Ашық сабақ "Қазақстанның топырақ түрлері" 7 сынып

Мектеп: «№102 мектеп – гимназиясы» КММ

Күні: Мұғалімнің аты-жөні: Искакова Л.М.

Сынып: 7 Қатысқандар: 28 Қатыспағандар:0

Сабақтың тақырыбы

Қазақстанның топырақ түрлері

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сəйкес)

Қазақстанда топырақ түрлерінің таралуын анықтайды;

Сабақтың мақсаты

Қазақстанның топырақ түрлерінің орналасу заңдылығын анықтау.

Барлығы

Көпшілігі

Кейбіреуі

• Тақырып бойынша негізгі ұғымдарға түсінік береді;

• Қазақстанның негізгі 4 топырақ зонасының ерекшеліктерін айтып,

• картадан көрсетіп, атайды;

• Қазақстанда биіктік зоналардың таралу аймағын картадан көрсетіп атаңыз;

• Өз өлкесінің топырағын картадан көрсетіп, сипаттайды.

• Қазақстанның топырақ түрлері кестесін оқып-үйреніп, топырақ құрамындағы қарашірінді қабатының қалыңдығы және пайыздық мөлшерін анықтайды, дөңгелек диаграммасын құрады.

Оқулық 115 б.

2- кесте

• Қазақстандағы зоналық заңдылық пен биіктік заңдылығын салыстырып баға береді;

• Топырақтың құнарлығын арттыру үшін өз ұсынысын айтады.

Бағалау критерийі

А. Тақырып бойынша негізгі ұғымдарға түсінік беріңіз;

А. Қазақстанның негізгі 3 топырақ зонасының ерекшеліктерін айтып картадан көрсетіп атаңыз;

А.Қазақстанда биіктік зоналардың таралу аймағын картадан көрсетіп атаңыз;

А.Өз өлкеңнің топырағын картадан көрсетіп, сипаттаңыз.

В. Қазақстанның топырақ түрлері кестесін оқып-үйреніп,топырақ құрамындағы қарашірінді қабатының қалыңдығы және пайыздық мөлшерін анықтаңыз, дөңгелек диаграммасын құрыңыз

С. Қазақстандағы зоналық заңдылық пен биіктік заңдылығын салыстырып баға беріңіз;

С. Топырақтың құнарлығын арттыру үшін өз ұсынысыңызды айтыңыз.

Тілдік мақсаттар

Тақырып бойынша негізгі ұғымдарға ауызша түсінік бере алады.

-Топырақтың типтері;биіктік белдеулік және зоналар бойынша топырақтың таралуын ауызша атап айта алады.

Құндылықтарға баулу

Өз өлкеңнің топырағын картадан көрсетіп, сипаттай алады.

Топырақтың құнарлығын арттыру үшін өз ұсынысын айта алады.

Пəнаралық байланыс

Биология, математика

Алдыңғы білім

Оқушылар топырақтың құрамын, құрылымын біледі.

Топырақ түзуші факторларды атап айта алады.

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Бөлім

Уақыт

Мұғалімнің іс -әрекеті

Оқушылардың іс -әрекеті

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі.

Үй тапсырмасын тексеру кезеңі:

3 мин.

1.Психологиялық ахуал қалыптастыру үшін мұғалім оқушылармен амандасып шаттық шеңберіне тұрып сергіту сәтін жасайды

2. Мұғалім сыныпты топырақ түстері арқылы топтарға бөледі.

Топырақтың құрамын

10 сұрақтан тұратын жалпы тест тапсырмаларын дайындап келдім:

1

2

3

Әр оқушы тақтаға шығып жауабын айтып тақтаға жазады.

Видео арқылы жаңа тақырыпты ашады

Шаттық шеңбері әдетте сабақтың бастапқы кезеңінде қолданылатын әдістемелік амал. Педагог оқушылардың барлығының бір-бірімен еркін  қарым-қатынасын қамтамасыз ететін шеңбер құрады.  «Қуаныш шеңберінде» тікелей сабақтың тақырыбына байланысты әртүрлі сәлемдесу рәсімдерін қолдануға болады.  «Қуаныш шеңберінің» педагогикалық мәні әрбір студенттің әлемге деген ашықтығы мен сенімділігін сезінуімен анықталады. «Өзін-өзі тану» сабақтарының аталмыш компоненті студенттер тобында жағымды ахуал мен шығармашылық ортаны қалыптастыруға, әлеуметтік дағдыларды дам ытуға қажет.

• оқушылардың назарын шоғырландыру;

• оқушылармен бірге сабақ мақсаттарын/ ОМ анықтау;

• оқушылардың «жақын арадағы даму аймағын», сабақ соңында күтілетін нəтижелерді анықтау

1.Оқушылар сергіту сәтін жасайды.

Шаттық шеңберіндегі өлең жолдарын барлығы бірігіп тақтадан оқиды:

Қайырлы күн, достым,

Қайырлы күн болсын.

Сәрсенбінің сәті

Сәттілікке толы болсын!

Біздің алар бағамыз,

Кілең бестік болсын!

2. Топырақ түстері

арқылы топтарға бөлінеді.

Үй тапсырма-

сымен жұмыс.

Жаңа тақырыппен жұмыс.

Мұғалімнің жетелеуімен Сыни ойлау дағдылары қалыптасады

5 мин.

3 мин.

3. Үй тапсырмасы бойынша оқушылардың білімдерін тексереді. «Дейін және кейін»

стратегиясы қолданылады.

Мұғалім оқушылармен бірге жаңа сабақтың тақырыбы мен мақсатын видео көрсетілім арқылы сыни ойлауға жетелеуші сұрақтар қоя отырып айқындайды.

2. Тақырып айқындағаннан кейін мұғалім оқушыларға мәтінмен танысып, INSERT – стратегиясы бойынша әр топқа жұмыс жүргізуді тапсырады.

3. Оқушылар үй тапсырмасына жауап береді.

Мадақтау арқылы бағаланады.

1.Оқушылар жаңа сабақтың тақырыбы мен мақсатын берілген сұрақтарға жауап бере отырып, айқындайды.

2. топтағы оқушылар мәтінмен танысып, INSERT – стратегиясы бойынша жұмыс жүргізеді.

Жарайсың!

Өте жақсы!

Жақсы!

Білім және түсінік

1. Топырақтың құрамы неден тұрады?

2. Топырақтың түзілуі факттерін атап беріңдер.

3. Қайсы ғалым топырақты зерттеп, топырақтану ғылымың негізін қалады?

4. Топырақтың сұйық бөлігін анықтап жазыңдар.

Қолдану

1. «Топырақ» ұғымын кеңінен ашып, өз түсініктеріңді айтыңдар.

2. Оқулық мәтінін пайдаланып, топырақтың түзілу моделін жасаңдар.

Сараптау 1. Топырақтың тығыздығына байланысты жіктелуін түсіндіріңдер. 2. Топырақтың түзілуіне қатынасатын үрдістерді талдаңдар.

Синтездеу

1. В.В. Докучаев тек қана топырақтану ғылымы емес, физикалық географияның негізінде қалады дегенге дәлелдер келтіріңдер.

2. Топырақты қалпына келтіру шаралары: органикалық тыңайтқыш беру, шымтезек, әк немесе саз қосу, батпақты жерлерді құрғату, құрғақ жерлерді суландыру. Топырақтың құнарлығы механизаторға байланысты ма? Оны қалай түсіндірер едің?

Бағалау 1. Топырақты қалыптастырушы төрттіктің негізін түсіндіріңдер. 2. Топырақтың негізгі қасиеті, құнарлығы дегенді дәлелдеп беріңдер.

Оқушылар алдыңғы білім бойынша білу керек:

1.Топырақтың құрамын.

2.Т-қ.түзуші факторларды.

Жаңа тақырыпты ашу кезеңі.

Сабақтың ортасы

Оқылым дағдылары қалыптасады

2 мин.

2 мин.

6 мин.

Видеокөрсетілім.

Мағынаны тану

Картасы. Биіктік белдеу

1. Мұғалім мен оқушылар INSERT – стратегиясы бойынша жұмыс жүргізеді.

Түртіп алу кестесі.

V	-	+	?
білемін	білмеймін	Мен үшін жаңалық	Мені таңқалдырады

1. Оқушы ең алдымен тақырыпты өзі оқиды, таныс мәліметтерді белгілейді, өзі білмеген мәліметтерді табады да кестені толтырады, білмегенін мұғалімнен сұрайды, нені білгісі келетінін айтады.

Сабақ мақсаттарына жататын білімді қалыптастыруға

жəне дағдыны дамытуға бағытталған қызмет. Қызмет барысында оқушыларда ақпаратты талдау жəне өңдеу, зерттеу, практикалық жұмыс, проблемалық жағдайды шешу арқылы білім қалыптасады жəне дағды дамиды.

ресурс

Қазақстанның физ.геогр. Слайд

Сергіту сәті

Денсаулық сақтау технологиясы қолданылады

2 мин.

«Зейінді дамыту» суреті

Қандай жануарлар бейнеленген? Кім көбірек байқап атайды.

Оқушылар

жануарларды параққа жазып атайды.

7 мин.

Жаңа сабақты толық меңгерту үшін сыни тұрғыдан ойлаудың «Спираль» әдісін алу. Бұл әдістің тиімділігі, топтағы оқушылардың барлығы да мәтінмен жұмыс жасайды. Оқушыларға уақыт беріп, тапсырма бойынша жұмыс жасауын тапсырдым.Мәтінмен танысқанан кейін оқушыларға деңгейлік тапсырмалар беріледі.

А. Тақырып бойынша негізгі ұғымдарға түсінік беріңіз;

А. Қазақстанның негізгі 3 топырақ зонасының ерекшеліктерін айтып картадан көрсетіп атаңыз;

А. Қазақстанда биіктік зоналардың таралу аймағын картадан көрсетіп атаңыз;

А. Өз өлкеңнің топырағын картадан көрсетіп, сипаттаңыз.

Деңгейлік тапсырмаларды орындайды.

А деңгейі

В. Қазақстанның т-қ түрл. кестесін оқып-үйреніп, топырақ құрамындағы қарашірінді қабатының қалыңдығы және пайыздық мөлшерін анықтаңыз,дөңгелек диаграммасын құрыңыз.

В. Қазақстанның топырақ түрлері мен қарашірік құрамына сәйкес кескін картаны боя.

В деңгейі

С. Қазақстандағы зоналық заңдылық пен биіктік заңдылығын салыстырып баға беріңіз;

С. Топырақтың құнарлығын арттыру үшін өз ұсынысыңызды айтыңыз.

С деңгейі

6 мин.

Деңгей бойынша берілген топтардан тапсырмаларды тексереді.

Әр топ оқушылары тапсырмаларға жауап береді

Геометриялық фигуралар арқылы бағаланады.

Қорытындылау

кезеңі

2 мин.

Сәйкестендіру тапсырмасын береді.

• Қара топырақты зонаға (Солт.Қазақ.,Қостанай,Ақмола,Павлодар,Ақтөбе, Батыс Қазақ. Обл. Солт. бөліктерін құрайды.

ҚР аумағының 25,5 млн.га (9,5%)

(Гумусы 6-8 %)

• Қара қоңыр топ.зонаға Ортал.Қазақ. көп жерін,Каспий маңы ойпатын,Шығыс Қ,обл.жазық жерлері.

ҚР 90,6 млн. га (34%)

(Гумусы(4,5-3,0%)

• Қоңыр және сұр қоңырҚазақ оңтүстігін алып жатыр.

ҚР 120 млн. га. (44%)

(Гумусы 2,0-1,0%)

Сәйкестендіру тапсырмасын орындайды.

Сабақтың соңы

Кері байланыс.

Бағалау.

Үйге тапсырма

3 мин.

2 мин.

Сабақ соңында кейін стратегиясы толтырылады.

• нені білді, нені үйренді;

• не əлі де түсініксіз;

1. Мұғалім сабақты қорытындылайды,

сабаққа белсене араласқан оқушыларды атап өтіп, мадақтайды.

2.Үйге тап-ма: Тақырыпты оқу,

Шығармашылық тапсырма: анықтаңдар, дәптерге орындандар.

Бағалау: Топтардың өзара бағалауы, дескрипторлар арқылы бағалау.

Оқушылар өз жұмысын жəне сыныптастарының жұмыстарын белгілі бір критерийлер бойынша бағалай алады. КЕСТЕ

Сабақ соңында оқушылар кейін стратегиясын толтырады.

«Екі жұлдыз, бір тілек»

Кері байланыс жасайды.

Сабақ рефлексиясы:

Ұнады: ...........................................

...................................................

Қиын болды: ................................

...................................................

Тілегім: ..........................................

Стикерлерге жазып тақтаға іледі.

Оқушылар үй тапсырмасын жазып алады.

Саралау – Сіз қандай тəсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық жəне қауіпсіздік техникасын сақтау

Әрбір оқушы өзінің даму деңгейінде оқу материалының меңгерілуін қамтамасыз етеді.

Осы мақсатқа жету үшін төмендегідей міндеттерді жүзеге асыру қажет:

- оқушылардың өздігінен білімін толықтыра, жетілдіре отырып, жаңа білім алуы;

- оқушылардың бір-бірімен білім алмасуына дағдылануы;

- оқушы білімін тексеру, бақылау;

- шығармашылық қабілетін арттыру.

• Аудиовизуальды оқу әдістемелік материалын қолданамын. Ақпараттық – коммуникативті технологияның мүмкіндіктерін пайдаланамын.

• Жаңа сабақты  толық  меңгерту үшін сыни тұрғыдан ойлаудың «Спираль» әдісін алу. Бұл әдістің тиімділігі, топтағы оқушылардың барлығы да мәтінмен жұмыс жасайды. Оқушыларға уақыт беріп, тапсырма бойынша жұмыс жасауын тапсырам.Қарапайымнан күрделіге қарай тапсырмаларды орындайды

• Семантикалық карта берілген сұрақтардың сәйкес жауабын белгілеу. Семантикалық картаның тиімділігі оқушылар тез әрі ұтқыр жауап беруге дағдыланады.

• Денсаулық сақтау технологиясы қолданылады

• Денсаулықты сақтау мектептің оқу үрдісінің бір нышаны болып келеді. Ол денсаулық сақтау технологияларында, денсаулық сақтау ортасын құруда, мұғалімдердің оқушының денсаулық мәдениетін қалыптастыру мақсатында жұмыстар жүргізіледі.