
теңестіріңдер.
а) P →
P2O5
ә) Al →
Al2O3
б) Na →
Na2O
Жауабы:
а) 4P +
5O2
→
2P2O5
ә) 4Al +
3O2
→
2Al2O3
б) 4Na +
O2
→
2Na2O
3)Оксид пен оның
формуласы арасындағы сәйкестікті
табыңыз:
а) Көміртек (ІҮ)
оксиді 1. P2O5
ә) Мыс (ІІ) оксиді
2. HgO
б) Фосфор (Ү) оксиді
3. CO2
в) Сынап (ІІ) оксиді
4. MnO2
г) Марганец (ІҮ)
оксиді 5. CuO
Жауабы:
а) Көміртек (ІҮ)
оксиді 1. P2O5
ә) Мыс (ІІ) оксиді
2. HgO
б) Фосфор (Ү) оксиді
3. CO2
в) Сынап (ІІ) оксиді
4. MnO2
г) Марганец (ІҮ) оксиді
5. CuO
|
6-мин
|
ТАЛДАУ
(слайд)
|
Массасы 12,25 г
бертолле тұзы KClO3 айырылғанда бөлінетін
оттектің зат мөлшерін
есептеңдер.
Бер:
m (KClO3
) =
12,25 г
табу
керек: v
(O2)
- ?
шешуі:
2KClO3
→ 2KCl +
3O2
m = М ∙
v
; бұдан:
v
= m
/ М
;
v = 12,25 г / 32
г/моль = 3,8 ∙
106
моль
Жауабы:
v = 3,8 ∙
106
моль
|
4-мин
|
ОЙЛАП
ШЫҒАРУ
|
Егер мен ... химик болсам
ауаны таза ұстау үшін не істер едім? Бағдарлама
жасау
|
3-мин
|
БАҒАЛАУ
|
Әр топқа видео
тәжірибелер беріледі. Оқушылар сол тәжірибелерді
түсіндіреді.
І
топ «Оттекті зертханада
алу»
ІІ
топ «Темірдің ауада
жануы»
ІІІ топ
«Күкірттің оттекте
жануы»
|
Қорытынды
|
Оқушылар түртіп алу
кестесін толтырады
|
2-мин
|
V
білемін
|
+
мен үшін
жаңа
|
?
түсінбедім
|
|
|
|
Үйге
тапсырма:
|
§ 21,23 (мазмұндау,
қасиеттерін есте сақтау) «Оттек туралы тарихи деректер» тақырыбында
шығармашылық жұмыс
|
1-мин
|